Жармалардың түрлері жəне олардың сапа көрсеткіштері

107
2.4-кесте
Дақылдар:
Жармалардың түрлері
Тары
Тары жармасы (пшено)
Қарақұмық
Ядрица, жылдам пісетін ядрица; продел (ұсатылған жарма)
Сұлы 
Ұнтақталмаған жармасы, жұқартылған жарма, жапалақ
Күріш
Ажарланған күріш жармасы, жылтыратылған күріш жарма-
сы, ұнтақталған күріш жармасы
Арпа
Перловка, арпа жармалары
Бидай
Полтава жəне Артек жармалары
Асбұршақ
Қауыздалған, тұтас асбұршақ жармасы, қауыздалған 
жылтыратылған жартылай бұршақ жармасы 
Жүгері 
Ажарланған жүгері жармасы, жапалақ алуға арналған жүгері 
жармасы, түтікшеге арналған жүгері жармасы
Тарыдан, қарақұмықтан, күріштен, сұлыдан ұнтақталмаған 
тұтас ядродан тұратын жарма өндіреді, ал жарма өндірерде алынған 
ұнтақталған жарманы тағамға (күріш ұнтағы, қарақұмық ұнтағы) 
немесе жемге (тары мен сұлы ұнтақтарын) жатқызады.
Тұтас ядро жармасын сапасына қарай екі-үш сұрыпқа бөледі, ал 
ұнтақталған жармалар сұрыпқа бөлінбейді.
Жармалардың негізгі көрсеткіші – тұтас жоғары бағалы 
ядроның мөлшері. Жармада органикалық жəне тас балшық, темір 
қоспалары, қауыздалмаған дəндер, тұтас жармалардағы ұнтақталған 
жармалардың шамасы белгіленген шектен аспауы қажет. 

108
2.5-кесте. Жармалар сапасының көрсеткіштері
Жарма Жоғары 
сапалы 
ядроның мөлшері, %
Жоғары сапа-
лы ядроның 
құрамындағы 
ұнтақталған 
жарма, %
Мөлшері, % есебімен
Қауыздал-
маған дəн
Жарамсыз 
қоспалар
Ж
оғары сұрып
Бірінші сұрып
Екінші сұрып
Ұнт
ақ-т
алған жар
м
а
Ж
оғары сұрып
Бірінші сұрып
Екінші сұрып
Ж
оғары сұрып
Бірінші сұрып
Екінші сұрып
Ж
оғары сұрып
Бірінші сұрып
Екінші сұрып
Ажарланған тары
99,2 98,7
98,0
-
0,5 1,0 1,5 0,3 0,4 0,6 0,3 0,4 0,4
Қарақұмық жарма-
сы: Ядрица жəне 
жылдам пісетін 
ядрица
-
99,2
98,3
-
-
3,0 4,0
-
0,3 0,5
-
0,4 0,5
Ұнтақталған 
жарма жəне 
жылдам пісетін 
ұнтақталған жарма
-
-
-
98,3
-
-
-
-
-
-
-
0,7
-
Буланған тұтас 
сұлы жармасы
99,0 98,5
-
-
0,5 1,0
-
0,1 0,7
-
0,3 0,7
-
Күріш жармасы:
Ажарланған 
жылтыратылған
99,7 99,2
98,7
-
4,0 9,0 13,0 0,4 0,2 0,3 0,2 0,4 0,5
Ұнтақталған
-
-
-
98,2
-
-
-
-
-
-
-
0,8
-
Арпа жармасы: 
Перловка 
(барлық №)
-
99,6
-
-
-
-
-
-
0,7
-
-
0,3
-
Ұнтақталған 
(барлық №)
-
99,0
-
-
-
-
-
-
0,9
-
-
0,3
-
Бидай жармасы: 
Артек, Полтава
-
99,2
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0,3
-
Асбұршақ жарма-
сы: қауыздалған 
тұтас жарма
-
-
-
-
-
0,1
-
-
3,0
-
-
0,5
-
Жартылай 
асбұршақ
-
-
-
-
-
0,1
-
-
0,8
-
-
0,5
-

109
Нөмірлі ұнтақталған жарманың көрсеткіші – біркелкілігі неме-
се біркелкі бөлшектерінің мөлшері. Кейбір жармаларда қосымша 
алынған заттардың да мөлшері көрсетіледі, мысалға, күріш жарма-
сында – сарғайған, жабысқақ жармалар, қуыруға арналған жүгеріде 
– қышқылдығы жəне күлділігі, арпа жармасында – қауыздалмаған 
дəндер мен ұнтақ жəне басқалары.
Жармалардың ылғалдылығы күнделікті қолданатын жарма мен 
ұзақ уақыт сақталатын жармалардың түріне байланысты.
Əртүрлі жармалардың сапасының көрсеткіштері 37-кестеде 
келтірілген.

жүктеу/скачать 17,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: