32.Әлеуметтік маңызды аурулар түсінігі Әлеуметтік аурулар — қоғам құрылысына, экономикалық жағдайға байланысты болатын аурулар. Әлеуметтік ауруларға қандай сырқаттар жататынын дәлелдеп айту қиын. Өйткені адамда болатын көптеген басқа аурулар да белгілі дәрежеде тұрмыс жағдайына байланысты.
Әлеуметтік аурулар деп мыналарды атап көрсетуге болады: кәсіптік аурулар, өндіріс орнында кездесетін жарақаттану, силикоз, токсикоз, тұрмыс салтына, әдет-ғұрыпқа байланысты таралатын: туберкулез, мешел, мерез, соз және арақ пен апиын салдарынан болатын аурулар. Үстем таптың қанауында жүрген бұқараның тұрмыс жағдайы өте ауыр. Осыған орай, олар Әлеуметтік ауруға жиі ұшырайды.
33.Туберкулез профилактикасы Туберкулез көбіне тыныс алу мүшелерін (ең бастысы өкпе мен бронхты) зақымдайды, бірақ басқа да мүшелерді зақымдауы мүмкін, мысалы, сүйектер мен бұлшықеттер. Осы айырмашылықтарына қарай туберкулездің екі негізгі түрі бар: өкпе туберкулезі және өпеден тыс туберкулез.
Өкпе туберкулезі ұзақ уақыт бойы симптомсыз өтеді және флюорография немесе кеуде жасушасын рентген суретіне түсірген кезде анықталады.
Туберкулездің белгілері жөтелу және қақырықтың бөлінуімен жөтелу, кейде қанмен;
ұзақ уақыт бойы 37-37,5 градусқа дейін дене қызуының жоғарлауы;
тез шаршау және әлсіздіктің пайда болуы;
тәбеттің болмауы немесе азаюы, салмақ түсіру;
көп терлеу, әсіресе түнде;
денеге кішкене жүк түсірген кезде ентіге бастау.
Аталғандардың бір белгісі немесе екі немесе үш белгісі болуы мүмкін. Міндетті емес белгілердің бірі жөтел болады.
Үш аптаның ішінде жоғарыда аталғандардың біреуі сақталған кезде бірден терапевт немесе фтизиатр дәрігерге шұғыл бару керек.
Туберкулезді ерте анықтау және дұрыс емдеу кезінде жұқтырған адамдар бактерия таратуды тоқтатады және емделуі мүмкін.
Ауру қалай таралады Халық үшін негізгі қауіп өкпе туберкулезі, өйткені ауруды тарату жолы –ауа-тамшы арқылы. Дені сау адам туберкулезбен ауыратын науқас жөтелген, түшкірген және онымен сөйлескен кезде жұқтыра алады.
Туберкулездің ашық түрімен ауыратын бір науқас 24 сағат ішінде он миллиард бактерия бөледі, жөтелген кезде ауа арқылы таралады және қоршағандарға жұқтырады.
Туберкулезбен ауыратын жануарлардан сүт өнімдерін пайдалану кезінде болмашы жұқтыруы мүмкін.
