Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том

жүктеу/скачать 52,26 Mb.

Pdf көрінісі

бет	88/330
Дата	27.09.2022
өлшемі	52,26 Mb.
	#40449

1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 ... 330

Байланысты:
alberts-kletkanyn-molekulalyk-1-tom-comp (1)

2.29-сурет. Реакциялардың жұптасуы энергия тұрғысынан тиімсіз реакцияларды қалай іске асырады.

өзгерісін (ΔG
0
) алуымыз қажет. ΔG
0
қалыпты жағдай-
дағы бос энергия өзгерісі болып табылады (бұл барлық
реактанттардың концентрациялары 1М/л-ге теңелген
жағдай). Осы жолмен ΔG
0
реакцияға түсетін молекулалардың ішкі қасиеттеріне ғана
тәуелді болады.
37
0
С-да іске асатын қарапайым Y→X реакциясында ΔG
0
ΔG-ге келесі теңдеумен
қатысты болады:
∆
= ∆
+
[ ]
[ ]
G
G
RT
X
Y
0
ln
бұл жерде, ΔG – кДж/моль мөлшерінде, [X] пен [Y] – X және Y-дтың моль/литр
есебіндегі концентрациялары, ln – табиғи логарифм, RT – газ тұрақтысы (R) және
абсолютті температура (Т). 37
0
С жағдайында RT = 2,58 Дж/моль (концентрациясы 1
моль құрайтын зат құрамында 6 х 10
23
молекула болады).
Термодинамиканың көптеген мәліметтері клеткадағы маңызды метаболиттік реак-
циялардың қалыпты бос энергия өзгерісін анықтауға мүмкіншілік берді. ΔG
0
көрсет-
кіштері мен метаболиттердің концентрациялары бойынша және реакциялық жолдар
көмегімен көптеген биологиялық реакциялардың бағытын болжауға болады.
Тепе-теңдік тұрақтысы және ΔG
0
көрсеткіші бір-бірінен шығады
Жоғарыда көрсетілген теңдік бойынша Y және X концентрациялары бірдей болған
жағдайда ΔG
және ΔG
0
-ге тең болады. Бірақ тиімді реакциялар іске асқанда түзілетін
өнімдердің концентрациялары артады, ал субстраттардың концентрациялары, керісін-
ше, кемиді. Салыстырмалы концентрациялардағы өзгерістер [X]/[Y] көбейе бастайды
2.29-сурет.
Реакциялардың
жұптасуы энергия тұрғысынан
тиімсіз реакцияларды қалай
іске асырады.

КАТАЛИЗ ЖӘНЕ КЛЕТКАЛАРМЕН ЭНЕРГИЯНЫ ПАЙДАЛАНУ
77
да бастапқы тиімді ΔG-ның теріс
көрсеткіші оң көрсеткішке қарай
жылжиды (х санының логарифмі
х > 1 үшін оң, х < 1 үшін теріс,
ал х = 1 үшін нөлге тең). ΔG=0
жағдайда химиялық тепе-теңдік
орын алады; реакцияны кез кел-
ген бағытта іске асыруға қажетті
бос энергия өзгерісі болмайды
және концентрациялар әсері тек
тепе-теңдікті сақтайды. Нәти-
жесінде, өнім мен субстрат қа-
тынасы химиялық тепе-теңдікте
тұрақты көрсеткішке ие болады
(

жүктеу/скачать 52,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 ... 330