Мухитдинов на печать indd
жүктеу/скачать 3,18 Mb. Pdf көрінісі
|
ИСЛАМ ТАРИХЫ
- Бұл бет үшін навигация:
- Жарамазаншы.
| Жаңбыр сұрау (истисқа) намазы ءاقستسلاا ةلاص – құрғақшылық болғанда
Аллаһқа жалбарынып, жаңбыр сұрап оқылатын екі ракағат намаз. Жапар. Жаппар, Жаббар. Аллаһ тағаланың тоқсан тоғыз есімінің бірі. Ол «Өзінің үкімін барша әлемге жеткізуші, қалағанын күшпен жасатушы» деген мағынаны береді. Асылы, бұл сөз қатар келген екі «б» әрпі арқылы жазылу керек. Алайда төте жазудан кириллге көшкен уақытта ауызекі сөйлеу тіліндегі кейбір ва- рианттары да хатқа түсіп кеткен болуы мүмкін. «Көп көрдім құлшылықты Жапар қақта, Пендеде кім таласар берген баққа. Адамзат ешқашанда қор болмайсың, Көңіліңді тәуекел деп қойсаң аққа» (Бозінген). «Тілімді алсаң, азамат, Жаппарға жан аманат, Қараспан тауын жайлаған Қалың қыпшақ елі бар, Қобыланды деген ері бар» (Қобыланды батыр). Жарамазан. Жарапазан. Араб тіліндегі ناضمر ءاج «рамазан келді» деген сөз. Рамазан айында ауыл-ауылды, үй-үйді аралап, рамазан айының келгендігін қуа- 111 нышпен жеткізетін өлең жолдары. Жарамазан айтып келгендерге үй иесі ауыз аша- тын тәттілер немесе ақшалай сыйлықтар беретін болған. «Судыр Ахмет сыртта, отынның тасасына тығылып қалды да, бал ауыз ашып жатқан кісілердің үстіне кіріп, жарамазан айтады» (Ә.Нүрпейісов, Сергелдең). Жарамазанды ел кезіп жүрген адамдар, әдетте ораза кезінде айтады (Х. Досмұхамедұлы, Шығ.). «Қазақтың өткен кезде дін салтына байланысты туған шығармалары- ның бірі – жарапаздан өлеңдері деп аталады» (М.Ғабдуллин, Қаз. ауыз. әдеб.). Жарамазаншы. Жарамазан айтатын адам. «ел-жұртқа жар салып харар жет- кізуші» деген ауыспалы мағынада да қолданылады. Жаратқан. Жаратушы, Аллаһ. Ислам дінінде бұ дүниедегі барлық нәрсені бір ғана Құдай жаратқан. «Жат жақты Жаратқанға күзеттіріп, Жақынмен ырылдастық иттей үрдік» (А.Байтұрсынов, Шығ.). «Көкірегімді шабыт қысқан кезде мен, Жаратқанның айтқанына тез көнем. Сапар бірден жолға әкеліп салады, Қатар жүрген айырмам сол өзгеден» (Т. Молдағалиев, Шақырады.). жүктеу/скачать 3,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|