Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар


Киім-кешек, мата-кездеме, үй мүліктеріне қатысты көнерген



Pdf көрінісі
бет75/393
Дата14.10.2023
өлшемі2,71 Mb.
#114284
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   393
Байланысты:
жыр әдеби тил

4 Киім-кешек, мата-кездеме, үй мүліктеріне қатысты көнерген 
аталымдар. 
Ерімбет пен Нұртуған тіліндегі көнерген аталымдардың ерекше 
тобын 
киім-кешек, мата-кездеме, үй мүліктеріне
қатысты аталымдар құрайды. 
Бұларды екі ақын да шығармаларында кездескен бай-кедейлердің дәулетін, 
өмірдегі образын сомдауда шеберлікпен қолданады. Олардың ішінде қазір 
көнеріп, мағыналары ұмытылып бара жатқан киім атауларын ақындар 
шығармаларынан көптеп кездестіруге болады. Олар: 
тон, кебенек, тәжі, 
түрме, шәркей, белдемше, жарғақ, үлде 
т.б. Сөзіміз анық болу үшін ақындар 
шығармаларында кездескен көнерген киім аталымдарының біразына мысал 
келтірейік: 
Тонсыздарға 
тон
беріп, Қандырған шөлін сусыннан
[Н.К.Іт]. 
Кебенек 
киген кей пенде Сөйлемей білмес сырыңды 
[Н.К.ІІт]. 
Тәжіңді
бер 
тағыңмен Сезінсең өлер шағыңды! 
[Н.К.Іт]. 
Түрмеден
 басқа кимеген, Күймеден 
басқа мінбеген
[Н.К.Іт]. 
Табаны құрығыр ауырған. 
Шәркейді 
шешіп қарасам, 
Алақандай ойылған 
[Н.К.Іт]. 
Белдемшесін 
белденді
[Н.К.ІІт]. 
Келген соң тыр 
жалаңаш біраз жүріп, Сонан соң мал терісінен 
жарғақ
 киген 
[Н.К.ІІт]. 
Үстіме 
үлде 
киіп, пырақ мініп, Мен жүрсем қызық, әшірет тойларында
[Н.К.ІІт]. 
Ал мата-кездеме атауларынан: 
торқа, мақпал, мәулім, бөз, құлпы, жанат, 
барқыт, парша
т.б. Мысалы, 
Торқадан
киген тоғыз қат
[Н.К.Іт]. 
Мақпал
 
менен 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   393




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет