Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев Алматы



бет75/171
Дата18.05.2022
өлшемі0,53 Mb.
#34912
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   171
Байланысты:
(KZ) АДАМ АНАТОМИЯСЫ ДОСАЕВ

ІІ. Сирақ бұлшықеттерінің латералді тобы
Асықты жілік шыбығының ұзын бұлшықеті, т peroneus longus:

  • басталатын жері: fibula (жоғарғы үштен екі бөлігі);




  • бекитін жері: tuberositas ossis metatarsalis I; basis ossis metatarsalis II et os cuneiforme mediale (табандық бет);

  • қызметі: flexio plantaris, табанды пронациялау және әкету.

Асықты жілік шыбығының кіші бұлшықеті, т. peroneus brevis:

  • басталатын жері: facies lateralis fibulae (төменгі бөлігі);

  • бекитін жері: tuberositas ossis metatarsalis V;

  • қызметі: flexio plantaris,табаннды пронациялайды және әкетеді.

  1. Сирақтың артқы топ бұлшықеттері Беткей қабаты:

Сирақтың үшбасты бұлшықеті, т. triceps surae:балтыр және камбалатәрізді бұлшықеттерден тұрады:
Балтыр бұлшықеті, т. gastrocnemius:

  • басталатын жері: caput mediale - epicondylus medialis femoris:

  • caput laterale — epicondylus lateralis femoris;

Камбалатәрізді бұлшықет, т. soleus:
Басталатын жері: caput fibulae: fibulae-ның жоғарғы үштен бір бөлігі; linea musculi solei tibiae:

  • бекитін жері: балтыр бұлшықетімен бірігіп, tuber calcanei-ға бекитін өкшелік (Ахилл) сіңір түзеді.

  • қызметі: сирақ пен аяқ ұшін бүгу (flexio plantaris); caput laterale m. gastrocnemii

сирақты сыртқа айналдыру: caput mediale m. gasirocnemii – сирақты ішке айналдыру
Сирақ бұлшықеттері (артқы топ).
1 - tendo calcanei (Ahiilis); 2 - caput mediale m.gastrocnemii; 3 - m.plantaris;
4 - caput laterale m. gastrocnemii; 5 - m. soleus; 6 - m.fexor digitorum longus; 7- m. popliteus; 8

  • m. tibialis posterior; 9 - m. flexor hallucis longus.

Табан бұлшықеті, т. plantaris:

2. Терең қабаты
Тақым бұлшықеті, т. poplitetеus:

    • басталатын жері: epicondylus lateralis femoris;

    • бекитін жері: tibia-ның артқы бетіне linea m. solei-ден жоғары;

    • қызметі: сирақты бүгу; сирақты ішке айналдыру.

Бақайлардың ұзын бүккіші, т. flexor digitorum longus;

    • басталатын жері: tibia (ортаңғы үштен бір бөлігі);

    • бекитін жері: бақайлардың қысқа бүккішінің сіңірін тесіп өтіп, II-V бақайлардың дисталды бунақтарына бекиді;

    • қызметі: табанды бүгу, аяқ басын сыртқа айналдыру; ІI-V бақайлардың дисталды бунақтарын бүгу.

Асықты жіліктің артқы бұлшықеті, m. tibialis posterior
- басталатын жері: membrana interossea cruris, tibia мен fibula-ның бір-біріне қараған беттері;

  • бекитін жері: tuberositas ossis navicularis; ossa cuneiformia mediale, intermedium et laterale;

  • қызметі: flexio plantaris, табанды супинациялайды және әкеледі.

Үлкен бақайдың ұзын бүккіші, m. flexor hallucis longus:

  • басталатын жері: fibula-ның төменгі үштен екі бөлігі;

  • бекитін жері: phalanx distalis hallucis;

  • қызметі: үлкен бақайды бүгу; табанды бүгуге, супниациялауға және әкетуге

қатысады.
Аяқ басының бұлшықеттері
Аяқ басы бұлшықеттерінің топографиясы бойынша жіктелуі:
I – Аяқ басы сыртының бұлшықеттері: тт. extensores digitorum longus et brevis:

ІI- Табан бұлшықеттері:


  1. Медиалды топ - тт. abductor hallucis, flexor hallucis brevis et adductor hallucis;

  2. Латералды топ - mm. abductor digit i minimi et flexor digifi minimi brevis;

  3. Ортаңғы топ - mm. flexor digitorum brevis, quadratus plantare, lumbricales, interossei plantares et dorsales.

І. Аяқ басы сыртының бұлшықеттері
Бақайлардың қысқа жазғышы, т. extensor digitorum brevis:

  • басталатын жері: calcaneus (латералді және жоғарғы беттері):

  • бекитін жері: II-IV бақайлардың ортаңғы және дисталді бунақтары;

  • қызметі: II-IV бақайларды жазу.

Үлкен бақайдың қысқа жазғышы, т. extensor hallucis longus;

  • басталатын жері: calcaneus-тің жоғарғы беті;

- бекитін жері: үлкен бақайдың проксималды бунағының негізі;

  • қызметі: үлкен бақайды жазу.

ІІ. Табан бұлшықеттері

    1. Медиалді топ

Үлкен бақайды әкететін бұлшықет, т. abductor hallucis:

  • басталатын жері: tuber calcanei;tuberositas ossis navicularis et retinaculum mm. flexorum;aponeurosis plantaris;

  • бекиті жері: үлкен бақайдың проксималды бунағының негізі

  • қызметі: үлкен бақайды әкету.

Үлкен бақайдың қысқа бүккіші, т. flexor hallucis brevis:

  • басталатын жері: os cunеiforme mediale; т. tibialis posterior-дың сіңірі;

  • бекитін жері: caput mediale;

  • үлкен бақайдың проксималді бунағының негізі мен медиалді дәнтәрізді сүйек; caput laterale – үлкен бақайдың проксималді бунағының негізі мен латералді дәнтәрізді сүйек.

- қызметі: үлкен бақайдың проксималді бунағын жазу.
Үлкен бақайды әкелетін бұлшықет, т. adductor hallucis:
- басталатын жері: caput оbliquum - lig. plantare longum: т. peroneus longus- тің сіңірі; os cuneiforme laterale; ІІ және III ossa metatarsalia-нің негізі; caput transversum - capsulae articulares articulationes metatarsophalangeae III - V;

  • бекитін жері: латералді дәнтәрізді сүйек; үлкен бақайдың проксималді бунағы;

  • қызметі: үлкен бақайдың проксималді бунағын әкелу.

    1. Табан бұлшықеттерінің латералды тобы

Кіші бақайды әкететін бұлшықет, т. abductor digiti minimi:

  • басталатын жері: calcaneus-тің табандық беті; aponeurosis ptantaris;

- бекитін жері: tuberositas ossis metatarsalis V; кіші бақайдың проксималды бунағының негізі;

  • қызметі: кіші бақайдың проксималді бунағын әкету және бүгу.

Кіші бақайдың қысқа бүккіші, т. flexor digiti minimi brevis

  • басталатын жері: os metatarsale V-тің негізі; tig. ptantare longum;

  • бекитін жері: кіші бақайдың проксималді бунағының негізі;

  • қызметі: кіші бақайдың проксималді бунағын бүгу.

    1. Табан бұлшықеттерінің ортаңғы тобы Бақайлардың қысқа бүккіші, т. flexor digitorum brevis

  • басталатын жері: tuber catcanei; aponeurosis plantaris;

  • бекитін жері: II-V бақайлардың ортаңғы бунақтарының негізі;

  • қызметі: II-V бақайлардың проксималді және ортаңғы бунақтарын бүгу. Табанның шаршы бұлшықеті, т. quadratus plantae:

  • басталатын жері: calcaneus;

  • бекитін жері: т. flexor digitorum longus-тің сіңірі.

  • қызметі: бақайларды бүгу.

Құрттәрізді бұлшықеттер, тт. lumbricales:

  • басталатын жері: т. flexor digitorum longus-тің сіңірі;

  • бекитін жері: II-V бақайлардың проксималді бунақтарының табандық беті мен ортаңғы және дисталді бунақтарының сыртқы беті;

  • қызметі: II-V бақайлардың проксималді бунақтарын бүгу; ортаңғы және дисталді бунақтарын жазу.

Табандық сүйекаралық бұлшықеттер, тт. interossei plantares

  • басталатын жері: І II -V ossa metatarsalia (медиалді беттері);

  • бекитін жері: ІII-V бақайлардың проксималді бунақтарының негізі (медиалды беттері).

  • қызметі: III-V бақайларды ІІ-ге әкелу; осы бақайлардың проксималды бунақтарын бүгу.

Сыртқы сүйекаралық бұлшықеттер, тт. interossei dorsales

  • басталатын жері: екі көршілес табан сүйектерінің бір-біріне қараған беттері;

  • бекитін жері: бірінші сүйекаралық бұлшықет – екінші бақайдың медиалді бетіне; қалған үшеуі - II-IV бақайлардың латералді беттеріне;

  • қызметі: екінші бақайдың бекуі орта жағдайда; ІІІ және IV бақайларды екіншіден әкету; көрсетілген бақайлардың проксималді бунақтарын бүгу, ортаңғы және дисталді бунақтарын - жазу.



Аяқтың топографиясы
Жамбастың топографиясы

  1. M. piriformis үлкен шонданай тесігі, for.ischiadicum majus-ты алмұртүстілік және алмұртастылық тесіктер, for.suprapiriforme et for.infrapiriforme-ге бөледі.

  • тесіктен өтетін құрылымдар:

  1. for.suprapiriforme-ден: a.iliaca interna-ның тармағы a.glutea superior; аттас веналар; plexus sacralis-тен n.gluteus superior;

  2. for.infrapiriforme-ден: а.iliaca internaның тармақтары a.pudenda interna et a.glutea inferior; аттас веналар; п.ischiadicus, п.pudendus, п.cutaneus femoris posterior, n.gluteus inferior - plexus sacralis-тің тармақтары.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет