Әр тарау есеп шығаруға қажетті теориялық кіріспеден басталады
Затты айыру арқылы анықтау
жүктеу/скачать 2,14 Mb.
|
himiya-esepterin-shygharw-zholdary.-10-synyp
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақты бекіту
- 32-сабақ Сабақтың тақырыбы : Жаңа өнім алуға арналған есептер. Сабақтың мақсаты
- Сабақтың барысы
| Затты айыру арқылы анықтау.
Катион мен анионды анықтау. Кесте №1
3- мысал: Темір (ІІІ) хлориді, калций хлориді, барий хлоридінің ерітіндісі берілген. Әрқайсысын анықта. Шешуі: берілген заттардың бәрі хлоридтер болғандықтан катион бойынша анықтаймыз. Әрбір пробирканы нөмірлеп алып, үш түрлі талдау жасаймыз. Жүйелі болу үшін кесте жасайық. 2-кесте.
Берілген тұздардың құрамында катиондары әр түрлі болса, онда тағы үш түрлі талдау жасаймыз. Мысалы: барий хлориді кальций нитраты, темір сульфаты. Тәжірибе арқылы әр затты анықта. Шешуі: Берілген тұздар ерігенде ионға ыдырайды. BaCl2 = Ba2+ + 2Cl- Ca(NO3)2 = Ca2+ + 2NO3- FeSO4 = Fe2+ + SO42- Ерітіндіде 6 ионның түрі бар: Ba2+, Ca2+, Fe2+, Cl-, NO3-, SO42- Әр ионды өзіне тән сапалық реакциямен анықтаймыз. 3-кесте
Аналитикалық тәжірибенің орындалу реті; а) Берілген ерітіндіні 3 таза пробиркаға құйып оларға кальций сульфатының ерітіндісін құямыз. Үшінші пробиркада сүт тәрізді ақ тұнба пайда болады, ал қалған пробиркаларда өзгеріс болмайды. Олай болса үшінші пробиркада барий ионы болғаны. б) Жалынның әсерін байқау үшін үш темір сымын жалынға қыздырып, ерітінділерге батырып, қайтадан жалынға апарамыз. Екінші, үшінші пробиркаға батырылған сымда жалынның түсі өзгермейді, ал бірінші пробиркаға батырылған сымда жалын қою-қызыл түсті болады. Ba2+ + SO42- = BaSO4 ↓ Fe2+ + 2OH - = Fe(OH)2 NO3- + Cu0 + H2SO4 = NO2↑ + Cu2+ + SO42- + 2H2O Cl- + Ag+ = AgCl ↓ Ca2+ жалынды қызыл түске бояйды. Барий ионын анықтау үшін (H2SO4, Na2SO4) ең дұрысы CaSO4-ті пайдалану. Басқа иондарды анықтау үшін NаОН, ВаСl2 , Н2SО4 және мыс жоңқасын пайдаланады. 2. Басқа иондарды анықтау үшін кесте сызайық. 4-кесте
Зерттеу қорытындысы бойынша, бірінші пробиркада кальций мен нитрат, екінші пробиркада темір мен сульфат, үшінші пробиркада барий мен хлорид иондары болған. Сабақты бекіту: №8. Берілген сынауықтарда күкірт қышқылының,натрий нитратының,барий хлоридінің,магний хлоридінің, күміс сульфатының ерітінділері бар. Осы ерітінділер мен индикатор қағазының көмегімен қандай ерітінді қай сынауықта екендігін анықтаңыз 32-сабақ Сабақтың тақырыбы: Жаңа өнім алуға арналған есептер. Сабақтың мақсаты: Оқушылардың теориялық алған білімдерін практикада пайдалана білуге бағыттау. Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: ІІ Жаңа білімді меңгерту. 1-Есеп Мынадай заттар берілген: Натрий карбонаты, кальций гидроксиді, азот қышқылы. Осы заттарды пайдаланып, үш түрлі әдіспен кальций карбонатын ал. Шешуі: Na2CO3 – тұз, Ca(OH)2 –негіз, HNO3 –қышқыл. Берілген заттардың бір-бірімен әрекеттесу мүмкіндігін қарастырсақ; Na2CO3 + Ca(OH)2 = CaCO3 ↓ + 2NaOH Na2CO3 + 2HNO3 = 2NaNO3 + CO2 + H2O Ca(OH)2 + HNO3 = Ca(NO3)2 + H2O Яғни, кальций карбонатын алудың бір ғана жолы анықталды. Бастапқы заттардың реакция өнімдерімен әрекеттесу мүмкіндігін қарасақ. Ca(NO3)2 + Na2CO3 = CaCO3 ↓ + 2NaNO3 Ca(OH)2 + CO2 = CaCO3 ↓ + H2O Кальций карбонатын алудың үш жолы анықталды. Берілген заттардың бір-бірімен әрекеттеседі су мүмкіндігін қарастырсақ ; 1) NаСО3 + Са(ОН)2 = СаСО3↓ + 2NаОН Nа2СО3 + 2НNО3 = 2NаNО3 + СО2 + Н2О Са(ОН)2 + НNО3 = Са(NО3)2 + Н2О Яғни, кальций карбонатын алудың бір ғана жолы анықталды. 2) Бастапқы заттардың реакция өнімдерімен әрекеттесу мүмкіндігін қарасақ, Са(NО3)2 + Nа2СО3 = СаСО3↓ + 3NаNО3 Са(ОН)2 + СО2 = СаСО3↓ + 2NаNО3 Кальций карбонатын алудың үш жолы анықталды. Еесп - 2 Мыс(ІІ) оксиді берілген. Мыс(ІІ) гидроксидін ал. Шешуі ; (Қателеспе !) Мыс(ІІ) оксиді сумен әрекеттесе ме? деген сұрақтан кейін оқушылар қателік жібермеуге тырысады. Суда ерімейтін негіздердің ерімтал тұздары сілтімен әрекеттескенде түзіледі. СuО + Н2SО4 CuSO4 + H2O CuSO4 + 2NaOH = Cu(ОН)2↓ + Na2SO4 Тұнбаны сүзу арқылы бөліп аламыз. жүктеу/скачать 2,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|