Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау қағидалары 1-тарау. Жалпы ережелер
тарау. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау тәртібі
жүктеу/скачать 70,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4 тарау. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау негізінде арнайы жағдайлар жасау (оқытудың арнайы жағдайлары)
| 3 тарау. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау тәртібі
10. Адамдардың (балалардың) ерекше білім берілуіне қажеттіліктерін бағалау жалпы және арнайы білім беру ұйымдарында және психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияларда жүзеге асырылады. 11. Білім беру ұйымдарындағы ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау тәртібі: 1) мұғалім (тәрбиеші) әрбір білім алушының (тәрбиеленушінің) әлеуметтік-эмоционалдық әл-ауқатын және оқу-танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктерін бақылауды, сондай-ақ білім алушылардың жетістіктерін критериалды бағалауды пайдалана отырып, оқу-тәрбие процесі барысында ерекше білім беруді қажет ететін балаларды анықтайды; 2) психологиялық-педагогикалық қолдау мамандары ата-аналарының (заңды өкілдерінің) келісімімен оқыту қиындықтары бар балалардың ерекше білім берілуіне қажеттіліктерін тереңдете зерделеуді және бағалауды жүзеге асырады; 3) білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық қолдау мамандарының тереңдетілген тексеру нәтижелері бойынша оқыту қиындықтары бар балаларға ПМПК-ға ерекше білім беру қажеттіліктерін одан әрі бағалау ұсынылады; 4) психологиялық-педагогикалық түзеу кабинеттеріне және оңалту орталықтарына балалардың ерекше білім беру қажеттіліктері пәнаралық ұжымдық бағалау нәтижелері негізінде айқындалады. 12. ПМПК-ға ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау тәртібі: 1) ПМПК ата-аналардың (заңды өкілдердің) бастамасы бойынша, білім беру ұйымдарының ұсынымы бойынша балалардың ерекше білім берілуіне қажеттіліктерін бағалауды жүзеге асырады. ПМПК терең зерттеу және арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау негізінде қызметтердің көлемін, түрлерін анықтайды. 2) ПМПК-дағы ерекше білім беру қажеттіліктерін қайта бағалау ата-аналардың (заңды өкілдердің) бастамасы бойынша немесе ерекше білім беру қажеттіліктерін қайта бағалау қажеттілігі туралы психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің шешімі негізінде білім беру ұйымдарының сұранысы бойынша жүзеге асырылады. 4 тарау. Ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау негізінде арнайы жағдайлар жасау (оқытудың арнайы жағдайлары) 13. Оқу жоспары мен оқу бағдарламаларын өзгерту келесі түрде ұсынылады: 13.1. жалпы білім беретін және арнайы үлгілік оқу бағдарламаларын бейімдеу: 1) жалпы сыныпта/топта оқитын және оқуда айқын қиындықтары бар есту, көру, тірек-қимыл аппараты бұзылған, психикалық дамуы тежелген, сөйлеу тілі ауыр зақымдалған, эмоциялық-ерік бұзылыстары бар, қарым-қатынас және әлеуметтік өзара іс-қимылы бұзылған балалар үшін. Жалпы білім беретін және арнайы оқу бағдарламаларын бейімдеу білім алушы меңгеруде қиындық көретін оқу пәндері бойынша ұсынылады. Қалған оқу пәндері үлгілік оқу бағдарламасына сәйкес оқытылады. Бағдарламаны белгілі бір мерзімге бейімдеу ұсынылады (тоқсан, оқу жылы және т.б.). Бейімделген оқу бағдарламалары бойынша пәндерді меңгеруде тұрақты қиындықтар сақталған жағдайда, білім беру ұйымы ерекше білім беру қажеттіліктерін бағалау, оның ішінде баланың мүмкіндіктеріне сәйкес келетін оқыту бағдарламасының түрін анықтау үшін баланы ПМПК-ға жібереді; 13.2. зердесі зақымдалған балалар мен жеке оқу пәндерін меңгеруде тұрақты қиындықтары бар балаларға арналған ПМПК ұсынымы бойынша жеке оқу жоспарлары мен жеке оқу бағдарламаларын әзірлеу. Жеке оқу жоспарлары мен бағдарламалары жалпы сыныпта/топта оқитын балалар үшін жасалады. Зердесі зақымдалған білім алушыларға арналған жеке оқу бағдарламалары негізгі оқу пәндері бойынша әзірленеді. Жетістіктерді балдық бағалау пайдаланылмайтын оқу пәндері бойынша оқыту жалпы білім берудің үлгілік оқу бағдарламалары бойынша жүзеге асырылады. Жекелеген оқу пәндерін меңгеруде тұрақты қиындықтары бар білім алушыларға арналған жеке оқу бағдарламалары осы оқу пәндері бойынша жасалады; 13.3. ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылар үшін (1-топ), арнайы мектептік/мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында және жалпы білім беру ұйымдарының арнайы сыныптарында/топтарында білім алушылар үшін арнайы үлгілік оқу жоспарлары мен арнайы оқу бағдарламалары бойынша оқыту. 14. Арнайы, жеке және бейімделген оқу бағдарламалары бойынша оқыту кезінде оқыту нәтижелерін бағалау тәсілдері мен критерийлерін өзгерту ұсынылады. 15. Вариативті, арнайы және балама технологияларды, оқытудың әдістері мен тәсілдерін, оның ішінде мінез-құлықты қолданбалы талдау қағидаттарына негізделген әдістерді пайдалану. 16. Оқулықтар мен оқу әдістемелік кешендерді (бұдан әрі – ОӘК) іріктеу, жеке оқу материалдарын дайындау ұсынылған оқу бағдарламасының мазмұнына және қолданылатын оқыту әдістеріне сәйкес жүзеге асырылады. 17. Арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау ұсынылады: 1) логопед – сөйлеу қабілеті зақымдалған балаларға; 2) олигофренопедагог (дефектолог) – зердесі зақымдалған, психикалық дамуы тежелген балаларға; 3) сурдопедагог – есту қабілеті зақымдалған балаларға; 4) тифлопедагог – көру қабілеті зақымдалған балаларға; 5) педагог-психолог – қарым-қатынасы және әлеуметтік өзара іс-қимылы бұзылған, мінез-құлқы бұзылған балаларға; 18. Педагог-ассистенттің қолдауы мінез-құлқы бұзылған білім алушыларға ұсынылады: 1) баланың сабақта өзін-өзі ұстау ережелерін орындай алмауымен (партада отыра алмауымен, тұра алмауымен, сынып ішінде жүруімен, мұғалімнің талаптарын орындамауымен); 2) білім алушының не істеу керектігін түсінуін қамтамасыз ету үшін педагогтің тұрақты жеке көмегі мен қолдауы қажет болған кезде педагогтің фронтальды нұсқаулықтары мен ауызша түсініктемелерін қабылдау немесе түсіну қиындықтарымен; 3) сабақта өзін-өзі ұйымдастыру және өзін-өзі бақылау қиындықтарымен (білім алушы сабаққа дайындала алмайды, ересек адамның көмегінсіз сынып жұмысына араласпайды, сынып тапсырмаларын орындамайды); 4) мінез-құлық және эмоционалдық бұзылыстар (білім алушы дауыстап сөйлейді, ешқандай себепсіз күледі, айқайлайды, жылайды, балаларды алаңдатады және сынып жұмысына кедергі келтіреді, өз-өзінен ашуланады, сыныптастарына, мұғалімге, қоғамға қарсы мінез-құлықты көрсетеді). Педагог-ассистентті мектепте сүйемелдеу баланың сыныпта/топта өз бетінше оқу қабілетін қалыптастырғанға дейін тұрақты немесе уақытша негізде ұсынылады. Педагог-ассистенттің сүйемелдеуін ПМПК ұсынады. 19. Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарында арнайы психологиялық-педагогикалық қолдау ерекше білім беруді қажет ететін балаларға жеке дамытушы бағдарламалар бойынша жеке, шағын топтық және топтық сабақтар нысанында көрсетіледі. 20. Мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту мен тәрбиелеу: арнайы мектепке дейінгі және мектептік білім беру ұйымдарында; даму бұзылыстарының түрлері бойынша жалпы білім беретін мектептерде (балабақшаларда) құрылатын арнайы сыныптарға (топтарға) қабылдау ПМПК қорытындысы мен ұсынымдарына сәйкес және баланың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) келісімімен жүзеге асырылады. Балаларды оқыту мен тәрбиелеу арнайы оқу жоспарлары мен арнайы бағдарламалар бойынша жүзеге асырылады. Қажет болған жағдайда арнайы оқу бағдарламаларын бейімдеуге және білім алушының (тәрбиеленушінің) жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, жеке оқу бағдарламалары бойынша оқытуға жол беріледі бейімделген оқу бағдарламалары бойынша немесе жеке оқу жоспары мен жеке оқу бағдарламалары бойынша жалпы білім беру сыныбына оқуға түсуге рұқсат етіледі. Жеке бағдарлама бойынша жалпы білім беретін сыныпта оқытуды психологиялық-педагогикалық қолдау мамандарының кабинеті жағдайында оқу процесін ұйымдастырумен біріктіруге болады. Уақытша негізде мұндай оқыту мінез-құлық проблемалары бар немесе оқу қиындықтары бар және бағдарламаны меңгеруде үлкен олқылықтар (артта қалушылық) бар білім алушыларға, тұрақты негізде – білім алушыларға ұсынылады зердесі зақымдалған балаларға жеке оқу бағдарламасы бойынша жекелеген оқу пәндері бойынша; мінез-құлық бұзушылықтары бар 4-6 бала және қажетті жағдайлар (кадрлық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету) болған кезде білім беру ұйымдарында мінез-құлықты қолданбалы талдау қағидаттары негізінде балаларды оқытатын кабинет ашылады; баланың денсаулық жағдайы туралы дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы бойынша үйде оқыту. Типтік оқу бағдарламасын меңгеруде тұрақты қиындықтарға тап болған балаларға арнайы білім беру қажеттіліктерін бағалау және оқу бағдарламасының түрін анықтау үшін ПМПК-да емтихан ұсынылады. Үйде оқыту емдеуші дәрігердің қорытындысы бойынша мектептегі жекелеген сабақтарға, оның ішінде түзету-дамыту сабақтарына қатысумен ұштастырылады. 21. Кедергісіз орта Қазақстан Республикасының Заңымен бекітілген құрылыс нормалары мен қағидаларына сәйкес құрылады «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңына сәйкес ақылға қонымды құрылғылар мен әмбебап дизайнды пайдалана отырып әзірленді. Оқу орнын бейімдеу ұтқырлығы шектеулі білім алушыларға ұсынылады (мектепке жеткізу, арнайы жабдықталған оқу орны). 22. Оқу орнын бейімдеу оқу ортасын білім алушының жеке ерекшеліктеріне бейімдеуді көздейді (бірінші партаға отырғызу, қосымша жарықтандырудың болуы (үстел шамы) және т.б.) 23. Оқу процесінде ұтқырлығы шектеулі, есту, көру, сөйлеу қабілеті зақымдалған білім алушылар «Мүгедектерге берілетін техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар мен арнаулы жүріп-тұру құралдарының тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 20 шілдедегі № 754 қаулысына сәйкес белгіленген тәртіппен алынған жеке техникалық және компенсаторлық құралдарды пайдаланады. 24. Әлеуметтік педагогтың көмегі мүгедектігі бар балаларға және аз қамтылған отбасылардан және әлеуметтік осал отбасылардан шыққан балаларға ұсынылады. 25. Жеке көмекшінің қызметі медициналық-әлеуметтік сараптаманың оңалту-сараптамалық қорытындысы негізінде өз бетінше жүріп-тұруда қиындықтары бар балаларға (тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларға, көзі көрмейтін балаларға) ұсынылады. жүктеу/скачать 70,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|