Еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы тоқсандық журнал 2001 ж шыға бастаған 2015

 
67 
другие курсы (например, «Казахская этнопедагогика», «Прикладная этнопсихология» и др.), 
тем самым, наполняя содержание новыми знаниями и создавая разнообразие форм.  
В  системе  этнического  компонента  (ЭК)  в  содержании  высшего  педагогического 
образования (далее - ВПО) имеет действие и принцип интеграции. Посредством реализации 
данного  принципа  происходит  взаимодействие  учебных  предметов.  Данный  принцип 
позволяет  мелким  дисциплинам  интегрироваться  в  более  крупные,  при  этом  основное 
содержание  сохраняется.  Интеграция  дисциплин  –  процесс  в  целом  положительный, 
укрупнение дидактических единиц позволяет рационально использовать время, отведенное 
на  изучение  той  или  иной  дисциплины,  создавать  спецкурсы,  построенные  на 
интегративной основе и др. Но, как показывает практика, не всякая интеграция дисциплин в 
отличие  от  дифференциации  носит  позитивный  характер.  Например,  ранее  изучавшаяся 
учебная 
дисциплина 
«История 
развития 
педагогической 
мысли 
Казахстана» 
трансформировалась в «Историю педагогики», где ее содержание в соотношении ко всему 
курсу сведено до минимума.  
Принцип  преемственности  всех  ступеней  образования  также  присущ  ЭК  в 
содержании  ВПО.  Его  преемственность  со  школьным  образованием  и  дошкольным 
воспитанием  обеспечивает  устойчивость  национально-культурных  связей  между 
поколениями. 
Принцип содержательности организационных форм и методов обучения реализуется 
в  проектировании  технологии  обучения,  основанной  на  критериях  отбора  учебного 
материала и способов реализации поставленных целей. 
Каждая  система  также  предполагает  внутренние  связи  и  отношения  между  ее 
структурными  элементами.  Связи  внутри  системы  обусловлены,  прежде  всего,  тем,  что 
внешние элементы структуры ЭК (формы – дидактические единицы) находятся в прямой 
зависимости от ее внутренних элементов (содержания – этнических единиц образования). 
Форма,  как  известно,  -  плоть  содержания.  Единство  формы  и  содержания  составляет 
целостность системы ЭК в содержании ВПО. С методологических позиций рассмотрение 
диалектической  взаимосвязи  содержания  и  формы  в  целом  как  философских  категорий 
распространяется на исследуемый объект [5, c.434]. Во взаимосвязи содержания и формы 
ЭК,  как  внутренних  и  внешних  структурных  элементов  его  системы,  ведущую, 
определяющую  сторону  составляет  содержание,  а  формы  –  ту  его  сторону,  которая 
модифицируется,  изменяется  в  зависимости  от  содержания  и  конкретных  условий 
существования 
объекта. 
Формы, 
в 
свою 
очередь, 
обладая 
относительной 
самостоятельностью, оказывают обратное воздействие на содержание: их соответствие и 
положительная  оптимизация  служит  развитию  содержания.  Таким  образом,  между 
внешними  и  внутренними  структурными  элементами  ЭК  в  содержании  ВПО  можно 
выделить следующие типы связей: 

 
порождения, обусловленные, тем, что содержание (совокупность этнокультурных 
элементов,  этнические  единицы  образования)  выступает  как  основание,  породившее  к 
жизни формы (учебные дисциплины – дидактические единицы ЭК); 

 
взаимодействия, характеризующие их диалектическое единство и целостность ЭК 
в содержании ВПО; 

 
соответствия содержания и форм ЭК, гарантирующие их дальнейшее развитие; 

 
преобразования, 
реализуемые 
путем 
непосредственного 
взаимодействия 
содержания  и  форм,  в  процессе  которого  они  могут  переходить  из  одного  состояния  в 
другое, вследствие этого может получить дальнейшее развитие содержание и возникнуть 
новые формы (интегративные дисциплины); 

 
функционирования, обеспечивающие реальное бытие ЭК в содержании ВПО, т.к. 
его структурные элементы объединены единством реализуемых целей (образовательных, 
воспитательных  и  развивающих)  и  функций  (личностно  и  профессионально  - 
ориентированных).  

 
68 
В  связи  с  определением  научных  основ  структурирования  ЭК  в  содержании  ВПО 
возникает  вопрос,  составляющий  суть  всего  исследования:  каким  должен  быть  состав 
элементов  рассматриваемой  нами  системы  в  содержании  высшего  педагогического 
образования,  необходимый  и  достаточный  для  ее  функционирования  и  удовлетворения 
потребностей  общества,  государства  и  личности  как  представителя  определенной 
этнической  принадлежности  (субъекта  этноса),  гражданина  государства,  определенного 
региона  и  мира,  а  также  субъекта  профессиональной  деятельности?  Данный  вопрос 
требует раскрытия целей и функций ЭК в содержании ВПО.  
С точки зрения целеполагания содержание образования – это цель, которую должно 
реализовать учебное заведение в отношении каждого специалиста. Реализации этой цели 
служит  содержание  профессионального  обучения.  Напомним,  что  согласно  теории 
В.С.Леднева,  содержание  образования  -  это  триединый  целостный  процесс, 
характеризующийся усвоением опыта предшествующих поколений, воспитанием качеств 
личности и его развитием [2, с.26]. Следовательно, этнический компонент  в содержании 
ВПО  реализуется  также  в  этих  трех  плоскостях,  но  уже  с  этнокультурной  и 
межкультурной спецификой. Кроме этого, цели ЭК в содержании ВПО должны отвечать 
запросам общества и в соответствии с этим целям высшего педагогического образования – 
формированию  поликультурной  личности  будущего  педагога,  компетентной  в 
профессиональном  отношении.  Отсюда  следует,  что  ЭК  в  содержании  высшего 
педагогического образования согласно философскому закону субординации - подчинение 
одной  системы  метасистеме  (системе  более  высокого  уровня)  -  имеет  следующие  цели, 
направленные  как  на  профессиональную  подготовку  будущего  учителя,  так  и  на  его 
личностное развитие [6, с.77] (Таблица 1). 
 
Таблица 1 - Цели формирования этнического компонента в содержании ВПО 
 
Образовательные 
(усвоение опыта) 
Воспитательные 
Развивающие 
1. 
Усвоение  знаний  на 
основе целостного представ-
ления  о  культурно-истори-
ческом  наследии  своей  и 
других  этнических  общнос-
тей,  их  роли  и  места  в 
системе  общечеловеческих 
ценностей 
 
2.  Воспитание  ценностно-
ориентированной  личности 
на  основе  утверждения  ду-
ховно-нравственного  насле-
дия 
родного 
и 
других 
этносов, 
аккумулирую-
щегося  в  культуре,  языке, 
истории.  
3.  Развитие  у  будущих 
педагогов  умений,  способст-
вующих  трансляции  нацио-
нально-культурных 
цен-
ностей  своего  и  других 
этносов  посредством  содер-
жания  общего  среднего  и 
дошкольного  образования  и 
воспитания. 
 
Любая  сложнодинамическая  система  требует  исследования  ее  в  трех  плоскостях: 
предметной,  исторической  и  функциональной,  представляющих  методологические 
ориентиры системного подхода как целого. В связи с этим определим функции ЭК, которые 
ориентированы на подготовку будущего педагога.  
Выделение  функций  ЭК  в  содержании  ВПО  определяется  социальной  и 
профессиональной  значимостью  личности  будущего  педагога.  Анализ  литературы  по 
данному  аспекту  исследования  открыл  возможности  для  выделения  функций  ЭК  в 
содержании  ВПО.  В  содержании  ВПО  этнический  компонент  выполняет  разнообразные 
функции,  направленные  на  формирование  личностных  и  профессиональных  качеств 
будущего  педагога.  В  качестве  функций  ЭК,  ориентированных  на  формирование  качеств 
будущего педагога, выделим два основных их направления – личностно и профессионально 
-  ориентированные.  Функции  ЭК  определяются  его  целями  и  ориентированы  на 

 
69 
формирование  целостной  личности  с  учетом  ее  индивидуальных,  возрастных, 
этнопсихологических, профессиональных и др. особенностей. 
К  личностно-ориентированному  направлению  мы  относим  следующие  функции, 
которые способствуют формированию личностных качеств индивида как субъекта этноса, 
гражданина государства, региона и мира:  

 
культурообразующую  (рассматривает  этнический  компонент  как  составной 
элемент культуры в целом);  

 
социализирующую (обеспечивает вхождение индивида в полиэтнический социум);  

 
развивающую (реализует цели формирования ЭК); 

 
идентификационную (способствует идентификации личности будущего педагога с 
этносом, государством, регионом и миром). 
Функции  этнического  компонента  в  содержании  ВПО  профессиональной 
направленности ориентированы на развитие качеств будущего учителя: 
профессиональных компетенций как результата этнопедагогической подготовки и 
образования. В этом направлении, на наш взгляд, важны такие функции:  

 
регулятивно-информационная (регулирует поток информации о культурах); 

 
гносеологическая (обогащает познавательную сферу будущего педагога);  

 
профессионально-компетентностная 
(ориентирует 
на 
формирование 
профессиональных  качеств  будущего  учителя,  его  подготовку  в  соответствии  с 
социальным заказом общества);  

 
социально-транслирующая  (осуществляет  преемственную  связь  поколений  в 
передаче историко-культурного опыта посредством образования).  
Рассмотрение направленности функций ЭК в отдельности условно, так как согласно 
целостному  подходу  личность  должна  пониматься  как  сложная  динамическая  система, 
имеющая свою структуру, функции и внутреннее строение. Согласно антропологическому 
подходу, главное в личности - ее целостность. Все стороны личности взаимосвязаны и не 
существуют  отдельно  одно  от  другого.  Главным  среди  других  считается  социальный 
аспект  личности  -  ее  мировоззрение,  направленность,  которая  выражена  потребностями, 
интересами, 
мотивами, 
стремлениями, 
моральными 
качествами 
личности. 
Профессиональный аспект личности педагога также требует целенаправленного изучения 
в связи с его направленностью на данную специальность. 
Таким  образом,  на  основе  анализа  теоретико-методологических  источников  и 
концептуальных 
положений 
теории 
содержания 
образования, 
определены 
методологические  подходы,  научные  основы  структурирования  ЭК  в  содержании  ВПО, 
его  цели  и  функции,  что  способствует  рассмотрению  гуманистической  парадигмы  и 
этнопедагогической направленности исследуемого феномена. 
 
 
СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 
 
 
1
 
Философский словарь / под ред. И.Т.Фролова. 5 изд. - М.: Политиздат, 1987. – 680 с. 
2
 
Леднев В.С. Содержание образования. – М.,1991. - 223 с. 
3
 
Матис  В.И.  Теория  и  практика  развития  национальной  школы  в  поликультурном 
обществе: дис. д-ра пед. наук: 13.00.01 – Барнаул, 1999. - 353 с. 
4
 
Гаврилов  Н.А.  Философские  аспекты  структурирования  //http:/nikgavrilov.narod.ru/ 
refer1.htm 
5
 
Философский словарь / под ред. И.Т.Фролова. 5 изд. - М.: Политиздат, 1987. – 680 с. 
6
 
Кохановский  В.П.,  Золотухина  Е.В.,  Лешкевич  Т.Г.,  Фатхи  Т.Б.  Философия  для 
аспирантов: учебное пособие. Изд. 2-е. - Ростов н/Д: «Феникс», 2003. - 448 с.  
 
 

 
70 
 
ТҮЙІН 
 
Мақалада  жоғары  педагогикалық  білім  беру  мазмұнындағы  этникалық  компонентті 
құрылымдау  жүйелілік  тұрғыдан  қарастырылады.  Автор  анықтаманы  талдау  негізінде  «жоғары 
педагогикалық білім беру мазмұнындағы этникалық комонент» ұғымына өз анықтамасын береді. 
Жүйелілік  тұрғыдан  қарастыру  жоғары  педагогикалық  білім  беру  мазмұнындағы  этникалық 
компонент  құрылымының  ішкі  компоненттерін  және  олардың  жүйе  ретіндегі  байланысын 
анықтауға мүмкіндік береді. 
 
RESUME 
 
In the article the system approach to structuring an ethnic component in the content of education is 
considered.  On  the  basis  of  the  analysis  of  the  definitions  the  authors  specify  the  concept  "ethnic 
component in the content of education".  
The system approach allows to define external elements in the structure of an ethnic component in 
the contents of education to define their communication as subsystems.  
 
 

 
71 
ӘОЖ [378.147:376.64]:004 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
М.П. Асылбекова 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия 
ұлттық университеті,  
п.ғ.к., доцент 
 
Жетім балалармен 
жұмыс істейтін 
мамандар 
даярлауда 
инновациялық 
технологияларды 
пайдалану 
мәселелері 
 
Аннотация 
Мақалада  болашақ  мамандарды  жетім 
балалармен  жұмысқа  инновациялық  технология-
ларды  қолдану  мәселелері,  жетім  балалармен 
жұмысқа  маман  дайындау  мақсатында  оқу 
бағдарламасына  «Балалар  үйіндегі  әлеуметтік-
педагогикалық  жұмыс  технологиясы»,  «Білім 
берудегі инновациялық технологиялар» элективті 
пәндер  енгізілуі  қарастырылған.  Сонымен  қатар, 
мамандарды  инновациялық  іс-әрекетке,  иннова-
циялық 
ғылыми 
зерттеу 
жұмыстарымен 
айналысуға  бағыт-бағдар  беретін  инновациялық 
оқу-әдістемелік,  ғылыми-әдістемелік  кешенін 
әзірлеу,  инновациялық  ақпараттық  банк  жүйесін 
құру,  инновациялық  веб  сайттар  ашу  мәселелері 
қарастырылған. 
Түйін  сөздер:  инновация,  технология, 
инновациялық 
педагогикалық 
технология, 
инновациялық  іс-әрекет,  іс-әрекетке  дайындығы, 
жетім балалармен жұмыс.  
 
 
Қазіргі  кезде  егемен  елімізде  білім  берудің 
жаңа  жүйесі  жасалып,  әлемдік  білім  беру 
кеңістігіне  енуге  бағыт  алуда.  Бұл  білім  беру 
жүйесіндегі  елеулі  өзгерістерге  байланысты 
болып  отыр.  Себебі,  білім  беру  парадигмасы 
өзгерді,  білім  берудің  мазмұны  жаңарып,  жаңа 
көзқарас,  жаңаша  қарым-қатынас  пайда  болуда. 
Келер  ұрпаққа  қоғам  талабына  сай  тәрбие  мен 
білім  беруде  болашақ  педагогтердің  иннова-
циялық 
іс-әрекетінің 
ғылыми-педагогикалық 
негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.  
Сондықтан да жоғары оқу орнының саясаты 
халықаралық  білім  стандарттарына  сәйкестен-
діретін, ғылым мен өндірісті біріктіретін, жоғары 
мектептің  тәжірбие-нысаналық  және  интеллек-
туалдық  әлеуетін  күшейтумен,  республика 
экономикасының барлық салалары үшін бәсекеге 
қабілетті  және  кәсіби  білікті  мамандарды 
дайындаудың  шарттарымен  міндетті  түрде 
қамтамасыз етумен анықталады.  
Демек,  жоғары  мектептің  басты  мақсаты  – 
бәсекеге  қабілетті  жастар  тәрбиелеу,  жалпы 
адамзаттық  құндылықтар  мен  мәдени-өнегелік 
деңгейімен  оның  ой-өрісін  арттыру  және  жоғары 
білімді кәсіби мамандарды қазіргі заман талабына 
сай даярлау.  
Жоғары  білім  -  маманға  кәсіби  білім, 
құзыреттілік   пен   іскерлік,   дағды    ғана    беріп  
 

 
72 
қоймайды,  ол  жеке  тұлға  қалыптастырады.  Бүгінгі  күнгі  педагогика  ғылымының 
көкейкесті  мәселелері  -  әлемдік  білім  беру  кеңістігіне  сай  бейімделген  білім  алу,  кәсіби 
қалыптастырудың  сапасын  жақсарту,  біліммен  қамтамасыз  етудің  ғылыми-әдістемелік 
жүйесін  түбегейлі  жаңарту,  оқытудың  әдістері  мен  ұйымдастыру  түрлерін  өзгерту, 
педагогикалық  ғылымдарды  ұйымдастыруды  қайта  құру,  ондағы  алдыңғы  қатарлы  оқу-
тәрбие  тәжірибелері  мен  қазіргі  қоғамның  сұраныстарының  алшақтығын  жою,  білімдегі 
жаңашылдықты  саралау,  білімді  жетілдіру  үдерісіндегі  үздіксіздікті  қамтамасыз  етуде 
оның ролін арттыру.  
Осы  орайда,  Қазақстан  Респуликасының  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  «Жаңа 
әлемдегі  жаңа  Қазақстан»  жолдауында  жаңа  кезеңнің  негізгі  міндеттерінің  бірі  «...осы 
заманғы  білім  беру,  «парасатты  экономиканың»  негіздерін  қалыптастыру,  жаңа 
технологияларды  пайдалану  мамандарды  дайындау  сапасын  көтеруге  басты  себеп 
болатын,  инновациялық  экономиканы  дамыту»  [1]  деп  атап  көрсетілген,  сондықтан  да 
еліміздегі  әлеуметтік-экономикалық  өзгерістерге  байланысты  білім  беру  жүйесіне 
қойылған  жаңа  талаптарға  сай  студенттердің  белсенділік  пен  дербестік  қабілеттерінің 
жетілуіне  әсер  ететін  инновациялық  технологияларды  қолдану,  оның  әлемдік  білім 
кеңістігіне енуіне жол ашуда.  
Болашақ  маман  жоғары  оқу  орны  аудиториясында  қалыптасады,  одан  болашақ 
түлектің  біліктілік  деңгейі  анықталады.  Сондықтан  жоғары  мектеп  педагогикасының 
күрделі де маңызды бір мәселесі студентті болашақ мамандығына оңтайландыру, кәсіптік 
біліктілігін дамыту, кәсіби бағдар берудің жаңа жүйесін жасау, іскер және құзіретті маман 
дайындау. Мұндай маман дайындау үшін білім беру үдерісін белсенділендіру, оқытудың 
жаңа  формалары  мен  әдіс-тәсілдерін  жетілдіру  қажет.  Оқу  үдерісін  белсенділендіру  – 
берік  те  тиянақты  білім  берудің  жолдарын  қарастыру,  студенттердің  шығармашылық 
ойлауына, ізденуіне мүмкіндік жасау, оларды келешек мамандығына қызықтыра алу, оқу 
үдерісін ғылыми негізде ұйымдастыру және т.б. Жаңа инновациялық оқыту технологиясы 
кәсіптік қызметтің ерекше түрі болып табылады [2]. 
Тұлғалық бағдарлы және синергиялық (өзін-өзі дамыту) парадигмалары ең алдымен 
білім  беру  үдерісінің  субъектілеріне  ерекше  талаптар  қойып,  инновациялық  білім  беру 
ортасын қалыптастыруын талап етеді. Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарында 
кредиттік оқыту жүйесі инновациялық орта ретінде қалыптасып келеді. Әлбетте, ол жаңа 
білім  мазмұны  мен  инновациялық  білім  беру  технологиялары  мен  әдістерді,  яғни 
инновациялық  ұйымдастыру-дидактикалық  шарттарын  қамтитын  инновациялық  білім 
беру жүйесін дамытуды талап етеді.  
Алайда,  қазіргі  білім  беру  саласындағы  оқытудың  инновациялық  технологияларын 
меңгермейінше,  сауатты,  әрі  жан-жақты  маман  болу  мүмкін  емес.  Инновациялық 
технологияны  меңгеру  оқытушының  интеллектуалдық,  кәсіптік,  адамгершілік,  рухани 
азаматтық және басқа да көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін-
өзі дамытып оқу-тәрбие процесін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі 
“Инновация”  ұғымын  қарастырсақ,  ғалымдардың  көбі  оған  әртүрлі  анықтамалар 
берген. Мысалы, Э.Рaджерс инновацияны былайша түсіндіреді: “Инновация - нақтылы бір 
адамға жаңа болып табылатын идея” [3]. Ал, Й. Майлс “Инновация – арнайы жаңа өзгеріс. 
Біз  одан  жүйелі  міндеттеріміздің  жүзеге  асуын,  шешімдерін  күтеміз»,  –  деп  ой 
тұжырымдаған [4]. 
Осыған  сәйкес,  болашақ  мамандарды  жетім  балалармен  жұмысқа  дайындау 
мәселесін  де  қарастыру  қажет.  Осы  әлеуметтік  құбылысты  зерттеу  мәселесі  жетім 
балалармен  жұмыс  жүргізетін  әлеуметтік  педагог  қызметімен  байланысты.  Жетімдіктің 
феноменін  қарастыру  біріншіден  осы  санаттағы  балалармен  жұмыста  инновациялық 
технологияны қолдана білетін маманның кәсіби дайындығын дәлелдеудің маңыздылығын, 
екіншіден  осы  дайындықтың  ерекшелігін  анықтаушы  факторларды  көрсетуге  мүмкіндік 
береді [5].  

 
73 
Жетім балалармен жұмыс жасайтын әлеуметтік педагог арнайы теориялық білім мен 
тәжірибелік іскерлік пен дағдыны меңгеруі қажет. Болашақ әлеуметтік педагогтің ерекше 
кәсіби  талаптарын  анықтау  үшін  біз  жетім  балалармен  әлеуметтік-педагогикалық 
жұмысқа,  яғни  олардың  дайындық  сапасын  бағалауға  көмектесетін  студенттердің 
дайындығының негізгі критерийлері мен көрсеткіштерін анықтауды қажет етеді. 
Қойылған мақсатты жүзеге асыруда маманның кәсіби білімі, біліктілігі, іскерліктері 
мен  дағдылары  арасындағы  байланыс  жалғасын  табуы  керек.  Болашақ  маманның  жеке 
тұлғалық  позициясын,  оның  кәсіби  білімі  мен  іскерліктерін  біріктіру  жүзеге  асуы  жөн. 
Бұл  біріктіру  сапалық  жағынан  жаңа  құрылым  болып,  тұтастығы  мен  ішкі  құрылымы 
жетім  балалармен  жұмыс  жасаудың  жаңа  әдістері  мен  инновациялық  технологияларын 
меңгерген маман даярлау мен қалыптастыру мақсатын қоюға болады.  
Демек,  елдің  экономикалық  қуаттылығын  дамытуда  бәсекеге  қабілетті  кәсіби 
мамандар  даярлау  міндеттерін  жүзеге  асыратын  бірден-бір  күш  –  жоғары  оқу  орындары 
болып  саналады.  Осыған  сәйкес,  инновациялық  технологиялар  негізінде  мамандарды 
даярлаудың жоғары сапасын қамтамасыз ету, жоғары білікті және әлеуметтік бейімделген 
мамандарға  деген  қоғам  қажеттіліктерін  қанағаттандыру.  Балалар  үйлері  мен  мектеп 
интернеттық  ұйымдарға  құзыретті  арнайы  мамандар  даярлаудың,  яғни  педагогикалық 
білім  берудің  мазмұнын  жаңарту  бәрімізге  айқын.  Дегенмен,  педагогикалық  мамандығы 
бағытындағы  болашақ  мамандарға  балалар  үйіндегі  білімдік-тәрбиелік  кеңістігіндегі 
инновацияларды, замануи технологияларды, тұлғаға бағдарланған, нәтижеге бағдарланған 
білім беру әдіснамасын, білімнің тәрбиелік әлеуетін ғылыми-теориялық және практикалық 
жоғары деңгейде жүзеге асыру көзделді. 
Педагогикалық  мамандықтардың  жұмыс  оқу  жоспарларына  да  үлкен  өзгерістер 
енгізілді. Типтік оқу жоспарларыңда элективті курстардың үлес салмағы пәндерді оқыту 
блоктары  бойынша  элективті  пәндер  кредиті  артты.  Бұл  өз  кезегінде  жоғары  білікті 
педагог  кадрларды  дайындау  үрдісінің  сапасын  арттыруға  жағдай  жасайды.  Жетім 
балалармен жұмысқа дайындаудың жаңа әдістерін үйретуде «Балалар үйіндегі әлеуметтік-
педагогикалық  жұмыс  технологиясы»,  «Ғылыми  педагогикалық  зерттеу  әдістемесі», 
«Педагогикалық-психологиялық 
практикум», 
«Білім 
берудегі 
инновациялық 
технологиялар», атты жаңа бағыттағы пәндермен толықтырылды. 
Қазіргі  кезде  жұмыс  берушілер  жоғары  оқу  орны  түлектерінің  университет 
қабырғасында  алған  теориялық  білімдерін  практикалық  іс-әрекетпен  ұштастыра 
алмайтындығы  баса  айтылып  жүр.  Осыған  орай,  педагог  кадрларды  даярлау  мазмұнын 
жаңартуға болашақ мамандардың педагогикалық практика мерзімін арттыруға ерекше мән 
берілуде.  Дегенмен  шетелдік  тәжірибеге  сүйенсек,  педагогикалық  практикаға  бөлінген 
сағат  санын  әлі  де  ұлғайтқан  жөн.  Мысалы,  АҚШ,  Жапонияда  кәсіби  педагогтерді 
даярлаудағы практиканың үлесі барлық оқу жүктемесінің 50 пайызын құрайды.  
Жоғары  оқу  орнының  оқу-тәрбие  үрдісінде  тәрбие  жүйесіне  басымдылық  беру 
қажет,  атап  айтсақ,  әрбір  білім  алушының  жеке  басына  құрметпен  қарау,  болашақ 
маманның  қазіргі  және  болашақ  өмірін  болжай  және  өмірлік  жоспарын  құра  білуі, 
таңдаған  мамандығы  бойынша  қызметте  өсуіне  педагогикалық  қолдау  көрсету  және  т.б. 
Жоғары  білім  берудің  мақсаты  болашақ  маманды  кәсіби  іс-әрекетке  даярлау,  бейімдеу 
ғана  емес,  құзырлы  маман  тәрбиелеп  шығару  болуы  тиіс.  Осыған  сәйкес  кәсіби 
педагогикалық білім беру жүйесін түбегейлі өзгертуде оны кезең-кезеңмен жүзеге асыру 
қажет. Әр кезең өзінің жеке тұғырлы міндеттерін шешуге тиіс.  
Сондықтан да ЖОО жетім балалармен әлеуметтік-педагогикалық жұмыс барысында 
инновациялық  технологияны  пайдалануға  болашақ  мамандарды  дайындау  мәселесін 
теориялық талдау біздің зерттеу және тәжірибелік жұмысқа негіз болатын басты ережені 
анықтауды қамтамасыз етеді.  
Алайда,  арнайы  ұйымдардағы  жетім  балалармен  жұмыс  жасайтын  болашақ 
мамандардың  инновациялық  педагогикалық  іс-әрекетке  дайындығын  жаңа  бағытта 

 
74 
ұйымдастырып,  жетілдіру  мәселелерін  қарастыра  отырып  білім  бердің  инновациялық 
әдістерін жетілдіруде төмендегідей ұсыныстар беруді жөн көрдік: 
- жоғары оқу орындарында мамандық бойынша элективті курстарды енгізуде жұмыс 
берушілердің, яғни ұйым мамандарының ұсынысын ескеру; 
- 
мамандарды  инновациялық  іс-әрекетке,  инновациялық  ғылыми  зерттеу 
жұмыстарымен айналысуға бағыт-бағдар беретін инновациялық оқу-әдістемелік, ғылыми-
әдістемелік кешенін әзірлеу, инновациялық ақпараттық банк жүйесін құру, инновациялық 
веб сайттар ашу.  
-  құзыретті  маман  дайындауға  қажетті  әдістемелік  құралдарды  дайындауда  балалар 
үйлері  мен  арнайы  ұйымдардың  тәжірибелі  педагогтерін  араластыруды,  бірлескен 
жұмыстарды ұйымдастыруды жолға қою; 
-  болашақ  мамандарды  дайындаудағы  жетістіктер  мен  кемшіліктерді  анықтауда 
балалар үйінің педагогтерімен бірлескен әдістемелік семинарлар өткізу; 
- жетім балаларды тәрбиелеу мен білім беру мәселесіне байланысты ғылыми-зерттеу 
орталығын ашу және оған ғалымдар мен тәжірибелі педагогтер, психологтер, әлеуметтік 
педагогтерді тарту. 
 
 

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: