Еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы тоқсандық журнал 2001 ж шыға бастаған 2015
жүктеу/скачать 3,66 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- RESUME
- Б.Ж. Абжаппарова Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, т.ғ.д., профессор Қазақстанның Азия Тынық Мұхиты аймағындағы
| Глава государства предложил разумно подойти к модернизации казахского языка,
«сделать язык современным; сохраняя традиции языка, развивать все его богатство, разнообразные его лексические пласты; искать консенсус в вопросах терминологии» [10]. Размышления Президента Казахстана у подножия священной горы Улытау в ходе поездки в Жезказганский район Карагандинской области 23 сентября 2014 г. о древней истории казахов и будущем Казахстана продолжают находить отклик среди научно- творческой общественности. Глубокое знание истории народа позволяет Президенту быть генератором, творцом национальной идеи, которая со времени обретения независимости государства меняла свое содержание. «Формула национальной идеи лежит в пространстве национальной истории, - писал Глава государства в первой своей книге о национальной истории [14, с. 233]. 17 апреля 2014 г. в Послании народу «Казахстанский путь-2050» Лидером нации была озвучена национальная идея «Мәңгілік Ел». Официальное объявление Главой государства празднования в 2015 г. исторической даты - 550-летия Казахского ханства стало еще одним подтверждением важности идеи «Мәңгілік ел» как основы национальной идеологии и консолидации общества. В своих выступлениях Глава государства неустанно подчеркивает священный смысл Независимости государства и ее ценностей. На торжественном собрании по случаю Дня Независимости 14 декабря 2013 г. Н.А. Назарбаев сформулировал 7 главных ценностей Независимости: «наша священная и достойная страна, Мәңгілік Ел; единство народа; наша культура и родной язык; индустриально-инновационная экономика; Общество Всеобщего Труда; столица Астана; глобальная отвественность и общие для всего человечества инициативы» [15]. Священные ценности для каждого казахстанца Президент озвучивал неоднократно в своих проникновенных размышлеиях в интервью журналистам ведущих телеканалов страны. Эти же стержневые идеи-ценности Глава государства развил в своем выступлении на XVI съезде партии «Нур Отан» 11 марта 2015 г., в котором в числе пяти институциональных реформ в качестве четвертой сформулировал создание «нации единого будущего», понимаемой в гражданском, политическом смысле. Глава государства в период новой электоральной кампании по выборам Президента страны отметил: «Мы добились значительных успехов в развитии собственной модели стабильности и согласия. Конституция Казахстана гарантирует равенство прав всех граждан независимо от расовой, этнической, религиозной и социальной принадлежности. Вместе с тем, необходимо дальнейшее укрепление казахстанской идентичности. Она должна основываться на принципе гражданства. Все граждане должны пользоваться одним объемом прав, нести один груз ответственности и иметь доступ к равным возможностям. Консолидирующие ценности на базе идеи Мәңгілік Ел - это гражданское равенство; трудолюбие; честность; культ учености и образования; светская страна – страна толерантности. В этом случае 9 гражданство будет самым надежным фундаментом устойчивого и успешного государства» [16]. Таким образом, научные и программные труды и выступления Первого Президента имеют консолидирующее для нации значение. Они являются убедительным подтверждением выдающихся исторических заслуг и роли Н.А. Назарбаева в обеспечении стабильности и развитии независимого Казахстана, межэтнического и межконфессионального согласия, защиты прав и свобод человека и гражданина, единства казахстанского народа. СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ 1 Назарбаев Н.А. Стратегия становления и развития Казахстана как суверенного государства. - Алма-Ата: РГЖИ «Дәуір», 1992. – 56 с. 2 Его же. Идейная консолидация общества – как условие прогресса Казахстана. – Алматы: ФПИ «Казахстан – ХХI век», 1993. – 32 с. 3 Его же. Без правых и левых. – М.: «Молодая гвардия», 1991. – 254 с. 4 Концепция формирования государственной идентичности Республики Казахстан (Одобрена Распоряжением Президента Республики Казахстан 23 мая 1996 г. № 2995) // http://kazakhstan.newscity.info/docs/sistemsl/dok_pegeez.htm. 5 Казахстан – 2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев. Послание Президента народу Казахстана. – Алматы: Білім, 1997. – 120 с. 6 Послание Президента Казахстана народу «Казахстан на пороге нового рывка вперед в своем развитии. Стратегия вхождения Казахстана в число 50-ти наиболее конкурентоспособных стран мира». Астана, 01.03.2006 г. // Казахстанская правда. – 2006. – 2 марта. 7 Послание Президента народу «Новый Казахстан в новом мире, Астана, 28 февраля 2007 г. // http://akorda.kz. 8 Послание Президента народу «Новое десятилетие – новый экономический подъем – новые возможности Казахстана», Астана, 28 января 2010 г. // http://akorda.kz. 9 Послание Президента народу «Построим будущее вместе!», Астана, 28 января 2011 г. // http://www.akorda.kz. 10 Послание Президента Республики Казахстан – Лидера Нации Н.А. Назарбаева народу Казахстана «Стратегия «Казахстан-2050»: новый политический курс состоявшегося государства, Астана, 14 декабря 2012 г. // http://akorda.kz. 11 Назарбаев Н.А. Социальная модернизация Казахстана: Двадцать шагов к Обществу Всеобщего Труда // Казахстанская правда. – 2012. – 10 июля. – С. 1-6. 12 Послание Президента народу «Казахстанский путь-2050»: Единая цель, единые интересы, единое будущее», Астана, 17 января 2014 г. //http://www.akorda.kz. 13 Послание Президента народу «Нұрлы жол – путь в будущее», Астана, 17 января 2014г. // Казахстанская правда. – 2014. – 18 января. – С. 1, 2. 14 Назарбаев Н.А. В потоке истории. – Алматы: Атамұра, 1999. – 296 с. 15 Выступление Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева на торжественном собрании, посвященном Дню Независимости, Астана, 14 декабря 2013г. // Казахстанская правда. – 2013. – 15 декабря. 16 Современное государство для всех: Пять институциональных реформ. Выступление Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева на XVI съезде партии «Нур Отан», Астана, 11 марта 2015 г. // http://akorda.kz. 10 ТҮЙІН Жұмыстың мақсаты – Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың еңбектеріне мемлекеттің заманауи тарихын зерттеудегі дереккөз ретінде тарихи талдау жасау. Мақалада ұлттың бірегейлігін және қоғамның тарихи санасын қалыптастырудағы Н.Ә. Назарбаевтың рөлі сипатталған. Зерттеу жұмысының әдістемелік базасы ретінде жалпы ғылыми және арнайы тарихи әдістер қолданылды: сараптау, синтез, жалпылау, жүйелік, салыстырмалы-тарихи талдау. Дереккөздерді зерттеу кезінде дереккөздерге салыстырмалы-сыни талдау жүргізу әдісі негізгі әдіс ретінде пайдаланылды. Зерттеудің нәтижелерін Қазақстан тарихы бойынша оқу бағдарламалары мен курстарға пайдалануға болады. RESUME The purpose of the article is to give a historical analysis of the works of the First President of independent Kazakhstan as a source for the study of the modern history of the country. The article highlights the role of N.A. Nazarbayev in the development of national identity and formation of the historical consciousness of society. Scientific and special historical methods such as analysis, synthesis, generalization, systematic, comparative historical analysis are methodological bases of the study. The comparative critical analysis of the sources was the main method in the study of the sources. Conclusions of the research can be used in the preparation of curricula, courses on the history of Kazakhstan, works on the role of the individual in history. 11 ӘОЖ 327.8 (574:5/265-4) Б.Ж. Абжаппарова Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, т.ғ.д., профессор Қазақстанның Азия Тынық Мұхиты аймағындағы мүдделері Аннотация Мақалада Қазақстан Республикасының көпвекторлы саясатында Азия Тынық Мұхиты аймағының алатын орны ерекше екендігі қарастырылады. Автор Қазақстанның Азия Тынық Мұхиты аймағындағы ішкі және сыртқы саясатының өзара байланысына талдау жасайды. Мақалада Қазақстанның Азия Тынық Мұхиты аймағындағы басты мүдделері: қауіпсіздік мәселесін қамтамасыз ету, ұлттық экономиканы дамыту үшін қолайлы жағдай туғызу, Қазақстанның аймақтық интегра- циялық үдерістерге тартылуы сараланған. Түйін сөздер: жаһандану, көпвекторлы саясат, дипломатиялық қатынас, Азия Тынық Мұхиты Аймағы, қауіпсіздік мәселесі, ұлттық экономика, аймақтық интеграция. Қазір уақыт жаһандану жағдайында Қазақстанның сыртқы саясатының азиялық векторын дамытуды жаңа көзқараспен қарауды талап етіп отыр. Жаһандану мемлекеттің ұлттық саясатын қалыптастыруға ықпал етеді. Қазақстан Республикасының сыртқы саяси басымдықтары мемлекеттіліктің нығаюы, әлеуметтік-экономикалық реформалармен, қоғамның демократиялық құқықтық негізінің қалыптасуымен тығыз байланысты. Қазақстан мемлекеті басшылығы елдің сыртқы саясатын қалыптастыру, халықаралық мәртебесін бекітуде өте күрделі жағдайды басынан кешірді. Елдің алдында ішкі және сыртқы саясатта шешілмеген мәселелер өте көп. Қазіргі әлемде олардың басым бөлігін жалғыз шешу мүмкін емес. Жаһандану жағдайында әлемде жергілікті мәселелер азайып, Қазақстанның Азия Тынық мұхиты аймағындағы саяси мүдделерін айқындау объективті қажеттіліктен туындап отыр. Қазақстан сыртқы саяси қызметінде көпвекторлы принципті басшылыққа ала отырып, әлемнің барлық елдерімен дерлік дипломатиялық қатынас орнатып, маңызды халықаралық ұйымдарға кірді. Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес, Шанхай ынтымақтастығы ұйымына кіріп, 2014 жылдың 29 мамырында Астанада Еуразиялық экономикалық одақ құру туралы 12 шартқа қол қойылса, 2014 жылдың 14 қазанында ратификацияланды. Азиядағы өзара іс- қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес, Шанхай ынтымақтастығы ұйымы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың аймақты біріктіруге бағытталған бастамаларының бірі еді. Әлемдік қауымдастыққа кірудің интеграциялану жолында Қазақстанның алдында тұрған мәселелерді жаңаша шешу міндеті тұр. Орталық Азия, оның ішінде Қазақстан көптеген ірі мемлекеттердің мүдделерінің тоғысқан аренасына айналып отыр. Қазақстан әлемдік қауымдастық тарапынан қаржылық-экономикалық, саяси, дипломатиялық қолдау көрсетуге мүдделі. Қазақстан 2030 стратегиясында, Шығыс Азияның неғұрлым серпінді дамыған елдері - табиғи ресурстары жоқ елдер. Осының бәрінде жетекші фактор - адамдардың өзі, олардың ерік-жігері, күш-қуаты, табандылығы, білім-білігі екенін тағы да дәлелдей түсетіндігі сараланған еді. Сондықтан әлемнің осындай тәжірибесін үйрену керектігі ескертілді. Әрі Қазақстан 2030 стратегиясында «Азияның ең кедей елдерінің кейбірінің отыз жыл ішінде қайыршылықтан оңалып, индустриялы мемлекеттерге айналғанын сіздердің көпшілігіңіз білесіздер. Алғашқылары Корея, Тайвань және Сингапур болса, ал қазір оларға Малайзия, Индонезия және Тайланд қосылды. Біздің ұлы көршіміз — Қытай жоғары қарқын танытып отыр. Индия мен Бразилия да өз қуатын еселей түсіп келеді. Осыдан қырық жыл бұрын Сингапур өз тәуелсіздігін алған кезде, жан басына шаққанда 200 долларға жетпес табысы бар әлемдегі ең кедей елдердің бірі еді. Бүгінгі таңда сингапурлықтардың жан басына шаққанда 20 мың доллардан асатын табысы бар. Өзінің халқы, этникалық құрамы жөнінен және басқа да «көптеген» параметрлері бойынша бізге ұқсас ел, Малайзия да 20 жылға жетпейтін уақыт ішінде өз азаматтарының өмір сүру деңгейін 10 есе арттыруға қол жеткізді. Осындай табыстарының нәтижесінде бұл елдер күллі әлемде Азия Жолбарыстары ретінде танылып отыр. Қазақстан өзінің күллі мүмкіндіктерімен нақ осындай нәтижеге қол жеткізе алмайды дейтін себептер бар ма? Ондай себептер жоқ. 2030 жылға қарай Қазақстан Орталық Азия Барысына айналады және өзге дамушы елдер үшін үлгі болады деп сенемін» үлкен сенім артылды [1]. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Астанада 2012 жылғы 14 желтоқсандағы 2050 стратегиясында біздің еліміз халықаралық прогрессивті бастамаларды бәрін одан әрі қолдап, жаһандық қауіпсіздікке үлесін қоса беруі керектігін ескертіп, Біз озық қарқынмен Азия-Тынық мұхиты аймағының елдерімен экономикалық тұрғыдан жақындасуға тиіспіз. Бұл бізге тек экономикалық дивиденд беріп қана қоймайды, сыртқы саясатымыздың теңгерімділігін де нығайта түсетіні айтылды [2]. Қазақстан Азия Тынық Мұхиты аймағындағы: Қытай, Жапония, Корея Республикасы, Тайланд, Филиппин, Малайзия, Индонезия т.б. елдермен тиімді қатынастарды дамытуға аса көңіл бөліп отыр. Қазіргі жаһандану жағдайында Қазақстанның халықаралық аренадағы қызметін талдау, Азия Тынық Мұхиты аймағындағы елдермен ынтымақтастығын зерттеу өзекті болып саналады. Әрі жаһандану жағдайында Қазақстанның қауіпсіздігін, саяси тұрақтылығын сақтауда мемлекеттің сыртқы саяси белсенділігін арттырып, халықаралық байланысын кеңейту керек. Қазіргі кезеңде әлем тарихтың жаңа кезеңіне аяқ басып, оның екі негізгі мазмұны айқындалып отыр. Бірінші – әлемдік тарих ағымына Батыстың ықпал өтуінің аяқталу кезеңі. Екінші – әлемдік сахнаға Азияның қайта оралуы. Малайзияның премьер-министрі Наджиб Тун Разак: «19 ғасыр Ұлыбританияға қараса, 20 ғасыр АҚШ-қа қарады, 21 ғасырда Азия көшбасшыға айналады» деген ойын айтса, ол бүкіл әлемге кеңінен тарады [3]. 13 Әлемдік тәртіптің болжамы неге сүйенеді деген мәселеге келсек, оның негізі өндірістің, сауда көлемінің артуына, валюта қорына байланысты. Бүгінде үлкен ойынның ең басты көзірі ядролық арсеналдар, әскердің саны емес экономикалық көрсеткіштер болып отыр. Азияның жетекші экономикалық субъектілері өсу қарқынын сақтаса, Азияның ІҰӨ 2050 жылы 148 трлн. АҚШ долларына жетуі мүмкін деген болжам жасалды. Онда 3 млрд. астам адам кедейшілік шегінен арылып, Азиялық ғасыр келетіндігін атап көрсетіліп, Кытайға ерекше басым назар аударылған еді [4]. Азия әралуан және басы бірікпеген. Қытай, Жапония, Корея, Въетнам және Оңтүстік Шығыс Азия елдері мәдениетінің кейбір ортақ мазмұны мен экономикалық стратегиясының ұқсастығымен ерекшеленеді. Бірақ Индия, Таяу Шығыс және Қиыр Шығыс арасындағы Азия басқаша. Азияда ортақ шешім қабылдайтын Солтүстік атлантикалық келісім ұйымы (НАТО) мен Еуропалық Одаққа сәйкес келетіндей ұйымдар жоқ. Азиядағы мемлекетаралық ірі бірлестік - Азия-Тынық мұхиты экономикалық ынтымақтастығы (АТЭС) Тынық мұхитының екі жағалауын қамтып отырған, әзірше экономикалық форумға мүше елдердің атқарушы қызметін ғана атқарады. ХХІ ғасырда елдердің ұлы және екінші деңгейдегі, жетекші деген түсініктері ескірді. Қазіргі кезеңде жаһандық басқару жүйесінде дамыған және дамушы елдердің мүдделері ескерілу керек. Сонымен қатар халықаралық қатынастар толеранттылық және сенім негізінде құрылу керек. Бұл этника аралық, дінаралық, мәдениетаралық өзара құрмет қана емес. Толеранттылық геосаяси күші, ықпалы, тарихи сабақтастық, экономика мен қоғам дамуы деңгейінен тысқары мемлекеттер арасындағы қатынастар болуы қажет. Еуропа мен Азия – біртұтас континент. Бүгінгі күні бұл идея ықпалды халықаралық ұйымдар ықпалы аясында үлкен резонансқа ие болуда. ХХІ ғасыр жаңа интеграциялық одақтар мен үлкен аймақтық ұйымдар кезеңіне айналады. Еуразия адамзаттың өсі болып саналатын континент оның тағдырын айқындайды. Мұнда әлем халқының 75%-ы тұрып, әлемдік ІҰӨ-нің 60%-ы өндіріледі. Әлемдік энергоресурстардың төрттен үш бөлігі сақталған. Еуропа мен Азияның интеграциялануын уақыт көрсетеді. Бұл міндетті түрде жүзеге асады. Бұл үлкен субконтинентте тұратын халықтардың экономикалық дамуы мен әл- ауқатын арттыруды талап етеді. Қазақстан да өзінің іскерлік қоғамдық және мәдени байланыстарды кеңейту транспорттық коммуникациялық құрылымды дамыту, сауданы ынталандыру, инвестицияның өзара әрекеті, энергетикалық әріптестікте маңызды рөл атқарады. Еуразиялық одақ жаһандық жобалардың бірі болып саналады. Жаңа әлемдік архитектураның шектеулі құрамдас бөлімдерінің бірі болып табылады. Сондықтан Қазақстан мемлекетінің басшысы еуразиялық инновациялық технологиялық кооперация бірлескен бағдарламасын жасап, қабылдауды ұсынды. Еуразиялық одақ евроатлантикалық және азиялық ареалдың дамуын байланыстыратын, Еуро одақ, Шығыс, Оңтүстік Шығыс және Оңтүстік Азияның экономикасын динамикалық байланыстыратын көпір. Қазақстан сыртқы саясатының азиялық векторы Азия - Тынық Мұхит, Солтүстік Шығыс Азия, Таяу Шығыс, Оңтүстік Азия, Орталық Азия аймақтарымен ынтымақтастықты дамытуды көздейді [5]. Азия - Тынық мұхиты аймағы елдері алдағы уақытта әлемдік экономикада ғана емес, саяси дамуда маңызды рөл атқарады. Қазақстан дипломатиясы Азия Тынық мұхиты аймағында үш өзара байланысты міндеттерді шешуге мүдделі: - біріншіден, қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - екіншіден, ұлттық экономиканы дамытуға сыртқы қолайлы жағдайлар туғызу; 14 - үшіншіден, аймақтық интеграциялық процестерге белсенді қатысу. Қытай, Жапония, Оңтүстік Корея, Индонезия, Малайзия және басқа «қиыр шығыстық (азиялық) жолбарыстар» әлемдік экономикалық потенциалының 1/5-ін құрайтын Азия - Тынық Мұхиты аймағының интеграциялық ядросын құрайды. Сондықтан осындай жаңа рөлге ие болып отырған кең аймақ сарапшылардың айтуы бойынша «тынықмұхиты эрасының кезеңі» деп саралануда. Азия - Тынық Мұхиты аймағында Еуропадағыдай ЕуроОдақ тәрізді біртұтас бірлестік жоқ. Оның орнына бірнеше форматтағы, әртүрлі мақсатты көздеген: Азия- Тынық мұхиты экономикалық ынтымақтастығы (АТЭС) , Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы (АСЕАН), Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы Аймақтық Форумы (РФА), Азия-Европа Форумы т.б. Қазақстан Азия Тынық Мұхиты аймағына мүшелікке кіру мәселесі әлі шешілмеген бірнеше аймақтық бірлестіктер бар. Бақылаушы статусына ие болу Қазақстанның Азия Тынық Мұхиты аймағының интеграциялық процесіне кірудің ең тиімді жолдарының біріне айналып отыр. Қазақстан Оңтүстік Шығыс Азия Азия - Тынық Мұхиты аймағындағы интеграциялық процестердің ірі алаңы мен сауда экономикалық ірі әріптес ретіндегі аймағы болғандықтан қызығушылық танытып отыр. Астана Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы (АСЕАН) және оның жекелеген мүшелерімен ынтымақтастық орнатуға ниет білдіруде. Астана Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы (АСЕАН) басқа аймақтық ұйымдарға қарағанда ырғақты дамуымен ерекшеленді Әсіресе Қазақстан Республикасының Малайзия, Индонезия, Въетнам т.б. елдермен қатынастары даму үстінде. Оңтүстік Шығыс Азия аймағы Азия - Тынық Мұхиты аймағының субрегионы ретінде экономикалық дамудың және әлеуметтік модернизацияның жоғары қарқыны жөнінен аймақта маңызды орын алады. Сондықтан Қазақстан Республикасы осы аймақтардағы болып жатқан өзгерістерге талдау жасап және жаңа жағдайларға баға беруі қажет. Қазақстанның Оңтүстiк-шығыс Азия елдерінің қауымдастығына кіруі осы стратегиялық маңызы зор субрегионның теңқұқықты ойыншысына айналуға мүмкіндік берер еді. Осы жағынан алғанда Қазақстан өз әлеуетін жүзеге асыруға мүмкіндік алады. Астана Оңтүстiк-Шығыс Азия елдерінің қауымдастығына (АСЕАН) толық мүше ретінде ынтымақтастықты белсендендіру қажеттігі жөнінде бірнеше рет ұсыныс білдірді. Қазақстан Оңтүстiк-шығыс Азия елдерінің қауымдастығына мүшелікке кіру ғана емес оның сауда экономикалық ынтымақтастастықтан тысқары халықаралық диалог жүргізетін институттарына қатысуды қалайды [6]. Қытайдың қатысуымен еркін сауда аймағын құру мен алдағы уақытта жаңа суперэкономикалық аймақты құру Қазақстанның Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы на (АСЕАН) толық мүше ел ретінде кіруі ниетін белсендендіреді. Қазіргі кезеңде Азия-Тынық Мұхиты экономикалық ынтымақтастығы ұйымында(АТЭС) әлемдік экономиканың жартысы шоғырланған, соңғы онжылда әлемдік экономикалық өсімнің 70 пайызын құрап отыр. Сондықтан Қазақстан Азия-Тынық мұхиты экономикалық ынтымақтастығы ұйымының (АТЭС) толыққанды мүшесі болуға әлі үміттене алмайды. Географиялық жағынан ауқымы экономикалық және әскери күші, демографиялық потенциалы жоғары Азия - Тынық Мұхиты аймағының елдері үшін ортақ аймақтық және ерекше ұлттық мүдделері өзара қабысып қана қоймай, бірі-бірімен қайшылығының болуы Қазақстанның бұл аймаққа алдын ала ойластырылған, салмақты көзқараспен қарауын талап етеді. Шығысазиялық қауымдастық (ВАС) бүгінде Оңтүстік Шығыс Азия мемлекеттерінің қауымдастығы (АСЕАН) 10 елін сонымен қатар Австралия, Индия, Қытай, Жаңа 15 Зеландия, Корея Республикасы, Ресей Федерациясы, АҚШ, Жапония елдерін де біріктіріп отыр. Шығысазиялық қауымдастық (ВАС) аймақтық құрылымдар мен көпжақты ынтымақтастықты дамытуда аймақтық қауіпсіздікті нығайтудың және әріптестік қатынастарды реттеудің маңызды механизміне айналуы мүмкін. Қазақстан Азия - Тынық Мұхиты аймағының ырғақты дамып отырған АҚШ, ҚХР, Жапония, Оңтүстік Корея және басқа елдерімен қарым-қатынаста едәуір табыстарға жетті. Алайда ынтымақтастықтың және әріптестіктің әлеуеті шешілмеген күйінде келеді. Қазақстанның АӨСШК, ШЫҰ, КО тәрізді аймақтық ұйымдар мен қауымдастықтарта маңызды орын алуына көптеген елдер қызуғышылық танытып отыр. Сондықтан осы ұйымдар шеңберінде Қазақстан үшін Азия - Тынық Мұхиты аймағының аймақтық қауымдастықтар мен олардың жекелеген елдерімен қатынасты қалай құру керектігі мәселесі туындайды. Қазіргі кезеңде Қазақстанның сыртқы саяси қызметінде Азия - Тынық Мұхиты аймағындағы елдермен сауда-экономикалық ынтымақтастықты кеңейтуге маңызды басымдық беріп отыр. Бұл бағытта алға ұмтылыс: екі жақты қатынастар, ең алдымен Азия - Тынық Мұхиты аймағының жетекші державаларымен мемлекетаралық байланыстарды нығайту арқылы көпжақты ынтымақтастық деңгейіне шығуды көздейді. Қазақстан сыртқы саясатында көпвекторлы принципті ұстана отырып, Азия - Тынық Мұхиты аймағындағы елдермен халықаралық қатынасты кеңейтіп және ынтымақтастықты нығайтуға басты назар аударады. Әрі Қазақстан қазіргі әлемде саяси-экономикалық тұрақтылық және қауіпсіздікті сақтауға лайықты үлес қосып келеді . жүктеу/скачать 3,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|