ÆÎҒÀÐÛ ÎҚÓ ÎÐÛÍÄÀÐÛÍÛҢ ҚÀÓÛÌÄÀÑÒÛҒÛ Ø. Ì. Áàғèåâà ²ÑÊÅÐÈ ҚÀÇÀҚ Ҳ˲ Алматы, 2012
жүктеу/скачать 0,63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- -ға, -ге, -қа, -ке, -а, -е, -на, -не дейін, шейін, тар та, жуық, қа- рай, қоса қа ра - ған да, таман
- 11. «Бірақ», «алайда» шылауларының қолданылуы «Бірақ», «алайда»
- -мен/-бен/-пен.
- -бен, - пен қатар, бірге, қоса Біз өз тауарларымызды ұсыну- мен қатар
- І І АП ТА 1 - са б а қ
- І І І АП ТА 1 - са б а қ
- І V АП ТА 1 - са б а қ
- V АП ТА 1 - са б а қ
- V І АП ТА 1 - са б а қ
- V І І І АП ТА 1 - са б а қ
- І Х АП ТА 1 - са б а қ
- Х АП ТА 1 - са б а қ
- Х І АП ТА 1 - са б а қ
- Х І І АП ТА 1 - са б а қ
- Х І І І АП ТА 1 - са б а қ
- Тест кілттері V І І АП ТА
ке, -а/-е, -на/-не. Сөйлемде пысықтауыш, толықтауыш қызметін атқарады. Мысалы: Ол іссапарға бара жатыр. Шетелдік серіктестермен келіссөз жүргізуге барамыз. Сіз билетті қымбатқа алғансыз. 126 1.Қатаң 2. б, в, г, д 1.Үнді 2. ж, з 3. Дауысты І, ІІ жақ тəуелдік жалғау ІІІ жақ тəуелдік жалғау жуан жің. жуан жің. жуан жің. жуан жің. -қа -ке -ға -ге -а -е -на -не Барыс септігімен тіркесетін септеулік шылаулар Барыс септігі Септеуліктер Мағынасы Мысалдар -ға, -ге, -қа, -ке, -а, -е, -на, -не дейін, шейін, тар та, жуық, қа- рай, қоса қа ра - ған да, таман Болжамдық, ба- ғыт тық, мез гіл- дік, салыстырма - лы мағынаны біл діреді. Үйге дейін, дү- кен ге шейін, жүз - ге тарта, күзге қа- рай, жүзге жу ық, билетке қо са, ке- ше гіге қа ра ғанда, түске та ман 11. «Бірақ», «алайда» шылауларының қолданылуы «Бірақ», «алайда» шылаулар қарсылықты жалғаулық шы- лауларға жатады. Қарсылықты салалас сөйлемнің сыңарларын байланыстыруда қолданылады. Мысалы: Ол үйден ерте шықты, бірақ бəрібір жұмысқа кешігіп келді. Біз жұмыстарымызды түске дейін бітіреміз деп ойлағанбыз, алайда кешке дейін жүрдік. 12. Көмектес септігі жəне онымен тіркесетін септеулік шылаулар Көмектес септігі істің, қимылдың немен, қандай құралмен істелгенін, ортақтығын, қимылдың қалай істелгенін, мақсатын, мезгілін, себебін білдіреді. Есімдерге, есімдіктерге, есімшеге, тұйық етістікке жалғанып, кіммен? немен? қалай? деген сұ- рақтарға жауап береді. Жалғаулары: -мен/-бен/-пен. Сөйлемде толықтауыш, пысықтауыш қызметін атқарады. Мысалы: Ол қарындашпен жазды. Біз ықыласпен тыңдадық. Ол бір оймен келді. Жұмысты түнімен отырып бітірді. Сөйлеумен сөзін естімей қалды. 127 1. Қатаң 2. б, в, г, д 1. Дауысты 2. Үнді ж, з жуан, жіңішке жуан, жіңішке жуан, жіңішке -пен -мен -бен Көмектес септігімен тіркесетін септеулік шылаулар Көмектес септігі Септеуліктер Мағынасы Мысалдар -мен, -бен, - пен қатар, бірге, қоса Біз өз тауарларымызды ұсыну- мен қатар пайдалы кеңестер береміз. Бастықпен бірге оның орын- басары да келді. Түйіндемеңіз- бен қоса құжаттарыңыздың көшірмесін əкеліңіз. 13. «Себебі», «өйткені», «сондықтан» шылауларының қолданылуы «Себебі», «өйткені», «сондықтан» шылаулары себеп-салдар жалғаулық шылауларға жатады. Себеп-салдар салалас сөйлем- нің сыңарларын байланыстыру үшін қолданылады. «Себебі», «өйткені» шылаулары іс-əрекеттің себебін, ал «сондықтан» сал- дарын білдіреді. Мысалы: Салық комитетіне ертең барамын, себебі бүгін үлгермеймін. Келіссөзде серіктесіңіздің ұсынысын бірден қабылдамаңыз, өйткені ол сіз үшін ұтымды болмауы мүмкін. «Себебі», «өйткені» шылауларымен жасалған салаластың жай сөйлемдерінің орнын ауыстыруға болады, ондай жағдайда сөйлемдер «сондықтан» шылауы арқылы байланысады. Мысалы: Салық комитетіне бүгін үлгермеймін, сондықтан ертең бара- мын. Келіссөзде серіктесіңіздің ұсынысы сіз үшін ұтымды бол- мауы мүмкін, сондықтан бірден қабылдамаңыз. 128 Өтілген тақырыптар бойынша глоссарий І АП ТА 1 - са б а қ пайда – прибыль шаруашылық – хозяйство жүргізу – вести басқару – управлять тұрмыс – быт тауар – товар өнім – продукт, продукция өндіру – производить өндіріс – производство сұраныс – спрос ұсыныс – предложение тұтынушы – потрибитель 2 - са б а қ экономикалық жүйе – экономическая система мүліктік қатынастар – имущественные отношения жүзеге асыру – осуществлять дəстүрлі экономика – традиционная экономика əкімшілдік-əміршілдік – административно-командная жоспарлы экономика – плановая экономика нарықтық экономика – рыночная экономика аралас экономика – смешанная экономика бəсекелестік – конкуренция жекеменшік – собственность пайда келтіру – привличение прибыли 3 - са б а қ инновациялық жүйе – инновационная система көшбасшы – лидер шикізат – сырье алғашқы өңдеу – первичная обработка жолдау – послание ғылым – наука зерттеулер – исследования жоба – проект жарнамалау – рекламировать жедел даму – интенсивно развивать // интенсивное развитие тұрақтылық – стабильность инфрақұрылым – инфроструктура 129 І І АП ТА 1 - са б а қ ақша – деньги ерекше тауар – особенный тауар тиын – монета жалпыға бірдей балама – всеобщий эквивалент құн – стоимость өндіруші – производитель айырбас – обмен айырбастау – обменивать сауда-саттық – торговля алтын – золото; золотой күміс – серебро; серебрянный жез – медь, латунь; медный, латунный ақша жарату (жұмсау, ұстау) – тратить деньги ақша шашу – транжирить деньги ақша үнемдеу – экономить деньги ақша жинау – копить деньги ақша ұсату – разменять деньги 2 - са б а қ ұлттық валюта – национальная валюта жалған банкнот – фальшивый банкнот айналымға ену – войти в оборот бейнеленген – изображен жарлық – указ 3 - са б а қ шешім – решение ресми түрде – официально соғу – чеканить АҚШ (Америка Құрама Штаттары ) – США (Соединенные Штаты Америки) І І І АП ТА 1 - са б а қ банк жүйесі – банковская система жоғары деңгейлі банк – банк высшего уровня төменгі деңгейлі банк – банк нижнего уровня Ұлттық банк – Национальный банк ақша-кредит саясаты – денежно-кредитная политика əзірлеу – готовить, подготовка 9-742 130 төлем – платеж қаржылық тұрақтылық – финансовая стабильность қаржы нарығы – финансовый рынок қызмет көрсетулер – банковские услуги жеке тұлға – физическое лицо заңды тұлға – юридическое лицо төлемдер қабылдау – прием платежей ақша аударымы – денежный перевод валюта айырбастау – обмен валюты шот ашу – открытие счета салым – взном депозит ашу – откытие депозита несие – кредит сейфте сақтау – хранение в сейфе 2 - са б а қ қызметкер – сотрудник, служащий бағам – курс несиелендіру – кредитование түбіртек – квитанция комиссиялық алым – комиссионный сбор жеке куəлік – удостоверение личности Салық төлеушінің тіркеу нөмірі (СТН) – Регистрационный номер на- логоплатильщика (РНН) деректеме – реквизит кепіл – залог төлеу – оплачивать қол қою – подписать шарт – договор; условие шарттық сома – договорная сумма шарт жасау – заключить договор ресімдеу – оформлять, оформление жинақ ақша кітапшасы – книжка сбережений салымшы – вкладчик 3 - са б а қ коммуналдық қызмет – коммунальные услуги төлеуші – плательщик түбіртек – квитанция төлемақы – оплата шығын – расход өсімақы – пеня есептелген – начислено дербес шот – лицевой счет 131 төлем мерзімі – срок оплаты қолма-қол ақша – наличные деньги қолма-қол ақшасыз төлем – безналичный платеж сауалнама нəтижелері – результаты анкетирования пайыз – процент төлем картасы – платежная карточка артықшылық – преимущество ақпарат – информация көрсеткіш – показатель салыстыру – сравнить ыңғайлы – удобный, удобно қауіпсіз – безопасный, безопасно жеңілдік – скидка І V АП ТА 1 - са б а қ мамандық – профессия, специальность өз ісінің шебері – мастер своего дела айналысу – заниматься қабілет – способность таңдау – выбирать, выбор пікір – мнение еңбек нарығы – рынок труда жұмыс орны – рабочее место арман – мечта табысқа жету – добиться успеха қызығушылық – интерес шешім қабылдау – принять решение 2 - са б а қ жұмыс беруші – работодатель үміткер – кандидат, претендент еңбек өтілі – стаж работы түйіндеме – резюме еңбек тəжірибесі – опыт работы жұмысқа тұру – устроиться на работу əуестенетін іс – хобби, увлечение жеке қасиеттер – личные качество жеке мəліметтер – личные сведения ғылыми дəрежесі – ученая степень ғылыми атағы – ученое звание отбасы жағдайы – семейное положение үйленген – женат үйленбеген – не женат тұрмыста – замужем 132 тұрмыста жоқ – не замужем ажырасқан – разведен, разведена; разведенный, разведенная компьютерлік дағды – компьютерные навыки 3 - са б а қ жұмыс орны – рабочее место білікті маман – компетентный (знающий) специалист таныту – представить (себя), показать (себя) іскери бет-бейне – деловой имидж кеңес – совет байқау – замечать біліктілік – квалификация, компетенция қадағалау – проверять, следить, контролировать іскер адам – деловой человек жағымды əсер қалдыру – оставить приятное впечатление жағымсыз əсер қалдыру – оставить неприятное впечатление жұмыс барысы – ход дела; текущие дела айналаңыздағылар – окружающие V АП ТА 1 - са б а қ жұмыс күні – рабочий день жоспарлау – планировать нəтижелі – результативный орындау мерзімі – срок исполнения жұмыс күнінің басы – начало рабочего дня жұмыс күнінің соңы – конец рабочего дня көрсету – указать; показать көрсетілген – указанный, указано қолайлы – удобный бөлік – часть чего-л. белгілеу – отмечать, зафиксировать белгіленген – зафиксированный, зафиксировано тапсырма – задание жоспарланған – запланированный, запланировано жоспарланбаған – незапланированный, незапланировано 2 - са б а қ жұмыс аптасы – рабочая неделя əріптес – коллега орынбасар – заместитель 133 күнделік – ежедневник міндетті түрде – обязательно бастықтың қабылдауы – прием начальника хат жазысу – переписка түскі үзіліс – обеденный перерыв электронды пошта – электронная почта тексеру – проверять мəжіліс – совещание талқылау – обсуждать азаматтарды қабылдау – прием посетителей 3 - са б а қ табысты – успешный уақытты басқару – управлять временем үлгеру – успевать жаңсақ пікір – неправильное (ошибочное) суждение міндетті түрде – обязательно құндылық – ценность тынбай еңбектену – трудиться не покладая рук рақатын көру – получить удовольствие V І АП ТА 1 - са б а қ басшы – руководитель келбет – облик ұйым – организация мекеме – учреждение құрылымдық бөлімше – структурное подразделение басқару – управлять басқару ісі – управленческое дело қарамағындағылар – подчиненные іскерлік қасиеттер – деловые качество қалыптастыру – формировать, формирование абырой – честь, авторитет қызмет – функция міндет – обязанность нұқсан келтіру – наносить вред жағдай жасау – создать условия 2 - са б а қ басқару стилі – стиль управления əдіс-тəсілдер – методы и приемы сөйлеу мəнері – манера говорения 134 бұйрық беру – давать приказ ұжым – коллектив авторитарлық – авторитарный демократиялық – демократический стиль либералдық – либеральный билік – власть жол бермеу – не допускать сын – критика кеңесу – советоваться тың идея – новая идея ынталандыру – поощрять ұстаным – позиция ұстану – придерживаться біліктілік – компетенция 3 - са б а қ заманауи – современный талап – требование ақпараттар ағыны – информационный поток көрегендік таныту – предвидеть қалыптан тыс шешім – нестандартное решение стратегиялық – стратегический материалдық – материалный əлеуметтік – социальный ұйымдастыру – организовать өкім беру – распоряжаться үйлестіру – координировать қадағалау – следить, контролировать бақылау – контролировать V І І І АП ТА 1 - са б а қ іссапар – командировка іскерлік сапар – деловая поездка дайындалу – готовиться сəтті – удачный, удачно көлік мəселесі – транспортный вопрос қиындық тудыру/тудырмау – создавать/не создавать трудности хатшы – секретарь қарастыру – рассматривать тізім – список төлқұжат – паспорт іссапар куəлігі – командировочное удостоврение 135 кеңсе заттары – канцелярские принадлежности шабадан – чемодан сапарыңыз сəтті болсын – удачной поездки 2 - са б а қ қонақ үй – гостиница жалдамалы пəтер – арендованная квартира дамыған ел – развитая страна жөн көру – предпочитать таңдау – выбирать; выбор сезіну – чувствовать ұмтылу – стремиться; стремление жабдық – оборудование жабдықталу – быть оборудованным артықшылық – преимущество фейсбақылау – фейсконтроль 3 - са б а қ келіссөз жүргізу – вести переговоры кəсіби қызмет – профессиональная деятельность қарсы жақ – противники айла-шарғы – уловки ықпал ету – влиять; влияние келісімге келу – прийти к соглашению мəміле – сделка ортақ шешім – общее решение ұту/ұтылу – выиграть/проиграть сорақы – худший қысым көрсету – прибегать к угрозам мүше – член іскери қатынас – деловое отношение сақтау – сохранить дау – спор жеңіс – победа көнпістік – уступчивость қаталдық – жесткость ынтымақтастық – сотрудничество І Х АП ТА 1 - са б а қ пайда табу – привлечение прибыли экономикалық қызмет – экономическая деятельность 136 жеке кəсіпкер – частный предприниматель кіріс кіргізу – приносить прибыль/доход материалдық қажеттілік – материальная потребность рухани қажеттілік – духовная потребность қанағаттандыру – удовлетворить көмек көрсету – оказать помощь салық төлеу – платить налоги 2 - са б а қ бизнестің əлеуметтік жауапкершілігі – социальная ответственность бизнеса өкіл – представитель басымдық – приоритет аталым – номинация сыйлық – премия кəсіпорын – предприятие күміс иегер – серебрянный призер қайырымдылық жоба – благотворительный проект демеуші – спонсор қолдау көрсету – оказывать поддержку əкімдік – акимат ынтымақтастық – сотрудничество корпоративтік қор – корпоративный фонд 3 - са б а қ бизнес-жоспар – бизнес-план кəсіпорын – предприятие нарықтық орта – рыночная среда зерттеу – исследовать ағымдағы жағдай – текущее состояние өзгеріс – изменение кедергі – препиятствие жоба – проект іске асыру – осуществить табыс мөлшері – объем дохода тиімділік – эффективность бəсекелесу қабілеті – конкурентоспособный бəсекелестер – конкуренты өнімді өткізу нарығы – рынок сбыта қауіп-қатер – риск болжау – прогнозировать қаражат – денежные средства алдын алу – предотвратить 137 Х АП ТА 1 - са б а қ жеке кəсіпкерлік – частное/индивидуальное предпринимательство жеке кəсіпкер – частный/индивидуальный предприниматель ашу – открыть тіркеу – регистрировать, регистрация заңды тұлға – юридическое лицо ЖШС – ТОО АҚ – АО қайта ұйымдастыру – реорганизация жалдау – нанимать жеке куəлік – удостоверение личности СТН – РНН Əлеуметтік жеке код (ƏЖК) – Социальный индивидуальный код (СИК) Əділет басқармасы – Управление юстиции Статистика басқармасы – Управление статистики Салық комитеті – Налоговый комитет өкілдік – представительство 2 - са б а қ шектеулі – ограниченный серіктес – партнер серіктестік – товарищество Жауапкершілігі шектеулі серіктестік (ЖШС) – товарищество с ограни- ченной ответствен-ностью (ТОО) мақсатқа қол жеткізу – достичь цели келісімшарт – контракт жарғылық қор – уставной фонд құрылтайшы – учредитель салым құны – сумма вклада куəландырылады – заверяется құқықтық мəртебе – законный статус жоғарғы орган – высший орган жалпы жиналыс – общее собрание 3 - са б а қ Акционерлік қоғам (АҚ) – Акционерное общество (АО) сатылым – продажа бағалы қағаздар – ценные бумаги Ашық акционерлік қоғам (ААҚ) – Открытое акционерное общество (ОАО) Жабық акционерлік қоғам (ЖАҚ) – Закрытое акционерное общество (ЗАО) жарғылық қор көлемі – объем уставного фонда 138 бекіту – утвердить жарғы – устав бас директор – генеральный директор алқалық атқарушы органы – коллегиальный исполнительный орган Х І АП ТА 1 - са б а қ құнды қағаз – ценная бумага көтерме баға – оптовая цена мəміле – сделка əмбебап – универсальный тауар биржасы – товарная биржа қор биржасы – фондовая биржа валюта биржасы – валютная биржа еңбек биржасы – биржа труда тараптар – стороны делдал – брокер, диллер тапсырыс – заявка қанағаттандыру – удовлетворить табыс көзі – источник жохода 2 - са б а қ қор биржасы – фондовая биржа жергілікті өкімет органдары – местные правительственные органы алғашқы иегер – первый владелец орталықтандырылған орын – централизованное место бос ақша құралдары – свободные денежные средства шоғырландыру – аккумулировать; аккумулирование меншік құқығы – права собственности ықпал ету – влиять; влияние жариялылық – гласность кепілдік – гарантия 3 - са б а қ қаржы қуаттылығы – финансовое могущество нышан – символ өнеркəсіптік компания – промышленная компания танымал – известный бағасы белгілену – котироваться капиталдандыру – капитализация 139 төраға – председатель өкіл – представитель жариялану – быть объявленным Х І І АП ТА 1 - са б а қ отандық өндіріс – отечественное производство бəсекеге қабілетті – конкурентоспособный өндіруші өнеркəсіп – производительная промышленность жолдау – послание ішкі нарық – внутренный рынок есебінен – за счет тасымалдау – перевозка, перевозить 2 - са б а қ сыйлық – премия арттыру – увеличить жүлде – приз байқау – конкурс көрме – выставка ескеру – учитывать үздік – лучший, передовой нəтиже – результат енгізу – внедрить сұранысты қанағаттандыру – удовлетворить спрос шағын кəсіпкерлік – малое предпринимательство орта кəсіпкерлік – среднее предпринимательство ірі кəсіпкерлік – крупное предпринимательство нысан – объект санат – категория аталым – номинация өндірістік тауарлар – производственные товары халықтық тауарлар – народные товары қару-жарақ пен əскери техника өндірісі – производство вооружения и военной техники бəсеке – конкуренция 3 - са б а қ сапа белгісі – знак качества сауда орталығы – торговый дом Қазақстан тұтынушыларының ұлттық лигасы – Национальная лига по- требителей Казахстана 140 Мінсіз бизнес кəсіпорындар қоғамдастығы – Ассоциация предприятий безупречного бизнеса Х І І І АП ТА 1 - са б а қ жарнама – реклама жарнамалау – рекламировать нотариалдық кеңсе – нотариальная контора байланыс орнату – установить связь құрал – средство ғаламтор – интернет 2 - са б а қ теледидар жарнамасы – телевизионная реклама жарнама беруші – рекламодатель назарға ілігу – привлекать внимание артықшылық – преимущество кемшілік – недостаток жаппай қамти алу – массовый охват көрермен – зритель таңдамалылық – избирательность нысаналы топ – целевая группа басымдық – приоритет көрсетілу ұзақтығы – продолжительность показа 3 - са б а қ жарнама нарығы – рекламный рынок сарапшы – эксперт деректер – данные баспасөз жарнамасы – реклама в печатных СМИ сыртқы жарнама – наружная реклама телеарна – телеканал аймақтық телевизия – региональная телевизия жарнама қызметі – рекламная служба танымалдылық – популярность жарнама құралдары – рекламные средства ортанқол – средний оқшаулану – локализация құрылым – конструкция 141 Тест кілттері V І І АП ТА 1-а; 2-б; 3-б; 4-а; 5-ə; 6-в; 7-б; 8-а; 9-ə; 10-б; 11-в; 12-б; 13-б; 14-б; 15-ə; 16-А, 17-в; 18: А – 47,18; Ə – 0,3; Б – 4/14; 19: 1) Басқару ісінде табысты болу үшін, басқарудың əдістерін меңгеру керек. 2) Бұл кəсіпорын жаңа технологияларды пайдаланып, ел ин- дустриясын дамытып жатыр. Х І V АП ТА 1-в; 2-б; 3-ə; 4-ə; 5-в; 6-а; 7-б; 8-ə; 9-в; 10-а; 11-ə; 12-б; 13-а; 14-в; 15-ə; 16-б; 17-б; 18-а. |