Ф 03-18 Мергенбаева А. Т., Жуманова Г. М., Оразалиева Э. А


Кәсіпорындардың негізгі формалары



бет37/89
Дата10.10.2022
өлшемі0,7 Mb.
#42120
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   89
Байланысты:
ЭТН дәріс қаз

Кәсіпорындардың негізгі формалары

Формалар

Артықшылықтары

Кемшіліктері

Жеке шаруашылық - бизнес, иесі бір адам.

  • Мүліктік жауапкершіліктің шексіздігі,

  • Несие алу мүмкіншілігінің шектеулілігі.

Серіктестік дегеніміз –бірнеше адамның немесе заңды тұлғалардың бірлесіп шаруашылық жүргізу үшін ұйымдастырылған фирма:
Жауапкершілігі шектеулі,
Толық жауапкершіліктегі,
Жауапкершілігі аралас серіктестік.

  • әр бір құрылтайшының мүліктік жауапкершілігі,

  • серіктес мүдделерінің бір бірімен сай келмеуі,

  • құрылтайшылар үлесін анықтау қиыншылығы,

  • бір құрылтайшының кетуінен серіктестіктің жабылу мүмкіншілігі.

Акционерлік қоғам – акция шығару арқылы орталықталынған капиталға негізделген фирма: ашық және жабық түрде болады.

Бағалы қағаздарды сату арқылы капитал тартудың шексіз мүмкіншілігі,
Фирманың іс-әрекет шаруашылық жүргізудегі тұрақтылығы (бір акционердің кетуінен фирма жабыла қоймайды.)

  • Басқарудың және ұйымдастырудың тым күрделілігі,

  • Акционерлердің басқаруға қатысуы мен бақылау деңгейінің жоғары еместігі,

  • кәсіби кұпияның ашылу мүмкіндігі.

Қазір Қазақстанда мынадай ұжымдық – құқықтық формалары кәсіпкерліктер құрылуда.


1. Шаруашылық серіктестік – толық серіктістік. Олардың мүшелері өзара кәсіпорын құру жөнінде келісімге қол қояды. Құруға керекті серіктес мүшелердің қаражаттарын біріктіру. Серіктестіктің пайдасы, зияны пайға қарай бөлінеді. Әрбір мүше өзінің табысына пайданы қосып сонан салық төлейді.
2. Командиттік серіктестік. Барлық серіктестік мүшелері серіктестік атанған іс жүргізушілер ішінен біреу немесе бірнеше мүшелері зиянның тәуекелін өздерінің қосқан үлестері мөлшерінде жауапкершілікке алады.
3. Жауапкершілігі шектелген серіктестік. Оның мүшелері қоғамның міндеттемелеріне жауап бермейді, ал зиян тәуекеліне өздерінің үлестерімен жауап береді.
4. Қосымша жауапкершілігі бар қоғам қоғам міндеттемелеріне өздерінің заттарымен жауап береді.
5. Ашық және жабық акционерлік қоғам.
6. Өндірістік кооперативтер – ерікті түрде біріккен қоғамдар.
7. Унитарлы кәсіпорын – коммерциялық мекеме, меншіктік правосы (құқұғы) жоқ. Унитарлық кәсіпорынның мүліктері бөлінбейді. Унитарлық кәсіпорын тек мемлекеттік немесе муниципалдық болады. Унитарлы кәсіпорын федералдық қазына кәсіпорны болып есептеледі.
Қазақстан республикасындағы кәсіпкерліктің қалыптасуы мен даму негізін қалау 1992 жылдан бастап бірқатар заңдар мен актілерге енгізілген: «Жеке кәсіпкерлікті қорғау және қолдау туралы» (1992 ж.), «Жеке кәсіпкерлік туралы» (1997 ж.), «2001-2002 ж.ж. бағытталған мемлекеттік шағын кәсіпкерлікті қолдау және дамыту бағдарламасы». Қазақстан республикасында шағын кәсіпкерлікті дамытуда Қазақстан республикасы Президентінің «Шағын кәсіпкерлерліктің жандандыру мен мемлекеттік қолдауын күшейту бойынша шаралар туралы» 1997 жылдың 6 наурызындағы қаулысының үлкен ролі бар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   89




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет