Мәтіннің мақсаты мен міндеттері. Мәтіннің негізгі тақырыбына қарай оның мақсаты анықталады. Мақсат тақырыптың мазмұнын ашып көрсететіндей болу керек, ал міндеттер сол мақсатқа жету жолындағы бірнеше кезеңдерден өту бағытын көрсетеді. Мәтіннің мақсаты мен міндеттері нақты және дәлелді болу керек.
Мақсат - жазу барысында түсініксіз жағдайларды болдырмау. Демек, ғылыми мәтіндер лексиканы тікелей, пунктуалды және денотативті қолданумен ерекшеленеді. Сондықтан оларға ою- өрнектерді қолданудың қажеті жоқ. Шындығында, соңғыларының көңілі қалмайды. Ғылыми мәтінде автор өз көзқарасын білдіруден және зерттеу барысында актер ретінде көрінуден аулақ. Осы себепті ғылыми мәтіндерді жазуда пассивті дауыс пен тұлғалық емес формалар басым болады. Сонымен қатар, үшінші жақ етістіктері мен сипаттамалық мәні бар нақты сын есімдер жиі кездеседі. Экспрессивті түпнұсқалық пен шынайылық артқы орынды алады, өйткені идеялардың айқындылығы мен сипаттамалық дәлдігі маңызды.Ғылыми мәтіндер басқа мәтіндермен тікелей байланысты, яғни олардың мәтінаралық мәні бар. Бұл дәйексөздер, баяндамалар, жазбалар мен басқа мәтіндердің шолуларын үздіксіз қолданудан алынған сипаттама.
11. Ғылыми стилі мен тілі Тіл білімінде стильдің 5 түрі:
o o o o o
Ауызекі Публистикалық Әдеби
Ғылыми Ресмиіс-қағаздар.
Негізінен ғылыми стильге қойылатын басты талаптың бірі логикалық жүйелі ой түрінде жазылуы тиіс, бұл ғылыми стильдің ерекшелігі.
Ғылыми стильдің өзіне тән түрлері де болады, олар:
▪ таза ғылыми стиль
▪ ғылыми-оқулық стилі
▪ ғылыми көпшілік стиль.
Сонымен қатар, пәнді оқу арқылы өзін-өзі басқару, жазба жұмысының жоспарын алдын ала жаза білу, соңғы мәтін нұсқасын тексеру мен түзету сияқты дағдыларды қалыптастыруға болады.
Академиялық хаттың мақсаты ғылыми тұрғыда жазылым әрекетіне дағдыландыру, демек ғылыми мақала, зерттеу жұмыстарын және тағы басқа ғылыми бағытта жазылатын еңбектерді жазуға үйретеді.
Сонымен ғылыми стиль: жазба стилінің бір түрі, логикалық оймен жазылуы тиіс, терминдер қолданылады.
Ғылыми стильдің басқа стильдерге қарағанда өзіндік ерекшелігі бар. Өзге стильдермен ерекшелейтін қасиеттері:
✓ нақтылық
✓ обьективтілік ✓ қисындылық.
Студенттер үшін академиялық жазылым төмендегідей дағдыларды қалыптастырады: ақпаратты беруде лексикалық бірліктердің орынды қолданылуы, мәтін жүйесінің логикалық мәнде болуы, тақырыптың тұтастығы, ғылыми стиль талаптардың сақтауы.
