Филология әож 639
Four-dimensional System of Teaching the Latin Graphics
жүктеу/скачать 0,6 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №4, 2019 Ж.И.Исаева 1 , У.О.Еркинбаев 2
- Четырехмерная система обучения латинской графике
- Ключевые слова
| Four-dimensional System of Teaching the Latin Graphics
The article deals with four-dimensional (teaching theory, training standard, teaching methods and practice) teaching Latin graphics in the field of education. The author of the article gives particular priority to the standard and concept to the practical significance of the teaching methodology of Latin script. In addition, the report presents practical conclusions for discussion by specialists made on the basis of author’s courses. Keywords: spiritual modernization, Kazakh writing, Latin graphics, the status of the state language, spelling rules, methodology, linguo-didactic problems, Dublin descriptors, competences. 8 ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №4, 2019 Ж.И.Исаева 1 , У.О.Еркинбаев 2 1 кандидат филологических наук, ассоциированный профессор Международный казахско-турецкий университет имени Ходжа Ахмеда Ясави (Казахстан, г.Туркестан), E-mail: zhazira.isaeva@ayu.edu.kz 2 кандидат филологических наук, ассоциированный профессор Академия образования имени А.Байтурсынова (Казахстан, г.Нур-Султан) E-mail: u.yerkinbayev@gmail.com Четырехмерная система обучения латинской графике В статье рассматривается четырехмерное преподавание (теория обучения, стандарт обучения, методика и практика обучения) латинской графики в сфере образования. Авторы статьи придают особый приоритет стандарту и концепции к практическому значению методологии обучения латинской графике. Кроме того, здесь представлены для обсуждения специалистам практические выводы, сделанные на основе авторских курсов. Ключевые слова : духовная модернизация, казахская письменность, латинская графика, статус государственного языка, орфографические правила, методика, лингводидактические проблемы, Дублинские дескрипторы, компетенции. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 2017 жылғы 12 сәуірдегі «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласында белгіленген [1] қазақ жазуын латын графикасына негіздеп жаңалау – халық көкейінен қолдау тауып, нәтижелі болып жатқан серпінді процесс. Елбасы: «Мен 2012 жылғы желтоқсан айында жария еткен «Қазақстан-2050» Стратегиясында «2025 жылдан бастап латын әліпбиіне көшуге кірісуіміз керектігін» мәлімдедім. Бұл – сол кезден барлық салаларда біз латын қарпіне көшуді бастаймыз деген сөз. Яғни, 2025 жылға қарай іс қағаздарын, мерзімді баспасөзді, оқулықтарды, бәрін де латын әліпбиімен басып шығара бастауға тиіспіз. Ол кезең де таяп қалды, сондықтан біз уақыт ұттырмай, бұл жұмысты осы бастан қолға алуымыз керек. Біз осынау ауқымды жұмысты бастауға қажетті дайындық жұмыстарына қазірден кірісеміз. Үкімет қазақ тілін латын әліпбиіне көшірудің нақты кестесін жасауы керек» - деп, келелі міндеттерді атап көрсетті [2]. Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасында қазақ жазуын латын графикасына негізделген жаңа әліпбиге көшіруге байланысты жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Жарлығымен 2018 жылғы 19 ақпанда түзету енгізілген жаңа әліпби бекітілді [3]. «Жаңа әліпби негізіндегі қазақ тілі емлесінің ережелері» әзірленіп, ол 2019 жылғы 18 қаңтар күні «Егемен Қазақстан» газетіне жарияланды [4]. Қоғамда латыннегізді жаңа жазуды үйренуге және оқытуға байланысты сұрақтар өзектілікпен туындап келеді. Күн артқан сайын жаңа жазуды меңгертуге байланысты тілдік- лингвистикалық мәселелер біртіндеп әдістемелік, дидактикалық мәселелермен ауыстырылу- да. Қазіргі уақытта жаңа әліпби мен жаңа орфографиялық ережелерді оқыту мәселесінен гөрі, таныстыру, талқылау мәселесі орын алып отыр. Бұл – заңды, бірақ уақытша құбылыс. Келесі қадам – аса байыппен ұйымдастыруды қажет ететін процесс. Қоғамның латыннегізді жаңа жазуды түсінуі мен қабылдауы, үйренуі мен игеруі өткір қажеттілікпен күн тәртібіне қойылуда. Жаңа жазу жүйесін қазақстандық қоғамның дамуындағы жаңа серпін деп қабыл- дауын, соның негізінде мемлекеттік тілді дамытудың серпінді құралы ретінде қолдануын қамтамасыз ету үшін, жаңа жазуға бейімдейтін, үйрететін, дағдыландыратын әдістеме мен жүйелі технологиялар уақыт оздырмай әзірленуі және практикаға ендірілуі керек. Бұл мәселені кешіктіру жаңа жазуды меңгертудің стихиялық, жүйесіз әдістерін эклектикалық |