Үдеу — нүктенің жылдамдығының мәні мен бағытының өзгеруін сипаттайтын векторлық шама.Уақыт бірлігіндегі жылдамдықтың өзгерісінің шамасын үдеу д.а. {\displaystyle {\vec {a}}={d{\vec {v}} \over dt}}. Орташа үдеу: #
Тангенциальдық және нормальдық үдеулер формуласы т.ү. жылдамдықтың модулінің және бағытының өзгеру шапшаңдығын сипаттайды, әрі траектория жанамасының бойымен бағытталады:
Н.ү. жылдамдықтың бағыты б/ша өзгерісін сипаттайды, жылдамдық векторына перпендикуляр, әрі траекторияның қисықтық центріне бағытталған:
#
Толық үдеу формуласы Жазық қисық сызықты қозғалыстыңжалпы жағдайында толық үдеу векторын оның екі проекциясының қосындысы ретінде көрсетеді:
Тангенциаль үдеу-жылдамдықтың модулі б/ша өзгеруінің шапшаңдығын сипаттайды.
Нормаль үдеу-траекторияға нормаль б/ша оның қисықтығының центріне бағытталған және нүктенің жылдамдық векторының бағытының өзгеру жылдамдығын сипаттайды.
#
Кинетикалық энергия- механикалық жүйе нүктелерінің жылдамдығы бойынша анықталатын энергия. Дж
#
Потенциалдық энергия-жер бетінен h биіктікке көтерілген денелердің п.э.
Дефермацияланған дененің п.э: k-қатаңдығы, (Н/м); -серіппенің абсолют ұзаруы, (м); E-энергия, (Дж)
#
Толық механикалық энергия-денелердің потенциалдық және кинетикалық энергия өзгерістерінің қосындысы Е д.а.:
#
Жұмыс.Энергия және қуат Механикалық жұмыс- денеге әрекет етуші күшке және оның
күштің әрекет етуі бағытындағы жүрілген жолына тура пропорционал
(Дж) Қуат- уақыт бірлігі ішінде атқарылатын
жұмыспен анықталатын физикалық шама. (Вт) Энергия- дененің жұмыс істей алу қабілеттілігінің өлшемі.Дененің жұмыс істеу қабілетін нақты көрсететін физикалық шама энергия д.а.
