Физикалық химия сессия Физикалық химиның негізгі міндеттері мен әдістері



бет3/9
Дата17.03.2023
өлшемі119,15 Kb.
#75246
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Жүйе күйі – жүйенің барлық физ-қ және хим-қ қасиеттерінің жиынтығы.
Термодинамикалық параметрлер – жүйе күйін сипаттайтын шамалар. Жүйе күйін сипаттайтын функциялардын өзгерicі жүру жолына тәуе0,лді eмес, тек қана реакцияга катысатын және реакция натижесінде тузілетін заттардын күйіне теуелді. Параметрлердіи барлығы екіге белінеді: экстенсивті-шамасы жүйенін өлшеміне байланысты параметрлер. Оларга келем (V), масса (m), жылусыйымдыльк (С), ішкі энергия (U), энтальпия (Н), энтропия (S), термодинамикальк потенциалдар жатады. Интенсивті шамасы жуйенің өлшеміне байланыссыз параметрлер. Оларға: (температура (Т), кысым (Р), тығыздык (Р ), туткырлык (1), концентрация (С), химиялық потенциал (() жатады. Егер жуйе бірнеше жуйеден тузілетін болса, экстенсивті параметрлер шамасы косылады, ал интенсивтік параметрлер шамасы тенеседі. Мысалы Т, және Т, темлературалардағы екі жүйе өзара әрекетескенде, олардың жалпы жүйеcінің температурасы орта монге ие болады. Бірнеше өзгерістерден кейін жүйе бастапкы күйіне келетін термодинамикальк процесті тұйық немесе немесе циклді деп атайды. Жүйе функцияларының (Х) өзгеріcін (дельта X) деп белгілейді.дельтаХ= Х2-Х1,, мұндағы Х1 -алғашкы параметрлер магынасы, Х2 соны параметрлер). Тұйықталған процесте кез-келген жүйе функцияларының өзгеріcі нөлге тен болады (ДельтаХ=0).
Ішкі энергия - жуйе күйін сипаттайтын термодинамикалық параметрлерінің ішіндегі ең негізгісі болып табылады. Жүйенің тольк энериясы Е - құрамдас үш энергиянын косындысы: жуйенің кинетикалық энергиясы (Ек, ), жүйеге сыртқы өрістер (гравитацияльк, электромагниттік) әсерімен болатын потенциалдық энергия (Еп ) жане жүйенің ішкі энергиясы (U).
Жуйе салыстырмалы тыныштькта болса (Ек =0), сырткы күштердің әсері (Еп =0) болады деп жорамалдайды. Олай болса, жүйенің тольҗ энергиясы оның ішкі энергия корымен анықталады Е=U. Бұдан, ішкі энергия-берілген жуйенія толық энергия қоры болып табылады. Iшкі энергия жүйені құрастырған бөлшектердің кинетикальк және потенциалдьқ энергияларының косындысына тең, Кинетикалық энергия - бул бөлшектердін ілгермелі, тербелмелі, айналмалы козгалыстарының энергиясы. Потенциалды энергия бөлшектер арасындағы тартылу және тебілу күштерімен аньқталады. Iшкі энергия заттың массасы мен табиғатьна тәуелді, яғни экстенсивті шама. Iшкі энергиянын нөлдік шамасы жок, себебі ішкі энергиясыз жүйе күйі болмайды. Осы себегті жүйе күйін қарастырудан ішкі энергиянын өзгерісі туралы ғана aйтуға болады: ДелтаU=U2 – U1. Mұндагы: U1-сонғы күйінің ішкі энергиясы, делтаU шамасы оң егер U2> U1 болса, терiс, erep U2



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет