Фонетика жєне оныњ салалары
жүктеу/скачать 10,64 Mb.
|
Лекция Фонетика
- Бұл бет үшін навигация:
- Акустика
- Анаптикса
- Ассибиляция
- Аферезис
- Аффрикат дыбыстар
- Ашық буын
- Архифонема
- Акцентология
| ГЛОССАРИЙ
Абруптив (глоттальды дауыссыз) – артикуляцияның соңғы кезеңінде дауыс шымылдықтарының жақындауынан немесе қосылуынан пайда болатын дауыссыз дыбыстар Акустика (грек. аkustikos - есту) – дыбыстау мүшелері арқылы дыбыстың пайда болуын зерттейтін ілім. Аллофон – фонеманың варианты, қосымша типі. Алмасу (лат. аlternation ) - әр түрлі сөзформалардың құрамында кездесетін морфеманың бір дыбысының көрші дыбыстың әсерінен басқа бір дыбысқа өзгеруі. Анаптикса - екі дауыссыз дыбыстың арасында тұрған дауысты-ның жеңіл түрде айтылуы. Артикуляция (лат.articulatio – бөлшектеу) – дыбыстау мүшеле-рінің дыбыс жасау барысындағы қызметі. Ассибиляция – шұғыл (эксплозив) дауыссыздардың ызың да-уыссыздармен байланысы. Ассимиляция (лат. аssimillatio - үндесу) – дыбыстардың комби-наторлық өзгеруі. Ассонанс – бірыңғай дауысты дыбыстардың қайталануы. Аферезис – қатар тұрған сөздердің арасындағы көрші тұрған дыбыстардың өзара ықпал етуі. Аферезис элизияға қарама-қарсы құбылыс. Апокопа - кірме сөз соңында біздің тіліміздің заңдылығына сәйкес келмейтін екі дауыссыз дыбыстың тіркесі кезінде, оның соңғысының түсіп қалуы Аффрикат дыбыстар - актив және пассив дыбыстау мүшелері-нің толық ашылмауына байланысты пайда болатын саңылаулық дауыссыз дыбыстар Ашық буын - жеке дауыстыдан тұратын немесе дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. Ашық буын - жеке дауыстыдан тұратын немесе дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. Аккомодация (лат. accomadatіo - бейімделу) - морфемалар жігінде қатар келген дауысты және дауыссыз дыбыстардың бір-біріне ықпал етіп, бейімделіп айтылуы. Архифонема - фонеманың негізгі типі. Ашық дауыстылар – жақтың кең ашылуынан пайда болған дауысты дыбыстар Акут – жоғары тон, жоғары екпін Акцентология – 1) екпіннің табиғаты мен қызметін зерттейтін сала; 2) екпінге байланысты болатын тілдік құбылыстардың жүйесі Алфавит – 1) жеке дыбыстық элементтерді символ арқылы бей-нелеп, тілдегі сөздердің дыбыстық келбетін бейнелейтін таңбалар жүйесі; 2) әріптердің рет-ретімен тізбектеле берілген жиынтығы Аблаут – фонетикаға байланысты болмайтын, сөзжасамдық және сөз түрлендіруші мағынаны білдіретін дауысты дыбыстар-дың алмасуы. Герман тілдеріне тән құбылыс. жүктеу/скачать 10,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|