Internetдегенне? Әдебиетте бұл сұраққа жауаптың әртүрлі нұсқаларын кезіктіруге болады. Бәрінен жиі алынатын жауап ол:
Internet–бүкілдүниежүзінқамтыған,көпжелілердіңжиынтығынантұратынбірыңғайТСР/1Р(TransmissionControlProtocol/Internet Protocol)протоколынқолдайтыналыпжелі.
Тағы бір анықтамасы мынадай: Интернет–жергілікті,аймақтықжәнекорпоративтікжелілерөзара,өткізумүмкіндігіжоғары,есепсізақпараттыжіберуарналарыменқосылғанғаламдықкомпьютерлікжелі. Сондықтан Интернетті желілердіңжелісідейді. Көптеген ақпаратты қорғауға мүдделі ұжымдар (мысалы, әскери, банктер және т.б.), рұқсатсыз кіруден қорғау үшін, өздерінің жеке корпоративтікжелілерінжасайды. Корпоративтік желілер, әр елдерде және қалаларда орналасқан, мыңдаған және он мыңдаған компьютерді біріктіруі мүмкін.
Біртұтасақпараттықкеңістіктіқалыптастыруқажеттілігі
жергілікті, аймақтық және корпоративтік желілерді ғаламдық компьютерлік Интернет желісіне бірігуіне келтірді.
Ғаламдық желінің жұмысжасаусенімділігі, жергілікті, аймақтық және корпоративтік желілер арасындағы өткізу мүмкіндігі жоғары, есепсіз ақпаратты жіберу арналары қамтамасыз етеді.
Мысалы, ресейлікаймақтықкомпьютерлікжеліРунет (RU) көптеген ақпаратты жіберу арналары арқылы солтүстікамерикандық(US), еуропалық(EU), жапондық(JP) аймақтық желілерімен қосылады (6.5-сурет).
Интернеттеадресберу. Ақпаратпен алмасу үрдісінде, Интернетте компьютерлер бірін-бірі табу үшін Интернет-адресті қолдануға негізделген адрестеудің бірыңғай жүйесі қалыптасқан.
IP-адрестер деп аталатын ол жүйе Интернеттіңнегізіболып табылады. Интернетке қосылған әрбір компьютер өзінің бірегей екілік 32-биттік Интернет-адресін алады. IP-адрес– нүктеменбөлінген,төртбүтінондықсандардыңтізбегі.Мысалы: 213.171.37.202. Интернет желілердіңжелісіболғандықтан, бірінші сан құрамында компьютер кірген желіні анықтайды, мына сандар осы желідегі сол компьютердің координаталарын дәлдейді.
Хартли формуласы1бойынша, 32-биттік Интернет-адрестердіңжалпы N–санынесептеугеболады. Шешімі:Интернет-адрестегі ақпараттың саны I = 32 бит, сонда N әртүрлі Интернет-адрестердің жалпы саны:
N = 2I= 232= 4 294 967 296 болады.
Қорытынды: Ұзындығы 32 биттік Интернет-адрес, Интернетке 4 миллиардтан астам компьютерлерді қосуға мүмкіндік береді екен.
Домендікатаужүйесі.Адамға сандық адресті ойда сақтау оңай емес, сондықтан Интернеттің пайдаланушыларына ыңғайлы болу үшін домендік атау жүйесі енгізілді. Бұл жүйеде компьютердің сандық Интернет-адресіне сәйкес бірегейдомендікатауқойылады. Арнайы серверлік бағдарламаның көмегімен сандық және домендік адрестер арасында байланыс орнатылады.
Домен– нүктеменбөлінгенсимволдықаттар. Домендік атау жүйесі иерархиялық құрылымды болады: жоғарғы деңгейдегі домендер – екіншідеңгейдегі домендер – үшіншідеңгейдегі домендер.
Жоғарғы деңгейдегі домендер екі типті болады: географиялықжәне әкімшілік. Дүниежүзінің әр еліне екіәріптікодпенбелгіленген өзінің географиялықдомені бөлінеді. Мысалы: ru — Ресей, uk — Ұлыбритания, fr — Франция, kz – Қазақстан. Әдетте, ол сол компьютер тұрған елді анықтайды (сөйтіп, компьютер ұлттық желінің элементі болып табылады). Мысалы, www.psu.ru.
Әкімшілікдомендер – үшнемесе одан артықәріптерменбелгіленеді. Әр типті ұжымдар, оны өздерінің екінші деңгейдегі домендерін тіркеу үшін қолданады (6.3-кесте).
6.3-кесте. Жоғарғыдеңгейдегі домендердіңкейбіратаулары