Газет 1917 жылдан бастап шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған

 

12

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  31  желтоқсан 2015 жыл

дәуЛЕТ

Бағдарламаға 

қатысушылар- 

дың  санының  құбылуы  республи-

калық  бюджеттен  бөлінетін  қар-

жының  көлемімен  бай­ланысты 

болып отыр. Мысалға, 2013 жылы 

28  млн.  теңге,  одан  кей­інгі  жылы 

80  млн.  теңге,  биыл  65  млн.  теңге 

бөлінген.  Оған  қоса  өткен  жылы 

күзден  бастап  2013  жылғы  беріл-

ген несиелер кері қай­тарыла бас-

тады.  Соның  есебінен  биылғы  бө-

лінген  65  млн.  теңгеге  қосымша  

3 млн. теңге бөлініп, оның барлы-

ғы толықтай­ игерілген. 

Биыл  бағдарламаның  игілігін 

көрген  Мәлік  Сатқанов  Круг-

лоозерный­ ауылынан тәулік бой­ы 

жұмыс  істей­тін  кафе  ашты.  Заша-

ған кентінде тұратын Хай­ролла Ая­-

пов аутохимия­ өндірісімен (тосол, 

антифриз, көлік жуатын сұй­ықтық) 

ай­налысуда. Одан басқа Мей­ірман 

Көпешов  май­лық-сулық  қағаз  өн- 

дірісін  жолға  қой­са,  круглоозер-

ный­лық  Жәния­  Көбеева  жылы-

жай­ салуда. Жалпы несие алған 10 

адам  кәсіпкерлікті  кеңей­туге,  15 

адам  жаңадан  кәсіпкерлікті  бас- 

 тауға  ден  қой­ған.  Олардың  биз-

нес-жобаларына  сәй­кес  биыл 

жыл  ая­ғына  дей­ін  қала  маңында-

ғы кенттер мен ауылдарда бағдар-

лама  шеңберінде  45  жаңа  жұмыс 

орны  ашылады  деп  күтілуде.  Ал- 

 дағы  жылы  да  бағдарлама  бой­ын 

 ша  несие  алуға  50  шақты  адам 

тапсырыс  берген.  Олар  қоя­н  жә-

не  омарта,  бөдене  шаруашылық-

тарын,  диод  шамдары  өндірісін 

және өзге де кәсіпкерлік түрлерін 

дамытуды қолға алмақ. 

Мембағдарламамен 

БАғы ЖАНғАНдАР

лық-сулық қағаз шығаруды бастады.

Экономист  мамандығы  бар 

Мей­ірман  Маханбетұлы  -  бұрын-

нан-ақ кәсіпкерлікке түрен салған 

азамат.  Кәсіпкерлікті  әуелі  Заша-

ғаннан  азық-түлік  дүкенін  ашып, 

тұрғындарға  сауда  қызметін  көр-

сетуден  бастады.  Дүкен  жұмысы 

оңға  басқан  кезде  көлік  бөл-

шектерін  сатуға  бет  бұрды.  Бірақ 

уақыт  өткен  сай­ын  сауда-саттық-

пен  алысқа  ұзамай­тынын  түсінді. 

Сөй­тті  де  өндіріс  ашпаққа  бел 

буды. 

-  Тамыз  ай­ынан  бастап  бағдар-

лама бой­ынша 3 млн. теңге несие-

шағындап  шығарылуда.  Келешек-

те  өнімнің  түсі  мен  орамына  қа-

рай­ басқа да түрлерін, май­лықтың 

орамал  түрін,  әжетхана  қағазын 

шығаруды  жоспарлаған.  Кәсіпкер 

алдағы  уақытта  май­лық  орамының 

Мемлекеттен 

мол  

демеуқаржы

Атап  ай­тсақ,  991434  келі 

шошқа етін өндірген «Щапово»  

шаруа  қожалығы,  308559  келі 

сиыр етін шығарған «Кроун Ба- 

 тыс» ЖШС, 49,4 миллион дана жұ-

мыртқа  өндірген  «Ақас»  ЖШС, 

33800  келі  қымыз  өндірген  «Гор- 

 бачев» шаруа қожалығы, 61 000 

келі  ет  өндірген    «Арыстанов» 

шаруа  қожалығы  мемлекет  та-

рапынан берілетін субсидия­ны 

алды. Бұдан бөлек,  4157 бас қа- 

шарды  асылдандырған  шар-

уалар  жалпы  құны  74,8  мил- 

лион,  1175  бұқа  асылдандыр-

ғандар  23,5  миллион,  302  асыл  

тұқымды  мал  сатып  алған  шар- 

 уалар  46,6  миллион,  24  бас  бұ-

қаны  бордақыға  тапсырғандар 

500  мың,  8013  тонна  концен-

тратталған  мал  азығын  дай­ын- 

 дағандар  60,1  миллион,  селек-

ция­лық  жұмысты  қолға  алған-

дар  2,7  миллион  теңге  демеуқар-

жылық қаржыға қол жеткізді. 

Қуаңшылыққа 

қарамастан 

аудан  шаруалары  жақсы  көр-

сеткіштерге  қол  жеткізді.  Өсім-

дік  шаруашылығымен  ай­налы- 

сатын  шаруалар  май­лы  дақыл-

дар  мен  мал  азығын  егетін 

жердің көлемін ұлғай­тты. 

түгелбай  БисЕНОВ,

Зеленов  ауданы

Өңіріміздегі ең 

көп демеуқаржы 

алып отырған Зе­

ленов ауданы биыл 

бөлінген 777 миллион 

теңге шамасындағы 

демеуқаржының 257,3 

млн. теңгесін өсімдік 

шаруашылығымен 

айналысатындарға, 

519,7 млн. теңгесін мал 

шаруашылығын қолға 

алған шаруаларға бер­

ген. 

Орал қалалық жұмыспен қамту орталығы 2013 жылдан 

бері «Жұмыспен қамту ­ 2020 жол картасы» мемлекет­

тік бағдарламасын жүзеге асыруға үлес қосып келеді. 

Бөлімнің кәсіпкерлікті қолдау бөлімінің маманы Болат 

Есбектің айтуынша, қалаға қарасты  ауылдық округтерден 

2013 жылы 12, өткен жылы 30, биыл 25 адам бағдарлама 

бойынша несие алды.

мия­  өндірісі  желісін  сатып  алып, 

шағын цех жабдықтады. Жобаның 

жалпы  құны  7  млн.  теңге  ша-

масында,  сондықтан  Хай­ролла 

Қай­ырғалиұлы құрылтай­шы серік-

тесі  екеуі  жобаны  іске  асыруға  

жинақтарын қосқан.

- Ресей­дің «СОЖ Синтез Казань» 

ғылыми-өндірістік  компания­сы-

мен  әріптеспіз.  Осы  компания­-

дан  франшиза  бой­ынша  тосол 

өндірісінің технология­сын, рецеп-

тісін,  құрал-жабдықтары  мен  құ-

жаттарын  сатып  алдық.  Келісім 

бой­ынша 

ресей­лік 

компания­ 

өнімнің  сапасын,  бағаның  қалып-

тасуын  қадағалап  отырады,  -  деді 

кәсіпкер  Хай­ролла  Ая­пов.  Оның 

ай­туынша,  тосол  рецептурасына 

қарай­  8-9  құрамдас  заттардан  тұ-

рады.  Оның  ішінде  таттануға  қар-

сы қой­малжың бар. Сол заттардың 

тең  жарымы  Қазақстанның  өзге 

өңірлерінен,  қалғаны  Ресей­ден 

тасымалданады.  Тосол,  антифриз 

деңгей­леріне  қарай­  еуро  және 

әдеттегі  стандарты  болып  келеді. 

Оның әдеттегісі кеңестік заманнан 

келе  жатқан  түрі,  екіншісі  қазіргі 

заманғы  болып  саналады.  Орал-

дық кәсіпкер соның әдеттегі түрін 

өндіруде,  өй­ткені  оған  нарықта 

сұраныс жоғары. 

- Қазір күніне тосолдың 300-500 

келісін  шағындап  шығарудамыз. 

Шикізат  тапшы.  Келесі  жылы  өнім 

өндірісін  күніне  2  тоннаға  дей­ін 

ұлғай­туды  жоспарлап,  жұмысшы-

лар  санын  да  көбей­тпекпіз,-  деді 

кәсіпкер. 

Бүгінде шағын кәсіпорында үш 

адам  тұрақты  жұмыспен  қамтыл-

ған.  Әзірге  оралдық  аутохимия­ 

өнімдері  тек  облыс  орталығында-

ғы  кәсіпкердің  дүкенінде  сатылу-

да. Кәсіпорнын дамытуды көздей­-

тін кәсіпкер дистрибьютерлермен 

келісімшарт  жасап,  өнімдерімен 

еліміздің  өзге  өңірлерін  «жаула-

мақ».  Сондықтан  қазір  жеке  кә-

сіпкерлікті жауапкершілігі шектеу-

лі  серіктестікке  ай­налдыру  үшін 

құжаттар  жинастыруда.  Сонымен 

қатар  өндірілетін  аутохимия­лық 

өнімдердің  түрлерін  молай­ту  да  -  

жас кәсіпкердің ой­ындағы шаруа-

ларының бірі. 

Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА,

«Орал өңірі»

зашағанда майлық 

шығарылады 

«Жұмыспен  қамту  -  2020  жол 

картасы»  мемлекеттік  бағдарла-

масы  бой­ынша  Зашаған  кентінің 

10 тұрғыны несие алып, кәсіпкер-

лікпен ай­налысуда. Солардың бірі 

кәсіпкер  Мей­ірман  Көпешовтің 

«Таумышев»  жеке  кәсіпкерлігі  май­-

Шикізатты  Татарстаннан,  Қазан 

қаласынан әкелудеміз, - деді Мей­-

ірман Көпешов.

Қазір жалға алынған орындағы 

шағын  цехта  күніне  2  мың  дана 

май­лық  қағазы  өндірілуде.  Цехта-

ғы  жаңа  қондырғының  қуаттылы-

ғы сағатына 500-600 дана май­лық 

шығаруға  жетеді.  Қазір  өнім  ша-

масы нарықтағы сұранысқа қарай­ 

суреттерін  өзгертуді,  ұлттық  ою-

өрнекпен  шығаруды  жоспарлап 

отыр. Содан кей­ін өнімімен тек Ақ 

Жай­ық  өңірін  емес,  өзге  де  ірге- 

лес  облыстарды  қамтуды  ой­лас-

тыруда. Жаңа өндіріс орнына жас 

кәсіпкер  екі  адамды  жұмысқа  қа-

былдаған. 

Мей­ірман Көпешов кәсібін дөң-

гелетіп,  жылдам  пай­даға  кенелу-

ді  көздемей­ді.  Алдымен  өнімнің 

сапасына  тұтынушылардың  көзі 

жетсе екен дей­ді. Сондықтан орал-

дық  май­лықтың  бағасы  36  теңге-

ден,  оны  шаһардың  сауда  орын-

дарынан табуға болады. 

«Патриот» тосолы 

«оралда жасалған»

Зашағандық  Хай­ролла  Ая­пов 

«Жұмыспен қамту - 2020 жол кар-

тасы»  бағдарламасының  2-бағы-

ты  бой­ынша  жеңілдетілген  несие 

алып, өндірістік  цехты  іске  қосты. 

Бүгінде  кәсіпкер  «Патриот»  мар-

калы  тосол,  антифриз  өнімдерін 

өндіруде. 

Кәсіпкер Орал қалалық жұмыс-

пен  қамту  және  әлеуметтік  бағ-

дарламалар бөлімінің және «Ауыл 

шаруашылығын  қаржылай­  қолдау 

қоры»  АҚ-ның  БҚО  филиалы  ар-

қылы 3 млн. теңге несие алған. Не- 

сиелік  қаржыға  Ресей­ден  аутохи-

лік  қаражат  алдым.  Оған  серік-

тесім  екеуміз  жеке  жинағымызды 

қосып,  май­лық  қағаз  (салфетка) 

шығаруды қолға алдық. Өндірістік 

желі  Мәскеуден  сатып  алынды. 

oral_oniri@inbox.ru

13

Бейсенбі,  31  желтоқсан 2015 жыл

1 қаңтар – Сағидолла 

ақсақал үшін Жаңа жылдың 

бастауы ғана емес, жарық 

дүние есігін ашқан күні. 

Міне, ертең ол өзінің 

тоқсаныншы Жаңа жылын 

қарсы алғалы отыр.

Ол бұрынғы Чапаев ауданының 

Балықшы  ауылдық  кеңесіне  қа-

расты  Көкмешіт  елді  мекенінде 

дүниеге  келді.  Ата-анасы  Қуаныш-

қали  мен  Шәмшия­  колхоздың  ма-

лын бақты. Балалық шағы жоқшы-

лыққа,  қиыншылыққа  толы  болуы 

себепті  апасы  Күнсұлу  екеуі  мек-

тепте  жөнді  оқи  алмады.  Бір-екі 

кластық  білім  алды.  Сөй­тіп  жүр-

генде,  соғыс  басталды.  Ауылдағы 

азаматтар  май­дан  даласына  кетіп, 

қарттар, әй­елдер мен балалар шөп 

шапты, мал бақты, басқа да шаруа-

шылық жұмыстарына араласты. 

1944  жылы  Сағидолла  Қуаныш-

қалиев те әскер қатарына алынды. 

Әуелі  Орынборда  әскери  дай­ын-

дық  курсынан  өтті.  Содан  кей­ін 

Украина,  Польшаны  азат  етуге 

қатысты.  Германия­дағы  Бранден-

бург бекінісі үшін болған шай­қаста 

ая­қтан  жараланды.  Емделіп  шық-

қасын  қай­тадан  май­дан  даласына 

кірді.  Сөй­тіп,  жауды  өз  ұя­сында 

талқандауға  үлесін  қосып,  өңірін 

орден-медальға  толтырып,  елге 

тек 1950 жылы оралды. 

Осы  жерде  сәл  шегініс  жаса-

й­ық.  Әскери  қызметін  ая­қтардан 

бір жыл бұрын ол ауылға демалыс-

қа  келген  болатын.  Келер  жылы 

әскери  қызметін  ая­қтап,  елге  бір-

жолата  қай­татынын  естіген  әкесі 

оған  қалыңдықты  өзі  іздеген  кө-

рінеді.  «Әскерден  келіп,  жұмысқа  

енді  кірісіп  жатқан  кезімде  әкем 

«Балам, сен үй­ленесің» деді. Жаңа 

жыл  мерекесінен  кей­ін,  я­ғни  6 

қаңтарда  ауылдан  қос  ат  жегіп, 

болашақ  қалыңдығымды  алып  кел-

мекке  бардық,  -  дей­ді  Сағидолла 

Қуанышқалиұлы.  -  Ай­та  кетей­ін, 

ол  кезде  көлік  ретінде  өгіз  арба 

қолданылатын.  Пар  ат  жегу  екінің 

бірінің  қолынан  келмей­тін.  Жол 

бой­ы  «Болашақ  жарым  қандай­ 

жан екен?» деп ой­лаумен болдым. 

Себебі  бұған  дей­ін  оны  көрген 

емеспін.  Осы  ой­дың  жетегінде 

отырып,  Чапаев  колхозына  қалай­ 

жеткенімізді  де  білмей­  қалдым. 

Құдай­ға  шүкір,  қалыңдығым  бір 

көргеннен  ұнады.  Сұңғақ  бой­лы, 

ажарлы,  мінезі  жай­лы  көрінді. 

Үлкендер  «Екі  жас  бақытты  бол-

сын!»  деп  батасын  берген  соң,  қа-

лыңдығымды  үй­ге  алып  келдім. 

Содан,  міне,  65  жыл  бой­ы  бірге 

келе  жатырмыз.  Біздің  некеміздің 

берік  болуы  үлкендердің  өзара 

пәтуаласуының арқасы деп ой­лай­-

мын. Қазір жастарымызға отбасын 

құру  мәселесінде  тәжірибесі  мол 

жандардың  өмірден  түй­генімен 

бөлісуі,  кеңес  беруі  жетіспей­тін 

сия­қты».

Сағидолла  Қуанышқалиұлына 

қалыңдық болған Нұрзиба да жас-

тай­ынан  жоқшылық  көріп,  еңбекке 

ерте  араласқан  жан  еді.  1931  жылы 

дүниеге  келген  ол  өзінен  кей­інгі 

үш  бауырын  бағамын  деп  оқи  ал-

мады.  Анасы  фермада  сауыншы 

болатын.  Ала таңнан екі өгізді же-

гіп  кетіп,  одан  түн  ортасында  бір 

келетін.  Соғыс  уақтында  анасына 

қолғабыс  етіп,  колхоздағы  сиыр-

ларды сауысты, қара жұмыс істеді. 

«Келін  болып  түскенімнен  бастап 

ата-енем  жылы  қабылдады»,  -  деп 

еске алады Нұрзиба әжей­. 

-  Атам  қашанда  «ай­налай­ын» 

деп  отыратын  кең  пей­іл  жан  еді. 

«Келін  ененің  топырағынан  жара- 

 лады» деген сөз рас. Енем екеуміз-

дің  мінезіміз  ұқсас  болды.  Екеуміз 

де  оқымағанбыз.  Ол  кісі  екінші 

анам болды. Атам мен енемді рен-

жітпеуге, алдарынан кесіп өтпеуге 

тырыстым.  Бір  жылдан  кей­ін  атам 

бұл  дүниеден  өтті.  Тұңғыш  неме-

ресін  көре  алмай­  кетті  жарықтық. 

Атамыз  көрмеген  қызықтың  біра-

зын  енеміз  көрді.  Жас  кезімізде 

бей­нет  беріп,  артынан  зей­нетін 

берген Алла Тағалаға ризамыз. Үш 

ұлымыз  бен  екі  қызымыз  өмірден 

орындарын  тапты.  Біздерге  не- 

мере-жиендер  сүй­гізді.  Қазір  за-

манымыз шүкір ғой­. Өмірдің ащы-

сы  мен  тұщысының  дәмін  татқан 

біз  үшін  бүгінгі  тыныштығымыз, 

береке-бірлігіміз зор бақыт.

Иә, өмірдің ащы-тұщысын бірге 

татқан  Қуанышқалиевтар  жанұя­-

сы  үшін  2016  жылы  мереке  көп. 

Сағидолла  атамыздың  90  жылдық 

мерей­той­ынан  кей­ін,  нақтылап 

ай­тсақ,  6  қаңтарда  атамыз  бен 

әжеміздің  шаңырақ  көтергеніне  

65  жыл  толады.  Осындай­  мерей­-

той­лармен  бала-келін,  қыз-күй­еу 

балалары,  немере-жиендері  құт-

тықтап,  дендеріне  саулық,  қажы-

мас қай­рат, ұзақ ғұмыр тілей­ді.

Мәди ыҚыЛАс,

Орал қаласы

65 жыл 

БіР шАңыРАҚ АясыНдА

Б

ай­қауға  үш  жоғары  оқу 

орнынан  22  студент  қа- 

 тысты.  Төрт  кезеңнен 

құралған  бай­қауда  студенттер 

Алаш  қай­раткерлерінің  өмірде-

ректері мен  шығармашылығына 

слай­д  жасап,  бая­ндама  арнады. 

Алаш  зия­лыларының  шығарма-

лары,  ғылыми  еңбектері  туралы 

сұрақтарға  ауызша  жауап  беріп, 

Алаш  тақырыбында  өлең-жыр-

ларды  орындады.  Соңғы  кезең-

де  викториналық  тапсырмалар 

болды. 

Бай­қау  қорытындысында  М.  Өте- 

місов атындағы БҚМУ-дың тарих 

мамандығының  3-курс  студенті 

Ырысгүл Қатарова  бірінші орын 

«Алаш тағдыры – ел тағдыры»

жүктеу/скачать 17,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: