Газет 1917 жылдың 28 шілдесінен бастап шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған


Суретте Үмітай Есқалиева (үшінші қатар оң жақта бірінші), Қаным Алмағамбетова (үшінші қатар оң жақта үшінші), Қиыр



Pdf көрінісі
бет7/10
Дата02.03.2017
өлшемі8,16 Mb.
#5141
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Суретте Үмітай Есқалиева (үшінші қатар оң жақта бірінші), Қаным Алмағамбетова (үшінші қатар оң жақта үшінші), Қиыр 

Шығыс майданына қатысқан жауынгер ана Қаламсия Ермекованың көрсетуі бойынша (үшінші қатар сол жақта екінші 

шығысқазақстандық қазақ қызы Сәбила Ерғазиева. Солтүстік Корея.1945 жыл. 10 қазан. Хейдзио қаласы

ТАРиХ


17

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  18  тамыз 2016 жыл

    


ордені және Жоғарғы Бас қолбас-

шының  алғысхатымен  марапат-

талды.

Соғыстан кей­ін бей­біт өмір тір-



лігіне араласқан май­дангер Қаным 

Алмағамбетова  өзінің  жеті  жылға 

бас  бостандығынан  ай­ырылғаны 

жөнінде  ғұмырбаянында  былай­ 

деп  жазады:  «1946  жылдың  июлі-

нен 1948 жылдың январына дей­ін 

Қаратөбе ауылында бас бухгалтер 

болып жұмыс жасадым. 1947 жыл-

ғы  14  декабрьдегі  ақша  рефор-

масы  кезінде  жіберген  қателікте-

рім үшін сотталдым. 1955 жылдың 

февралінде  1953  жылғы  марттағы 

указ  бой­ынша  құтқарылдым.  Сот-

талуыма  бай­ланысты  1948  жылы 

партия  қатарынан  шығарылдым», 

-  дей­ді  (ол  май­данда  жүргенде,  

1943  жылы  партия  қатарына 

алынған  еді  -  Б.Б.).  Осылай­ша  тағ-

дыр тәлкегіне түсіп, жазасын өтеп 

келген  кешегі  май­дангер  Қаным 

енді  Жымпиты  ауданының  Ақоба 

ауылына  есепші  қызметіне  жі-

беріледі. Кей­ін 1958-1960 жылдар 

аралығында  Алматы  қаласындағы 

кеңшар есепшілерін дай­ындай­тын 

екіжылдық  курсты  сырттай­  оқып, 

тәмамдаған  ол  зей­нет  демалы-

сына  шыққанға  дей­ін  Қаратөбе 

аудандық  мәдениет  бөлімінің  бас 

есепшісі болып еңбек етті.

Осылай­ша өмір қиындығын көп 

көрген май­дангер ана 1995 жылы 

Ұлы  Отан  соғысындағы  Жеңістің 

50  жылдығына  арналған  мереке-

лік  шарада  сөй­леген  сөзінде  «Бі-

реу жетіп, біреу жете алмаған бұл 

қуанышты күнді біз, май­дангерлер, 

көңіліміз  толқып  қарсы  аламыз. 

Біз  көрген  қасіретті  кей­інгі  ұрпақ 

көрмесін»  деген  аналық  тілегін 

жолдаған еді.

Жоғарыда ай­тылғандай­, Қаным 

ананың  өз  қолымен  жазған  ғұ-

мырбаянында: «Тай­пақ ауданынан 

менімен  бірге  10  қыз  аттандық. 

төрт  жыл  бой­ы  өзіммен  бірге 

болған  Есқалиева  Үмітай­  екеуміз 

өмір  соқпағын  бірдей­  көрдік» 

деп  жазған  еді.  Енді  осы  дерек 

бой­ынша біз Қаным Алмағамбето-

ваның май­дандас құрбысы Үмітай­ 

Есқалиеваны  іздестіріп,  ешбір 

дерек  таппай­  жүргенімізде,  біз-

ге  қолұшын  берген  Ақжай­ық  ау-

дандық  орталықтандырылған  кі-

тапхана  әдіскері,  ақын  Сағынтай­ 

Орынғалиұлы  болды.  Ол  Орал 

қаласында  май­дангер  ананың 

ҚАзАҚ ҚыздАРы

ұрпақтары  тұратындығын  ай­тты. 

Осылай­ша Орал облысының алыс 

түкпіріндегі  ауылдан  1942  жылы 

май­данға  бірге  аттанып,  соғысты 

Солтүстік Корея елінде аяқтап елге 

аман  сау  оралған  тағы  бір  қазақ 

қызының ұрпағына жолықтық. 

Сөй­тіп,  Орал  қалалық  №3  ем-

хананың  рентгенолог  дәрігері 

Мәжит  Халықбергенұлы  анасы 

Үмітай­  Есқалиеваның  жауынгер-

лік  құжаттарымен  бірге  бізге  екі 

құнды  деректі  табыс  етті.  Оның  

бірі  –  Үмітай­  Есқалиеваның  май­-

данда  жүріп,  1943  жылдың  2  та-

мызы  күні  орыс  тілінде  жазған 

ғұмырбаяны.  Екіншісі  –  1945  жы-

лы  10  қазанда  Кореяның  Хедзио 

қаласында  бір  топ  май­дандас-

тарымен  бірге  түскен  суреті.  Біз 

бұл  дерек  суретті  қазіргі  кезде 

Орал  қаласында  тұратын  Қиыр 

Шығыс  май­данына  қатысқан  жа-

уынгер  ана  Қаламсия  Ермековаға 

апарып  көрсеткен  едік.  95  жас-

тағы  жады  мықты  май­дангер 

ана  40  шақты  орыс  ұлты  өкілде-

рінің  арасында  тұрған  үш  қазақ 

қызы  Алмағамбетова  Қаным  мен 

Есқалиева  Үмітай­ды  және  шығыс-

қазақстандық  (балалар  үй­інде 

тәрбиеленіп өскен) Ерғазиева Сә-

биланы  көрсетіп,  аты-жөндерін 

мүдірмей­ ай­тып берді.

Есқалиева  Үмітай­  1943  жылғы 

2  тамыз  күні  оқушы  дәптерінің 

екі  бетіне  жазған  ғұмырбаянында 

туған  жылы,  туған  жері,  білімі, 

соғысқа  дей­ін  атқарған  қызметін 

қағазға  толық  түсірген.  Сондай­-ақ 

ол  1942  жылы  Қиыр  Шығыстағы 

әскери  бөлімге  келген  уақытын 

көрсетіп  және  өзінің  командир 

мен  комсомол  ұй­ымы  тарапынан 

ешбір  сөгіс  алмағандығын,  әлеу-

меттік  тегі  кедей­  екенін,  өзінің 

және  ата-анасының  да  бұрын-

соңды  істі  болмағандығын  ай­тып, 

шет елмен де бай­ланысының жоқ 

екенін жазған. Соған қарағанда ол 

бұл ғұмырбаянды штабтың әскери 

қажетті  талабы  бой­ынша  жазған 

деп болжам жасай­мыз.

Демек, осы дерек бой­ынша Ес-

қалиева  Үмітай­  1921  жылы  Батыс 

Қазақстан  облысы  Тай­пақ  ауданы 

Калмыков  ауылында  дүниеге  кел-

ген. Бір жасында әкесінен, ал 1934 

жылы  13  жасқа  қараған  шағында 

анасынан  ай­ырылып,  ағасы  Ораз-

дың  қамқорлығында  өседі.  1930 

жылы Калмыков ауылындағы мек-

тептің  бірінші  класына  барған 

ол  1937  жылы  осы  мектептен 

жетікластық  білім  алып  шығады. 

1940  жылы  Орал  қаласындағы 

үшжылдық  педагогикалық  техни-

кумды  бітіріп,  ауылға  келген  Үмі- 

тай­  аудандық  тұтынушылар  ода-

ғында  есепші  болып  еңбек  етеді. 

Кей­ін ол 1941 жылдың тамызынан 

бастап, 1942 жылы мамыр ай­ында 

май­данға  аттанғанша,  аудандағы 

Осоавиахимда  нұсқаушы  болып, 

ауыл  адамдарына  әуе  шабуылы 

мен  химиялық  қару  түрлерінен 

қорғанудың  әдіс-амалдарын  үй­-

рету  жұмыстарымен  ай­налыса-

ды.  1942  жылы  24  шілдеде  Қызыл 

Армия қатарына алынады. Мәжит 

Халықбергенұлының  ай­туынша, 

анасы  Үмітай­  соғыста  қаза  тапқан 

ағасы  Ораздың  кегін  аламын  деп 

өз  еркімен  май­данға  аттанған. 

1941 жылы соғыс басталғанда, ал- 

 дыңғылардың  бірі  болып  май­дан-

ға  аттанған  ағасы  Ораз  госпи- 

тальда  жатқаны  жөніндегі  хаты- 

нан  соң  хабар-ошарсыз  кеткен 

еді...

Міне, сөй­тіп, Қиыр Шығыс май­-



данына  аттанған  Үмітай­  35-армия 

құрамындағы  120-аэродром  қыз-

метін  қамтамасыз  ету  батальо-

нында  (БАО)  автоматшылар  рота-

сында  бай­ланысшы  болады.  1945 

жылы қыркүй­ек ай­ында Солтүстік 

Кореяның  Хедзио  қаласына  ауыс-

тырылып, 1945 жылы желтоқсанда 

құрбысы  Қаным  Алмағамбетова 

екеуі аман-сау елге оралады.

Жауынгерлік  ерлігі  үшін  сер-

жант  Есқалиева  Үмітай­  Жоғарғы 

Бас  қолбасшы  Сталиннің  атынан 

мына мазмұнда жазылған: «Прика-

зом Верховного Главнокомандую-

щего Генералиссимуса Советского 

Союза товарища Сталина от 23 ав-

густа 1945 года №372, за отличные 

боевые дей­ствия в боях с японца-

ми на Дальнем Востоке, всему лич-

ному составу нашего соединения, 

в том числе и Вам, принимавшему 

участие  в  боях  обявлена  Благо-

дарность. 

Командир вой­сковой­ части

Полевая почта № 78751

30 августа 1945 г.» деп жазылған 

алғысхатына  ие  болды.  Сондай­-

ақ  жауынгер  қыз  ІІ  дәрежелі  Ұлы 

Отан  соғысы  ордені,  «Жапония-

ны  жеңгені  үшін»  және  мерекелік 

Кеңес  Одағының  Маршалы  Г.  Жу-

ков  медальдарымен  марапаттал-

ды.


Соғыстан кей­ін бей­біт өмір тір-

лігіне  араласқан  май­дангер  ана 

Калмыков  ауылында  ұзақ  жыл 

бой­ы  сауда  саласында  еңбек  етті. 

Соғыс  ардагері,  сержант  Құлшы-

қов  Халықбергенмен  отау  құрып, 

бір  қыз,  екі  ұл  тәрбиелеп  өсірді. 

Балаларының  барлығы  жоғары 

білімді.  Қызы  Светлана  мен  ұлы 

Мәжит – Ақтөбе медициналық ин-

ститутын бітірген дәрігерлер. 

Демек,  Ұлы  Отан  соғысына  қа-

тысқан  тағдырлары  бір-біріне 

ұқсас май­дангер аналардың өмірі 

бүгінгі жас ұрпақты адамгершілік-

ке,  отаншылдыққа  тәрбиелеудегі 

маңызды  құрал,  үлгі-өнеге  болып 

табылады.



Бақтылы БОРАНБАЕВА,

Батыс Қазақстан иннова­

циялық­технологиялық 

университетінің доценті,

тарих ғылымының 

кандидаты

Жауынгер қазақ қызы Қаным Алмағамбетоваға  берілген Жоғарғы Бас қолбасшы Сталиннің алғысхаты

Жауынгер қазақ қызы Үмітай Есқалиеваға берілген 

Жоғарғы Бас қолбасшы  Сталиннің алғысхаты

ТАРиХ


18

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  18  тамыз 2016 жыл

есТелік


Т

арихқа  көз  салсақ,  қазан 

төңкерісі, одан кей­ін аза-

мат,  Ұлы  Отан  соғыстары 

болып өтті. ХХ ғасырдың 28-29-30-

жылдары Кеңес одағында жаппай­ 

«коллективизация» 

жүргізілгені 

мәлім.  Сол  кезде  қазақтың  малы 

тартып  алынып,  колхоз  бен  сов-

хоздар  құрылды,  бүкіл  бай­лық 

үкіметтікі  болып  шықты.  Халықты 

бай­дың  баласы  не  қажының,  дін 

ұстағандардың ұрпақтары деп бо-

сытып жіберді. Солақай­ саясаттың 

зардабын  тартып,  бас  сауғалаған 

аталарымыз Ресей­ асып, орыс мұ- 

жықтарына  жалданып  күн  көрді. 

Бірақ  1932  жылы  елімізде  өнер- 

 кәсіпті  қарқынды  дамыту  бастал-

ды.  Елдегі  ірі  қалалардағы  зауыт-

фабрикалардағы мыңдаған жұмыс- 

шыларды  азық-түлікпен  қамтама-

сыз  ету  мәселесі  бірінші  орынға 

шықты.  Кеңес  үкіметінің  қаулысы-

мен (төрағасы И. Сталин) 1932 жы-

лы «Аңқаты» ет совхозы құрылды.

КСРО-да  таза  етті  бағыттағы 

ірі  қара  мал  жоқ  болатын.  Елде 

қуғын-сүргін  саябырсып,  жұмыс 

қолдары өте қажет болатын. Осы-

ны бетке ұстап елге оралай­ық деп 

атамыз  Өте  ағалары  Ақкерей­,  Са-

ғыр,  інісі  Кенжеғалиды  (Шошақ) 

ертіп,  осы  «Аңқаты»  ет  совхозына 

аға малшы болып жұмысқа кірісе- 

ді. Атамыздың қасында көмекшіле-

рі болып туған ағалары мен бала-

шағасы болған.

Жергілікті  қазақтың  аналық 

сиырларын  шетелден  алтынға  са-

тып  алынған  герефорд  тұқымдас  

аталық  бұқалармен  будандасты-

рып,  метис  ұрпақтарын  алып 

өсіріп,  олардың  тәуліктік  салмақ 

қосуын  әр  басына  750  грамға 

жеткізеді.  Жаңағы  бұқалар  мұхит, 

теңіз  арқылы  Англия,  Канададан 

Ленинградқа  пароход  арқылы 

жол тартып, кей­ін шой­ын жолмен 

атамыздың  өзі  бас-көз  болуы-

мен Оралға жеткізілген екен. Осы 

мал «Аңқаты» совхозының №1 бө-

лімшесінде  «Новая  точка»  деген 

ауылда бағылып күтілді. Ал жазда 

Саралжын  көлінің  Ащысай­,  Аңқа- 

ты өзендерінің  және Шалқар көлі-

нің  жағалауындағы  жай­ылымдар- 

да жай­ылатын болған. 

Қазақстанның  Семей­  облысын-

дағы  «Чалобай­»  совхозында,  Ақ-

мола облысының «Балкашино» сов- 

хозында,  Ресей­дің  Чкалов  (Орын-

бор)  облысының  «Броды»  совхоз-

дарында  да  осы    жұмыстар  қолға 

алынып  жүргізілген  еді.  Атамыз 

Мусин  Өтенің  аға  малшы  ретінде 

ғалымдармен бірлесе жасаған жұ-

мысы өз нәтижесін берді. КСРО-да, 

осының  ішінде  Батыс  Қазақстан 

адал  еңбек  иесінің  есімі  

ұмыТылмАсын...



Атамыз Өте Мусин 1886 жылы бұрынғы 

Шалқар, қазіргі Сырым ауданының Қособа 

елді мекенінде дүниеге келген. Бабамыз 

Мұсадан Ақкерей, Сағыр, Өте, Кенжеғали 

атты  (басының сопақтығынан жеңгелерінің 

атауымен Шошақ аталып кеткен) ұлдар 

өрбиді. Бабамыз Мұса інісі Қобыландымен 

қаражат жинап, Алланың алдындағы 

мұсылмандық парызын өтеу үшін Мек-

кеге қажылыққа жол тартып, сол жақта 

сүйегі мәңгілікке қалған көрінеді. Бабамыз 

Мұсаның үшінші баласының ныспысын Өте 

деп қоюы кейінгі ұрпақтарына шешуін таба-

тын тылсым жұмбақ сияқтанады. 

облысында  «Аңқаты»  ет  совхозын-

да аға малшы Өте Мусиннің сиыр 

табынында  ғылыми  жолмен  етті 

бағыттағы қазақтың ақбас сиырла-

ры дүниеге келген еді.

КСРО  Министрлері  кеңесінің 

(төрағасы  И.  Сталин)  1951  жылғы 

14 наурыздағы №981 қаулысымен 

бір  топ  адамға  бірінші  дәрежелі 

Сталиндік  сый­лықтың  лауреаты 

атағы  берілді.  Оның  ішінде  «Аң-

қаты»  асыл  тұқымды  ет  совхозы-

ның  аға  малшысы  Өте  Мусин,  ға-

лымдар  С.  Дудин,  К.  Акопян  және 

тағы  басқалар  (барлығы  14  адам) 

бар.  Кей­інірек  бұл  атақ  мемле-

кеттік  сый­лық  болып  өзгертілді. 

Атамыздың  бұл  жәдігерлері  об-

лыстық  өлкетану  мұражай­ында 

сақтаулы  және  сирегірек  болса  

да, көрермендер назарында.

Атамыз  1940  жылы  Бүкілодақ-

тақ ауыл шаруашылығы көрмесіне 

қатысқан  және  1938-1939  жыл-

дары  герефорд  тұқымдас  метис 

бұзауларынан  (сегіз  ай­ға  дей­ін) 

тәулігіне 750 грамм салмақ қосуын 

қамтамасыз  етіп,  мал  басын  100 

пай­ыз  аман  сақтаған  (құжаты 

–  127255.  Мақтау  қағазы  №1992. 

1945 жылы 5 ақпан күні). 

Бүкілодақтық  социалистік  жа-

рыстың совхоздар арасындағы ең 

үздік стахановшы деген атағы бар. 

Атамыз  Ұлы  Отан  соғысы  кезін-

дегі  ерен  еңбегі  үшін  КСРО-ның 

Жоғарғы  кеңес  президиумының 

қаулысымен  «Ұлы  Отан  соғысын-

дағы  1940-1945  ж.ж.  ерен  еңбегі» 

медалімен  (Х  №055586,  1946  ж. 

31 мамыр) марапатталды, ал 1951 

жылы  «Құрмет  Белгісі»  орденіне 

ие  болады.    Атамыз  бірнеше  рет 

ауылдық,  аудандық,  облыстық  ке-

ңестің мүшесі болды. Ол 1955 жы- 

 лы  Қазақ  Кеңестік  Социалистік 

Республикасының  «Құрметті  зей­-

неткері» атағымен зей­неткерлікке 

шықты. Алай­да ірі қара малын ба-

ғып-күтудегі  мол  бай­  тәжірибесін 

кеңесші ретінде малшыларды ара-

лап бөлісіп отырды. 

«Аңқаты» ет совхозының алғаш-

қы  директоры  А.  Писарев  болды. 

Одан кей­ін  әр жылдары осы сов-

хозды И. Голупов, Г. Петренко, И. Ге- 

расимов, Ф. Скобычкин, П. Суворов, 

А.  Черекаев,  Ж.  Қоланбаев,  Н.  Ке- 

лексаев, С. Балахметов, М. Зей­нул-

лин  деген  азаматтар  басқарды. 

Атамыз  Өте  Мусин  –  «Аңқаты»  ет 

совхозының  даңқы  КСРО-ға  тара-

луына  аянбай­  еңбек  еткен  адам.  

Сол  кезеңнің  біраз  аға  малшыла-

рын  да  атап  кетуді  жөн  көрдім. 

Олар:  Бекебас  Қартабаев,  Шаян 

Өміров,  Бай­ғуат  Ысқақов,  Тілеген 

Стамғазиев,  Насиха  Диярова,  Ах-

мет Отарбаев, Ешмұқан Бөкенбаев, 

Құлмаш Кенжеғалиев т.б. 

Атамыз  малшы  таяғын  Қабекес 

Серғалиевке  тапсырған.  Содан  ол 

кісі 1966 жылы наурыз ай­ында Со-

циалистік Еңбек Ері деген жоғары 

атаққа  ие  болады.  Ал  Балтабай­ 

Молдахметов  алғаш  рет  Ленин 

орденімен  марапатталды.  Атамыз 

қазақтың  ақбас  етті  бағыттағы 

сиырларының  авторларының  бірі 

ретінде 1951 жылдың наурызында 

бірінші  дәрежелі  сталиндік  сый­-

лықтың лауреаты атағын алса,  со-

дан  20  жылдан  соң  осы  «Аңқаты» 

асыл  тұқымды  мал  зауыты  КСРО-

ның ең жоғарғы наградасы «Ленин»  

орденімен  марапатталды.  Ал  сов-

хоз  директоры  А.  Черекаев  1972 

жылы  Социалистік  Еңбек  Ері  де- 

ген жоғары марапатқа ие болды. 

Атамыздың  үлкен  ұлы  Мүти 

Мусин  осы  «Аңқаты»  совхозында 

алғаш  рет  етті  бағыттағы  ірі  қара 

малын  қолдан  ұрықтандыруды 

(1944 жылы)  қолға алған. Денсау-

лығына бай­ланысты бұл жұмысын 

1953 жылы немере інісі Назар Шо- 

шақовқа  тапсырған  еді.  Сол  кез-

де  ағамыз  екі  аяқты  арбаға  ат 

жегіп,  бүкіл  малшылардың  табы-

нын  асыл  тұқымды  бұқалардың 

ұрықтарымен  сиырларды  қолдан 

ұрықтандыратын  еді.  Бұл  жұмыс 

тәжірибесі осы саладағы мал шар-

уашылығында  КСРО-да  ең  алғаш 

рет  қолданылып,  іске  асқан  бола-

тын.  Ағамыз  ерен  еңбегі  үшін  Ең-

бек Қызыл Ту орденімен марапат-

талды. Осының арқасында әр 100 

сиырдан  90-100  бұзау  алуға  же-

тіскен еді.  

Атамыз  сақал-мұрты  келіскен 

аққұба,  орта  бой­лы  кісі  еді.  Төңі-

регіндегі жақын-жуығына қамқор-

шы  бола  білді.  Атамыздың  үлкен 

ұлы, менің әкем Мүти Мусин 1915 

жылы 3 наурызда дүниеге келген, 

ал анам Сағида Аяшева 1925 жылы 

3  наурызда  туған.  Әкем  мен  анам 

1947 жылы 5 мамырда некелескен. 

Олардың  ұлдары  –  мен,  Орын-

бек,  1948  жылы  27  қыркүй­екте 

дүниеге  келгенмін.  Бір  құрсақтан 

төрт ұл, үш қыз туғанбыз. Өзім де 

осы    саланың  маманымын,  қазір 

зей­неткермін. Немерелерінің бәрі 

де  әр  саланың  мамандары  болып 

жұмыс істей­ді.

Атамыз бес мезгіл намазын оқи-

тын,  ораза  ұстап,  наурыз  мереке- 

сін, құрбан ай­т той­ларын атап өте-

тін.  Атамыздың  екінші  ұлы  Сағи- 

 долла  1919  жылы  туған.  Ол  кісі 

офицер  не  саяси  қызметкер  бо-

лып  Қызыл  Армияда  Отан  алдын-

дағы  азаматтық  борышын  өтеп  

жүргенде, совет-фин соғысы, одан 

кей­ін  Ұлы  Отан  соғысы  басталып, 

сол соғыста хабарсыз кеткен. Ата-

мыз  әжеміз  Әлима  баласы  соғыс-

тан  аман  келеді  деп  күткен  еді. 

Бірақ  оралмады.  Әлима  әжеміз 

1971  жылы  мамыр  ай­ында  бақи- 

 лық болды. 

Атамыздың  1927  жылы  туған 

Бәтима  деген  қызы  болды,  Жез-

деміз  Жұпқалиев  Дәулетқалимен 

тұрмыс құрған. Екеуінен бір ұл, бір 

қыз  дүниеге  келген.  Атамыздың 

үшінші ұлы Әзербай­ 1929 жылы 30 

желтоқсанда дүниеге келген. Әсия 

деген жеңгеміз болған. Оның қызы 

Сәния  Өтеева  1953  жылы  туған. 

Қазір  Назарбаев  атындағы  зият-

керлік  мектебінің  физика  пәнінің 

ұстазы. Тәтеміз екінші рет үй­леніп, 

жеңгеміз Зина екеуі үш ұл, бір қыз 

тапқан  болатын.  Қазір  қыздары 

Өтеева  Роза  Әзербай­қызы  –  ма-

тематика  ғалымдарының  докто- 

ры,  Ресей­дің  Тольятти  универси-

тетінің  профессоры.  Атамыздың 

төртінші  ұлы  Оралбай­  1939  жы-

лы  туған.  Аңқатыға  Саралжыннан 

жаяу  барып,  оқып  жүргенде,  ауы-

рып бақилық болған. 

Атамыздың  Сырым  ауданының 

Қосаба ауылында әкесінің інісі Қо-

быландыдан  туған  Мұқаннан  Қа- 

 напия,  Жанқожа,  Алпысбай­,  Би- 

сенғали  деген  бел  немере  інілері 

тұрған  және  оларға  ат  арба  же-

гіп,  мені  ілестіріп  қыдырып  бара-

тын  еді.  Ал  облысымызға  белгілі 

Жұмағалиев  Бисен  ағамыз  орыс-

тың  атақты  жазушысы,  Нобель  

сый­лығының  лауреаты  М.  Шоло-

хов  жай­ында  көп  жазған  еді.  Со-

ның бірі менің атама қатысты оқи- 

ға болатын. Онда жазушының Шал-

қар  көлі  жағасында  балық  аулап, 

аң-құс  атып  жүргенде  жаңбыр 

жауып,  көліктері  жүрмей­  қалады. 

Тоңып-шашырап  жүрген  кісілерді 

атамыз  отырған  күркесіне  әкеліп, 

ыстық  тамағын  беріп,  киімдерін 

кептіреді. Сол кездесуді М. Шоло-

хов  қазақтың  кеңпей­ілдігін  жоға- 

ры  бағалап,  соңынан  сол  қарапа-

й­ым  малшының  сталиндік  сый­лық-

тың  лауреаты  атанғанын  естіп, 

қатты қуанғандығы ай­тылған. Осы 

оқиғаны  бей­нелей­тін  көркемсу-

рет қазір Дарияндағы (Даринский­)  

М. Шолохов мұражай­ында тұр.

Жас  кезінде  атамыз  бір  бақсы 

адамға  қаралады,  ол  кісі  «Сен  дү-

ниеден 73 жасыңда өтесің» деген. 

Содан  атамыз  1959  жылдың  ба-

сында  өңештің  обыры  ауруымен 

ауырып,  осы  жылдың  15  тамызын-

да  бақилық  болды.  Енді  беті  бері 

қарамасын  білген  соң  немере-

лерін бір-бірлеп қасына шақырып, 

маңдай­ынан иіскеп, сүй­іп,  «Ай­на-

лай­ындар, оқыңдар, жақсы азамат 

болыңдар» деп өсиетін ай­тқан-ды. 

Назар  інісіне  басына  қой­ылатын 

құлпытасты  құй­дырды  және  үй­ 

тұрғызатын  саман  тасты  әзірлетіп 

қой­ды.  Жылдар  жылжып  өтіп,  са-

ман үй­ құлап қалды, құлып тастың 

жазулары  түсіп  қалды.  Жерлеуге 

қатысқан  атқамінерлер  атамыздың 

басына  мәрмәр  тастан  белгі  қою 

қажет  деп  ай­тқан  еді.  Оны  есті-

ген  әкеміз  ауданға,  облысқа,  тіпті 

республикаға  арыз  жазды,  бұл  іс 

аяқсыз қалды. Сол кезде жергілік-

ті бюджеттен бес мың рубль бөлу-

ге рұқсат еткен. Осы шаралар іске 

аспаған соң, өзіміз немерелері бо-

лып  қаражат  жинап,  мәрмәр  тас-

тан  белгі  қой­дық.  Құран  оқытып, 

садақасын бердік.

Атамыз  қазақтың  ақбас  етті  ба-

ғыттағы  сиырларының  дүниеге  ке-

луіне  еңбек  сіңіріп,  стратегиялық 

азық-түлік,  соның  ішінде  сапалы 

мәрмәр  етті  егемен  Қазақстанға 

мұра  етіп  қалдырды.  Олай­  бол-

са,  ел  үшін  адал  еңбек  еткен  Өте 

Мусиннің  есімін  кей­інгі  ұрпаққа 

мәңгі  үлгі  етуіміз  керек.  Ол  үшін  

облыс  орталығы  Орал  қаласынан  

бір  көшенің  немесе  мектептің  

атын  сол  кісінің  есімімен  аталса, 

орынды  болар  еді.  Осылай­ша,  

өмір-бақи  мал  бағып,  адал  еңбе-

гімен  елдің  құрметіне  бөленудің 

өнегесін  танытқан  еңбек  ерінің 

рухына,  жасампаз  еңбегіне  құр- 

мет көрсеткен болар едік.

Орынбек МУСИН,

немересі,

Орал қаласы


19

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  18  тамыз 2016 жыл

ҚАулы-ҚАРАР



(Соңы. Басы газеттің 13 тамыздағы №100 санында)

«Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпейтін мемлекет 

меншігіндегі жер учаскелеріне құқықтарды алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет 

регламенті

Батыс  Қазақстан  облысы  әкімдігінің  қаулысы

2016  жыл  24  маусым                    №189               Орал қаласы

БҚО әділет департаментінде  

21.07.2016 жылы №4488 болып тіркелді

«Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпей­тін мемлекет меншігіндегі жер учаскелеріне 

құқықтарды алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 1-қосымша

Көрсетілетін қызметті берушілердің мекенжай­лары

Көрсетілетін қызметті берушінің атауы



Заңды мекенжай­ы

1

«Батыс Қазақстан облысы әкімінің аппараты» 



мемлекеттiк мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы,

Достық-Дружба даңғылы, 179

2 «Орал қаласы әкімінің аппараты» мемлекеттiк мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы, Достық-Дружба даңғылы, 182/1 

3

«Ақжай­ық ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Ақжай­ық ауданы, Чапаев ауылы, Қонаев көшесi, 70 

4

«Бөкей­ ордасы ауданы әкімінің аппараты» 



мемлекеттiк мекеме

Батыс Қазақстан облысы, Бөкей­ ордасы ауданы, Сай­қын селосы, Т. Жароков 

көшесi, 31 

5

«Бөрлi ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Бөрлi ауданы, Ақсай­ қаласы, Советская көшесi, 99

6

«Жаңақала ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Жаңақала ауданы, Жаңақала ауылы, Халықтар достығы 

көшесi, 44 

7

«Жәнiбек ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Жәнiбек ауданы, Жәнiбек ауылы, Ғ.Қараш көшесi, 61

8

«Зеленов ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Зеленов ауданы, Переметный­ ауылы, Гагарин көшесi, 

139 

9

«Казталов ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Казталов ауданы, Казталов ауылы, Шарафутдинов 

көшесi, 1 

10

«Қаратөбе ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Қаратөбе ауданы, Қаратөбе ауылы, Құрманғалиев 

көшесi, 19

11

«Сырым ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданы, Жымпиты аулы, Қазақстан көшесi, 8

12

«Тасқала ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекеме

Батыс Қазақстан облысы, Тасқала ауданы, Тасқала ауылы, Абай­ көшесi, 23

13

«Теректi ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Теректi ауданы, Федоровка ауылы, Юбилей­ная көшесi, 

18

14 «Шыңғырлау ауданы әкімінің аппараты» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс Қазақстан облысы, Шыңғырлау ауданы, Шыңғырлау ауылы, Клышев 

көшесi, 95

«Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпей­тін мемлекет меншігіндегі жер учаскелеріне 

құқықтарды алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 2-қосымша

Облыстың, аудандар мен облыстық маңызы бар қаланың жер қатынастары жөніндегі уәкілетті органдардың мекенжай­лары

Атауы


Заңды мекенжайы

1

«Батыс ңазаңстан облысының жер ңатынастары басңармасы» 



мемлекеттiк мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Орал ңаласы, Чурина кңшесі, 116

2 «Орал ңаласының жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Орал ңаласы, Достың-Дружба даңңылы, 

182/1 

3

«Аңжайың ауданының жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк 



мекемесi 

Батыс ңазаңстан облысы, Аңжайың ауданы, Чапаев ауылы, ңонаев 

кңшесi, 73 

4

«Бңкей ордасы ауданының жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Бңкей ордасы ауданы, Сайңын ауылы

Берңалиев кңшесi, 1 

5

«Батыс ңазаңстан облысы Бңрлi ауданының жер ңатынастары 



бңлімі» мемлекеттiк мекемесi 

Батыс ңазаңстан облысы, Бңрлi ауданы, Аңсай ңаласы, Советская 

кңшесi, 60/2 

6

«Жаңаңала аудандың ауыл шаруашылың жңне жер ңатынастары 



бңлімі» мемлекеттiк мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Жаңаңала ауданы, Жаңаңала ауылы, 

Халыңтар Достыңы кңшесi, 44 

7

«Батыс ңазаңстан облысы Жңнібек ауданының жер ңатынастары 



жңне ауыл шаруашылыңы бңлімі» мемлекеттiк мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Жңнiбек ауданы, Жңнiбек ауылы, Г.ңараш 

кңшесi, 35

8

«Зеленов аудандың жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Зеленов ауданы, Переметный селосы, 

Мирный кңшесi, 3 

9

«Батыс ңазаңстан облысы Казталов ауданының жер ңатынастары 



бңлімі» мемлекеттiк мекемесi 

Батыс ңазаңстан облысы, Казталов ауданы, Казталов ауылы, 

ңңрманңазы кңшесi, 1

10

«ңаратңбе ауданының ауыл шаруашылыңы мен жер ңатынастары 



бңлімі» мемлекеттiк мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, ңаратңбе ауданы, ңаратңбе ауылы, 

ңңрманңалиев кңшесi, 19 

11

«Сырым аудандың ауыл шаруашылыңы жңне жер ңатынастары 



бңлімі» мемлекеттiк мекемесi 

Батыс ңазаңстан облысы, Сырым ауданы, Жымпиты ауылы, ңазаңстан 

кңшесi, 15

12

«Тасңала аудандың жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Тасңала ауданы, Тасңала ауылы, Абай 

кңшесi, 23 

13

«Теректі ауданының жер ңатынастары бңлімі» мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Теректi ауданы, Федоровка ауылы, 

Юбилейная кңшесi, 20 

14

«Шыңңырлау ауданының жер ңатынастары бңлімі» Мемлекеттiк 



мекемесi

Батыс ңазаңстан облысы, Шыңңырлау ауданы, Шыңңырлау ауылы, 

Клышева кңшесi, 93 

«Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпей­тін мемлекет меншігіндегі жер учаскелеріне 

құқықтарды алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 3-қосымша

«Сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды) өткізуді талап етпей­тін мемлекет меншігіндегі жер учаскелеріне құқықтарды алу»

мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет