Хабаршы вестник

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
66 
В соответствии с Государственной программой развития образования в Республике Казахстан до 2020 
года  целью  профессионального  образования  является  подготовка  квалифицированного  работника 
соответствующего уровня и профиля, конкурентоспособного на рынке труда, компетентного, ответствен-
ного,  свободно  владеющего  своей  профессией  и  ориентированного  в  смежных  областях  деятельности, 
способного к эффективной работе на уровне мировых стандартов [2]. Следовательно, система подготовки 
специалиста 
должна 
быть 
ориентирована, 
прежде 
всего, 
на 
формирование 
личностно-
профессиональной  компетентности,  личности  обладающей  высокой  компетентностью,  мобильностью 
и профессионализмом, что позволит  ей реализовать  себя как субъекта собственной жизни и профессио-
нальной  деятельности.  При  этом  под  компетентностью  обычно  понимается  некая  интегральная  способ-
ность решать возникающие в различных сферах жизни конкретные проблемы. 
Развитие  личностно-профессиональной  компетенции  трактуют  как  количественное,  качественное 
изменение психологических характеристик личности, связанных с выполнением ею различных действий 
в  процессе  профессиональной  деятельности.  Проблема  личностно-профессионального  развития  активно 
разрабатывается  в  рамках  акмеологического  подхода,  в  основе  которого  лежат  идеи  целостности,  един-
ства личностного и профессионального развития человека, а его суть заключается в выявлении условий 
мобилизации у человека установки на свои наивысшие достижения, на наиболее полную самореализацию 
личности [3], что, на наш взгляд, совпадает с требованиями к педагогу в условиях модернизации совре-
менного образования.  
Анализ концепций личностно-профессионального развития Н.В. Кузьминой, Л.М. Митиной, А.К.Мар-
ковой, Е.И. Рогова показывает, что личностно-профессиональное развитие педагога в существенной мере 
обеспечивается инициативой как новым авторским действием субъекта профессиональной деятельности, 
как  способом  осуществления  саморазвития  [1,4,5].  С  одной  стороны,  подлинное  развитие  профессио-
нализма немыслимо вне личностного развития; с другой стороны, отмечается устойчивая связь между 
личностным и профессиональным развитием: как особенности личности оказывают влияние на процесс и 
результаты  профессиональной  деятельности,  так  и  саморазвитие  личности  совершается  под  влиянием 
специфики профессиональной деятельности педагога.  
В ходе личностно-профессионального развития происходит становление профессионализма, который 
в  рамках  акмеологического  подхода  рассматривается  как  единство  профессионализма  деятельности  и 
профессионализма личности [3]. 
Проведенный  анализ  психолого-педагогической  литературы  показал  большой  разброс  мнений  по 
вопросу  о  признаках  компетентности  специалиста  сферы  образования.  С  учётом  особой  роли  личности 
педагога  в  осуществляемой  профессиональной  деятельности  (Е.А.  Крюкова,  Л.М.  Митина,  А.А.  Орлов, 
Н.К.  Сергеев  и  др.)  [6,7]  критерием  качества  его  подготовки  необходимо  рассматривать  личностно-
профессиональную  компетентность  как  сложное  взаимодействие  профессиональных  и  личностных 
характеристик. 
В  связи  с  этим  необходимо  создание  благоприятных  условий  для  формирования  личностно-
профессиональной  компетенции  будущего  учителя.  В  качестве  инвариантных  признаков  личностно-
профессиональной компетенции будущего учителя можно определить:  
способность  к  системному  видению  педагогической  реальности  и  системному  действию  в 
профессионально-педагогической ситуации; 
умение находить нестандартные решения профессионально-педагогических задач; 
мотивированное  стремление  к  непрерывному  личностно-профессиональному  самообразованию  и 
самосовершенствованию; 
владение системой профессионально-нравственных ценностей; 
способность к личностно-профессиональной рефлексии; 
формирование потребности в самообразовании и самосовершенствовании. 
Комплексное  решение  данных  задач  позволяет  добиться  положительного  результата  в  подготовке 
конкурентоспособного  специалиста,  квалифицированно  решающего  профессиональные  задачи  в  сфере 
образования. 
Будущие специалисты в своей работе должны руководствоваться следующими принципами:  
гуманизации и демократизации педагогических отношений; 
педагогики сотрудничества; 
органической связи индивидуальной и коллективной деятельности; 
личностно-деятельностного и рефлексивного подходов; 
субъектности; 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
67 
проблемности; 
целостности, единства личностного и профессионального развития человека. 
Развитие и формирование личности в соответствиис концепциями И.С. Якиманской, Л.С. Выготского, 
Л.В. Занкова, Д.Б. Эльконина [1,4,8].возможно только через использование личностно-ориентированных 
технологий,  которые  позволяют  учить,  воспитывать  будущих  специалистов  с  учётом  индивидуальных 
особенностей студентов и развивать в них профессионализм. 
Основы  профессионализма  закладывает  в  молодого  человека  общество,  которое  постоянно  обучает 
его в течение всей жизни в разных формах профессионального образования. Но окончательно формирует 
и  шлифует  себя  как  профессионал  сам  человек,  вырабатывая  определенные  для  себя  индивидуальные 
эталоны  и  стратегии  профессионального  поведения  и  развития.  Профессионализм  –  это  не  только 
высший  уровень  знаний,  умений  и  результатов  труда  специалиста  в  данной  области,  а  определенная 
системная  организация  психики  человека  с  определенной  социальной  направленностью,  отношением  к 
внешнему миру, к людям, к себе, к представлению о своем месте в профессиональной общности. Широко 
используемое  сегодня  понятие  «компетентность»  [1]  означает  «соответствовать  и  быть  способным  к 
достижению чего-либо». В то время как термин «компетенция» подразумевает: а) круг проблем или сфер 
деятельности, в которой данный человек обладает знанием и опытом; б) совокупность полномочий, прав 
должностного лица. 
Почему компетенции различают профессиональные и личностные? Разве компетенции не находятся в 
единстве?  Не  всегда.  И  особенно  это  актуально  для  молодых  специалистов.  Дело  в  том,  что  в  теории 
считается,  что  для  успешной  работы  нужны  профессиональные  компетенции,  которые  первоначально 
формируются  в  ВУЗе.  Но  как  показывает  практика,  что  личностные  компетенции  не  менее  важны,  а 
иногда и основные в достижении карьеры. 
Профессиональная компетенция – способность успешно действовать на основе практического опыта, 
умения и знаний при решении задач профессионального рода деятельности. 
Личностная  компетенция  (эффективность)  –  набор  психологических  качеств,  обеспечивающих 
эффективное  поведение  человека  в  определенной  деловой  ситуации  (например,  «лидерство»,  «стрессо-
устойчивость» и т.п.). 
В  общем  виде  личностная  компетенция  включает:  принятие  решений,  установление  контактов, 
коммуникативность, ориентация на результат, установка на обучение, уверенность в себе. 
Чего не хватает сегодняшнему молодому специалисту (выпускнику вуза) для успешной работы?  
Прежде  всего,  общеделовой  компетенции.  Имеется  в  виду  желание  трудиться,  внимательно  и 
добросовестно относиться к делу, стремиться достичь реального результата, при этом адекватно оценивая 
собственные способности и их стоимость на рынке труда. К сожалению, работодатели чаще сталкиваются 
с  обратным:  большие  амбиции  и  требования  высокой  оплаты  на  фоне  безответственности  и  отсутствия 
опыта.  
Реже наблюдается нехватка и совсем общих компетенций – воспитанности, умения себя вести, добро-
желательности в общении, умения подобрать адекватный внешний вид для различной обстановки.  
В  большом  дефиците  у  молодых  специалистов  находятся  навыки  целесообразной  самоорганизации: 
пунктуальность,  способность  правильно  распоряжаться  своим  временем  (тайм-менеджмент),  умение 
решать проблемы, умение ставить цели и достигать их. Здесь важно отметить, что ВУЗ играет огромную 
роль в формировании этого элемента личностной компетенции: умение вовремя мобилизоваться, учиться 
и переобучаться, адекватно воспринимать и анализировать информацию, выбрасывая из нее все ненужное 
и четко выделяя все необходимое. 
Таким образом, личностно-профессиональные компетенции являются предельно важным аспектом 
подготовки будущих специалистов. Данную ситуацию можно улучшить, если целенаправленно работать 
над  развитием  личных  и  профессиональных  компетенций  в  учебном  процессе.  В  настоящее  время 
существуют  и  широко  применяются  специальные  методики –  например,  тренинги.  Чтобы  формировать 
конкурентоспособных  специалистов,  в  вузовские  программы  необходимо  включить  курсы  по  развитию 
личных  компетенций,  аналогичные  курсам  по  самосовершенствованию  в  различных  психологических 
центрах (управление эмоциями, тайм-менеджмент, коммуникативные навыки и др.).  
Итак,  одна  из  главных  целей  процесса  профессиональной  подготовки  современного  специалиста 
состоит в развитии у студента заинтересованности и потребности в постоянном самоизменении, которое 
обусловливает  дальнейшее  становление  его  как  личности  и  профессионала,  способного  к  проектиро-
ванию и реализации, коррекции и развитию собственной деятельности.  
 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
68 
1. Рогов Е.И. Учитель как объект психологического исследования. – М.: Владос, 1998. - 496 с. 
2. Государственная программа развития образования Республики Казахстан на 2011-2020 гг. 
3. 
Козлова 
Н.В. 
Личностно-профессиональное 
становление 
в 
условиях 
вузовского 
образования: 
акмеориентированный подход: дис. д-ра психол. наук. – Томск, 2008. 
4.  Митина  Л.М.  Психология  профессионального  развития  учителя.  –  М.:  Флинта:  Московский  психолого-
социальный институт, 1998. - 200 с. 
5.  Маркова  А.К.  Психология  профессионализма.  –  М.:  Международный  гуманитарный  фонд  «Знание»,  1996. – 
312 с. 
6. Орлов А.А., Исаев Е.И., Федотенко И.Л., Туревский И.М. Динамика личностного и профессионального роста 
студентов педвуза / А.А. Орлов, Е.И. Исаев и др. // Педагогика. 2004. - № 3. - С. 53-60. 
7. Buhler, Ch. Basic Theoretical Concepts of Humanistic Psychology / Ch. Buhler // AmericanPsychologist. 1971. - V. 26. 
- n. 4. - P. 378-386.  
8.  Выготский  Л.С.  Психология  развития  человека  /  Л.С.  Выготский.  –  М.:  Смысл  :  Эксмо,  2003.  -  1135  с.  - 
(Библиотека всемирной психологии). 
 
УДК 378.016:811.111 
 
ТЕХНИКАЛЫҚ ЖОО-ДА АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚЫТУДЫҢ ДЕҢГЕЙІН КӨТЕРУ 
 
Р.К. Койлыбаева – педагогика ғылымының магистрі, оқытушы  
Алматы Технологиялық Университеті «Мемлекеттік және шетел тілдері» кафедрасы 
 
Резюме 
В  связи  с  тем,  что  перед  высшими  техническими  учебными  заведениями  поставлена  задача  на  формирование 
межкультурной  коммуникативной  компетенций  становится  необходимостью  обучения  межкультурному 
профессиональному общению по неязыковым специальностям и формирования эффективных технологий обучения. 
В  данной  статье  рассматриваются  преимущества  применения  эффективных  технологий  обучения,  являющиеся 
основным фактором повышения качества образования и обучения иностранным языкам. 
Resume 
Due  to  the  fact  that  higher  technical  educational  institutions  set  a  target  installation  on  formation  of  intercultural 
communicative  competence  is  a  clear  need  for  intercultural  professional  communication  on  non-linguistic  specialities  and 
formation of effective use of learning technologies. In this article the advantages of application of effective technologies of the 
training, the improvement of quality which was a major factor of education and training in foreign languages are considered. 
 
Қазіргі  таңда  елімізде  жүріп  жатқан  ғаламдану,  әлеуметтік,  экономикалық  және  саяси  өзгерістерге 
байланысты  шетел  тілін  білуге,  студенттердің  шет  тілін  өз  бетінше  үйренуге  деген  құлшынысы  күннен 
күнге артып келеді. 
Техникалық  жоғары  оқу  орындарында  шет  тілін  үйретудің  сапасы  жылдан-жылға  жақсара  түсуде. 
Жоғары  оқу  орындарының  материалдық-техникалық  базасы  көбейіп  ауқымдана  түсіп,  оқыту  процесіне 
дәстүрлі емес технологиялар, мультимедиялық оқыту тәсілдері белсенді түрде енгізілуде. Сонымен қатар 
оқытушыларға  түрлі  аутентикалық  деректерді,  оқыту  құралдарын  пайдалануға  көбірек  жағдайлар 
жасалуда [1]. 
Еліміздің басқа да елдермен тікелей қарым-қатынас орнатуына сәйкес, яғни еліміздің экономикасының 
дамуына байланысты туристік және іскерлік саяхаттардың саны күннен-күнге арта түсуде, әрі шет елдік 
көптеген өнеркәсіптер өздерінің бөлімдерін елмізде ашуына сәйкес шет тілін үйренудің маңызы күннен-
күнге артуда. 
Жоғары  оқу  орындарында  оқитын  студенттер,  яғни  болашақ  мамандар  шет  тілін  білудің  жұмысқа 
орналасуда, қызмет бабында жоғарылауға қаншалықты маңызы екенін, әрі көптеген мүмкіндіктер береті-
нін  жақсы  түсінеді.  Алайда  техникалық  жоғары  оқу  орындарында  оқитын  студенттерің  шет  тілін  оқуға 
қызығушылықтары төмендеу болады. Сондықтан да, бұл мәселені шешу үшін оқытушылар студенттердің 
қажеттіліктерін  қанағаттандыра алатындай, әрі  белсенділіктерін  арттыра  түсетіндей  әдістерді  қарастыру 
қажет. Студенттермен жұмыс істеу барысында көретініміздей студенттер үшін оқыту үрдісіндегі ең басты 
ынталандырушы  тәсілдер  танымдық  түрткі  (мотив)  және  жетістік  түрткісі  болып  табылады.  Танымдық 
түрткі  –  бұл  студенттің  болашағы  үшін  табысқа  жету  дағдыларын  қалыптастыру  мәселесі  болып  табы-
лады.  Тіл  арқылы  қалыптасқан  танымдық  сапаны  арттыруда  қолданылатын  әдістемеде  көрнекілік,  үлгі 
көрсету,  проблемалық  ізденістер  туғызу,  нақты  өмір  деректеріне  жүгіну.  Студенттердің  танымдық 
қызығушылығын  тілдерді  оқыту  үрдісінде  қалыптастыру,  студенттердің  шет  тілі  сабағында  іс-әрекетке 
ұмтылдыратын  танымдық  қызығушылығы,  жаңа  білім  алуға  даярлығы,  меңгерген  біліміне  сүйене 
отырып, танымдық тапсырмаларды өздігінен  шешуі, шығармашылық қабілетінің қалыптасуы, өз жұмы-
сын өздігінен шешуі, өз жұмысының сапасын бағалауы болып табылады [1]. 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
69 
Студенттердің танымдық қызығушылықтарын дамытуға арналған зерттеулердің нәтижелері бойынша 
студенттердің төмендегідей танымдық қызығушылық көрсеткіштері берілген: 
- оқыту үрдісіндегі белсенділігі, білімге қызығушылығы; 
- өздігінен ізденушілік танытуы; 
- орындалатын жұмыстың мақсаты мен міндеттерін анықтай білуі; 
- оқу- танымдық қызметтегі негізгі түйінді анықтай білуі; 
- игерілген білімді тиімді пайдалана білуі; 
Студенттердің  танымдық  қызығушылығының  ең  жоғарғы  деңгейі  танымдық  міндеттерді  өздігінен 
шешуге ұтымды жолдарды қолдана білуімен, жаңаны білуге деген қызығушылығының жоғары болуымен 
және  өз  іс-  әрекеттерін  бақылап,  бағалай  білуімен  сипатталады.  Орта  деңгейде  студент  танымдық  іс- 
әрекет деңгейін өздігінен орындауды оқытушының көмегін қажет етуімен сипатталады, төменгі деңгейде 
студент танымдық тапсырманы қайталаумен шектеліп, оқытушының көмегіне жүгінеді. 
Оқытылып  жатқан  пәннің  қаншалықты  сұранысқа  ие  және  қаншалықты  керекті  екеніне  қарамастан, 
студент  пәнді  жетік  меңгергенін  және  сабақта  өз  жетістігінбайқамаса  студенттің  сол  пәнді  оқуға  деген 
қызығушылығы бірден төмендейді. Демек, оқытуды тиімді әрі нәтижелі ұйымдастыру үшін және оқыту-
дың  сапасын арттыру  мақсатында,  оқытудың  алғашқы  кезеңінде  студенттерді  алуға  тиісті  материалдың 
көлеміне  емес,  олардың  әрекеттеріне  және  оларды  оқу  үрдісіндегі  ынта-жігеріне,  танымдық  қабілеттері 
мен өз жетістіктерін қанағаттандыра отырып шет тілін үйренуге деген жағымды көзқарас қалыптастыруға 
баса назар аударутиімді болып келеді. Егер техникалық жоғары оқу оындарына оқуға түскен студенттер-
дің басым бөлігі шет тілінен өте төмен білім деңгейімен келсе, әрі олар үшін қандай тапсырма берілсе де 
қиын  және  орындалмайтын  нәрсе  болып  көрінсе,  мұндай  жағдайда  оқытушылар  студенттердің  қызығу-
шылықтарын қалай сақтап қала алады? Студенттердің коммуникативті құзіреттілікті нәтижелі меңгеруіне 
керекті дағдылардың ішінде ең біріншіден ауызша және жазбаша мәтіндерді түсіну дағдыларын дамыту 
маңызды болып табылады.Мәтіндерді түсінудің маңыздылығы тек студенттің  білімін толықтырып және 
коммуникативті  құзіреттілікті  қалыптастырумен  ғана  шектелмейді.  Берілген  мәтінді  түсіну  сонымен 
қатар оқыту үрдісінің нәтижелілігін және студенттің шығармашылық мотивациясының артуына тәуелді-
ліктен  тұрады.  Оқу  барысында  күн  сайын  қиындатылған  ауызша  және  жазбаша  мәтіндерді  түсіне  келе, 
студенттер  шет  тілін  үйренудегі  өз  жетістіктерін  байқайды,  өз  ісіне  деген  қанағаттану  сезімін  бастан 
кешеді,өз күштеріне деген сенімділік және жаңа белестерден өту, қиындықтарды жеңу сияқты ынта-жігер 
пайда болады. 
Осылайша,  студенттердің  шығармашылығы  мақсатқа  бағытталған  әрі  мағыналы  болады.  Ал  керісін-
ше, егер уақыт өте келе студенттерге мәтіннің мағынасы және қандай да бір пікірдің мағынасы түсініксіз 
болса,  сөздерді  және  грамматикалық  құбылыстарды  түсінбеген  жағдайда  студенттер  оқыту  үрдісінен 
жалығады,оқытудың  мақсаты  қолжетімсіз  болып,  жұмыс  мағынасыз  болып  көрінеді.  Мұндай  жағдайда 
студенттің шет тілін оқуға деген мотивациясы жойылады. 
Әдетте  студенттер  тарапынан  үлкен  қызығушылықты  талап  ететінтіл  үйретудегі  коммуникативті 
негізді жүзеге асыруға қол жеткізу үшін, студенттердің өз күшіне сену және өз жетістіктерін байқай білу 
сияқты дұрыс көзқарастарын қолдап отыру керек. Бұл оқытушыдан оқыту үрдісіне сәйкес әр студенттің 
жеке даму ерекшеліктері деңгейіне, инивидуалды түсіну дағдыларына , олардың әрқайсысының қызығу-
шылықтарына,  мүмкіндіктеріне,  тілдік  дайындық  деңгейлеріне  сәйкес  әр  студенке  жеке  және  топпен 
жұмысқа дифференциалды тәсілді қолдануды қажет ететіні анық. 
Қазіргі таңда шет тілін оқытуда оқытудың түрлі әіс-тәсілдерін қолдануға болады. Оларды тиімді етіп 
шет тілі сабағында қолдану мұғалім шеберлігіне байланысты. Қоғам талабына сай шетел тілдерін оқыту-
да  қойылып  отырған  ортақ  міндет  –  студенттердің  тілдік  коммуникативтік құзіреттілігін  қалыптастыру. 
Ондағы  мақсат  студенттердің  өз  ойларын  жеткізумен  шектеліп  қана  қоймай,  өзара  тіл  табысып,  пікір 
алмасуға үйрету, өз жұмысына, топтағы немесе жұптасқан студенттің жұмысына, жауабына сыни тұрғы-
дан ойлап талдау жасай алу, өз ойын қорытындылай білу, интерактивті жұмыс жүргізу. 
Студенттердің белсенділігін сақтаудың және жоғары мотивацияны қалыптастырудың тағы бір маңыз-
ды  факторы  ол  студенттің  оқыту  барысындағы  кейбір  принциптерді  ұғынуы  болып  отыр.  Мәтінмен 
жұмыс  кезінде  студенттерге  берілген  тілді  қаншалықты  жетік  меңгеруіне  байланысты,  соншалықты 
мәтінде берілген ақпараттарды түсінуі біртіндеп арта түсетінін түсіндіру қажет. Яғни, шет тілі сабағының 
ағымдағы кезеңінде студенттерден мәтінді сөзбе-сөз түсінудің қажет емес екендігін, бастапқыда олардан 
тек  мазмұнын  түсіну  жеткілікті  екендігін  ұғындыруға  тиістіміз.  Бұл  үшін  студенттердің  бойында  тіл 
үйренудегі  кемшіліктерді  жауып  отыратын,  вербалды  және  вербалды  емес  тұжырымдарды  қолдану 
дағдыларын дамыту керек. Оқытушы дәл осы тұрғыда студенттерге қол ұшын беруі керек. Студенттердің 
түсіну  дағдыларын  қалыптастыруда,  түсіну  процесіне  қатысты  факторларды  есепке  алуды  ұмытпаған 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
70 
жөн. Түсіну  процесі  -  деп  студенттің  оқыған  және  тыңдаған  мәліметтерімен  оның  қалыптасқан  фондық 
білімімен және тәжірибесінің өзара байланысын айтамыз. 
Демек, шет тілін оқыту барысында студенттердің тек сол тілдің грамматикасын меңгеруі және сөздік 
қорының  болуы  ғана  маңызды  емес,  сонымен  қатар  студенттің  әлем  туралы  білімі,  нақты  берілген 
тақырып  туралы  білімі  маңызды  фактор  болып  табылады.  Егер  студент  беріліп  отырған  тақырыпты 
қаншалықты жақсы білетін болса, онда ол оның тақырыптың алдын-ала не туралы екендігін болжауына, 
сосын мәтіннің мазмұны не туралы екендігін анықтауына септігін тигізеді. 
Оқытушы  оқу  процесін  жоспарлауда  әсіресе  мәтіндермен  жұмыс  кезінде  және  сол  мәтінге  сәйкес 
тапсырмалар құрастыруда осы факторларды ескергені жөн. 
Техникалық  ЖОО-да  шет  тілін  оқыту  барысында  мәтіндерді  таңдауда  төмендегідей  белгілерді 
ескерген жөн: 
- мәтінде студенттердің күнделікті өз тәжірибесінде кездестіретін ақпараттардың болуы; 
- мәтіннің студенттің қызығушылын арттыратындай қосымша ақпараттан тұруы; 
- мәтіннің жеке студентке немесе беріліп отырған топқа ұнауы: 
- мәтіндегі мәліметтің өзектілігі (студенттердің өзара талқылауына мәлімет ала алуы); 
- 
мәтіннің  оқыту  барысындағы  көзделген  стратегияға  сәйкес  келуі  (танымдық,  оқуға  зер  салу,  мәтіннің 
мазмұнына сәйкес студенттердің өзара диалогқа қатыса алуы, коммуникативті мақсатты жүзеге асыра алу  [2]. 
Түсіну  дағдыларын  қалыптастыру  үшін  мәтінмен  жұмыс  кезінде  төмендегідей  тапсырмалар  жүйесін 
орындау тиімді болып табылады: 
- мәтінді оқымастан бұрын орындалатын тапсырма; 
- мәтінді оқу барысында орындалатын тапсырма; 
- мәтінді оқығаннан кейін орындалатын тапсырма. 
Мәтінді оқымастан бұрын орындалатын тапсырмаға біз алдын-ала сол мәтінмен байланысты сұрақтар-
ды  беруге  болады  және  бұл  арқылы  студенттердің  мәтінге  деген  қызығушылын  арттыра  аламыз  және 
олардың фондық білімдерін жандандыра аламыз. 
Мұндай  тапсырмаларды  орындау  барысында  оқытушы  студенттердің  алдын-ала  ойларын  жинақтай-
ды, бір-бірімен қарым-қатынасқа түсуге итермелейді, яғни өз ойларын, тәжірибелерін бір-бірімен бөлісу 
арқылы  студенттерді  мәтінді  түсінуге  дайындайды.  Студенттер  бұл  кезеңде  жұптасып  немесе  топпен 
өзара жұмыс істейді [3]. 
Мәтінді оқу барысында орындалатын тапсырмалар бір жағынан мәтінді түсінуді бақылайтын болса, ал 
екінші жағынан студенттердің көңіл аударуын белсенді етеді. 
Мұндай тапсырмаларды оқытушы алдын-ала дайындағаны жөн. Яғни бұл мәтіннің әр бөлімінен кейін 
қойылатын сұрақтардан тұруы мүмкін. 
Мәтінді оқып болғаннан кейінгі тапсырмалар әр студенттің білім деңгейіне және мүмкіндігіне сәйкес 
сараланып берілуі керек. Бұл барлық студенттің сабақта белсенді қатысуына септігін тигізеді [3]. 
Сонымен  қатар,  техникалық  вуздарда  оқитын  студенттердің  шет  тілін  оқу  барысында  тағы  бір 
кемшілігі ол – берілген мәтінді мәнерлеп айта алмауы болып отыр. Әрине олардың бұл қиындықты жеңуі 
үшін ең біріншіден сабақ барысында олардың өздеріне деген сенімділігін қалыптастыру керек. Бұл үшін 
оқытушы  тарапынан  студенттердің  мотивацияларын  арттыратындай,  өз  біліміне  деген  сенімділікті 
қалыптастыратындай тәсілдерді қолдану маңызды болып табылады. Студенттердің мәтінді мәнерлеп айту 
қабілеттерін қалыптастыру үшін алғашында олардан тек мәтіннің жалпы мазмұны туралы мәлімет беруін 
талап  етуі  керек,  содан  кейін  біртіндеп  олардан  мәтіннің  мазмұнын  толық  ашуға  талап  қою  керек. 
Сабақтың ең алғашқы күнінен бастап студенттердің мәтінді жаттап алмауын қадағалап, өз сөзімен айтып 
жеткізуін дағдыландыру керек, сонда ғана студентте коммуникативті құзіреттілікті қалыптастыра аламыз. 
Студенттер  дұрыс  әдіс-тәсілдерді  ұстанатын  шынайы  жол  сілтеуші  оқытушымен  ғана  өз  білімдеріне 
сенімді бола алады. 
Қазіргі  кезде  тілдің  коммуникативтік  оқыту  мәселесіне  ерекше  назар  аударылуда.  Ағылшын  тілін 
оқытудың  жаңа  технологиясы  тілдің  коммуникативтік  қызметін  ескере  отырып,  оны  коммуникативтік 
танымдық жағынан меңгертуді көздейді. Студенттердің шет тіліне қызығушылығын оятқан кезде ғана кез 
келген  жетістіктерге  жетуге  болады,  яғни  оқытудың  негізгі  мақсаты  студенттердің  тілге  деген  құштар-
лығын  ояту,  танымдық  белсенділігін  арттыру.  Бұл  дегеніміз  қоғам  талабына  сай  алынған  терең  білім, 
білік,  дағдылар  мен  құзыреттіліктің  негізінде  еркін  бағдарлай  білетін,  қойылған  мақсатқа  танымдық 
қызмет  жасау  арқылы  жете  алатын,  өз  бетінше  дұрыс,  тиімді  шешімдер  қабылдауға  қабілетті  жеке 
тұлғаны қалыптастыру. 
Қорытындылай келе, білім сапасын арттыру, бүгінгі күннің өзекті мәселелерінің бірі екендігін ескеруі-
міз керек және  осы мәселені  шешуде – білім беру мазмұнын жаңашаландырумен,  оқу үрдісін ұйымдас-

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №1(41), 2014 г. 
71 
тыру технологиясы мен әдістерін жетілдіруге, сондай-ақ, білім беру мақсаты мен нәтижесіне ерекше мән 
беруіміз керек. 

жүктеу/скачать 3,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: