Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары актуальные проблемы формирования культуры
жүктеу/скачать 18,03 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиет
- METHODOLOGICAL BASES OF FORMATION ADMINISTRATIVE ABILITIES AND MANAGEMENT SKILLS A.M. Zakal
- J. Zh. Sakenov, G.M. Tulekova, Z.Sh. Shavalieva
Литература 1. Конституция Республики Казахстан от 30 августа 1995. 2. Гражданский кодекс Республики Казахстан от 27 декабря 1994 года. 3. Нормативное постановление Верховного Суда Республики Казахстан. «О практике рассмотрения судами споров о праве на жилище, оставленное собственником» от 20 апреля 2006 г. № 3. 4.Споры о праве собственности на жилое помещение: практическое пособие, Астана, 2009. [Электронный ресурс] – Режим доступа: www.supcourt.kz 136
ҚАБІЛЕТТЕРІ ӘР ТҮРЛІ БАЛАЛАРҒА БІЛІМ БЕРУДІҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ. Б.Ю. Сағындықова №2 ЖОББМ, Павлодар қ.
Алға қойылған мақсат – 12 жылдық білім беруге көшу сатысында жалпы білім беру мектептерінде даму деңгейі әртүрлі балаларды оқыту жолында мұғалімнің кәсіби, құзырлық, шығармашылық деңгейін көтеруге көмек көрсету, тәжірибемен бөлісу. «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау» жобасының негізгі идеяларын ашу және оның 12 жылдық мектептегі оқыту әдістерінің бағыты үшін потенциалдық маңыздылығына көз жеткізу. XXI ғасыр мектебі жедел өзгеріп жатқан заманға бейімделуге мүмкіндік беретін түбегейлі өзгерістер енгізуді, өз кәсіби шығарма- шылығымызды шыңдауды талап етеді. Ойы жүйрік, ақылы жетік, бәсекеге қабілетті, өзгерістерге бейім жеке тұлғаны тек қана жаңа тұрпатты педагог қалыптастырады. Әрине, 12 жылдық білім беру жүйесіне көшу бүкіл білім беру жүйесін жаңалауды, оны оқушылардың жас, жеке дара психологиялық және шығармашылық қабілеттеріне лайықтауды қажет етеді. Баланың бойында оның өміріне қажетті іс-әрекет тәсілдері мен технологияларын қалыптастыруға негізделген оқытуды ұйымдастырудың амал-тәсілдерін, формалары мен әдістерін айқындау – қазіргі таңда кезек күттірмейтін көкейкесті мәселелердің бірі. 12 жылдық білім берудің мақсаты: – Өз ойын еркін айта алатын ; – Өзін көрсете білетін; – Өзін-өзі дамыта алатын; – Жоғары білімді; – Ұлттық тілді; – Тарихты жетік меңгерген; – Бәсекеге қабілетті; – Отандық, әлемдік мәдениеті бойында қалыптасқан; – Шығармашылығы дамыған ТҰЛҒАны қалыптастыру . – Бұл мақсаттардан келесі міндеттер туындайды: – Тәрбиелеу және дамыту іс-әрекетін ұйымдастыру; – Құзіреттіліктерді қалыптастыру және дамыту; Оқушының ішкі мүмкіншілігі,бейімділігі,мақсат-мүдделері мен қабілеттерінің байқалуы мен қалыптасуына жағдай жасау. Соңғы жылдары дүние жүзінде балаларда әмбебап әлеуметтік құзіреттіліктерді қалыптастыру тұжырымдамасы кең етек жаюда. Бұған сәйкес білім беру нәтижесі ретінде мектеп түлегінің бойында басты құзіреттіліктер, негізгі дағдылар мен тұлғалық қасиеттердің қалыптасуы қарастырылады. 137
Сондықтан жалпы орта білім беру мектептерінде баланы әмбебап білім, білік, дағдылармен қаруландыратын, өзіндік іс-әрекетке үйрететін және білім беру мазмұнының сапасын анықтайтын басты құзірет- тіліктердің қалыптасуын қамтамасыз ететін жүйе құрылуға тиіс. Бұл жүйе әр жастағы тұлғаны туындаған кез-келген мәселені шешуде қолдана алатын жаңа әдістерді игеруге, қалай оқу, қалай ойлау керектігіне үйретуге негізделуі шарт. Жан-жақты кең білімі бар адам құзырлы деп саналады. Бірақ біле тұрып, білетінін іс жүзінде қолдана алмау да мүмкін. Сондықтан білім берудің міндеті әр уақытта тек білімді хабарлау ғана емес, сонымен бірге оны қолдану үшін қажетті біліктер мен дағдыларды қалыптастыру болып келді. Бұл екінші құрамды бөлік - «іс-әрекет тәсілдерін іске асыру тәжірибесін» енгізуді талап етті. Тек білу және өз білімін қолдана алу да жеткіліксіз, ілгері жылжу үшін үшінші құрамды бөлік – «шығармашылық іс-әрекет тәжірибесі» қажет. Білім, білік, дағдылар тек репродукция құралы ғана болып қоймай, әлемді шығармашылықпен түйсіну амалы болуы керек. Жоғарыда аталып өткен үш компонент құзыреттілікті сипаттау үшін жеткілікті деуге де болар еді. Бірақ білім беру мазмұны тұжырым- дамасының авторы И.Я. Лернер құзыреттілікті толық сипаттау үшін төртінші құрамды бөлік – «эмоционалдық, еріктік, моралдік, эстетикалық тәрбиелілік жүйесін» енгізу қажеттігін атап көрсетті. Сөйтіп, құзыреттілік дамуының төрт деңгейін атап көрсетуге болады. Бұл деңгейлер құзыреттілік моделін құрайды. Бұл модель құзыреттілік ұғымын жан-жақты кеңінен ашпауы мүмкін. Бірақ оның құрамды бөліктері жаңа білім беру жүйесінің бағыты болатын басты құндылықтарды қамтиды. Жеке тұлғаның дамуы үшін баланың қарқынды іс-әрекеті болуы шарт. Алайда кез келген іс-әрекет баланың қабілетін, дарынын, мінез- құлық белгілерін, білік пен дағдыларын дамыта алмайды. Қабілет- тіліктің дамуы үшін өз барысында баланың бойында жағымды сезімдер туғызатын іс-әрекет қажет. Бала белгілі бір жұмыспен міндет үшін емес, баға үшін емес, сол жұмыспен өзі айналысқысы келетін болғандықтан жетістікке ұмтылады, яғни ол балада жағымды сезімдермен байланысты қажеттілік бар. Осыған байланысты жеке тұлғаның дамуының тағы бір бастауы
өзіне көңіл
аудартады. Бұл
жеке тұлғаның мәдени ұстанымдарынан бастау алатын өз-өзіне деген қалыптастырушылық, талап қоюшылық ықпалы. Міне, 12 жылдық білім беруде әр ұстаз баланың өзін-өзі дамыту күштерін қалыптастыру керек. Баланы мектепке қабылдауда тек оның жасы ғана ескеріліп, мектептер даму деңгейі әртүрлі балаларды қабылдауға дайын болып, оқытуды олардың қажеттіліктері мен қабілеттеріне лайықтауы керек. Оқу – бұл, ең алдымен, бұл үрдіске қатысатын адамдар арасындағы қарым-қатынас. Мұғалім – оқушы мен оқу материалы арасындағы
138
дәнекер. Ендеше, мектептің дайындығы, көбіне, мұғалімнің әр оқушының ерекшелігін байқап, түсініп, ескере алу қабілетіне және өз шәкіртіне көмектесе алу біліктілігіне байланысты. Мұғалім дайындығының екі аспектісін атайтын болсақ, олар: 1. Баланың даму ерекшелігін білу, оқушылардың қиындықтарын ғана байқап қоймай, олардың мықты жақтарын анықтауға көмектеседі. 2. Оқыту методикасы жағынан жақсы дайындалған болу, жағдайды дұрыс бағалап, оны шешудің тиімді әдістерін табуға көмектеседі. Демек, мұғалім а) жаңа оқу материалымен таныстыруда әр түрлі әдістерді қолдана білуі керек; ә) оқытуда, әр оқушының өз өмірлік тәжірибесі мен даму деңгейіне сәйкес, білімді меңгеруіне мүмкіндік беретін тапсырмаларды қолдануы керек; б) оқушыларға өз жетістіктерін көруге жағдай туғызуы керек. Бұл мақсат-міндеттерді іске асыру үшін білім беру жүйесі оқытудың жаңа технологияларын: жеке тұлғалық қасиеттерге бағытталған оқытуды, зерттеу, жобалау әдістерін т.б. қолдана отырып, оқытуды ұйымдастыруы қажет. Мектеп баланың дамуында негізгі рөл атқарады. Баланың жеке тұлға ретінде жан-жақты дамуы, өзіндік көзқарасының қалыптасуы мен ой-өрісінің кеңеюі мектеп қабырғасында қаланады. Онда жан-жақты дамып, өз ой-пікірін еркін жеткізе алатын болады. Бұл мәселені шешудің тиімді жолдарының бірі – білім беруде оқушының жеке және кәсіби дамуын қамтамасыз ететін тұлғаға бағытталған тәсілді қолдану. Жеке тұлғаға бағытталған оқытудың тұжырымдамасы баланы жан- жақты дамытумен бірге, жеке және жас ерекшеліктеріне қарай қоғамдағы өзгерістерге бейім даму мүмкіндігін айқындауды қарастырады. Жеке тұлғаға бағытталған оқыту проблемалы бағыттағы шығарма- шылық сипатқа ие бола отырып, жаңа білімді іздену арқылы тәжірибеде қолдана білуге ықпал етеді, мұндағы басты міндет – баланың жалпы және өзіне ғана тән қабілеттерінің даму мүмкіндігі мен білім, білік, дағдыларын қалыптастыру және қолдану. Бала оқу үрдісінің субъектісі бола отырып, қабілеті мен қажеттілігіне байланысты қарқынмен дамуға мүмкіндік алады. Мұғалім оқыту мен тәрбиелеу ісін ұйымдастырушы ғана емес, балаға серік, дос, сырлас, кеңесші қызметін де атқарады. Нәтижесінде жеке тұлғаның өзіндік пікірі, қоршаған ортасына құрметпен қарау көзқарасы қалыптасып, таным қабілеті ашылады. Білім беру мен тәрбиедегі тағы бір бағдар – бұл «қалай дамыту керек?» деген сұраққа жауап беретін іс-әрекеттік бағдар. Мұның мәні қабілеттер іс-әрекетте байқалып, дамиды дегенді айқындайды. Екі жағдайда да адамның қарқынды дамуы оның қабілеті мен бейімділігіне сәйкес іс-әрекет барысында жүзеге асады. Іскерлік бағдардың маңызды оқыту әдістерінің бірі – зерттеулік әдіс. Осы бағытта білім алып отырған әрбір жас жеткіншек қоршаған ортаны әр қырынан зерттей отырып, өз бетінше білім жинақтап, оны тәжірибе жүзінде өмірде қолдана білуі тиіс. 139
Зерттеулік білік пен дағдылар адамға тек ғылыми жұмыспен айналысқанда ғана емес, сонымен бірге оның басқа да қызмет аясында қажет. Шығармашыл-зерттеушілік ізденіс кез-келген кәсіптің ажырамас бөлігі болып табылуда. Баланы зерттеушілік іс-әрекетке дайындау, зерттеулік ізденістің біліктері мен дағдыларына үйрету қазіргі кезде білім берудің маңызды міндеті болып отыр. Соңғы жылдары өз тәжірибемде тиімді қолданып жүрген «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» (СТО) жобасы мазмұны жағынан оқыту әдістері бағытының бірі болып табылады. «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» жобасы мұғалімдерді оқытудың көптеген жаңа әдіс-тәсілдерімен таныстырады. Сонымен қатар жобаның ішінде және оның теориялық базасы негізінде мұғалім әдіс-тәсілдерді таңдауға, қолдануға, қиыстырып қолдануға, тіпті жаңалықтар енгізуге мүмкіндік алады. Бұл мұғалімге өз оқушыларының ерекшеліктерін байқап, ескере отырып білім беруіне мүмкіндік туғызады. Бастапқы сатыда оқушының даму деңгейі анықталғаннан кейін, мұғалім кімнің сыныптастарына көмектесе алатынын, қайсылары олардың жауаптарын толықтыра алатынын байқап алады. Оқушылардың білім мен білік қоры әртүрлі болғанмен, оқытудың да түрлі стильдері мен ыңғайы бар. Оқытудың түрлі әдістерін қолдану мұғалімге әр оқушының қалауын және даралығын ескеруге мүмкіндік береді. Мұғалім оқушыларына қалай көмектесе алады? Оқу материалы және оқушылардың өз тәжірибелері мен білімдері арасындағы қажетті байланыстарды анықтауға көмектесуі жетістіктің, сәттіліктің кілті болып табылады. Сонымен бірге оқушылар өз мақсаттары мен қажеттіліктерін анықтай алу және өз көзқарасын білдіріп, оны дәлелдей алу мүмкіндігіне ие болулары қажет. Еркін пікірталасты қолдау – СТО жобасының негізгі мақсаттарының бірі. Берілген сұрақты талқылау мүмкіндігіне ие болған жағдайда оқушылардың мәселеге деген көзқарасы мен берген бағаларының алуан түрлілігі байқалады. Мұғалім «тек бір ғана дұрыс көзқарас бар» деген ойдан бас тартса болғаны, сыныпта қанша бала болса, сонша пікір пайда болады. Балалардың білімдеріндегі, дүниетанымдарындағы айырмашылықтар бірден айқын бола бастайды. Алуан түрлі пікірлер мен көзқарасты қабылдап, бағалай білу – бағдарламаның айнымас шарты және оның негізгі принципі. Қандай болмасын сыныпты кез келген қоғамға тән сан қилы қызығушылықтар, қабілеттер, тәжірибе мен мүмкіндіктер сипаттайды. Сондықтан мұғалім оқу материалын дайындағанда және оқыту әдістерін таңдағанда осылардың бәрін ескергені жөн. «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» жобасының әдістері сыныптағы үйреншікті жағдайды өзгертіп, балаларды жұппен, үлкен және кіші топтарда жұмыс істеуге қызықтыруды көздейді. Сыныптың ұжымдық білімі кең, ал сыныптастардың бір-біріне берген
140
көмегі өте тиімді, нәтижелі екенін тәжірибе көрсетіп отыр. Білімпаз оқушылар оқытушы рөліне ие болып, өз білгендерімен бөлісіп, оқуға деген қызығушылығы және өздігінен жаңа білімді игеруге деген ықыласы арта түседі. Ойдың тәуелсіздігін қолдау үшін мұғалім оқушыларға олардың әрқайсысының пікірі мен ойы құнды екенін жеткізе алуы керек. Ойды білдіру еркіндігін шектеу ойлауды шектеу деген сөз. «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» жобасы мұғалімге нақты техникалар мен әдістерді таңдауда және оған шығармашылықпен қарауына ешқандай шектеулер қоймайды. Мұғалім оқулыққа тым тәуелді болмай, стратегияларды оқу материалына және оқушылардың ерекшеліктеріне бейімдеуге көп көңіл бөлуге тиіс. Мұғалім жасаушы, дәнекер немесе байланыстырушы және өз шәкіртінің серігі. Тек мұғалімге өзіне қолайлы жұмыс әдістерін таңдай алу керек. СТО-ның қызметі оқу мен жазу арқылы ой тәуелсіздігінің дамуына арналған. Оқыту концепцияларды жетілдіруге, сөздік қорды байытуға, жалпы білімді кеңейтуге бағытталады және бақылау, түсіну, түйіндеу т.б. арқылы түсінуге үйретеді. Балалар ойшылар рөлінде «Мен мұны қайдан білемін?», мәтінді құрастырушылар ретінде «Бұл нені білдіреді?», мәтінді қолданушылар «Мен мұнымен не істей аламын?», мәтінді талдаушылар және бағалай білушілер ретінде, «Бұның мен үшін маңыздылығы неде?» деген сұрақтарға жауаптар іздейді. Оқыту әдістерімен қатар материалды меңгерту дағдыларын да үйрену қажет. СТО жобасы тек фактілермен және білімдермен шектеліп қоймай, оларды іс жүзінде қолдануға аса назар аударады. Оқыту мақсаты өмір бойы білімге құштар, тәуелсіз, өз алдына дербес ойшыларды өсіру болып табылады. Тиімділігі төмен, дұрыс зерттелмеген әдістер баланың оқуға деген қызығушылығын, мұғалімдердің жаңаша жұмыс істеуге деген талабын бәсеңдетуі мүмкін. Мен өз сабақтарымда сәтті қолданып жүрген тәсілдер қатарына «Ассоциациялар» мен «Кластерлерді» жатқызар едім. Бұл екеуі бір- бірімен тығыз байланысты, бірі екіншісін толықтырады, сондықтан бұларды бірге қолданған да тиімді. Ассоциациялар – тақырып бойынша балаларды ашық әрі еркін ойлауға жетелейтін оқыту әдісі. Ойлаудың бұл түрі біздің миымыздың жұмыс істеуіне ең жақын тұрған формасы болып табылады. «Ассоциацияларды» қолдану барысында мен балалардың бар білімді өз тәжірибелерінен құрастырып алатынына көз жеткіздім. «Ассоциация» әдісі бойынша жұмыс жүргізудің реті Ана тілі, 2-сынып. «Ұшқан ұя» тақырыбы. Тақырыпқа ену сәті: 1) Ұя сөзіне ассоциациялар ойлап, парақтарға жаздыру. 2) Ойлаған сөздерді мағынасына қарай (сөз таптарына сәйкес) топтастыру. жұмыртқа бұтақ жапырақ үй жылу құс ағаш шөп ата-ана балапан мамық 141
1-сурет «Ассоциация» 3) Топтардағы сөздерді өзара байланыстырып ойды жинақтап, қорыту. Ұяда құстар жұмыртқа салып, балапан басып шығарады.Ұя ағаштың басына, бұтаққа орнатылады. Құстар оны шөппен, жапырақпен, мамықпен жылытады. Біздің ұямыз – біздің үйіміз. Онда жылы, себебі ата-анамыз бар. Кластерлер – ассоциацияларды өзара байланыстыратын сызықпен түсірілген бейне. Балаларды кластерлермен таныстырудың бастапқы сатысында немесе уақытты үнемдеу мақсатында жұмысты жеңілдетуге немесе ықшамдауға болады. Мысалы, 2-сыныпта қазақ тілінен «Сөз құрамы»тақырыбы бойынша оқушыларға келесі ұғымдар сериясы ұсынылды: – сөздің мағыналы бөлігі – сөздің өзгеретін бөлігі – сөз бөлігі – түбірлес сөздердің ортақ бөлігі – жаңа сөз тудыру үшін қолданылады – сөз бен сөзді байланыстыру үшін қолданылады – былай белгіленеді – былай белгіленеді – былай белгіленеді ҰЯ жапырақ
мамық жұмыртқа
а құс
ағаш балапан
Ата-ана жылу
Шөп бұтақ
142
Әр топ өзіндегі сөз бөлшегіне қатысты серияларды білімдеріне сәйкес таңдайды, ал төртінші топ мысалдарды реттейді. Соңында мұның бәрін тақтада ортақ кластерге жинақтайды. аң белгіленуі Түбірлес сөздердің ортақ бөлігі Сөздің мағыналы бөлігі
Сөз бөлігі Сөз бөлігі өзгеріске ұшырайды жаңа сөз тудырады сөз бен сөзді байланыстырады белгіленуі белгіленуі аңшы аңдарды
Бұл әдіс-тәсілдер балаларға ұнайды және оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауға үйрететіні сөзсіз. Сонымен бірге бұл әдістерді әлі оқып-жаза білмейтін 1-сынып балаларымен де қолдануға болады. Бірақ бұл жағдайда суреттер қолданылады. Сурет арқылы баланың ойлау қабілетін, қолының икемділігін дамытып, дүниетанымын кеңейтуге мүмкіндіктер ашылады. 6-7 жасар балалардың басты әрекеті ойын болғандықтан, бұл әдісті қолданарда балаларға ойын ойнауды ұсынамын. Бұл ойынның шарты бойынша балалар берілген сөзге немесе суретке байланысты туындаған ойларын белгілі уақыт ішінде суретке түсіру керек, қандай да бір белгілері бойынша сол суреттерді сызықтармен қоршап топтау керек, және жұмысты ең бірінші болып аяқтаған бала өз жұмысын қорғауға мүмкіншілік алады.
түбір
жұрнақ жалғау
143
Бұл әдістерді, әсіресе, ақпараттық құзыреттілікті дамытудың тиімді жолы деп білемін. Себебі бұл жұмыстың барысында бала логикалық операцциялардың әр түрлерін: талдау, жинақтау, қорыту, ұқсастығы бойынша топтау, жүйелеу сияқты операцияларды қолдана отырып, ақпараттарды өңдейді, сыни тұрғыдан талданған ақпараттар негізінде қорытынды жасайды. Ақпараттық құзіреттілікті қалыптастыру барысында баланың интеллектуалдық қабілеттері: талдау, жинақтау, салыстыру, өз ойын қорытып айту, дәлелдеу, жүйелеу сияқты біліктері дамиды. СТО жобасында топпен жұмыс жасау қарастырылатын болғандықтан, онда коммуникативтік құзіреттілікті қалыптастырудың шешімін де табуға болады. Өйткені жұмыс барысында бала әдеп нормасына сәйкес өз ойын білдіруге, басқа да көзқарастарды қабылдауға, өзара өнімді іс- әрекет, жалпы нәтижеге қол жеткізуге, топтағы балалармен қарым- қатынас орнатуға үйренеді.
1. «12 жылдық білім беру» журналы, 2006 № 6, 7,11. 2. «Дауыс пен көрініс» журналы, 2002. 3. Л.А. Байкова «Педагогикалық шеберлік және педагогикалық технологиялар 4. Э. Ш. Натанзон «Педагогикалық ықпалдың әдістері» 5. «Бастауыш мектеп» журналы 6. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. – Астана, 2006. (Жобасы)
ABILITIES AND MANAGEMENT SKILLS A.M. Zakal University of Hamburg, Germany F.I. Seytgalieva, A.T. Kazhmuratova, E.A. Schneider gymnasium №2 them. G. Kairbekov, Kazakhstan J. Zh. Sakenov, G.M. Tulekova, Z.Sh. Shavalieva Pavlodar state pedagogical institute, Kazakhstan
Modern economic, social, production and specifications of life impose new requirements to professional training of students. Students need to be guided well in educational space, to think creatively, to possess communicative skills, administrative abilities, management skills to be able to make administrative decisions and to bear for them responsibility. The analysis of researches of Janice Thomas, Thomas Mengel [1, p.304],
Larionov, V.V. [2, p.63], Sorin Valcea, Maria Riaz Hamdani, M. Ronald Buckley, Milorad M. Novicevic [3, p.604], Mane, L. Miville [4, p.519], 144
Gomez-Mejia, Luis R.; David B. Balkin and Robert L. Cardy [5, p.19], Sakenov, D.Zh. [6, p.1431], Ash, D., Levitt, K. [7, p.23], Manfred, F. R., Kets de Vries [8, p.26], Yarulina, L.P. [9, p.11], Pozdnyakov, A.P. [10, p.91] allows us to note that managerial skills are organizing and communicative qualities of the personality different high knowledge, skills, abilities of process of planning, the organization and the managements of collective activity providing selection, arrangement, education of shots, motivation of successful activity, achievement of a goal. In this regard, we understand organizing and communicative qualities of the identity of the students as administrative abilities, management skills of students, differing high knowledge, skills, abilities of process of planning, the organization and the managements of a collective production activity providing selection, arrangement, education of shots, motivation of successful activity, achievement of the set administrative and production purpose. Today to the country the specialists of a new formation capable creatively and professionally to solve at modern practical level significant problems of training and education, possessing professional competences of the areas of educational, research, administrative, pedagogical and educational activity capable creatively to carry out productive professional activity in the organizations of training and education are required. Now, the sufficient theoretical and empirical material on separate aspects of development of administrative abilities, management skills of students (Janice Thomas, Thomas Mengel [1, p.304],
Sorin Valcea, Maria Riaz Hamdani, M. Ronald Buckley, Milorad M. Novicevic [3, p.604], Gomez- Mejia, Luis R.; David B. Balkin and Robert L. Cardy [5, p.19], Manfred, F. R., Kets de Vries [8, p.26], Yarulina, L.P. [9, p.11], Pozdnyakov, A.P. [10, p.91]) that creates a scientific basis for development of theoretical bases of administrative abilities, management skills formation of students. However, as shows the analysis of psychology and pedagogical and methodical literature, development of theoretical bases of administrative abilities, management skills formation of students remains out of a field of modern scientific researches. The insufficient modern theoretical readiness of this scientific problem caused low level of administrative abilities formation of students in educational practice of the modern higher school. Thus, there is a contradiction between uncertainty of scientific approaches of development of theoretical bases of administrative abilities, management skills formation of students and need of practical realization of theoretical bases administrative abilities formation of students in professional training of students. This contradiction allows to formulate a research problem. What maintenance of theoretical bases administrative abilities, management skills formation of students? Need of the solution of the specified problem defined a research objective: scientific justification and development of the maintenance of theoretical bases administrative abilities formation of students.
145
Future expert of a technical profile first of all has to combine broad fundamental and practical preparation, however thus has to own bases of administrative activity within engineering activity, continuously fill up knowledge in the field of management, be able to put into practice the principles of management and the organization of the administrative activity, to own tools and methods of work of the head conforming to requirements of modern industrial Kazakhstan. The modern expert, on the example of the engineer of automation and management is the professional of the business possessing high culture, ability of the invention, well knowing modern equipment, technology, economy, the organization of production which even more often to have to apply creative approach, to work independently, initiatively, creatively, and probably even, to act as the head of a certain collective that demands from it a big sense of responsibility and organizing abilities. Relying on such huge baggage and the reliable foundation laid by the state in the higher education, it would be desirable to offer the innovations on administrative abilities formation of technical specialities students. From our party it would be desirable to include in a component for choice some disciplines on psychology of the person, namely management psychology. In our opinion those can become: marketing, strategic management, management of human resources, personnel marketing, bases of a professional stressmenedzhment and resource-saving of the personality, development of communicative competence of the personality, optimization of a temporary resource in professional activity, formation by the head of a management team, style of administrative activity, conflictology, complex nature of results of management, business and ethics. The psychology of management is a discipline for what professional activity in the future will demand not only the general psychological culture, but also special competence of human resource management questions. The knowledge of psychology of management will help students to open the personal potential of the head, to understand features of functioning of a human resource of the organization that will allow them further most competently and effectively to build a complex of organizational and administrative actions. жүктеу/скачать 18,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|