Химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен анықтамалары: химиялық технология, шикізат, реагент, мақсатты өнім, жанама өнімдер, қосымша материалдар, қалдықтар
Пластикалық массалардың жіктелуі. Пластикалық массалар өндірісі
жүктеу/скачать 0,96 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 26.Химиялық талшықтар өндірісі. Талшықтардың медицинада қолданылуы.
| 25. Пластикалық массалардың жіктелуі. Пластикалық массалар өндірісі.
Пластикалық массалар (Пластмассалар, пластиктер; пластические массы) — синтетикалық полимерлер негізіндегі заттар. Агрессивті ортаға берік, тығыздығы аз(1900—1400 кг/м3), механикалық өңдеуге оңай көнетін материалдар. Пластикалық массалар қасиеттерінің әр түрлілігі олардың электрондық аспап жасауда кең қолданылуына жол ашты. Мысалы, полимид негізіндегі стеклопластиктерден 300°С-ка дейінгі температурада жұмыс істейтін монтаждық платоларды жасайды. Металл және күйе толтырылған Пластикалық массаларды (электр өткізгіш пластмассалар) магниттік экрандар мен магниттік таспаларды, баспалық платоның, резисторлардың, конденсаторлардың жалғаушы шықпаларын жасауда қолданылады Жоғары қысымды полиэтилен өндірісі. 26.Химиялық талшықтар өндірісі. Талшықтардың медицинада қолданылуы. Химиялық талшық, жасанды талшық — табиғи органикалық және синтездік полимерлерден алынатын талшықтар. Шикізатқа байланысты оның синтездік (синтездік полимерлерден) және жасанды (табиғи полимерлерден) жолмен алынатын түрлері болады. Кейде бейорганикалық қосылыстардан (шыны, металл, базальт, кварц) алынатын талшықтарды да химиялық талшық деп атайды. Жасанды химиялық талшыққа ацетат, вискоза, мыс-аммиакты талшық, штапель, т.б., ал синтездік химиялық талшыққа полиамид, полиэфир, полиакрилнитрил, полипропилен, т.б. көптеген талшықтар жатады. Химиялық талшық өнеркәсіпте моноталшық (ұзын жеке талшық), штапель талшық (талшықтың қысқа кесіндісі), филамент жіптер (жіңішке, өте ұзын талшықтарды ширатып жасаған буда) түрінде шығарылады. Филамент жіптің қолдануына қарай тоқыма және техникалық немесе арқан (мықты жуан жіп) сияқты түрлері шығарылады. Химиялық талшықты әр түрлі заттардан (желім, шайыр) алу мүмкіндігі жөнінде 17 және 18 ғасырларда түрлі пікірлер айтылған, бірақ 1853 жылы ағылшын ғалымы Аудемарс шексіз жіңішке жіпті нитроцеллюлоза ерітіндісін спирттің эфирдегі қоспасына араластыру арқылы алу әдісін ұсынды. 1891 жылы француз инженері И. де Шардонне осындай жіпті өндірістік көлемде шығаруды алғаш ұйымдастырды. Қазіргі кезде химиялық талшық өндіру күшті дамып келеді. Қазір кең қолданылатын синтездік полиамид талшығы 1940 жылы (АҚШ) шығарылды. 1954 — 60 жылы полиэфир, полиакрилонитрил және полиолефин синтездік талшықтары өндірілді. Химиялық талшық — берік, өзінің пішінін сақтайтын, ылғал, жарық әсеріне тұрақты зат. Химиялық талшыққа жаңа тоқыма бұйымдарын дайындау үшін табиғи талшық қосуға болады. Химиялық талшық арнайы ерітінді немесе балқыма дайындау, қалыптау, талшықты өңдеу процестері арқылы өндіріледі. Арнайы ерітінділер дайындау үшін бастапқы полимерді тұтқыр-аққыш күйге келтіріп, ерітінділерді механикалық қоспалардан, ауа көпіршіктерінен, т.б. тазартады және оған жылу мен жарыққа тұрақтылығын арттыратын әр түрлі заттар қосылады. Ацетилен көптеген салалар үшін бастапқы материал болып табылады. Оның негізіндегі галоген туындылары - жақсы еріткіштер - ацетиленнен Кучеров реакциясы арқылы алынған сірке альдегиді этил спирті мен сірке қышқылына өңделеді, ал ацетиленнің қатысуымен алынған винилхлоридтен де жоғары молекулалы қосылыс алынады - поливинилхлорид. Ацетиленге цианид сутегінің қосылуы акрилонитрилдің түзілуіне әкеледі, оның полимері нитрон талшығын алу үшін қолданылады. Ацетилен сонымен қатар полимерлері медицинада, лак-бояу өнеркәсібінде, пластмасса өндірісінде, аутогенді дәнекерлеуде және металды кесуде оттегімен қоспада немесе оттегімен бірге қолданылатын эфирлер мен күрделі эфирлер алуда қолданылады. және сутегі. Жану кезінде мұндай қоспалар өте жоғары температураны дамытады (2800 ° C дейін). Қолдану. Сызықтық P. пластмасса ретінде пайдаланылады. массалар, полиуретанды талшықтар, термопластикалық эластомерлер, өнер өндірісі үшін, былғары, желімдер (қараңыз. Синтетикалық желімдер), прокат P. Mesh P. көбік полиуретанды, уретан эластомерлер, лак жабындары (қараңыз. Полиуретанды лактар), герметиктер ретінде пайдаланылады. Полиуретанды иономерлер бояу және лак өнеркәсібінде қолданылатын латекстерді алу үшін, желім дайындау үшін, электр өткізгіш материалдар алу үшін және медицинада қолданылады. Полипропилен талшықтары сонымен қатар киім щеткаларын, чемодандардың әртүрлі бөліктерін, пальтоларды, белдіктерді және т.б. жасау үшін материал ретінде игерілуде. Медицинада оны хирургиялық тігіс материалы ретінде пайдаланады. [ Негізгі бояғыштар кең түсті гаммаға ие, реңктердің ерекше жарықтығы мен тазалығымен, жоғары бояу күшімен ерекшеленеді. Олардың амфотерлі және қышқыл талшықтарға (ақуыз, полиамид, полиакрилонитрил) жақындығы бар және оларды сулы ерітіндіден тікелей бояйды. Олардың целлюлоза талшықтарына жақындығы жоқ, бірақ олар талшықты материалды танинді мордантпен өңдегеннен кейін оларды бояй алады, бұл талшыққа аздап қышқылдық сипат береді. Бірқатар жағымды қасиеттерге қарамастан, негізгі бояғыштар қазіргі кезде алынған бояғыштардың физикалық және химиялық әсерлерге, әсіресе жарыққа төзімділігі төмен болғандықтан, тоқыма өнеркәсібі үшін маңыздылығын жоғалтты. Олар сия, сия, түрлі-түсті қарындаштар, шарикті қалам пастасы өндірісінде, қағаз және полиграфия өнеркәсібінде, медицинада қолданылады. Тоқыма өнімдері медицинада және санитарияда кеңінен қолданылады. Олардың ассортиментіне таңу материалдары мен сан алуан санитарлық-гигиеналық бұйымдар, медициналық зығыр, медициналық киімдер, ауруханаға керек-жарақтар, тігіс, аллопластикалық және басқа да хирургиялық материалдар, жасанды мүшелердің бөліктері мен медициналық бұйымдар және т.б. кіреді. Осы өнімдерді өндіруде химиялық талшықтар және жіптер. АҚШ-та олардың тұтынуы 1970-1984 жж. 3 есеге жуық өсті және 151,1 мың тоннаға жетті немесе химиялық тоқыма шикізатын тұтынудың жалпы көлемінің 2,6%-ын және осы саладағы тоқыма талшықтары мен жіптерін тұтынудың 72,5%-ын құрады. [309 ж.] М.полимерлер мәселесі оларды биологиялық ету үшін үлкен өзектілікке ие болуда. белсенділік. Төмен молекулалық салмақты биоактивті қосылыстарды макромолекулаларға енгізу үшін функционалды топтардың реакциялары да қолданылады. Суда ерімейтін полимер негізі (целлюлоза және оның туындылары) жағдайында, медицинада көбірек қолданылатын микробқа қарсы, қан тоқтататын және басқа да әсерлері бар маталар, талшықтар және пленкалар алынады. жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|