І. Кеңесбаев жҽне қазақ тілінің дыбыс жҥйесі монография



Pdf көрінісі
бет109/121
Дата27.11.2023
өлшемі1,17 Mb.
#129731
түріМонография
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   121
Байланысты:
Кенесбаев pdf

қ
,
 ғ
,
 к
,
 г
; мысалы: баpыс жалғау: 
ат + қа, наp + ға, кӛк + ке, жеp + ге; 


жҧpнақ:
 қыс + қы, кеше + гi, айт + қан, айт + қалы, баp + ған, баp + ғалы, ӛт 
+ кен, ӛт + келi, кӛp + ген, кӛp + гелi;
б) 
н
,
 д
,
 т
; мысалы: iлiк, табыс, шығыс жалғаулаpы: 
бала + ның, бала + ны, 
нан + нан, бала + дан, хат + тан, хат + ты; 
жатыс,
 
веpбаль жалғаулаpы:
 
д
,
 т
 
тҥpiнде келедi:
 дала + да, ағаш + та, қаpа + ды, кет + тi; 
кӛптiк жалғау, кей 
жҧpнақтаp:
 
л
,
д
,
т
 
тҥpiнде келедi
(
мысалы:
бала + лаp, қаз + даp, ат + таp; 
бала + лы, бала + лық, тұз + дық, тӛpт + тiк).
в) Дауыстыға бiткен сӛзге тәуелдiк жалғауы I жақта 
м
дыбысынан, II 
жақта 
ң
дыбысынан, III жақта (дауыстыдан соң) 
с
дыбысынан басталып 
жалғанады 
(бiздiң бала + мыз, бала + м, қала + ң, бала + ңыз, бала + сы);
пpедикативтiк жалғау II жақта 
с
дыбысынан басталады: 
бала + сың, баpа + 
сың;
кей жҧpнақтаp: 
баp + са, кел + се, баp + ма + с, кел + ме + с.
г) Кей жҧpнақтаp 
ш
дыбысынан басталады (мысалы: 
жұ + мыс + шы, сӛз 
+ шең, бой + шаң, құлын + шақ
); инфинитив және есiм жҧpнағы 
у
тҥpiнде 
келедi 
(сӛйле + у, қаpа + у
ыңғайына қаpай инфинитив мағынасы да, есiм 
мағынасын да бiлдipедi); бipлi-жаpым жҧpнақ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   121




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет