болаШаҚ МаМандардың аҚПараттыҚ Құзіреттілігін

168
169
•  білім беруді ақпараттандыру бойынша тәжірибелік шараларды анықтап, жүзеге асыру; 
•  оқу-тәрбие үрдісіне ақпарат көздерін енгізуді қамтамасыз ету бойынша ғылыми-ізденушілік және 
оқу-әдістемелік жұмыстарын жүргізу;
•  жалпыға міндетті білім беру стандарттарының және оқу әдістемелік         кешендерінің мазмұнын 
ақпарат  көздерін  пайдалану  мүмкіндіктерімен  жетілдіру,  білім  беруді  басқаруда  ақпараттық 
жүйені құру;
•  білім беру сапасын арттыру мақсатында программалық-техникалық құралдармен қамтамасыз ету 
және мультимедиялық программалар мен электрондық оқулықтарды жасақтау;
•  болашақ мамандарды  ақпарат көздерін өз қызметтеріне еркін пайдалана білуге дайындау және 
жүйелі түрде біліктіліктерін  арттыру.
•  Ал болашақ мамандардың білімдерін жетілдіру жүйесi мен білім сапасын  көтеруге қойылатын 
талаптарға  сәйкес  оқу  жұмыстарын  ұйымдастыруға  бағытталған  педагог  мамандардың  
құзырлықтарын қалыптастырудың деңгейлерiн п.ғ.к. м.ә. ғалымжанова  өз еңбегінде төмендегіше 
қарастырады [1, 8-б].
•  пәндiк-мамандық қызметтерiне байланысты қойылатын проблемаларды шешу қабiлеттiлiгi.
•  Аналитикалық  бақылау    -    пәндiк  iс-әрекеттерiн  талдау  мен  бақылау  проблемаларын  шешу 
қабiлеттiлiгi.
•  Ұйымдастырушылық – оқушылардың өзiндiк iс-әрекеттерiн ұйымдастыруға бағытталған пробле-
маларды шешу қабiлеттiлiгi.
•  коммуникативтiк  -  «мұғалiм-оқушы»,  «оқушы-оқушы»,  «мұғалiм  –  Ата-  ана»  және  т.б. 
жүйелердегi қарым-қатынасты проблемаларды шешу қабiлетi. 
•  бейiмделген  - қазiргi жағдайдың өзгерiстерi мен талаптарына сәйкес проблемаларды шешу қабiле
ттiлiгi.                                                                                                                                       
•  ынталық/психологиялық  –  психологиялық,  жекетұлғалық,  жеке  тұлғалар  арасындағы  өзара 
қарама-қайшылықты шешу проблемаларының қабiлеттiлiгi.
•  жобалық – мектептi, мұғалiмдi және оқушыны дамыту жобаларын шешу қабiлеттiлiгi. 
•  ғылыми-iзденiстiк  –  мектептiң,  мұғалiмнiң  және  оқушының  даму  нәтижелерiн  зерттеудi 
ұйымдастыру және оны өткiзу проблемаларын шешу қабiлеттiлiгi.
                                                                                                                                                      
 
    
        
 
 
 
-ізденістік 
 
 
коммуникативтік 
бейімділік 
 
 
Қоғамдағы қазіргі кездегі қайта құрулар, экономиканы дамытудағы жаңа стратегиялық бағдарлар, 
қоғамның  ашықтығы,  оның  жедел  ақпараттануы  мен  дамуы  білімге  және  студенттердің  білімдерін  
жетілдіруге қойылатын талаптарды түбегейлі өзгертті. білім  беру  жүйесіндегі   осындай  өзгерістер, 
әсіресе  болашақ  педагогтарды  әр  түрлі  деңгейде  кәсіби    даярлау    ісіне    айрықша    көңіл    бөлуді  та-
лап  етіп, болашақ  мұғалімдердің кәсіби құзыреттілігін, олардың  сана-сезімін, ой-өрісін  жетілдіру  
қажеттілігін көрсетеді. себебі  адамзат өркениеті  дамуының  барлық  кезеңінде  өскелең  ұрпақты оқыту  
мен   тәрбиелеудің көп  жоспарлы міндеттерін ойдағыдай орындау, ең  алдымен мұғалімнің жан-жақты 
даярлығына,  кәсіби    құзырлылығына    және  педагогикалық    шеберлігінің    жоғары    деңгейіне  байла-
нысты. Ал  педагогикалық шеберліктің  жоғары  деңгейін  қамтамасыз  ету  үшін, педагогикалық  іс-
әрекетте  құзыреттіліктің  алатын  орны  ерекше. Өйткені білім  беру  жүйесінің  маңызды  мәселесі  
ретінде  көптеген  ғалымдар  болашақ  мұғалімдердің  құзыреттілік  дайындығын  алға  тарта  отырып, 
мамандардың  жоғары  дәрежедегі іс-әрекеті  біріншіден, олардың  құзыреттілігіне  байланысты  десе, 
екіншіден, орта және жоғары оқу  орындарында арнайы   кәсіптік білім берумен  қатар болашақ маман-
дарды құзыретті етіп  тәрбиелеуге  байланысты – деген пікірді  ұстанады.
Қазіргі  білім беру мекемесінде қайсыбір өзгерістер орын алмасын, ол ең алдымен мұғалім тұлғасының 
ерекшеліктерімен байланысты болмақ. оларға деген сыни көзқарас білім парадигмаларының ауысуына 
байланысты туындап отыр. бұл тұста ең алдыңғы шепке-білім берудегі даралығы, таңдау құқығы мен 
жауапкершілігі айқын байқалған мұғалім рөлінің маңыздылығы қойылады. 
Қоғам қазіргі заман мұғалімінен жоғары мәдениеттілікті, терең рухани және адамгершілік қасиетті 
құндылықтарға  көзқарастың  қалыптасқан  жүйесін,  ұстаздың  өзінің  шәкіртінің  шығармашылық 
деңгейінің  дамуына  қызығушылық  танытуын,  инновациялық  іс-әрекеттерге  қабілеттілігін,  өздігінен 
жетіле алуын, кәсіби белсенділікті және т.б. қамтамасыз етуді талап етеді.
Адамның  шығармашыл  мүмкіндіктерінің  дамуы  тұлғаның  интеллектуалды,  эмоциялық,  руха-
ни  потенциалының  баюына,  өзін-өзі  жетілдіруге,  танытуға  ұмтылуға  нақты  жағдай  туады.  осыған 
байланысты  педагогтардың  кәсіби  дайындығының  мақсаты  да  өзгереді.    Құзіреттіліктің  қалыптасу 
процесі білімнің, біліктің, іс-әрекеттің қалыптасуын қамтиды, ұстаздың жалпымәдени дамуын, өзінің 
көзқарасының және тұлғалық кәсіби құнды қасиеттердің қалыптасуын қамтиды .
білім  болашаққа  бағдарланатын  болғандықтан,  кез-келген  маман  даярлайтын  оқу  орнының  ба-
сты міндеттерінің бірі - білім алушының кәсіби құзыреттілігін дамыту. Құзырет-тұлғаның белгілі бір 
пәндер  шеңберіне  қатысты  білімі,  біліктілігі,  дағдысы  мен  іс-әрекеттері  тәсілінің  өзара  байланысқан 
сапаларының жиынтығы. Ал құзіреттілік-адамның өзінің іс-әрекет саласына сай тәжірибесін көздейді 
[2, 16-б].
бүгінгі студент, ертеңгі жас маман. Қазақстанның бүгіні мен  ертеңі  жас ұрпақтың еншісінде. жас 
ұрпақты  жан-жақты,  терең  білімді,  интеллектуалдық  деңгейі  жоғары,  құзіретті  етіп  тәрбиелеу  сол 
жас мамандардың қолында. бұл жағдайда мұғалімнің өзі  терең білімді, құзыретті, мәдениетті, кәсіби 
біліміне байланысты шебер болу қажет. ол үшін әрбір оқу орнында болашақ мамандарға жаңа иннова-
ция тұрғысынан пәндер берілуі қажет.  
біз өз тәжірибемізде студенттерге тақырыптың мақсат, міндетін анықтай, ақпараттарды талдай,  өз 
бетінше  қорытынды  жасай  білуге  машықтандырамыз.  бір-бірімен  тәжірибе  алмасуға  үйретеміз. егер 
студенттердің білімдерін жетілдірудің  мүмкіндіктерін жүйелендіретін болсақ, ол келесідей болмақ:
•  вариативтілік  -  әрбір  студент  берілген      тақырыптың      мақсатын,  міндетін,  зерттеу  әдісін 
анықтайды;
•  бағдарлылық  -  әрбір  тұлға  үшін  тақырыптың  маңыздылығын  зерделеп,  жоспар  бойынша 
бағдарлайды;
•  креативтілік  –  білім  меңгеру  қазіргі  оқыту  технологияларын  пайдалана  отырып,  дара-
шығармашылық тәсіл негізінде ұйымдастырылады;
•  сәйкестілік - нақты мәселені зерттеуге қажет уақыт шығындарын есепке алуды талап етеді және 
курс  барысында  тыңдалған  зерттеу  проблемаларына  сәйкес  нәтижелерге  көрегендік  жасауды 
қамтамасыз етеді;

170
171
•  икемділік  -  оқытудың  бейімдік  жүйесінің  құрылуын,  тыңдаушының  дайындық  деңгейі  мен 
ұсынылатын түпкі нәтижеге жету талап етіледі:
•  тәжірибеге сүйенушілік - студенттердің тәжірибесі оқыту көздерінің бірі ретінде пайдаланыла-
ды, сондай-ақ нақты ғалымдардың еңбектеріне сүйенеді;
•  кеңесушілік  -  әрбір  студент  жеке  ерекшелігін  ескере  отырып,  зерттелетін  мәселенің  мазмұны 
төңірегінде  алға  қойған  мақсаттарға  жетудегі  ұтымды  әдіс-тәсілдерді  таңдауда  кеңес  беруді 
қарастырады.
Қазіргі  таңда  білім  беру  жүйесінде  болашақ  мамандардың  білімдерін  жетілдіру  бағытында  келелі 
мәселелер жан-жақты зерттелуде. білім беру мекемелерінің қазіргі даму кезеңінде болашақ мамандардың 
білімін үздіксіз жетілдіріп отырудың қажеттілігі туындап отыр.
білімді жетілдіруді қалыптастыру жүйесі келесі компоненттерден тұрады: мақсаты, ынталандырушы, 
мазмұнды,  тұлғалық-әрекеттік,  процессуалдық, басқарушылық және бағалаушы-нәтижелі. олардың 
тиімді әрекеттесуі мен толыққанды жұмыс істеуінің міндетті шарты-жүйе түзуші қызметтердің жүзеге 
асырылуы болып табылады.
білімді  жетілдіру  жүйесі  модельдері  негізінен  келесі  қызметтерді  жүзеге  асырады:  ақпараттық-
танымдық, бағалаушы-болжамдық, реттеуші-түзетуші, гуманистік, ұйымдастырушы-коммуникативтік, 
білімдік-технологиялық, тұлғалық-тәрбиелік және шығармашылық дамытушы қызметтер.
басты жүйе түзуші байланыстарға мыналар жатқызылады: оқытудың түрлі деңгейлері, кезеңдері мен 
сатыларындағы  тұлғалық-әрекеттік  бағдарлану  мен  ізгілендіру,  бірігу,  байланыс  үрдістерінің  бірігуі, 
әлеуметтену үрдістерінің сабақтастығы. 
осылардың негізінде болашақ мамандарды оқытудың мазмұны, формалары мен әдістері модельденіп, 
жұмыстарының  нәтижелері,  бағалау  көрсеткіштері  анықталады.  студенттердің  ақпараттық 
құзыреттілігінің деңгейі көтеріледі.
Мақсатты  компонент  студенттердің  іс-әрекетіндегі  саналы  мақсат,  әдістер,  әрекеттер  таңдауын 
анықтайды да, күтілген нәтижелерге талдау жасалынады.
ынталандырушылық компонентті ескере отырып қойылған мақсаттар оқыту мазмұнын модель-
деу бағыттарын анықтайды.   оқыту мақсаттары мен оқып отырған пән мазмұны арасындағы байланыс 
айқынырақ болған сайын оқу процесі де тиімдірек жүзеге асады.
тұлғалық-әрекеттік  компонент  жобалауда  қойылған  міндеттерді  шешуде  мұғалімдердің  сту-
денттермен,  әріптестерімен  педагогикалық  ұтымды  қарым-қатынастарды  тағайындаумен  байланы-
сты іс-әрекеттерді қамтиды. осы компонент арқылы бірлескен іс-әрекет пен тілдесу жүзеге асырыла-
тын,  эмоциялық-психологиялық  қарым-қатынастар,  құндылықтық  бағдарлар  дамыған  білім  ортасы 
қалыптасады.
Процессуалдық  компонент  білім  беру  іс-әрекетінің  арнайы  ұйымдастырылған  үрдісі  ретінде 
қарастырылады да, оқытудың топтық формасы мен бірлескен іс-әрекетке бағдарлануын талап етеді. со-
нымен қатар студенттер әр түрлі тәжірибелік жағдаяттарды талдап, модельдейді. олардың өз бетімен 
жұмыс  істеуінің,  қабілеттері  мен  нышандарының  дамуына,  өз  құзыреттіліктерінің  қалыптасуына 
септігін тигізеді.
 бағалаушы -  нәтижелі   компонент      студенттердің       ақпараттық құзыреттілігін дамыту үрдісінің 
негізгі ауыспалы ахуалдарын түрлі тәсілдер арқылы диагностикалауға болады: өзіндік бақылау, өзара 
бақылау, аралық бастапқы бақылау немесе соңғы бақылау арқылы. мұнда студенттердің құзыреттілікті, 
ақпараттық құзыреттілікті меңгеру деңгейлерінің белгілері анықталады [3, 12-б]. 
Ал  біз  өз  зерттеу  жұмысымызда  ақпараттық  қоғам  жағдайында  жоғары  мектеп  оқушыларының 
ақпараттық құзыреттілігін қалыптастыру көрсеткіштерін төмендегідей анықтадық:
 - білім беру жүйесінің әлемдік ақпараттық кеңістікке саналы түрде енуін қамтамасыз ету;
- ақпараттардың шексіз көлемі мен оны аналитикалық түрде өңдеуді қамтамасыз етуге даярлау;
-  интеракивтік  телекоммуникациялық  технологияларды  (интернет,  қашықтықтан  оқыту,  интерак-
тивтік тақта және т.б.) қолдануға даярлау;
- ақпараттық-білімдік ортаны модельдеу мен жобалау қабілетін дамыту және осы дағдыны өзіндік 
кәсіби қызметтеріне қолдана білулеріне даярлау;
- ақпараттық ортада жеке тұлғаның шығармашылық сапасы және өзіндік ақпараттық ортаны құруға 
дағдыландыру;  
 -  ақпараттық ортада коммуникативтік мәдениетті қалыптастыруға үйрету;
- тапсырманы  орындау  барысында  ақпаратты алу,  өңдеу, қабылдау, түрлендіру, сыни тұрғыдан 
ұсынылған  ақпараттар  негізінде  саналы  шешім  қабылдай  білуге,  өз  бетінше  мақсат  қоюға  және  оны 
негіздеуге,  мақсатқа  жету  үшін  танымдық  қызметті  жоспарлай  білу  және  бір-бірімен  сабақтастыру 
мәдениеттерін қалыптастыру.
нәтижесінде ақпараттық құзыретті болашақ маман қалыптасады.
Ақпарат көздерін игеру қазіргі ақпараттық қоғам заманында әрбір жеке тұлға үшін қажетті шартқа 
айналды. олай болса, олардың жеке тұлғалық қасиеттері мен мамандық құзырлықтарына жоғары талап 
қойылады. студенттердің ақпараттық құзырлығын қалыптастыру қазіргі таңда білім беру жүйесінде ең 
көкейкесті мәселелердің бірі болып отыр.
болашақ  мамандардың  ақпараттық  құзыреттілігін  қалыптастыруда  төмендегі  шарттар  орындалуы 
керек:
Қазіргі  білім  беру  жүйесіндегі  ақпараттық  кеңістік  туралы  біртұтас  түсінікті  қалыптастыру, 
студенттердің  ақпараттық  сауаттылығын  арттыруда  оқу-әдістемелік,  озық  тәжірибелерді  зерттеп, 
ақпараттарды өңдей білуді меңгерту;
студенттердің  ақпараттық  мәдениетін  қалыптастыра  отырып,  өз  қызметтеріне  ақпарат  көздерін 
тиімді пайдалануға дағдыландыру;
оқу–тәрбие  үрдісінің  ерекшеліктерін  ескере  отырып,  студенттердің  ақпараттық  құзыреттілігін 
қалыптастыруда ақпарат көздерінің мүмкіндіктерін тиімді пайдалануды меңгерту.
сонымен, қорыта айтқанда, болашақ маман – бұл қай кезде де, ең алдымен, кәсіби деңгейі жоғары, 
интеллектуалдық, шығармашылық әлеуеті мол тұлға. ол – ақпарат көздерін өмірге енгізуге дайын, оқу-
тәрбие ісіне жанашырлық танытатын, қоғамның ең озық бөлігінің бірі. оқу-тәрбие үрдісінің мазмұнына 
және ұйымдастырылуына комплексті тұрғыда қарайтын зерттеушілік ыңғайға бейім, теория мен прак-
тика іс-әрекетін біріктіре білетін, өмірлік құндылық қағидалары – адамгершілік, ізгілік, еңбекқорлық, 
парасатты мінез-құлық қасиеттерді бойына сіңірген маман. 
әдебиеттер тізімі
1.  ғалымжанова м.ә. мұғалімдердің ақпараттық құзыреттілігін дамытудың педагогикалық шартта-
ры. канд.дисс – Атырау, 2008.
2. кеңесбаев с.м. жаңа ақпараттық технологияны пайдалануда студенттерді қарапайым деңгейде 
дайындау  технологиясы  //  «педагогикалық  білім  беру  сапасы:  дамытудың  өзекті  мәселелері  мен 
болашағы» халықаралық ғ.-пр.конф.- Алматы, 2004.
3. Қараев ж.А., сардарова ж.и. болашақ бастауыш сынып мұғалімдерін қазіргі ақпараттық техноло-
гияларды кіріктірілген негізде меңгеруге дайындау мәселесі // білім-образование. - 2006. - №4

172
173
Подготовка учителеЙ к МеняЮЩеМуся Миру
заречная о. П.
филиал АО НЦПК «Өрлеу» ИПК ПР по Павлодарской области,
Республика Казахстан
аңдатпа 
мақалада  кембридж  университеті  бағдарламасының  негізінде  құрылған  және  мәселелерді  саналы 
тәсілдер арқылы белсенді оқыту әдістерін қолдана отырып, мұғалімдердің оқытылуын болжайтын жаңа 
үлгідегі  курстарының  енгізілуіне  байланысты  педагогтар  біліктілігін  арттыру  жүйесіндегі  өзгерістер 
қарастырылады. 
аннотация 
в статье рассматриваются изменения в системе повышения квалификации педагогов в связи с внедре-
нием курсов нового формата,  построенных на основе программы, разработанной Центром педагогиче-
ского мастерства совместно с кембриджским  университетом, и предполагающих обучение учителей с 
использованием активных методов обучения через сознательный подход к решению проблем. 
Abstract 
the  article  considers  the  changes  in  the  system  of  further  training  of  teachers  in  connection  with  the 
introduction of the courses of the new format, built on the basis of the program of the university of cambridge, 
and involve the training of teachers with the use of active methods of learning through the conscious approach to 
solving the problems.
традиционно главная задача образования понимается как формирование у учащихся системы знаний, 
умений и навыков по различным предметным областям. но на современном этапе развития общества, 
который характеризуется мощными потоками и массивами информации, предъявляются новые требова-
ния к образованию, предполагающие ориентацию не только на усвоение учениками определенной суммы 
знаний, но и на развитие его личности, познавательных и творческих способностей. 
новое образование сегодня не там, где мир воспринимается по схеме знаю - не знаю, умею - не умею, 
владею - не владею, а там где используется обучение действием: ищу - и нахожу, думаю - и решаю, иссле-
дую - и узнаю. на первый план выходит личность ученика, его готовность к самостоятельной деятельно-
сти по сбору, обработке, анализу и организации информации, умение рассуждать, доказывать, принимать 
решения и доводить их до исполнения.
ориентация на развитие ни в коем случае не отвергает и не принижает важности приобретения факти-
ческих знаний, необходимых каждому образованному человеку; оно только расставляет несколько иначе 
приоритеты, выдвигая на первый план усвоение прочных знаний и умений посредством продвижения 
ребенка в общем развитии.  по мнению л. с. выготского «…обучение может идти как вслед за развитием, 
так и впереди развития, продвигая его дальше»1. 
Для изменения обучения учащихся в контексте развития, учителям необходимо поменять стиль пре-
подавания и подходы к обучению. приняв как аксиому тезис «человека нельзя научить, развить, вос-
питать; он может только научить себя сам, то есть научиться, развиться, воспитаться», учителям нужно 
создать условия, при которых у учащихся появляется потребность «включения» в активный процесс по-
знания.
в  настоящее  время  в  казахстане  для  повышения  педагогического  мастерства  учителей  на  уровне 
международных стандартов реализуется программа, основанная на качественно новом подходе к повы-
шению квалификации учителей общеобразовательных школ. программа создана совместно с кембридж-
ским университетом и включает в себя обучение по семи модулям: критическое мышление, оценивание 
учебных достижений учащихся, новые подходы в образовании, использование икт в преподавании, со-
временные технологии работы с одаренными детьми и психолого-педагогические особенности препода-
вания в конкретных возрастных группах школьников. 
основная задача программы – помочь казахстанским учителям оценить и усовершенствовать их пе-
дагогическую практику. по этой причине современные подходы в преподавании и обучении рассматри-
ваются во взаимосвязи с действующей практикой учителя и профессионально-педагоги ческим контек-
стом 2.
вышеназванные курсы повышения квалификации называют курсами нового формата, т.к. они не при-
вязаны к преподаванию конкретных школьных предметов и дают учителю совершенно новые знания, а 
не повторение институтской программы. кроме этого на всех занятиях по программе кембриджского 
университета предполагается использование активных методов обучения, когда процесс обучения стро-
ится через сознательный подход к решению проблем. чаще всего используется групповой тренинг как 
самостоятельная форма обучения, когда знания, получаемые в группе, слагаются из предшествующего-
личного опыта участников и рефлексии групповой работы по достижению поставленных группой целей. 
являясь тренером трехмесячных курсов третьего (базового) уровня повышения профессионального 
мастерства учителей, я могу с уверенностью сказать, что успех занятий во многом зависит от личности 
тренера, его восприятия идей высказываемых учителями, умения организовать актуальную беседу, вжи-
вания в работу групп, организации последующей рефлексии. тренеру необходимо создавать ощущение 
личной ответственности, поддерживать интерес в процессе, объяснять, как полученные знания могут 
применяться в жизни, определять внутреннюю мотивацию каждого учителя, давая возможность общать-
ся и выбирать. 
еще один  вид деятельности, используемый на данных курсах – это совместная работа учителей по 
овладению знаниями в ходе групповой работы по теоретическим документам представленных тренером, 
например, составление кластера на занятии «определение возможных барьеров в обучении» при работе 
с ресурсом «что такое способности?», построение денотатного графа на занятии «критическое мышле-
ние».
Эффективный способ помочь обучающемуся осмыслить опыт - это спросить его, что он думает по 
этому поводу в процессе обмена идеями и впечатлениями между участниками. например, во время за-
нятия «барьеры в обучении» учителя размышляли над следующими вопросами: «какие барьеры в об-
учении существуют? что и кто может помочь детям обучаться? А были ли в вашей практике ученики, 
которые вас удивили? что, по вашему  мнению, мешает или помогает развивать способности учеников?».
Для повышения мотивации учителей к обучению мне, как тренеру, нужно было пояснять необходи-
мость получаемых на данных курсахзнаний и перспективу их применения на практике, например, не-
обходимость создания положительного психологического климата в классе, важность применения диа-
логового обучения и формативного оценивания.
в процессе занятий необходимо было помогать слушателям сфокусироваться на значении того, что  
происходит во время совместной работы по обсуждению проблем и осмыслению опыта, так, чтобы учи-
теля могли осознать факт приобретения новых знаний и обобщить полученные знания. Для этого, после 
группового обсуждения проводится обобщение знаний в доступной для слушателей форме – демонстра-
ция на интерактивной доске презентаций, например: «идеальный ученик - глазами учителя», «основные 
педагогические принципы», «содержательное обучение», «информатизация образования» и др. исполь-
зование  интерактивного  оборудования  и  электронных  визуальных  наглядных  пособий  (презентаций) 
способствовало  повышению  эффективности  занятия  и  активизации  процесса  обучения.  презентации 
также использовались для ознакомления слушателей с новым материалом, проведения обзора или синте-
за, донесения фактов и статистики.
специфика данных курсов заключается в фокусировании на  изменениях в поведении слушателей, а 
не на даче знаний. так чтобы в конце  курса слушатели  были способны делать свою работу по-другому, 
а не только узнать что-то новенькое. по моим наблюдениям обучение было наиболее эффективно, когда 

174
175
оно основывалось на обмене опытом так, например, при обсуждении на занятии «суммативное оценива-
ние», что такое оценивание и  в чем заключается функция оценивания. 
необходимо стимулировать слушателей улучшать приобретенные навыки. Для этого по окончании 
каждого занятия я озвучивала учителям вопросы для размышления над обучением, например, на занятии 
«критическое мышление»:
изменилось ли ваше понимание критического мышления? Аргументируйте. каким образом вы бу-
дете создавать условия необходимые для развития критического мышления учащихся? какие стратегии 
критического мышления вы сможете использовать в своей работе? какие надо освоить? будете ли вы 
развивать качества критического мыслителя в себе и своих учениках? какие?
Для того, чтобы помочь учителям «раскрыть» свое сознание, стимулировать воображение и полу-
чить необычные, оригинальные идеи использовались различные активные методы обучения, например, 
«мозговой штурм», когда группе сообщалась проблема, которую предстояло решить, путем озвучивания 
как можно большего количества идей, причем приветствовались любые, самые безумные, явно ошибоч-
ные идеи. я использовала следующие вопросы для организации «мозгового штурма»: каким вы видите 
образ «идеального ученика»? каковы отличительные черты информационного общества? сформулируйте, 
что такое лидерство и кого можно назвать лидером? почему говорят «лидером не рождаются, лидером 
становятся»? и т.п.
Закончились первые курсы по программе кембриджского университета, которые я провела в качестве 
тренера и теперь я могу сделать окончательный вывод об эффективности применяемых при обучении 
взрослых стратегий указанных в данной программе. моя деятельность преподавателя изменилась, я на 
занятиях стала применять новые подходы к обучению, которые действительно приносят положительные 
результаты, помогают учителям найти ответы на важнейший вопрос - как научить ученика тому, как 
учиться.
использованная литература
1. выготский л. с. избранные психологические исследования. - м., 1956.
2. руководство для учителя. третий (базовый) уровень. Аоо «назарбаев интеллектуальные школы», 
2012.

жүктеу/скачать 4,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: