Иіс сезуді тексеру үшін қош иісті неме өткір иісті керосин, духи, ванилин камфор құйылған флакондарды пайдаланамыз.
Тексерілушіге екі көзін жұмдырып, қолымен мұрынынң бңр тесігін жауып тұрады, кейін дәрігер ұсынған флакондағыны иіскеп, қандай иісті сезінгеніп немесе сезінбегенін анықтайды.
Егерде тексерілуші иісті мүлдем сезінбеген болса немесе нашар сезсе онда мұрынның шырышты қабығының зақымдалмағанына көз жеткізу қажет. Мидың мандай бөлігінің астындағы иіс сезіну шұңқыры зақымдалған болса, онда аносмия пайда болады. Ал егер, мидың самай бөлігінде ісік тәрізді аурулары яғни ірің немес қандайда бір паразитер болған жағдайда иісті елестері болады яғни ми қыртысындағы иіс сезінк орталығының тітіркенгіш белгісі болып табылады. Бұл көбінесе иіс елестердің соңынан тырыспа талмасы болады. II. Nervus opticus Көру анализаторы 4 невроннан тұрады. Бірінші неврон көздің торлы қабықшасындағы таяқшалар мен сауытшалар.
Екінші неврон көздің торлы қабықшасындағы биполярлы клеткалар.
Үшінші неврон көздің торлы қабықшасындағы ганглиозды яғни түйірлі клеткалары, олардың аксондары бірігіп өзара көру нервін құрастырады.
Төртінші неврон клеткалары сыртқы иінді денеде орналасқан. Оардың аксондары көру жолын құрастырады.
Көру анализаторының зақымдалуы мен тексеру әдістері. Тексеруді жүргізу: Тексерілушінің көз көргіштігін зерттеу. Яғни көздің көру қабілетін Сивцев кестесі арқылы тексереміз. Тексерілуші сол кестеден 5 м қашықтықта отырады, кейін әрбір көздің көру қабулеті жек тексеріледі, яғни бір көзді жауып қояды.
Егер төменен санағанда үшінші қатардағы әріптерді жақсы көретін болса, онда көздің көруі қалыпты. Сонымен қатар сол кесте бойынша көру қабілетін сол кестенің оң жағында көз көргіштігінің мөлшері белгіленеді.
Көру аясын тексеру. Әрбір көздің аясы периметр көмегімен жеке жеке тексеріледі. Периметрге жарық жақсы түсіп тұруы керек. Тексерілу кезінде көзі қолғалмауы керек ,сол үшін тексерілуші аспаптың ортасындағы ақ нүктеге қадап отырады. Дәрігер периметрдің әр жағына тексерілушіге бетін қаратып, оның көз алмасынының ауытқымауын қадағалап отырады. Ұшы аққа боялған арнай таяқшаның көмегімен әрбір көздің көөру аясын сыртқы, ішкі және жоғарғы , төменгі көру аясын кесереді.
Ал егер, төсектен тұра алмайтын науқастарды көру аясын шалап анықтайды. Ол үшін дәрігер науқастың қарсы алдына отырып, өзінің көзіне тура қарауды ұсынады да сұр саусағының оны көзіне таяп,жоғары төмен, оңға солға қозғайды. Науқастын саусақытың қозғалу аясын қаншалықты айырыптұрғанын бақылайды.
