II.Realization of meaning ( мағынаны ажырату) – Реализация– оқып жатқан тақырыптардың қажетін түсіну.
Мағынаны тану кезеңі негізгі кезең сондықтан оқылып жатқан материалдың қажеттілігін түсіндіреді. Стратегиялар:
• ББҮ
• Куббизм
• Блум таксономиясы
• Джигсо
• Өзара оқыту
• Жұптасып оқу
III.Reflectiion.( рефлексия, ой толғаныс) – тұжырымға келу, қорытындылау, жаңа білімді бекіту.
Бұл бағдарламаның қорытынды үшінші кезеңінде үйренгенін саралап, салмақтап ой елегінен өткізеді, білімді бекітеді. Оқушылар осы кезеңде өз шығармашылықтарын көрсете алады. Өзіне және сыныптастарына сын көзбен қарайды. Өздерін бағалайды. Оқып, білгендерін таразылайды. Стратегиялар:
• Венн диаграмасы
• Бес жолды өлең
• Еркін жазу
• Эссе
• Автор орындығы
• Пікіралас
• Әлемді щаралау
Сын тұрғысынан ойлау дегеніміз не? • Шындалған ойлау, кез келген даму деңгейіне байланысты мәселелерге сыни көзбен қарау;
• Күрделі мәселелерді шешуге, аса маңызды, жауапты шешімдер қабылдауға құштарлық;
• Үйрету мен үйрену бірлігінен, үйренудің қызығушылығынан тұратын, үйренушінің сеніміне негізделген құрылым.
«Оқу мен жазуды сын тұрғысынан ойлауды дамыту» технологиясының стратегияларын сабақта қолдану барысында көрсеткен нәтиже;
1. Оқушының оқуға қызығуы артады
2. Іскерлік дағдысы
3. Ойлау белсенділігі
4. Тапқырлығы
5. Өзіне деген сенімі қалыптасады.
СТО – дамыту сабақтарының мақсаты біреу нақты сабаққа байланысты. Міндеттері үш түрлі болады. Олар: мазмұнға байланысты, СТО -ды дамытуға байланысты, топпен жұмысқа байланысты. Сабақ құрылымы үш кезеңнен тұрғанымен, ондағы қолданылатын стратегиялар ауыса береді. Ал, кейбір стратегиялар кезеңге нақты арналған. Сол себептен, орынымен пайдаланған ұтымдырақ болады.
Сабақ кезеңдеріне байланысты қолданылатын стратегияларға тоқталып өтейік:
Оқушылардың ауызша сөйлеу тілін дамытатын СТО стратегиялары.
Оқу мен жазуды сыни тұрғыдан дамытудың басты жолы сабақ өткізу барысында СТО стратегияларын тиімді қолдана білу. Стратегияларды әр сабақтың мақсат-міндетіне сәйкес тиімді қолдану мұғалімнің шеберлігіне, ізденісіне байланысты. Сонда ғана оқушының оқуы мен жазуына, тілдік әрекетке өзгеріс енгізуге болады. Өз ойын айтуға еркіндік берілгенін бала сезінгенде ғана ашылады және нәтижелі болады.Оқушылардың ауызша тілін дамытатын төмендегідей стратегиялар қолдануға болады:
«Алты қалпақ» стратегиясы -қалауы бойынша қатысушылар шығып, қалаған түсті қалпағын алып 6 топқа бөлінеді, оқылған баяндама түрлі түсті қалпақ арқылы талқыланады , әр топ өз ойларымен бөліседі.
1980-ші жылдардың басында, дәрігер Эдвард де Боно «Алты ойланатын қалпақ» техникасын ойлап тапты – бұл Батыстағы брейнсторминг техникасының кең тараған және сүйікті түрінің бірі.
