Институты

10 
көлеміндегі сандардың реттік катарын анықтап, осы 
сандардың цифрын аж ы рата білуге жөне 10-ға дейін санай 
білуге жаттықтыру. Сан заттардың үлкен-кішілігіне, олардың 
арақашықтығына, кеңістікте орналасуьша, санау бағыттарына 
(солдан оңға к а р а й немесе солға қ а р а й ) бай лан ы сты
болмайтыньін түсіндіру.
Пішін. Балаларға төртбүрыштың қасиеті туралы ұғымды: 
төрт бұрыш, төрт бұрыштың төрт қабырғасы, төрт төбесі 
болаты ны н (өр т ү р л і төрт бүры ш тарды көрсетіп , топ 
бөлмесінен таптыра отырып) түсіндіру.
Б ө л м ед егі, а й н а л а д а ғы за т т а р мен бүй ы м дардан
геометриялы қ пішіндерді, төртбүрышты затты көре білуге 
үйрету (мысалы: доп — қарбыз, шар — тостаган, табақ, тегене
— дөң гелек, үйдің төбесі, үстелдің беті, кілем ш е — тік 
тө р тб үры ш , о р а м а л — ш ар ш ы , ү ш б үры ш ты о рам ал — 
үшбүрьпп, күбі — цилиндр).
Ш аш қ а т а ға т ы н ш олпы м ен тан ы сты р ы п , ш олпы
тастарының көзі — дөңгелекке, сопақшаға үқсас екенін айтып, 
сондай-ақ, шаршыға, дөңгелекке, үшбүрышка, төртбүрышқа 
үксас зергерлік бүйымдармен таныстыру. Үрленген қарын — 
дөңгелек, торсы қ — сопақша, төрт қабырғасы тең кебеже, 
сан ды қ ж өне куб, ц и л и е д р ге үқсас заттар д ы бөлмедегі 
ойыншық, мүліктерден тауьш айтуға үйрету.
Көлем. Шартты өлшеуіштің көмегімен заттың үзындығын, 
енін, биіктігін аны қтау. Сүйық жөне сусымалы заттарды
өлшеп, көлемін табуға үйрету. Шартты өлшеуіштің көмегімен 
өлшеу арқы лы заттың белгілі бір бөлігін анықтау жөне ол 
бөлігін шартты өлшеуішпен неше рет өлшегенін білу, өлшеуді 
қолданғанда 5 көлеміндегі сан қүрам ы ж еке бірліктерден 
қүралғанын көрсету.
Шартты өлшеуіштердің көмегімен (мысалы: тостағанмен 
тегенедегі қымыздың, ағаш қасыкпен табақтағы жарманьщ 
мөлшерін білуге болады) сүйьщ жөне сусымалы денелердің 
көлемін анықтауға үйрету. Заттардьщ үзындығы, ені, биіктігі, 
жуандығы бойьшша өзгешеленетіні туралы үғымды нақтылай 
түсу, сөйлегенде дүрыс білдіруге үйрету керек.
Кеңістікті б ағдарлау. Кеңістікті бағдарлау үғьшдарын 
кеңейту, сол ж ақта, оң ж ақта, жоғарыда, төменде, алдында, 
артьшда, алыс, ж ақын дегенді ажыратып, айта білуге үйрету.
Ж а й л а у көрінісі бейнеленген сю ж етті сурет арқы лы
түсіндіру. Өзі түрған жерінде қай бағытты үстап түрғанын, қай 
жағында не орналасқанын бағдарлай білуге үйрету (мысалы: 
та б и ға т аясы н д ағы б а қ ы л а п тү р ған б аланы ң бейнесі

жүктеу/скачать 7,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: