Бүйрек пен зәр шығару жүйесінің аурулары бар науқастарды тексеру әдістері. Құралдармен зерттеу әдістері.
Инструменттік әдістер
Бүйрект және несеп шығару жолдарын тексеруде қолданылатын инструменттік әдістерді төмендегідей топтарға бөлуге болады:
1. Эндоскопиялық әдістер
2. Рентгенологиялық әдістер
3. Радиоизотопты әдістер
4. Ультрадыбыс қолдану әдістері
5. Биопсия.
Эндоскопиялық әдістерге цистокопия, хромоцистоскопия жатады. Цистокопия – қуық ішін әдейі аспап цистоскоппен қарау. Хромоцистоскопия – я организме жіберілген бояу индигокарминнің (0,4%индигокармин ерітіндісінің 2-3 мл венаға егеді, немесе оның 20мл – ін бұлшықетке егеді) несеп жолдары арқылы бөлінуін цистоскоппен қарау. Бүйрек және бүйрек жолдарының қызметі бұзылмаған жағдайда бояу несеп жолы саңылауларынан 3-5 минуттан кейін бөл#не бастайды (венаға еккенде). Бұлшықетке екен бояу 10-15 минуттан кейін бөлінсе бастайды.
Рентгенологиялық әдістердің түрлері:
1. Жалпы шолу урографиясы
2. Экскреторлы урография
3. Жоғары лама (рероградты) урография
4. Пневморен
5. Бүйрек артерияларының ангиографиясы
6. Компьютерлік томография.
Жалпы шолу урографиясы – несеп жүйесінің жалпы рентгендік суретін түсіру. Бұл әдіспен бүйректердің орның және әктелген бүйрек тастарын анықтауға болады.
Экскреторлық урография – несеп шығару жүйесінің рентгендік суретін контрасттық затты (уротраст, верографин, урогрфин) венаға, не тері астына, бұлшықетке жіберген нен кейін түсіру әдісі. Экскреторлық урография әдісімен несеп жүйесінің көптеген ауруларын анықтауға болады (бүйрек тасы ауруы, даму аномалиясы, пиелонефрит т.б.).
И + арғарай қатты керек болватса жасыл кітаптан (ішкі аурулар) 229-дан 231-бетке дейін оқып алыңдар, ато жазған ға слишком көп. Менде адаммынго)
Қан түзу жүйесінің аурулары бар науқастарды тексеру әдістері. Сұрастыру. Диагностикалық маңызы.
Қан түзу жүйесі ауруларын сұрап тексеру
Шағымдарын анықтау: қалтырау, әлсіздік, бас ауруы, бас айналу, құлақтың шуылы, көз алдының қарауытуы, жүрек аймағындағы ауру сезімі, жүрек қағуы, ентігу, естен тану, дімкәстік, жұмысқа қабылетінің азаюы, терінің қышуы, тәбеттің төмендеуі, жоғалуы, дәмнің бұрмалануы, жүрек айну, жұтудың бұзылысы, жүдеу, азу, қанағыштық, сүйектің сырқырауы, аранындағы ауру сезімі, оң және сол қабырға астындағы ауру сезімі, лимфа түйіндерінің үлкеюі – негізгі шағымдарды айырып алу және талдап сараптау.
Осы дерттің даму тарихын (дерттің анамнезі) анықтау – Дерттің басталу ерекшеліктері (себебі, қандай шағымнан), қалай (кенеттен, бірте-бірте), әрі қарай ағымы (шағымдар даму реттілігі, бәсеңсуі, өршуі) оның айқын көрінісіне дейін нақтыланады. Сонымен қатар жасалған емдік шаралар – өздігінше, дәрігер көмегі, оның тиімділігі.
Өмір тарихы – негізгі алынатын мәліметтер – өмірінің әр кезеңінде болған қолайсыз жайттар мен дерттері туралы мәлімет – бала кезіндегі дамуы мен өсуі (жасына сәйкес дамып өсті ме), оқуы (мектепте оқуы, қалыс қалған жоқ па?); еңбек жолын бастауы, әскер қатарында болуы, спортпен шұғылдануы.
Әлеуметтік-тұрмыстық жағдайы: тұрған жерінің жағдайы – бала кезінде, осы күндері; қаржылық жағдайы.
Тағамдану жағдайы: реттілігі мен тәртібі, құнарлығы, емдәм, ащыны, тәттіні, қышқылды, тұзды тағамдарды және т.б. жақсы көруі.
Жұмыс жағдайы: қызметінің түрі, жұмыс уақытының тәртібі, кәсіпшілік зиянды жайттар.
Зиянды әдеттері: темекі шегу – қанша жастан, қандай мөлшерде, арақ, анаша, қою шәйды пайдалану, кейбір дәрілік заттарға (кофеин, фенацетин, транквилизаторлар және т.б.) әуестенуі.
Болған деттері – балалық және ересек кезінде кезінде. Оталар, жарақаттар. Қан және оның қоспаларын құю.
Аллергиялық әсерленулер – тағамдық заттарға, әртүрлі дәрілерге, вакциналарға, қан сарысуына. Аллергиялық дерттердің болуы (ринит, есек жемі, Квинке ісігі, поллиноздар).
Жанұялық анамнезі –жанұясы мүшелерінің (ата-анасы, жұбайы, балалары, аға-іні, әпке-қарындастары, немерелері) жасы мен денсаулығы немесе жасы мен өлу себебін анықтау қажет. Әжелері мен аталары туралы да мәлімет алған дұрыс; жанұя мүшелері мен жақын туғандарының денсаулығы – оларда диабет, жүрек дерттері, гиперхолестеринемия, артериалдық гипертензия, инсульт, бүйрек аурулары, туберкулез, артрит, рак, анемия, аллергия, астма, бас ауруы, қояншық, психиқалық аурулар, алкоголизм, нашақорлық және осы жайттар белгісінің өзінде бар болуын анықтау.
Отбасындағы жағдайы. «Сізбен бірге кім тұрады?», «Ауырғаныңызда немесе қажеттік жағдайда сізге кім көмек көрсетеді?».
Күнделікті тіршілігі. Оянғаннан ұйықтағанға дейін күні қалай өтетінін сұрау керек. («Күніңіз қалай өтеді?»). («Алдымен қандай тіршілік жасайсыз, сосын не істейсіз?»)
Жұмыс жасау мен демалысы.
Әлеуметтік – психологиялық анамнезі (мінез – құлқы, сана-сезімі, рухани жағдайы, ой-өрісі) – науқас туралы жеке тұлға ретінде маңызды және қажетті мәлімет анықталады.
Соңғы 6 айдағы еңбекке қабылеттілігі. Мүгедектік – бар? Жоқ?
Достарыңызбен бөлісу: |