Искакова Ш. Г

13 
Plural form of the noun 
(Зат есімнің көпше түрі) 
Қазақ тілінде зат есімнің көпше түрі оның жекеше түрлеріне –лар/ -
лер/- тар/-тер/-дар/-дер көптік жалғауының жалғануы арқылы жасалса, 
ағылшын тілінде зат есімнің көпше түрі көбіне жекеше түрдегі зат 
есімдерге -s/-es жалғауларының жалғануы арқылы жасалады. Олардың 
оқылуы əртүрлі болады: 
a) 
-s жалғауы дауыстылар мен ұяң дауыссыздардан соң [z] болып 
оқылады: 
a toy - ойыншық 
toys |biz] - ойыншықтар 
a girl - қыз 
girls [дз:1г] - қыздар 
Қазақ тілінде егер зат есім жіңішке дауыстылар мен ұяң 
дауыссыздарға аяқталса, онда зат есімге -лер,-дер жалғаулықтары 
жалғанады: əже - əжелер кеме - кемелер 
күн - күндер 
егіз - егіздер 
ə) 
ағылшын тілінде -s жалғауы қатаң дауыссыздардан соң [s] 
болып оқылады: 
a student - студент students [stju:dsnts] - студенттер a map - карта
maps [maeps] - карталар 
Қазақ тілінде жуан дауыстылар мен қатаң дауыссыздарға аяқталған 
зат есімдерге -лар, -тар, -дар жалғаулықтары жалғанады: ата - аталар ана 
- аналар 
қазақ - қазақтар 
адам - адамдар 
б) 
ағылшын тілінде х əрпі мен ss, sh, tch, сһ тіркестеріне 
аяқталган зат есімдерге -es жалғауы жалғанады да, [iz] болып оқылады: 
a match - сіріңке 
matches [meetjiz] - сіріңкелер 
a box - қорап 
boxes ['boksiz] - қораптар 
a dress - көйлек 
dresses [’dresiz] - көйлектер 
a bench - орындық benches ['bentjiz] - орындықтар 
в) 
ағылшын тіліндегі күрделі зат есімдерде көптік жалғауы негізгі 
зат есімге жалғанады: 
a father-in-law 
fathers-in-law 
a daughter-in-law 
daughters-in-law 
г) 
ағылшын тілінде жекеше түрдегі зат есім у əрпіне аяқталып, 
оның алдында дауыссыз тұрса, -es жалғауы жалғанады да, у əрпі і əрпіне 
өзгереді: 
a city - қала 
cities [sitiz] - қалалар 
a baby - бөбек 
babies [beibiz] — бөбектер 
Ескерту. Егер зат есім у əрпіне аяқталып, оның алдында дауысты 
тұрса, у əрпі өзгермейді: 
a toy - ойыншық 
toys [toiz] - ойыншықтар 
a boy - ер бала 
boys [boiz] - ер балалар 

14 
ғ) 
ағылшын тілінде кейбір зат есімдердің көпше түрі түбір 

жүктеу/скачать 1,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: