Тері меланомасының аурушаңдық көрсеткіші Қазақстан бойынша орташа есеппен 1,7%ооо тең, ал оның әрбір облыстарында бірыңғай емес (№12- сурет), ең жоғарғы аурушаңдық көрсеткіші Шығыс-Қазақстан (3,0%ооо), Қарағанды (2,8%ооо), Қостанай (2,7%ооо), Павлодар (3,0%ооо) облыстарында және Алматы қаласында (2,8%ооо) тіркелген, сонымен қатар ең төменгі көрсеткіш - Қызылорда (0,3%ооо) Оңтүстік Қазақстан (0,6%ооо), Ақтөбе (0,7%ооо), Атырау (0,7%ооо) және Жамбыл (1,0%ооо) облыстарында анықталған.
Жас пен жыныстық ерекшеліктері. Әйелдер ер азаматтарына қарағанда жиірек ауырады және неғұрлым жас ұлғайған сайын ауруға шалдығу мүмкіншілігі ұлғая түседі (70-тен асқандарда). Тері рагындағы жасқа байланыстылық, меланомада сезілмейді
Эпидемиологиялық заңдылықтары:
Эпидемиологиялық заңдылықтары:
Ультракүлгін сәулесіне көбірек қақталған сайын соғұрлым қауіпті, әсіресе, 12 мен 16 сағат аралығында, себебі бұл мезгілде ультракүлгін сәулесінің мөлшері (дозасы) өсіп, оның тікелей зианды әсері басым келеді.
Меланомамен еуропалық ақ нәсілді этностар жиі шалдығады. Әсіресе, олардың шаштары және көздерінің қаралығы аз болса.
Қазақстан және Қырғызстанға қоныс аударғандарда (еуропалықтар), жергілікті тұрғындарға қарағанда науқастардың саны мен аурушаңдық көрсеткіштері жоғары екендігі анықталған.
Орта теңіз аймағында тұратындарда, еуропалықтарға қарағанда, тері меланомасы аз кездеседі, себебі олардың терісі пигментке бай, ол күнге қақталған кезде қорғаныс рөлін атқарады.
Меланомада, өлім саны тері рагына қарағанда 5-6 есе жоғары, бұл меланоманың адам өміріне өте қауіпті ісік екенін білдіреді.
Кликалық түрлерімен белгілері
Кликалық түрлерімен белгілері
Меланома теріде өте жиі орналасады, ал көздің қарашығында, әйелдердің сыртқы жыныс мүшелерінде, қынапта және тік ішекте сирек кездеседі. Көбінесе меланома аяқта, кеудеде және қолда пайда болып, тек 10-20,0% жағдайда бас пен мойынды зақымдайды.
Меланома негізінде үш бағытта өседі: 1-тері үстімен, 2- терінің жан-жағына, 3- аралас тері ішімен және тері астымен. Тері үстімен өскен кезде көлемі жайылып ұлғаяды, мұны көлденең бағыттағы өсу дейді. Бұл кезде терінің зақымдануы негізгі теріге дейін жетеді. Ал енді өсудің екінші деңгейінде ісік тік бағытта өсіп, негізгі теріні зақымдап, одан соң бөгелме ісікті береді, және аралас түрде де кездеседі.
