Общая психология: Курс лекций

зерттеулерден аңғарғанымыз үмытудың ең 23 пайызы 
бірінші күннің. еншісіне тиеді жөне қайта жаңғырту мен 
қабылдауды бөліп түратын аралықтың өсуіне қарай үмыту 
кебейе түседі. Уақытында қайталауды үйымдастыру 
нәтижесінде есте материал біршама үзақ сақталады.
. 
§5. Естің дара ерекшеліктері
Әрбір адамның есінің өзіндік ерекшеліктері болады. Естің 
даралық ерекшеліктері оның күшінен байқалады. Кейбір 
адамдар күшті есімен ерекшеленсе, ал енді біреулеріне елсіз 
ес төн. Ес сапасыңда белгілі дара ерекшеліктері аңғарылады. 
Жеке түлғаның іс-әрекетін сипаттайтын естің даралық 
ерекшеліктері жеке түлғаның қасиеттері болып табылады. 
Адамдар өртүрлі материалды әртүрлі тосілдермен есте 
Қадцырады. Біреулер суреттерді, адамдарды, заттарды, түстерді, 
дыбыстарды ерекше жақсы есте қалдырады. Бүлар кернекілік 
~ бейнелік түрдегі естін, өкілдері болып табылады. Екінші 
бір адамдар ойларды, сөздік ережелер, ми үғымдары, 
формулаларды және т.б. есте жақсы қалдыруға бейім түрады. 
Олар сөздік-логикалық түрдегі естің өкілдеріне жатады. 
Үшінші топтағы адамдар көрнекілік-бейнелік және сөздік- 
логикалық естерді бірдей жақсы үстайды.
Олардан басқа, есте қалдыру жене қайта жаңғырту 
үрдісінде негізгі анализаторлардың қатысу дережесіне 
байланысты естің типтерін ажыратады. 
Осы түрғыдан естін
темендегі 
түрлерін беледі: көру, есту, қозғалыс және аралас 
естер (көру-есту,(көру-қозғалыс жөне есту-қозғалыс). Бір 
топтагы адамдар көрген заттар мен қүбылыстарды есінде 
берік қалдырады, екінші топтағылар ~ естігенін үмытпаиды, 
үшіншілер — қозғалыс түйсіктерінің кемегімен, төртінші- 
лері — аралас естің тәсілімен жақсы есте қалдырады.
Мөселен, үлы өнер адамдарының ішінде ес үрдісі күшті 

жүктеу/скачать 11,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: