АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚЫТУДА CLIL ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ

272 
Оқушылар ағылшын тілін үйренуде CLIL технологиясын қолдана отырып, 
жаңа және қызықты ақпараттарды меңгере алатынын көреді.
Бұл технология 
нақты мәселелерді шешу үшін қолданылатындықтан,
оқушыларға 
тілді үйрену 
бірден маңыздырақ болады. Тілдің интеграциялық әдістемесі материалдың 
стандартты көрсетілімінен бас тартуға және кеңірек білім алуға мүмкіндік 
береді, бұл болашақта кәсіби және күнделікті қарым-қатынас үшін пайдалы 
болатыны сөзсіз.
Оқытудың мұндай тәсілін біздің оқытушылар сыныптан тыс жұмыста сәтті 
қолданады. "The Speaking club" жобасы аясында ағылшын тілі мұғалімдері 
жобалық қызметке негізделген факультативтік сабақтар өткізеді. Бұл әдіс 
оқушылардың зерттеу дағдысын дамытуға ықпал етеді. Іс жүзінде балалар 
ағылшын тілін бөлек үйретіп қана қоймай, онымен бірге басқа пәндерді де 
үйренуге болатындығын түсінеді.
Мәселелерді пәнаралық негізде шешкен кезде 
әртүрлі білім деңгейдегі оқушылардың топтық жұмысы мүмкін болады. 
Мұндай сабақтардың идеясы басқа пәндерде «тілді қолдану» бойынша 
жобалық-зерттеу дағдыларын дамыту болып табылады.
Б
ұл факультативтік 
сабақтар тілді үйренуге
деген мотивацияны айтарлықтай арттырады. 
Интернеттің арқасында біз өте қызықты ресурстарға қол жеткізе аламыз: 
біз кітаптарды, мәтіндерді, әңгімелерді оқимыз, фильмдерді, бейнелерді, оқу 
және ойын материалдарын пайдаланамыз. Біз онлайн мұражайларға виртуалды 
экскурсиялар жасаймыз.
Біздің мектепте пәндік-интеграцияланған факультативтік білім беру 5-6 
сыныптарда жүзеге асырылады. Оқушыларға "Heroes of Independence" және 
"All-time hero" модульдері ұсынылады. "Heroes of Independence" модулі 
біріктірілген курс болып табылады және Қазақстан тарихы, туған жер тарихы, 
әдебиет, орыс, қазақ тілдері сияқты пәндерді логикалық түрде қосуды және 
біріктіруді көздейді. Бұл модульде біз мемлекетіміздің дамуына үлес қосқан 
тұлғалармен танысамыз. Сонымен, осы модуль сабақтарында CLIL 
технологиясы көмегімен келесі жобалар орындалды: 
- Балқантаудың қасиетті перзенті (Қарағанды облысының еңбек сіңірген 
ұстазы туралы) 
– Тоқтар Әубәкіров – батырға құрмет пен даңқ 
- Авторлық поэзия 
- Әлихан Бөкейханның дәйексөздеріндегі тәуелсіздік идеялары. 
Бұл жобалар қалалық, облыстық және республикалық конкурстарда сәтті 
ұсынылып, жүлделі орындарға ие болды. 
Бұл жобалар қалалық, облыстық және республикалық конкурстарда сәтті 
ұсынылып, жүлделі орындарға ие болды. (1-4 суреттер) 
Біздің мектеп Бауыржан Момышұлының есімімен аталатындықтан, "All-
time hero" атты екінші модуль батырдың өмірі мен шығармашылығына 
арналған. Мектеп кітапханасы оқушылардың ағылшын тіліндегі ғылыми-
зерттеу жұмыстарымен толықтырылды.Сондай-ақ, жұмыстар қалалық, 
облыстық, республикалық деңгейдегі ғылыми конференциялар жинақтарына 
енгізілді. 

273 
Сурет 1 Сурет 2 Сурет 3 Сурет 4 
Осы технологияның көмегімен ағылшын тілін үйрену мақсатты сипатқа ие 
болады, өйткені тіл нақты коммуникативті мәселелерді шешу үшін 
қолданылады, 
әлеуметтік-мәдени 
құзыреттілік 
қалыптасады, 
пәндік 
терминологияның сөздік қоры байытылады. Бірақ бұл міндеттерді жүзеге асыру 
үшін шет тілі мұғаліміне жоғары талаптар қойылады.
Әрине, ол тиісті тақырыпты ана тілінде оқуды толығымен алмастыра 
алмайды, бірақ оны айтарлықтай толықтыра алады. Осылайша, тақырыптық 
материал күрделілік деңгейінде оқушылардың ана тіліндегі пән бойынша 
қазіргі білім деңгейінен сәл төмен таңдалуы керек. Мәтінмен жұмыс жасау 
тапсырмалары тақырыптың мазмұнына назар аудару арқылы, оқушылардың 
мәтінді түсіну, мәтіннің негізгі идеясын талқылау және тексеру процесіне тарту 
үшін жасалуы керек. Тапсырмалар тілдік формалардың ерекшеліктерін 
көрсетіп, оларды құру және қолдану қабілетін дамытып, өзін-өзі және өзара 
бағалау сияқты тексеру мен бағалаудың әртүрлі түрлерін қолдануы тиіс. 
Тапсырмалар оқушылардың дербес және шығармашылық белсенділігін, шет 
тілінде ауызша және жазбаша сөйлеуге арналған коммуникативті 
тапсырмаларды ынталандыруы керек.
Оқушылар тілдік, мазмұндық және 
коммуникациялық қиындықтарды өтеу стратегияларымен таныс болуы керек.
Сурет 4 Сурет 5 Сурет 6 
Факультатив сабақтары барысында
Сонымен қатар, CLIL әдістемесі негізінде оқу материалын жоспарлағанда 
мұғалім үшін оқушылардың жас ерекшеліктерін, олардың шет тілін меңгеру 
деңгейін және шет тіліндегі оқу материалын қабылдауға дайындығын ескеру 
маңызды. 
Оқушы тілдік материалдың жеткілікті үлкен көлемінен өтеді, бұл тілдік 
ортаға толығымен ену болып табылады. Сондай-ақ әртүрлі тақырыптармен 
«Ғылымға алғашқы қадам» 
танымдық-шығармашылық 
фестивалі, 3 орын
«Әлихан оқулары» 
республикалық 
байқау, 1орын 
Қалалық зерттеу жұмыстары 
онлайн-конференциясы, 2 
орын
республикалық байқау, 
1орын
«Алаштың Ахметі» IV 
облыстық ғылыми-
тәжірибелік
конференциясы

274 
жұмыс істеу нақты терминдерді, белгілі бір тілдік конструкцияларды меңгеруге 
мүмкіндік беретінін, бұл оқушылардың сөздік қорын пән бойынша 
терминологиямен толықтыруға көмектесетінін және оны одан әрі меңгеруге 
және алған білімдері мен дағдыларын қолдануға дайындайтынын атап өткен 
жөн. 
Мұғалім де өз кезегінде оқу материалын беру мен оқу іс-әрекетін 
ұйымдастырудың сан алуан формалары мен әдістерін қолдану, оқушылардың 
жеке қабілеттерін ескере отырып, үнемі шығармашылық ізденісте болу сияқты 
белгілі талаптарды қоюы керек. CLIL әдістемесі бойынша жұмыс істейтін 
мұғалім нақты кәсіби құзіреттілікке ие болады. [2, 119 б.] 
Қорытындылай келе, бұл әдістеме оқу процесінің көптеген мәселелерін 
шешуге мүмкіндік беретін шет тілін оқытудың дәстүрлі емес тәсілі екенін атап 
өткен жөн. Барлық факторларды дұрыс есепке ала отырып, пәндік-тілдік 
интеграция әдістемесін қолдануға мүмкіндік береді 
- оқушылардың шет тілдерін үйренуге деген ынтасын айтарлықтай 
арттыру; 
- балаларды күнделікті қарым-қатынаста шет тілін саналы және еркін 
қолдануға үйрету; 
- балалардың ой-өрісін кеңейту, басқа мәдениеттер мен құндылықтарды 
үйрену және қабылдау; 
- оқушыларды таңдаған мамандығы бойынша қосымша білім алуға 
дайындау. 
Әдебиет: 
1. Малерс А., Марш Д., Перес-Видал C., The CLIL Compendium жинағы, 
2002.
2. Дэвид Марш, Еуропадағы MT+2 деңгейіне жету үшін мазмұн мен тілді 
біріктірілген оқытудың (CLIL) өзектілігі мен әлеуеті, Еуропалық комиссия DG 
EAC, 2002

жүктеу/скачать 6,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: