«Жалпыұлттық құндылықтар негізінде білім беру және тәрбиелеу»


ЗАМАНАУИ КОЛЛЕДЖДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ЖАС МАМАНДЫ



Pdf көрінісі
бет143/188
Дата25.11.2023
өлшемі6,46 Mb.
#127328
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   188
Байланысты:
материал пед

ЗАМАНАУИ КОЛЛЕДЖДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ЖАС МАМАНДЫ 
ДАЙЫНДАУ 
 
Мұқаметжанова Жанар Дәуренқызы 
 
Балқаш қаласы, «Қазақмыс» корпорациясының Политехникалық 
колледжі» ЖМ 
 
Бұл мақалада колледждегі жас мұғалімдердің инновациялық ізденістерін 
ұйымдастырудың ықтимал тәсілдерінің бірі қарастырылады. Алға қойған 
мақсатқа жету жас мұғалімдердің инновациялық белсенділікке бағдарлануын 
қалыптастыру арқылы мүмкін болады.
В данной статье рассматривается один из возможных способов 
организации инновационных поисков молодых учителей в колледже. 
Достижение поставленной цели возможен путем формирования ориентации 
молодых учителей на инновационную деятельность. 
Даму - кез келген адамның іс-әрекетінің ажырамас бөлігі болып табылады. 
Тәжірибе жинақтай отырып, іс-әрекеттерін, әдістерін жетілдіре, өзінің ақыл-ой 
мүмкіндіктерін кеңейте отырып, адам сол арқылы үнемі дамып отырады. 
Мұндай даму құралдарының бірі инновациялық технологиялар болып 
табылады. Бұл - педагогикалық іс-әрекет нәтижесіне тиімді қол жеткізуді 
қамтамасыз ететін мұғалімдер мен студенттердің өзара әрекеттесуінің 
принципті жаңа тәсілдері, әдістері.
Қазақстандық қоғамының қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің барлық 
субъектілерінің бәсекеге қабілеттілігін қаншалықты сақтай алатындығына 
байланысты. Сондықтан Қазақстанда білім беруді дамытудың перспективалы 
бағыттарының бірі кәсіби біліктілікті арттыру, озық тәжірибені тарату, 
инновациялық білім беру ортасын құру болып табылады.

Бүгінгі таңда Қазақстан біліміне бастамашыл, өзінің кәсіби мақсатын анық 


сезінетін, барлық жаңалыққа ашық, жаңашылдыққа оптимистік көзқараспен 
қарайтын белсенді, ұтқыр ұстаз қажет. Өйткені, мұндай ұстаз заманауи білім 
берудің негізгі бағыттарын тиімді жүзеге асыра алады. 
Балқаш қаласының «Қазақмыс» корпорациясының Политехникалық 
колледжінде оқу үдерісінде инновациялық технологияларды қолдану бойынша 
аналитикалық ақпарат. 
Уақыт өте жылдам... Әсіресе оның өмірде болып жатқан өзгерістерден өтіп 
жатқанын байқайсыз. Бұл өзгерістер, ең алдымен, ғылым мен техниканың 


349 
жетістіктерін күнделікті өмірге енгізумен байланысты. Қазіргі білім беру 
жүйесі педагог қызметінің басым бағыттарының өзгеруіне әкеледі: оқыту емес, 
білім алушының өз бетінше шығармашылық ізденісіне жағдай жасау.
Жұмысымда төртінші жыл АКТ қолданамын, жас маманмын. Біздің 
колледжде барлық кабинеттер мультимедиялық. Сыныптарда лицензиялық 
бағдарламалық жасақтамалар, компьютер, экран бар. Түрлі оқу-әдістемелік 
кешендер 
бойынша 
электронды 
оқулықтар, 
анықтамалықтар, 
аудиоэнциклопедиялардан тұратын медиатека құрылды.
Тәжірибе көрсеткендей, дайын мультимедиялық программалық пакеттерді 
пайдалана отырып, сабақтың осы түрінде бірінші курстардағы сабақтарда жаңа 
материалды сабақ ретінде, алған білімдерін тиянақтау үшін қолданған 
тиімдірек. Компьютерлік презентациялардың артықшылығы - сабақтың 
қарқынының жоғарылауы, олар іс жүзінде дәстүрлі бор мен тақтаны 
ауыстырады. Сабақтың барлық маңызды кезеңдерін мұғалім слайдтар мен 
флипчарттарға алдын ала жазып алады, сондықтан тақтаға жазу үшін сабақтан 
уақыт бөлудің қажеті жоқ. Презентациялар мен флипчарттардың тағы бір 
жағымды жағы - студенттердің көз алдында қажетті ақпараттың үнемі болуы, 
сонымен қатар қажет болған жағдайда сабақтың кез келген кезеңінде қажетті 
ақпаратты қайтару. Осылайша, есте сақтаудың екі түрі (көрнекі, есту) білім 
алушыларға бірден жұмыс істейді, бұл жаңа материалды жақсы меңгеруге 
ықпал етеді. Білім алушыарға әсіресе АКТ-ны қолданатын сабақтар ұнайды, 
өйткені оқу материалын меңгеру тезірек және оңай. Сабақтың барлық 
кезеңдерінде оқушылар эмоционалды түрде өтеді. Бұл пәнге, оқуға, колледжге 
деген оң көзқарастың қалыптасуына ықпал етеді. Сабақ барысында оқушылар 
жаңа материалды меңгеріп қана қоймай, табысқа жету жағдайларын бастан 
кешіреді. Жетістік сезімі білім алушыларға кейіннен білімді бақылауда жақсы 
нәтиже көрсетуге көмектеседі. 
Өз сабақтарымда АКТ-ны қолданудың кейбір нұсқалары: 
• презентациялар; 
• бейнефильмді немесе бейне үзіндіні қарау; 
• белгілі бір электронды материалдарды пайдалану; 
• тарихи дереккөздермен танысу; 
• интернет ресурстарымен жұмыс. 
АКТ сабақтан тыс уақытта да тиімді қолданылады. Пәндік апталықтар 
аясында байқаулар, шығармашылық кештер өткізіледі, мұнда компьютерлік 
технологиясыз өту мүмкін емес. 
Сабақта АКТ қолдану нәтижесінде білім алушылар: 
• пәндерді оқуға және оқу үлгеріміне қызығушылықтың артуы; 
• теориялық материалды неғұрлым толық меңгеру; 
• білім алушылардың әртүрлі көздерден ақпаратты алу, оны компьютерлік 
технологияның көмегімен түрлендіру дағдыларын меңгеру; 
• өз көзқарасын қысқаша нақты тұжырымдай білу.
Осы электронды ресурстарды оқу жылында жүйелі түрде пайдалану оқу 
үдерісінің нәтижелі болуының кепілі болып табылады. Әрине, барлық сабақты 


350 
компьютерге сеніп тапсыру дұрыс емес, мұғалімнің өзі сабақты құрастырып, 
түрлі әдістемелік тәсілдерді қолдана алады. Дегенмен, мультимедиялық құрал-
жабдықтарды сабақта қолданудың басты мақсаты – эмоционалдық әсерді 
күшейте отырып, бейнелі қабылдау арқылы материалды терең есте сақтауға қол 
жеткізеді. Ақпараттық технологиялар белгілі педагогикалық технологияларды 
алмастырмай, тиімдірек болуына көмектесуі керек.
Қазіргі таңда мен жұмыс істейтін колледжде келесі заманауи білім беру 
технологиялары енгізілген: 
• Білім алушыға бағытталған оқыту. Олар қазақ және орыс тілдері, 
әдебиет, химия, география, шет тілі, тарих, АӘТД сабақтарында қолданылады. 
• Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар. Математика, шет тілі, 
химия, технология, тарих, информатика, т.б. 
• Жобалау және зерттеу технологиясы. Шет тілі, химия. 
• Денсаулық сақтау технологиялары. Барлық сабақтарда. 
• Ұжымдық-жеке ақыл-ой әрекеті. Шет тілі, әдебиеті, физика. 
• Блокты-модульдік технология. Шет тілі, физика, тарих, математика. 
• Ойын технологиялары. География, тарих, шет тілі. 
Қазіргі таңда мен қызмет ететін колледждің тәжірибесіне сүйене отырып, 
бұл іс-шаралар жүзеге асырылып, колледжіміздің алдына қойылған жаңа 
мақсаттар, жаңа жоспарлар жүзеге асуда деп айта аламыз. 
Колледж мұғалімдерінің озық педагогикалық іс-тәжірибесі жинақталып, 
колледж бен қала, облыс көлемінде ашық сабақтар, шеберлік сабақтары арқылы 
таратылуда. Колледж заманауи компьютерлік техникамен қамтамасыз етілді; 
шет тілін ерте меңгеру жүргізіледі; денсаулық сақтау технологияларын 
меңгеру. Дарынды білім алушылармен жұмыс бағыты табысты жүзеге 
асырылуда. Бұл жұмыс тәрбиелік және сыныптан тыс жұмыстар, жеке 
жұмыстар арқылы да жүзеге асырылады. Нәтижелі жұмыстың арқасында – 
колледжіміздің студенттері жыл сайын түрлі деңгейде жеңімпаз атанып жүр. 
Колледжде мониторинг қызметі әзірленеді. Диагностикалық зерттеулердің 
нәтижелері колледждің әртүрлі бағыттағы жұмыс жоспарларына дер кезінде 
түзетулер енгізуге көмектеседі. Сонымен, зерттеу нәтижелері бойынша 
колледж студенттерінің оқу бағдарламаларының сапасында оң динамика бар. 
Кез келген оқу орны, ең алдымен, онда жұмыс істейтін оқытушылар. Соңғы 
жылдары статистика бойыша колледждің оқытушылар құрамы тез «қартаюда». 
Білім беру ұйымдарында ұзақ еңбек өтілі бар мұғалімдер жұмыс істейді, 
олардың кейбіреулері жақын арада «кәсіптік шаршау», «эмоционалды 
күйзеліс» белгілерімен сипатталады. Мұғалімдердің көпшілігі 40 пен 60 жас 
аралығындағы жас санатына жатады. Әрине, мұның жақсы жағы да бар. 
Біріншіден, ересек мамандардың жұмыс тәжірибесі мол. Кейбіреулер үшін бұл 
20 жылдан астам (30%). Ал бұл оқу орнының ұжымы салыстырмалы түрде 
тұрақты, ұстаздар өз жұмысын жақсы атқарып жатыр деген сөз. Екіншіден, 
мұғалімдердің шығармашылық әлеуеті зор, психологиялық дайындығы тамаша. 
Расында да, осыншама жыл еңбек еткенде олар неше түрлі балалармен кездесіп, 
әрқайсысына өзіндік көзқарас таба білді. 


351 
Бірақ, не десек те, қазіргі қоғамның білім беру кеңістігінде елеулі 
инновациялық өзгерістер орын алуда. Олардың мақсаты – қазақстандық 
білімнің бәсекеге қабілеттілігін және жалпы қоғамның әлеуметтік және 
инновациялық әлеуетін арттыру. Ал бұл рөл негізінен жас мамандардың 
мойнында. Әлеуметтік тәжірибе көрсетіп отырғандай және менің жеке 
тәжірибем көрсеткендей, бұл қасиеттер барлық мұғалімдерде қалыптаса 
бермейді. Олардың едәуір бөлігі тез өзгеретін әлеуметтік, экономикалық және 
кәсіби жағдайларға бейімделуде үлкен қиындықтарды бастан кешіреді.
Кәсіби ортаға енудің бастапқы кезеңі өзінің шиеленісуімен, жаңадан 
келген мұғалімнің тұлғалық және кәсіби дамуы үшін маңыздылығымен 
ерекшеленетіні ғылыми дәлелденген. Бұл кезеңнің қалай өтетініне, жаңадан 
ашылған мұғалімнің кәсіби маман ретінде табысты бола ма, ол білім беру 
саласында қала ма немесе басқа қызметке кете ме? (ұқсас жағдай негізінен 
жаңадан келген мамандарға және қызметтің басқа салаларына тән) 
Бұрынғы студент әріптестерімен, студенттермен және олардың ата-
аналарымен, оқу орнының әкімшілігімен қарым-қатынастың ең жақсы 
формаларын табуға тырысып, жаңа әлеуметтік ортаға «өседі». Жаңа ортаға 
кәсіби және әлеуметтік бейімделуді ұштастыру қажеттілігі жас мұғалім үшін 
оңай шаруа емес. Қысқа уақыт ішінде сәтті бейімделу оның әрі қарайғы 
жұмысының жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді. 
Жас мұғалімнің кәсіби даму сипаты, оның инновациялық ортада әлеуетін 
дамыту көп жағдайда колледжіміздің болашағын, оның қазақстандық қоғамның 
дамуына қосатын үлесін анықтайды. Соның нәтижесінде жас маманның кәсіби 
қызметке келуі, оны инновациялық қызметке дайындау мәселесі осы жас 
мұғалімнің тұлғалық және кәсіби әлеуетін өзін-өзі танытудың, өзін-өзі 
дамытудың алғышарты ретінде қарастырылады. 
Қолданылған әдебиеттер тізімі 
1.
Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңы.
2.
«Қазақстан-2050» даму стратегиясы. 
3.
Валиева М. Жаңа педагогикалық технологиялар. – Әдістемелік нұсқау, 
2002. 
4.
Қазақ тілі мен әдебиеті. – №5. – 2004. 
5.
Қазақстан кәсіпкері. – №10. – 2010. 6 Қазақстан кәсіпкері. – №7. – 2008. 
6.
Егемен Қазақстан. – 14 қазан, 2009 жыл. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   188




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет