«Жерлерді мемлекеттік тіркеу және есепке алу» пәнінен дәрістер жинағы
жүктеу/скачать 396,44 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс № 23. Ауыл шаруашылықаралық жер пайдалануды жоспарлауды дамыту. Жоспар
| Ұсынылған әдебиеттер :
1.Қырықбаев Ж.Қ., Озеранская Н.Л., Жаманқұлова Б.Г. Жерге орналастырудың теориялық негіздері. – Астана: С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университет басылымы, 2014. 2.Варламов, А.А. Земельный кадастр. Том 5. Оценка земли и иной недвижимости. Учебник/А.А.Варламов.-М.:КолосС,2019.-349c. 3.Востокова, Л.Б. Бонитировка почв в системе земельного кадастра / Л.Б. Востокова. -М.:МАКСПресс,2019.-566c. 4.Землякова, Г. Л. Ведение государственного кадастра недвижимости как функция государственного управления в сфере использования и охраны земель / Г.Л. Землякова. - М.:Инфра-М,РИОР,2015.-376c. Дәріс № 23. Ауыл шаруашылықаралық жер пайдалануды жоспарлауды дамыту. Жоспар 1.Шаруашылықаралы жер пайдалануды жоспарлау жырымдамасы, мазмұны және міндеттері 2.Жерді пайдалануды жоспарлаудағы шаруашылықаралық қарым-қатынастың түрлері, факторлары және тәртіптері 3.Шаруашылықаралық жоспарлау және оның мазмұны схемасы 4.Шаруашылықаралық жерді пайдалану жоспарлау үшін дайындық жұмыстары 5.Шаруашылықаралық жерді пайдалануды жоспарлау жобасын жасау, қарау және бекіту, жүзеге асыру Жер санаттарының аумағында оларды орналастыру, меншік нысандары, құрылымына қатысты жер пайдаланудың өзгеруі, жер шекараларына, салалар шеңберінде және жерге орналастыру мен жер пайдаланушылардың арасындағы жерлерді бөлу және қайта бөлу, шаруашылық аралық жер пайдалануды жоспарлау арқылы іске асырылады. Ол бірнеше кеңістіктегі өзара байланысты кәсіпорындар, ұйымдар, мекемелер мен азаматтардың ғана емес, агроөнеркәсіптік кешен, сонымен қатар экономиканың барлық секторлары, сондай-ақ меншік нысандары бойынша жерді демаркациялау аумағында пайдалану және жер қорғау орналастыру бойынша іс-шараларды қамтиды. Осыған орай белгілі бір жерге қатысты меншiк иелерi мен жер пайдаланушылардың шаруашылық аралық жер пайдалануды жоспарлау, тәртiбi, талаптары, құқықтары нәтижесінде меншік өзгерістері қабылданады. Осы тұрғыда, шаруашылық аралық жер пайдалануды жоспарлау ұғымын былай тұжырымдауға болады: Шаруашылықаралық жерге орналастыру - жүйелік немесе құқықтық және техникалық іс-шаралар көмегімен барлық саладағы өнеркәсіп аясындағы иелері,экономиканың секторлары, кәсіпорындар, ұйымдар, мекемелер мен жеке тұлғалар арасындағы жер бөлу және қайта бөлу үшін, экономикалық, әлеуметтік, құқықтық және техникалық іс-шараларды үйлестіреді. Шаруашылықаралық жерге орналастыруды жоспарлау түрлері: 1.Меншік нысандары бойынша жер учаскелерін бөлу. 2 Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарыныңжердіұйымдастыру және өзгерту. 3 Кәсіпорындардыңауылшаруашылығыемесмақсаттағыпайдалануын ұйымдастыру және өзгерту. Бөлу негізі жерге меншік нысандары айырмашылықтары бойынша қоюға және ірі жер жер қорының санаттары, сондай-ақ ауыл шаруашылығы мен экономиканың басқа да салаларында жер пайдалану мақсатттарына сәйкес тағайындалады. Нақты жер иелену және пайдалану меншік иесіне қаншалықты мөлшерде қажеттілікке сай, кез келген өзгеріс, жан-жақты дәйектелген болуы керек, сонымен қатар шаруашылықаралық қажеттілігі белгілі бір факторлардан (факторлар) туындаған жер қатынасы болуы тиіс. Меншік нысандары бойынша жер делимитациялау (бөлу) жұмысын атқару үшін мынадай факторлар қажет болып табылады: 1.Қазақстан Республикасында жер меншіктендірудің мемлекеттік және жеке нысандарын енгізу. 2 Əртүрлі меншік нысандарына жер учаскелерін беру. 3 Жердегі шекараларын орнату қажеттілігі Ауыл шаруашылығында шаруашылықаралық жерлерді басқару факторлары: 1 Жер учаскелерін орналастыру, жер пайдалану және олардың шекараларының орналасқан жерінде кемшіліктер мен қолайсыздықтар болуы. 2 Шаруашылық өлшемі мен оны өндіру мөлшері арасындағы сәйкессіздік. 3 Ауыл шаруашылығы өндірісінің мамандануы мен концентрациясының өзгеруі. 4 Тұрақты пайдаланылатын жерлерді кеңейту. 5 Шаруа немесе фермерлік шаруашылықты ұйымдастырудың қажеттілігі. 6 уыл шаруашылықаралық ынтымақтастықты дамыту және ауылдың әлеуметтік дамуы. 7 Жерді және басқа да табиғи ресурстарды қорғау. 8 Мал шаруашылығына, бау-бақша мен бағбандыққа жер бөлу. Барлық ауыл шаруашылық емес секторларында шаруашылықаралық жерді пайдалануды жоспарлаудың басты факторы - кәсіпорындарды ұйымдастыру, жерді қажет ететін түрлі желілік коммуникацияларды қолдану қажеттілігі. Жер пайдаланудағы шаруашылықаралық жоспарлау, жобалау нысандары болып табылады: Шаруашылықтар тобы, даму игеру жиыны, пайдаланудың бірлестігі, аудан әкімшілігі және тағы басқалар. Схема - әр түрлі жобаларды құруға және жер қойнауын пайдалануды жоспарлаудың барлық жобаларын жүзеге асыруға арналған. Жер қойнауын пайдалануды жоспарлаудың жер үсті жоспарлауы жер учаскесін жоспарлау бөлімдерінің схемалары ретінде немесе учаскеде жұмыс істейтін болса, жер телімдерін жоспарлаудың жасалып жатқан немесе бұрын жасалмаған жоспарланбаған түрлері атқарылады. Жер қойнауын жоспарлаудың келесі жоспарлары мынадай мәселелерді шешеді: а) жер телімдерін пайдалану мен иеленуді тәртіпке келтіру. б) құрылымды өзгерту; в) ауыл шаруашылығының өзінде қолданылатын жүйелері: егіс айналымы, жайылым, шабындық; г) ауыл шаруашылығына пайдалануға жаңа жерді тарту; д) мелиоративтік және мәдени- техникалық іс-шараларға негізделген жер үсті өнімінің өнімділігін арттыру; е) желіні орналастыру, қорғаныштық орман өсіру, су шаруашылы ғимараттары және т.б.; ж) елді мекендерді және басқа да шаруашылық орталықтарды, өндірістік кешендерді орналастыру; з) табиғатты қорғау шараларын жасау; и) шаруашылықаралық жер пайдалануды аумақтық жоспарлаудың іс-шаралар жоспарын экономикалық негіздеу; к) схемаларды ұсынылған жоспармен кезең-кезеңімен өткізу. Жерді пайдаланудың жер үсті жоспарлауының схемасы 15жылға жасалады. Схеманы құрастыруды алдын-ала жасау жұмыстары: а) қатысушылар құрамын құру, олардың қызығушылығын туғызу; б) барлық шаруашылықаралық жер пайдаланушылардың жобасын жасаужәне жинақтау; в) жерге меншіктік жұмыстарды ұйымдастыру және игеру, жерді иемденужәне пайдаланудағы кемшіліктерін анықтау, жерді жақсарту және т.б.д .; г) мүдделі тараптардың жинақталған ұсыныс-пікірлерін игеру және зерделеу; д) Жобалауға тапсырмалар алу, жобалау, келісу, бекіту. 4. Шаруашылықаралық жерді пайдалану жоспарлау үшін дайындық жұмыстары кезінде мынадай мақсаттарға жету керек: 1.Шаруашылықаралық жерді пайдаланушылар мен оны жүргізуді жүзегеасыруға мүдделі қатысушылардың құрамы бекітіледі. 2 Жерге орналастыру нысандарының құқықтық, экономикалық жәнеәлеуметтік жағдайы туралы барлық ақпаратты дайындау. 3Барлық жоспарлауға қажетті жоспарлау-картографиялық, кадастры, жер-тіркеу және Басқада сараптау-зерделеу материалдарымен толық танысу керек. 4 шаруашылық аралық жер пайдалануды жоспарлау қажеттігін тексеріп, және осы жұмыс үшін негіз құру керек. 5 Əрбір жерге орналастырылатын фермаларындағы іс-шаралар, жердің өндіріс талаптарына сәйкестігі, жер пайдалану және құралдарына қатысты кемшіліктері аумағының жағдайын зерттеу, қолданыстағыжер учаскелеріне өзгерістер ұсыну керек. 6 Жер иелері, жер пайдаланушылар, жалға алушылар және басқа дамүдделі кәсіпорындар, ұйымдар мен мекемелердің жерге орналастырылатыннысандардыанықтаужәнезерделеугеқатысты,іс-әрекеттерінбайланысты ескертулер мен ұсыныстары негізінде сондай-ақ келісілген ортақшешімдерді шығару. 7 Жобалық тапсырманы дайындау және бекіту. Əзірлік жұмыстарына кіреді: 1 Камералық жерге орналастыруды дайындық. 2 Далалық жерге орналастыру жұмыстарын зерттеу.Камералық жерлерді дайындау жер учаскесінде, жобалау нысанынабармас бұрын жүзеге асырылады.Өтінімдерді тіркеу кезеңінде жерге орналастыру жобалау нысандарынақатысты қажетті материалдарды дайындауға тиісті шаралар тізбегі мыналардықамтиды: 1.Жер учаскелерін есептеу бойынша жоспарлау және картографиялықматериалдарды және мәліметтерді жинау және зерттеу. 2Зерттеужәнезерделеуматериалдары:топырақ,агрономиялық, мелиоративтік, геодезиялық және т.б. 3 Мемлекеттік жер кадастрының материалдары, жерге түгендеу жүргізу және т.б. 4 Соңғы 3-5 жылда ауыл шаруашылық дақылдарының өнімділігі жәнежануарлар мен құстың өнімділігі туралы ақпарат. 5 Əртүрлі схемалар мен жобалар (жерді басқару, жерді мелиорациялау,ауылдарды жоспарлау, жол желісі және т.б.). 6. Табиғат қорғау және тарихи-мәдени нысандардың орналасқан жерітуралы ақпарат (қорлар, заказниктер және т.б.). 7.Су қорғау аймақтары, басқа да қорғалатын табиғи аумақтар жәнеоларда жер пайдалану режимі туралы материалдар. 8Ауылдық жерлердің әкімшіліктеріне және ауылдық елді мекендердіңшекарасына жер беру туралы ақпарат. 9 Жерге қажет нысандар туралы ақпарат. 10 Арнайы жер қорының және ауданды қайта бөлу қорының болуы жәнеорналастырылуы туралы мәліметтер. Камералдық дайындау материалдарының тізімі мен мазмұны, олардың көлемдері және егжей-тегжейі жерді басқару жобасының мазмұны бойынша анықталуы керек.Жерді зерттеу жер үсті кәсіпорындарының аумағында жүргізіледі. Жерді зерттеген кезде қарастырылады: 1 Əр бір жердегі шаруашылықта, сондай-ақ басқа да өндірістік ғимараттарда қолданыстағы жануарлар өсіретін құрылысы мен өндірістікқұрылымдарының жағдайы мен мүмкіндігі. 2 Қорғалатын аудандардың орналасуын және басқа шаруашылықтармен ыңғайлы байланыстарды ескере отырып, жер пайдалануды жобалауға арналған жер массасын орналастыру. 3. Эрозияға, дефляцияға және тозудың басқа түрлеріне бағаланатынжер учаскелері. 4. Эрозияға қарсы гидротехникалық құрылыстардың, орманекпелерінің болуы және жағдайы. 5 Ауыл шаруашылық алқаптарында жақсарту шараларын қажет ететінжәне дамытуға жарамды жер учаскелері. Мелиорациялық және жол құрылыстарының жағдайы, су көздеріжәне жаңа құрылыс қажеттілігін анықтайды. 7 Жердiң экологиялық жағдайы және олардың ластану нысандарына қатысты орналасуы. 8 Əр ферманың ең дұрыс мамандануы. 9.Қажет болған жағдайда жылжымайтын мүлік орталықтарын орналастыруүшін жер учаскесінің орналасқан жері. Бұдан басқа, олардың тілектері мен ұсыныстарын анықтайды, комиссиямүшелерінің барлығы қолдарын қойып, жерді тексеру актісін жасайды. Осы дайындық жұмыстарының негізінде жобалау бойыншатапсырма дайындалып, оның мазмұны: - жобалау үшін негіз; - тапсырыс берушінің және жобалаушының атауы; -жобалаудыңнегізгімәселелері(мамандандыру,техникалықжәнеэкономикалық көрсеткіштер, шаруашылықтардың мөлшері, ауыл шаруашылығыдақылдарының өнімділігі және жануарлардың өнімділігі және т.б.); - жерге орналастыруды жоспарлау кезінде қарастырылған жерді жәнежерді пайдалану нысандарын иелену формалары; - тұрғын үй мен басқа да шаруашылық орталықтарға орналастыру; - аумақты инженерлік жабдықтау бойынша жоспарланған шаралар; -түрлі фермерлік және кооперативтік қатынастар; - табиғат қорғау шаралары; -жобаныңжоспарланғанқұрамы,жоспары,сызбасы,жазбасының құрамы және т.с.с. Тапсырманың негізінде жер пайдалануды шаруашылықаралық жоспарлау жобасы әзірленді.Тапсырма негізінде жобаның ықтимал нұсқаларды ескере отырып, әдетте дайындық жұмыстары кезінде жоспарланған негізгі ережелері жасалады. Шаруашылық аралық жерді пайдалануды жоспарлау үдерісінде жобақұжаттамасы осындай форматта дайындалады: 1Графикалық бөлігі - шаруашылық аралық жер сараптамасынжүргізугебайланысты тапсырмадакөзделгенчертеж,жобасына қатысты сызулар. 2 Мәтіндік бөлігі:- барлық жобалау шешімдері бойынша түсіндірулер мен негіздемесін береді, сондай-ақ агроклиматтық жағдайлары мен ағымдағы жай-күйі мен шаруа қожалықтарының жер ресурстарын басқару зардап шеккен ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту болашағы сипаттамаларын қорытындылайды. Түсіндірме жасайды; - шаруашылық аралық жер пайдалану жоспарлау барысында жобалықұсыныстардың негізділігі туралы ТЭН;заңды құжаттама - қарастырылатын материалдары, жобасы шаруашылықаралық жер пайдалану жоспарлау келісу және бекіту; - жобалау үшін тапсырма; - жоспарланған жерді пайдаланудың зардаптарына байланысты жердіанықтау. Жоба бойынша ұсыныстарды негіздеу және жер бойынша құқықтықнормаларға сәйкес келу керек. Жобаны дайындағаннан кейін ол қарастырылып,мақұлданады. Жобаның заңды жобасы қарауды, бекітуді қамтиды, келесі тәртіптежүзеге асырылады: 1 Жоба барлық жердегі шаруашылықтарға қатысушылармен қараладыжәне келісіледі; құжаттарды жер ресурстары және жерге орналастыру жөніндегі аудандық комитетке тапсырады. 2 Комитет материалдарды қарайды және қарастыру, олардың тиістіжер заңдарына сәйкестігін тексереді, жұмысын үйлестіреді, жобаны әкімшілікбасшысының шешімімен жобасын келісіп, мақұлдайды. 3 Комитет бар бұрынғы жобасымен бірге, шешімнің жаңа жобасынұсынуға және аудандық әкімшілігі басшысының бекіту және қолын қойғызардаөз пікірін жазбаша білдіруі тиіс. Бекітілген жоба өндіріске енгізіледі.Жобаны өндіріске енгізу табиғатта жобаны ауыл шаруашылығы және басқа да кәсіпорындардыңшекараларындағы жерлерін кеңейту, ұйымдар мен мекемелердің және олардыңпайдаланылатын жер аумағын шекара белгілерімен топтастыру, дәл межелікбелгіленген техникалық дәл жобалау болып табылады. Оны өндіріске енгізу жобасы жұмыс сызбалық суреті қажетті дәлдікпен жаңа шекарасын салу және мемлекеттік геодезиялық желіні қосуға мүмкіндік беретін сипатта жүргізіледі. Тапсырма негізінде жобаның ықтимал нұсқаларды ескере отырып, әдетте дайындық жұмыстары кезінде жоспарланған негізгі ережелері жасалады. Шаруашылық аралық жерді пайдалануды жоспарлау үдерісінде жобақұжаттамасы осындай форматта дайындалады: 1.Графикалық бөлігі - шаруашылық аралық жер сараптамасынжүргізугебайланысты тапсырмадакөзделгенчертеж,жобасына қатысты сызулар. 2 Мәтіндік бөлігі: - барлық жобалау шешімдері бойынша түсіндірулер мен негіздемесінбереді, сондай-ақ агроклиматтық жағдайлары мен ағымдағы жай-күйі мен шаруақожалықтарының жер ресурстарын басқару зардап шеккен ауыл шаруашылығыөндірісін дамыту болашағы сипаттамаларын қорытындылайды. Түсіндірме жасайды; - шаруашылық аралық жер пайдалану жоспарлау барысында жобалық ұсыныстардың негізділігі туралы ТЭН; заңды құжаттама - қарастырылатын материалдары, жобасы шаруашылық аралық жер пайдалану жоспарлау келісу және бекіту; - жобалау үшін тапсырма; - жоспарланған жерді пайдаланудың зардаптарына байланысты жердіанықтау. Жоба бойынша ұсыныстарды негіздеу және жер бойынша құқықтықнормаларға сәйкес келу керек. Жобаны дайындағаннан кейін ол қарастырылып,мақұлданады. а. Жобаның заңды жобасы қарауды, бекітуді қамтиды, келесі тәртіптежүзеге асырылады: 1 Жоба барлық жердегі шаруашылықтарға қатысушылармен қараладыжәне келісіледі; құжаттарды жер ресурстары және жерге орналастыру жөніндегі аудандық комитетке тапсырады. 2Комитет материалдарды қарайды және қарастыру, олардың тиістіжер заңдарына сәйкестігін тексереді, жұмысын үйлестіреді, жобаны әкімшілікбасшысының шешімімен жобасын келісіп, мақұлдайды. 3 Комитет бар бұрынғы жобасымен бірге, шешімнің жаңа жобасын ұсынуға және аудандық әкімшілігі басшысының бекіту және қолын қойғызарда өз пікірін жазбаша білдіруі тиіс.Бекітілген жоба өндіріске енгізіледі. б. Жобаны өндіріске енгізу. Табиғатта жобаны ауыл шаруашылығы және басқа да кәсіпорындардыңшекараларындағы жерлерін кеңейту, ұйымдар мен мекемелердің және олардыңпайдаланылатын жер аумағын шекара белгілерімен топтастыру, дәл межелікбелгіленген техникалық дәл жобалау болып табылады.Оны өндіріске енгізу жобасы жұмыс сызбалық суреті қажетті дәлдікпенжаңа шекарасын салу және мемлекеттік геодезиялық желіні қосуға мүмкіндікберетін сипатта жүргізіледі. в. Жерді иеленуге және пайдалануға арналған құжаттарды ресімдеужәне беру. Қазақстан Республикасындағы жер учаскелерін иелену және пайдалану құқығы туралы құжат жер телімі туралы акт болып табылады. Жобаны іске асыру.Заңда белгіленген тәртіппен бекітілген жоба өндіріске енгізіледі. Соданкейін оны іске асыруға кіріседі. Мазмұны мен тәртібі мыналарды қамтиды: 1 Белгіленген мамандыққа уақтылы көшуді қамтамасыз етіп, берілгенжерді мақсатына сәйкес дұрыс және толық пайдалану талап етіледі. 2 Жерді жақсарту үшін белгілі бір мерзімде аумақта мелиорациялау,инженерлік жабдықтау және т.б. барлық жоспарланған шараларды орындауқажет. 3 Сыртқы шекаралар мен межеленген белгілер жай-күйінің тұрақты мониторингі. Соныменбірге,жобаныжүзегеасырғаннанкейінпайдалануды жоспарлаудың шаруалық шараларын өдіріске енгізіп жүзеге асырубірден мүмкін емес.Мұндай жағдайларда жобаны іске асыру жоспарын жасау ұсынылады, оләдетте мыналарды қамтуы керек: Қызметті жүзеге асыру немесе телімді пайдалануға көшу мерзімдері. 1 Жерді дамыту, жетілдіру, қорғау және қорғаудың күнтізбелікмерзімдерін және жұмыс тәртібін әзірлеу. 2 Ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң шығындарын өтеу және жерпайдаланушылардың және жер пайдаланушылардың шығындарын өтеу. 3 Тозған жер телімін қалпына келтіру. 4 Жер телімін беру шарттарын орындау. 5 Жерді пайдаланудың қолданыстағы нысандарын қайта ұйымдастыру. 6 Жерді рұқсат етілген пайдалануға жоспарлы көшу. Комитет бар бұрынғы жобасымен бірге, шешімнің жаңа жобасынұсынуға және аудандық әкімшілігі басшысының бекіту және қолын қойғызардаөз пікірін жазбаша білдіруі тиіс.Бекітілген жоба өндіріске енгізіледі. Жобаны өндіріске енгізу.Табиғатта жобаны ауыл шаруашылығы және басқа да кәсіпорындардыңшекараларындағы жерлерін кеңейту, ұйымдар мен мекемелердің және олардыңпайдаланылатын жер аумағын шекара белгілерімен топтастыру, дәл межелікбелгіленген техникалық дәл жобалау болып табылады.Оны өндіріске енгізу жобасы жұмыс сызбалық суреті қажетті дәлдікпенжаңа шекарасын салу және мемлекеттік геодезиялық желіні қосуға мүмкіндікберетін сипатта жүргізіледі. Қызметті жүзеге асыру немесе телімді пайдалануға көшу мерзімдері. 1 Жерді дамыту, жетілдіру, қорғау және қорғаудың күнтізбелік мерзімдерін және жұмыс тәртібін әзірлеу. 2 Ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң шығындарын өтеу және жер пайдаланушылардың және жер пайдаланушылардың шығындарын өтеу. 3 Тозған жер телімін қалпына келтіру. 4 Жер телімін беру шарттарын орындау. 5 Жерді пайдаланудың қолданыстағы нысандарын қайта ұйымдастыру. 6 Жерді рұқсат етілген пайдалануға жоспарлы көшу. жүктеу/скачать 396,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|