«Жерлерді мемлекеттік тіркеу және есепке алу» пәнінен дәрістер жинағы
жүктеу/скачать 396,44 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс № 4 Жер кадастрының жалпы әдістемелік мәселелері Жоспар
| Бөлімге сұрақтар:
1. Жер учаскелерін тіркеу дегеніміз не? 2. Жерді иелену меншік иесі мен жер пайдалану түрлерін атаңыз. 3. Мерзімсіз және уақытша пайдалану дегеніміз не? 4. Жерді иелену дегеніміз не? 5. ”Жер туралы” заңның қай бабында Қазақстан Республикасында жерге жеке меншіктіктің мазмұны ашылады? 6. Жер учаскесіне меншік иесінің құқығы қандай? 7. Жер учаскелерін тіркеу түрлері. 8. Негізгі тіркеу құжаттарын атаңыз. Дәріс № 4 Жер кадастрының жалпы әдістемелік мәселелері Жоспар Жер кадастрының ғылыми негіздері Жер кадастрының пәні, әдістері, классификациясы "Жер кадастры" ғылыми пәні-жерге орналастыру туралы ғылыми білімнің жетекші салаларының бірі, жерге орналастыру ғылымының құрамдас бөлігі. Жер кадастры теориясында анықталған және жалпыланған заңдылықтарға сүйене отырып, "Жер кадастры" ғылыми пәні жердің саны, сапасы және бағасы туралы сенімді ақпарат алуды қамтамасыз ететін жер- кадастрлық құжаттаманы әзірлеудің міндеттерін, мазмұны мен әдістемесін зерттейді. Осыған байланысты "Жер кадастры" ғылыми пәнінің пәні жер учаскелерінің жағдайы, оларды бағалау және қозғалысы туралы сенімді мәліметтермен қамтамасыз етудің ақпараттық жүйесін құру заңдылықтарын зерттеу болып табылады. Бұл пән негізінен экономикалық зерттеулер мен математикалық модельдеу әдістерін қолданады: статистикалық, монографиялық, есептеу- конструктивті, экономикалық-математикалық, эксперименттік ғылыми болжау әдісі (динамикалық қатарлар, экстраполяция, Жиындар теориясы, ми шабуылының әдістері, сараптамалық бағалау және т. б.) Топырақтану тұрғысынан ғылыми негізделген жер кадастрларын әзірлеу үшін үлкен әдіснамалық және әдістемелік маңызы топыраққа және басқа да табиғи құбылыстарға қолданылатын аймақтылық Заңын ашу және негіздеу болып табылады. Содан бері топырақ пен топырақ процестерінің аймақтылығы идеясы барлық топырақ зерттеулерінде және жер кадастрларының материалдарында, топырақ карталарында қолданылады. Аймақтық заңның ашылуы жер кадастрларының негізгі әдіснамалық әдісін жасау болды. Ресей ғалымдары жер кадастрлары бойынша жұмыстың әдіснамалық тәсілдері мен сапасын жақсартуға үлкен үлес қосты. XVIII ғасырдың басында натуралистердің назарын қара топырақтың жоғары құнарлылығымен, топырақ түзілу көріністерінің экспрессивтілігі мен қасиеттері жер бедері мен климатқа нақты тәуелділігімен қызықтырды. Қара топырақты жоспарлау мен картографияның алғашқы объектісі ретінде, сол сияқты жердің сапасын мемлекеттік есепке алу және оларды картаға түсіру дәстүрі 1766 жылы басталған және 1838 – 1867 жылдары жалғасты. Онда топырақтың өнімділігі, олардың жергілікті атаулары мен таралуы, топырақтың механикалық құрамы туралы ақпарат болды. Кадастрлық комиссиялардың басты міндеті егістік жерлердің кірістілігін анықтау болғанына қарамастан, олардың қызметі жер мен топырақты зерттеудегі маңызды қадам ретінде бағаланады. Бұл жер кадастрларын әзірлеудің табиғи – ғылыми негізі болды. Жер кадастрларының ғылыми негізіне белгілі орыс ғалымы В. В. Докучаев үлкен үлес қосты.Оның әлемге әйгілі еңбектері – "Русский чернозем" (1883) және " Схематическая почвенная карта чернозёмной полосы России " (1882). Бұл жұмыстарда кең зерттеулермен сол кездегі кадастрлық жұмыстардың деректері мен олардың негізінде жасалған карталар ғылыми жалпыланды. 2.Жер кадастры ғылыми пән ретінде өндіріс және табиғи ресурс құралы ретінде жердің жай-күйі мен пайдаланылуына байланысты құбылыстар мен процестердің сандық және сапалық жағын тану және білдіру үшін әдістерді, категорияларды, ұғымдар мен көрсеткіштерді қалыптастырады. Жер кадастры кадастрлардың басқа түрлерінен өзінің объектісімен ерекшеленеді, ол жер материалдық тауарлар көзі және өндіріс құралы ретінде әрекет етеді. Жер кадастры әдістемесінің спецификасы жердің ерекшеліктерімен анықталады.Жердің басқа өндіріс құралдарымен салыстырғанда бірқатар ерекшеліктері бар.Қоғамдық өмірдегі жер әмбебап пән және еңбек шарты ретінде қызмет етеді. Бұл кез-келген өндіріс процесінің болуының қажетті шарты. Өндіріске қатыса отырып, жер өндіріс құралына айналады.Жердің ерекшелігі-оны ауылшаруашылық өндірісінде пайдаланудың көп қырлы сипаты бар.Онда ауылшаруашылық құрылымдарының көптеген түрлері өсіріледі.Жердің ерекшеліктері жер кадастрының мазмұнын, әдістері мен тәлісдерін анықтайды. Жер кадастры ғылыми пәні жалпы өндіріс құралы ретінде жерді бағалаудың әдістері мен әдістерін қамтамасыз етудің, жүйелеудің және өңдеудің ақпараттық жүйесін құру заңдылықтарын зерттейді. Жер кадастры жердің саны, сапасы және бағасы туралы шынайы ақпарат алуды қамтамасыз ететін жер-кадастрлық құжаттаманың міндеттерін, мазмұны мен әдістемесін зерделейді. Бұл пән негізінен экономикалық зерттеулер мен математикалық модельдеу әдістерін қолданады: статистикалық, монографиялық, есептеу- конструктивті, экономикалық-математикалық, эксперименттік ғылыми болжау әдісі (динамикалық қатарлар, экстраполяция, жиындартеориясы, ми шабуылының әдістері, сараптамалық бағалау және т. б.). Статистикалық әдіс жер кадастрының объектісі туралы деректердің объективті ғылыми талдауын қолдана отырып, нақты материалды зерделеу кезінде қолданылады. Монографиялық әдіс жеке типтік құбылыстарды, фактілер мен мақсаттарды зерттеуде, зерттеуде және өңдеуде қолданылады. Бұл жағдайда, әдетте, олардың тәжірибесін жан-жақты зерттеу және тарату үшін ең жақсы, озық шаруашылықтарды зерттейді. Статистикада белгілі бір зерттеу объектісін зерттеу үшін бастапқы ақпаратты алу байқау деп аталады. Бақылау жаппай деректерді жүйелі түрде жинаудан тұрады. Статистикалық байқау нысандары-есеп беру және санақ деп аталады. Мемлекеттік жер кадастры Қазақстан Республикасының мемлекеттік кадастрлар жүйесінің құрамдас бөлігі болып табылады және оны Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында мамандандырылған республикалық мемлекеттік кәсіпорындар бірыңғай жүйе бойынша жүргізеді. Оларға қатысты жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті орган мемлекеттік басқару органы болып табылады. Мемлекеттік жер кадастрының деректері жерді пайдалану мен қорғауды жоспарлау кезінде, жерге орналастыруды жүргізу, шаруашылық қызметті бағалау және жерді пайдалану мен қорғауға байланысты басқа да іс- шараларды жүзеге асыру кезінде, сондай-ақ жердің бірыңғай мемлекеттік тізілімін қалыптастыру, құқықтық және басқа кадастрларды жүргізу, жер үшін төлемдердің мөлшерін айқындау, жылжымайтын мүлік құрамындағы жер учаскелерінің құнын және табиғи ресурстар құрамындағы жердің құнын есепке алу үшін негіз болып табылады. Суармалы жер учаскелерінің мелиорациялық жай-күйі, олардың табиғи және ирригациялық-шаруашылық жағдайлары бойынша сапалық сипаттамаларын бағалау, оларды пайдалануды есепке алу туралы мәліметтер жүйесін білдіретін суармалы жерлердің мелиорациялық кадастры жер кадастрының құрамдас бөлігі болып табылады. Кадастр - бұл табиғи ресурстардың сандық және сапалық жағдайы, олардың экономикалық, экологиялық бағасы мен әлеуметтік мәні, пайдаланушылардың құрамы мен санаттары туралы жүйелі ақпарат жүйесі. Кадастрларды жүргізу тәртібі ҚР Үкіметінің қаулыларымен белгіленеді. Бүгінгі күні ҚР – да мемлекеттік мәртебесі бар және есепке алу объектісіне-табиғи ресурсқа байланысты қалыптастырылатын кадастрлардың мынадай түрлері бар: 1) жер кадастры - жердің табиғи, экономикалық және құқықтық жағдайы туралы құжатталған мәліметтердің жүйелі жиынтығы. 2) орман кадастры-орман қорының құқықтық режимі, ҚР ормандарының сандық және сапалық жай-күйі туралы, оның ішінде ағаш тұқымдарының құрамы, орманның жас құрамы, қорғаныш топтары мен санаттары, экономикалық бағалау және т. б. туралы мәліметтер жиынтығы; 3) жануарлар дүниесінің кадастры - жануарлар дүниесі объектілерінің географиялық таралуы, саны, құрамы, шаруашылық пайдаланылуы, қорғау шаралары туралы, мекендеу ортасы туралы жүйеленген мәліметтер; 4) Су кадастры- су объектілері мен олардың су ресурстары, оларды пайдалану, пайдаланушылар санаттары туралы жүйелі мәліметтер жиынтығы; 5) пайдалы қазбалардың кен орындары мен көрініс-белгілерінің кадастры негізгі және бірге жатқан қазбалардың саны мен сапасы, оларды игеру шарттары, геоэкономикалық бағалау туралы әрбір кен орны бойынша жүйеленген мәліметтерді қамтиды; 6) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың кадастры-осы аумақтардың мәртебесі, географиялық жағдайы мен шекаралары, ерекше қорғау режимі, табиғат пайдаланушылар, ғылыми, экологиялық және өзге де құндылығы туралы деректер жиынтығы; 7) қалдықтардың кадастрына олардың қауіптілігін, пайда болу көздерін, пайдалану шараларын, орналастыру орындарын және т. б. ескере отырып, қалдықтар туралы мәліметтер кіреді; 8) табиғи ресурстар мен объектінің аумақтық кадастрлары табиғи ресурстардың орналасқан жері, саны мен сапасы, олардың әлеуметтік- экономикалық және экологиялық бағасы туралы деректерді қамтиды. жүктеу/скачать 396,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|