«Жерлерді мемлекеттік тіркеу және есепке алу» пәнінен дәрістер жинағы
жүктеу/скачать 396,44 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс № 6 Жер-кадастрлық мәліметтерді алу тәсілдері Жоспар
| Ұсынылған әдебиеттер:
1.Сейфуллин Ж.Т. Земельный кадастр: Управление земельными ресурсами в рыночных условиях. – Алматы.: КазНИИЭОАПК, 2012. 2.Қазақстан Республикасының Салық кодексі, 2017 жылғы 25 желтоқсандағы № 120-VІ ҚРЗ 3.Қырықбаев Ж.Қ., Карбозов Т.Е.,Ахметов Е.С. Шаруашылықаралық жерге орналастыру. Оқу құралы. С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті баспасы. Астана,2017 4.Қазақстан Республикасының Жер кодексіЖаңартылған 2003 жылғы 20 маусымдағы N 442 Кодексі.(Өзгерістер енгізілген, басылымға 2022 ж.шыққан)Дәріс № 6 Жер-кадастрлық мәліметтерді алу тәсілдері Жоспар 1.Жер-кадастрлық ақпараттың құрамы, статистикалық байқаудың түрлері мен нысандары 2.Экономикалық зерттеу және математикалық модельдеу әдістері Қазақстан Республикасы ауданының жоспарлы-картографиялық материалдары 3.Жер- кадастрлық ақпараттық жүйесін құру заңдылықтары Жер кадастрын жүзеге асыру процесінде, біріңғай жер қорының құқықтық жайын, табиғи және шаруашылық жағдайлары мен жер пайдаланудың әр түрлі ақпараттарын жинайды, үйренеді және талдайды. Бұл ақпараттардың дұрыстығы мен толықтығы, оны алу тәсілдеріне байланысты. Бұл мақсаттар үшін, жер кадастрына ғана тән және бірінші кезекте графикалық ерекше тәсілдер қолданылады. Жер кадастрдың объектісі ретінде кеңістік өлшемдері және жағдайларымен сипатталады.Оның сандық және сапалық көрінісі үшін, кеңістікте есептелінетін /анықталатын/ заттың /мәннің/ тиісті өлшемдерін жүзеге асыру, яғни жергілікті жерде арнайы түсірістер мен тексерулерді жүргізу талап етіледі. Қағазда тиісті масштабта, графикалық тәсілдермен алынған нәтижелер негізінде, сол жергілікті жермен бірдей, жоспарлы–картографиялық құжат /жоспар, карта/ алынады. Бұл жоспарда /картада/ қандай мәндер көрсетілгендігіне байланысты, олар, мысалы, топырақ, геоботаникалық және т.б. түрлерге бөлінеді. Кешенді жоспарлы-картографиялық материалдар, онда мәліметтердің бәрі бейнелеп көрсетіледі /кескінделеді/, жер кадастры үшін /жер-кадастрлық карта/ қажетті болуы мүмкін. Жоспарлардың /картаның/ масштабы кадастрландыратын территориялардың /жер пайдалану, облыс, аудан территориясы және с.с./ өлшемдеріне, атқаратын қызмет жүгіне, мазмұнына байланысты түрліше болуы мүмкін. Жер кадастрының мақсаттары үшін территорияларды картаға түсіру, картографияның және геодезияның тиісті әдістеріне сүйінеді /құрылады/. Жер кадастырында есепке алу және бақылау жүргізу нәтижесінде көптеген ақпараттар алынады, оларды өңдеу /жөндеу/ және жинақтап қорыту керек, сондықтан жұмыстың келесі кезеңі жиналған мәліметтерді жинау және өңдеу болады. Абсолюттік өсу /абсолютный прирост/ - қатар деңгейінің айырмашылығы ретінде анықталады және қатар көрсеткіштерінің өлшем бірлігінде көрсетіледі. Ол әрбір келесі деңгейде қанша бірлік бар, бұрынғы деңгейден аз ба әлде көп па деген сұраққа жауап береді. Индекстер. Олар қорытынды көрсеткіштердің маңызды түрі болады және жер пайдалануын талдау мен бағалау көрсеткіштерін анықтау барысында қолданылу мүмкін. Индекс-бұл тікелей жалпы қоғамдық құбылыстардың сандық сипаттамаларын салыстыру нәтижесінде алынатын салыстырмалы көрсеткіш. Индекс зерттелетін салыстыру жолымен алынады. Жер кадастырында есеп беруді құру барысында баланстық құрылыс байланысты талдау әдісі сияқты кеңінен қолданылады. Баланс-теңдік белгісімен өзара байланысқан көрсеткіштер жүйесімен көрсетеді. Сонымен бұл әдіс көмегімен жер пайдалану мен алқаптың динамикасы анықталады. Жерлерді бағалауды жүргізу және де жерлерді пайдалану туралы есепке алу мәліметтерін өңдеу барысында, бір қатар жағдайларда, бір бірінефакторлар белгілері және нәтиже /салдар/ белгілері сияқты қатнастары бойынша шығатын белгілерді өлшеу қажеттілігі тууы мүмкін. Қазіргі уақытта корреляциялық тәуелділікті байланыс дисперсиясы мен тығыздығын есептеу компьютерге программа бойынша есептеледі, мәліметтерді еңгізу жолымен орындалады. 2. Модельдеу әдісінің мазмұны объектіні алдын-ала зерттеу негізінде модель құру және оның маңызды сипаттамаларын бөліп көрсету, модельге эксперименталды немесе теориялық талдау жасау, нәтижелерді объект туралы мәліметтермен салыстыру және модельді түзетуден тұрады. Экономикалық анализде негізінен зерттелген құбылыстардың немесе процестердің математикалық модельдері қолданылады. Математикалық модельдер бар: - формула түрінде көрсетілген сандық сипаттамалары бар; - нақты сандық сипаттамалары бар сандық модельдер; - логикалық, логикалық өрнектерді қолдана отырып жазылған; - графикалық, графикалық кескіндерде бейнеленген. - электронды компьютерлердің көмегімен жүзеге асырылатын машина немесе электрондық. Экономикалық-математикалық модель шындыққа сәйкес болуы, зерттелетін объектінің маңызды жақтары мен қатынастарын көрсетуі керек. Біз кез-келген түрдегі экономикалық-математикалық модельді құрудың негізгі белгілерін атап өтеміз. Модельдеу процесін үш кезеңге бөлуге болады: 1) зерттелетін құбылыс немесе процеске тән теориялық заңдылықтарды және оның құрылымы мен ерекшеліктері туралы эмпирикалық мәліметтерді талдау; осы талдау негізінде модельдер құрылады; 2) мәселені шешуге болатын әдістерді анықтау; 3) нәтижелерді талдау. Модельдеудің бірінші кезеңіндегі маңызды сәт - модель құрудың түпкі мақсатын нақты тұжырымдау, сонымен бірге әртүрлі шешімдер салыстырылатын өлшемді анықтау. Экономикалық талдауда мұндай өлшемдер болуы мүмкін: - ең үлкен пайда; - өндіріс шығындарының ең азы; - жабдықтың максималды жүктемесі; - еңбек өнімділігі және т.б. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында, ұйымдар мен мекемелерде Жер кадастры сапалы жоспарлы-карто-графикалық материал негізінде анықталған жердің нақты жай-күйі мен пайдаланылуы бойынша жүргізіледі. Жер кадастрын жүргізу үшін негізінен аэрофототүсіру жоспарлары және тек жекелеген жағдайларда - жердегі түсірілім материалдары пайдаланылады. Жоспарланған материалдар негізгі жер-кадастрлық құжаттар ретінде есепке алынған аумақтың көрнекілігін қамтамасыз етеді, жер кадастры кезінде жер алқаптарын өткізу немесе қайталау мүмкіндігін жояды. Жоспарланған материал жердің құрамы бойынша жерді есепке алу үшін ғана емес, сонымен қатар ауылшаруашылық алқаптарының сапасын сипаттау, топырақты бағалау және жерді экономикалық бағалау үшін де қажет. Сенімді жер-кадастрлық деректерді алудың маңызды шарты жоспарлы- картографиялық материалдың толықтығы болып табылады. Олардың мазмұны мемлекеттік жер кадастрының талаптарына сәйкес келуге тиіс. Бұл жер кадастрының мәтіндік және жоспарлы-картографиялық құжаттары бір- бірімен өзара байланысты болуы тиіс дегенді білдіреді. Жоспардың масштабы оның дәлдігін қамтамасыз ететін үлкен мәнге ие. Ең дәл нәтижелер ауқымды жоспарларды пайдалану арқылы алынады. Масштабты таңдау кезінде контурлардың мөлшері, жерді пайдалану сипаты, экономикалық қарқындылық және жер-кадастрлық жоспар жасалатын материалдардың бастапқы деректерінің ауқымы маңызды. Жер кадастры үшін ұсақ контурлылық жағдайында 1:10000 масштабтағы жоспарларды пайдалану неғұрлым орынды. Ауыл шаруашылығы алқаптары ірі массивтерде орналасқан далалық аудандарда 1: 25000 масштабтағы жоспарларды қолдануға болады 3. Жер ресурстарын басқаруда тиімді, уақтылы және сапалы жүзеге асыруды қамтамасыз ететін міндеттер қажет болса, көлемді ақпарат бойынша жедел іздеу және пайдалану үлкен, жер кадастры, жерге орналастыру, жер мониторингі, топографиялық-геодезиялық, топырақтық, геоботаникалық, гидрогеологиялық және басқа да іздестірудің оңай шешімі ретінде көптеген қолданбалы есептер пайдаланылады. Осы ақпараттарды өңдеу, сақтау және пайдалану қазіргі есептеуіш және телекомуникациялық желілерсіз мүмкін емес, республикасында бірыңғай ақпараттық - есептеу жүйесінің ресурстарын басқаруды құру қажет. Жер кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесін (ЖК ААЖ) құрудың негізгі мақсаты болып барлық сала жер ресурстарын басқарудың жаңа тәсілдері мен нысандары жер кадастрын жүргізуді пайдалана отырып, қазіргі заманғы өнімділігі жоғары компьютерлік технологиялар болып табылады. Автоматтандырылған ақпараттық жүйесі тиісті деректер базасында ақпаратты жер ресурстары туралы жиналатын, сақталатын және пайдаланылатын, мүдделі ұйымдармен және қызметтермен барлық деңгейдегі тиісті министрліктер мен ведомстволар, жеке және заңды тұлғалар туралы ақпаратты шоғырландырады. ААЖ ЖК - бұл күрделі қадағалауды енгізетін көпмақсатты, көп функциялы, көп сатылы, үздіксіз дамып жатқан ұйымдастыру - технологиялық жүйе, ол мыналарды қамтиды: • жер ресурстарын басқару процестерінде барынша толық ақпарат; • барлық басқару деңгейлерінде ең аз жұмсалатын уақыт өтуі бойынша ақпарат; • жер пайдалану жүйесінде басқарушы әсерлердің максималды тиімділігін; • басқарылатын жүйеде болып жатқан барлық өзгерістерді дер кезінде табу және есепке алу; • мемлекет тарапынан жер ресурстарын басқаруға бөлінген қаражатты тиімді пайдалану. Қалыптасып жатқан ААЖ ЖК мынандай функционалдық мақсатты қамтиды: ақпараттық, есептеу және аналитикалық, басқару органдары мен субъектілерінің жер пайдалану, барлық мүдделі органдардың, ұйымдардың, кәсіпорындардың, осы салада жұмыс істейтін заңды және жеке тұлғаларға қызмет ету. Қазақстан Республикасының ААЖ ЖК функционалдық құрылымы төменде келтірілген. жүктеу/скачать 396,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|