Жобаны орындау бойынша есеп



бет44/125
Дата21.04.2023
өлшемі0,94 Mb.
#85248
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   125
Байланысты:
диплом материал

ЕВРОПА

50




Вашингтон автобус

24

Варшава

32

Лос-Анджелес

31

Брюссель

35

Ванкувер

52

Рим

36

Чикаго

57

Мадрид

40

Вашингтон метро

68

Париж

40

Нью-Йорк автобус

37

Амстердам

41

Нью-Йорк метро

67

Мюнхен

42

Нью-Йорк

56

Барселона

44

Оңтҥстік-Шығыс Азия

85

Хельсинки

49

Окленд

44

Копенгаген

52

Пекин метро

60

Вена

60

Сидней

72

Берлин

60

Токио автобус

90

Дублин

64

Сингапур метро

100

Цюрих

66

Сингапур автобус

105

Лондон (автобус)

67

Гонконг автобус

105

Лондон (метро)

91

Токио метро

170

АҚШ

35

Гонконг метро

186

Дереккӛз: БҰҰ-ның "Қазақстандағы қалалық қоғамдық кӛлікті дамыту" жобасының материалдары бойынша [5]


Осы мәліметтерден кӛріп отырғанымыздай дамыған елдерде тасымалдарды жҥзеге асыруға жҧмсалатын шығындардың 35%-дан (АҚШ) 85%
- ға дейін (Оңтҥстік-Шығыс Азия) субсидияланады.
Еуропаның кейбір қалалары бойынша кірістер қҧрылымы 14-суретте
кӛрсетілген.






Дереккӛз: БҰҰ-ның "Қазақстандағы қалалық қоғамдық кӛлікті дамыту" жобасының материалдары бойынша [5].
Сурет 14. Еуропаның кейбір қалаларындағы кӛлік операторлары кірістерінің құрылымы
Зерттеуде келтірілген мәліметтерден кӛлік операторларының шығындарын субсидиялауға жергілікті бюджет те, Орталық бюджет те қатысатындығы байқалады.
Зерттеуде ЕҚ-ны субсидиялау қажеттілігін негіздейтін факторлар келтіріледі. Оларға мыналар жатады:

  • жолдарға аз инвестиция қажет;

  • бизнес және білім жҧмысына қолжетімділік;

  • қоршаған ортаның ластануын азайту;

  • қоғамдық қолдау.

Ҥлкен ҥлесі бар қалаларда қала кӛлігінің жалпы қҧны жҧртшылық ҥшін 50% - ға тӛмен (қаланың ЖІӚ-нен).
Еуропадағы ОТ-ға жыл сайынғы жалпы субсидия $ 22 млрд қҧрайды.
АҚШ-тағы жолаушылар кӛлігінің автомобильдері мен автобустардағы шығындарын салыстыру келтірілген (в кестесі).
Жолаушылардың жол жҥру қҧнына қатысты зерттеудің "қаржыландыру" бӛлімінде мынадай элементтер кӛрсетілген:

  • саясаттың қиындығы-Ҥкіметтің, операторлардың және тҧтынушылардың мақсаттарын біріктіру;

  • қол жетімділік пен шығындарды ӛтеу арасындағы тепе-теңдік (коммерциялық аспектке қарағанда әлеуметтік аспект);

  • тҥзету механизмі (саяси шешімдерге емес, мӛлдір формулаларға негізделген);

  • жыл сайынғы инфляцияны кӛрсететін қҧнның ӛсуі - "кҥйзелісті" болдырмау ҥшін сирек, бірақ маңызды ӛсулерге қарағанда жыл сайынғы қҧнның аз ӛсуі жақсы»;

  • ассортимент пен жеңілдікті тарифтерге назар аударыңыз;

  • билеттерді электронды сату кірістерді басқаруға мҥмкіндік береді. Сонымен қатар, қаржыландыру қҧрылымы:

  • билеттерді сатудан тҥскен тҥсім;

  • жергілікті және/немесе орталық ҥкіметтен қаржыландыру;

  • ерекше мақсаттарға жиналатын салықтар, алымдар және баждар (жҧмыс берушілерден кӛлік салығы, қоршаған ортаны ластағаны ҥшін баждар, артық жҥктелген жол учаскелерін пайдаланғаны ҥшін тӛлем, тҧрақтардан тҥскен кірістер, жер салығы және т.б.).



    1. COVID-19 коронавирус пандемиясының теріс салдарын азайту жӛніндегі әлемдік тәжірибе


ХЕҦ-ның "компаниядан жергілікті әсер ету және болашақ сценарийлер" зерттеуінде негізінен Еуропа (67%) және Азия-Тынық мҧхиты (18%) елдерінен, сондай-ақ әлемнің басқа ӛңірлерінен келген кӛлік операторларының 2020 жылғы мамырдағы сауалнама нәтижелері келтірілген.
Респонденттердің нормативтік базасы:

  • 52% тікелей келісімшарт бойынша жҧмыс істейтіндерін хабарлайды;

  • 27,5% аралас жағдайда жҧмыс істейтіндігі туралы хабарлайды;

  • 21% тендер бойынша жҧмыс істейтіндерін хабарлайды.

Жолаушылар тасымалы қызметіне covid-19 коронавирус пандемиясының әсері туралы қысқаша ақпарат: респонденттердің 25% - ы олардың қызмет кӛрсету деңгейі 10-20% - ға тӛмендегенін, ал 22% - ы 2019 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда жолаушылар ағынының 0-10% - ға тӛмендегенін хабарлады (15-сурет).














































































































































Дереккӛз: халықаралық қоғамдық кӛлік одағының (UITP) зерттеуі:" қоғамдық кӛлік секторы үшін экономикалық және қаржылық салдары – зерттеу нәтижелері " [6]


Сурет 15. Жолаушылар ағынының деңгейі 2019 жылғы наурыздың тиісті кезеңімен салыстырғанда

Сауалнамаға жауап берушілер коронавирустық пандемия тасымалдау шығындарының ӛсуіне әсер ететінін атап ӛтті. Оқшаулау кезеңіндегі шығындар динамикасы бойынша сауалнама нәтижелері 16-суретте кӛрсетілген.





Дереккӛз: халықаралық қоғамдық кӛлік одағының (UITP) зерттеуі: "қоғамдық кӛлік секторы үшін экономикалық және қаржылық салдары – зерттеу нәтижелері" [6]
Сурет 16. Оқшаулау кезеңіндегі кӛлік операторлары шығындарының
динамикасы

Зерттеушілердің шығындардың ӛсуі туралы пікірлері:



  • шығындар бюджетке сәйкес келеді, бірақ бізде кірістердің кҥрт жоғалуы бар;

  • медициналық қызмет кӛрсету мен тазалау қҧнының ӛсуі қызмет кӛрсету деңгейінің аздап тӛмендеуімен ӛтеледі;

  • ҥстеме жҧмыс және жанармай шығындары жҧмыс уақытын 30% қысқарту арқылы айтарлықтай азаяды%;

  • бірнеше факторлар бір-бірін ӛтейді (тӛмен жалақы мен энергия шығындары, бірақ гигиена мен ЖҚҚ-ға жоғары шығындар);

  • жалпы шығындар ӛткен жылмен бірдей деңгейде болғанына қарамастан, шығындар қҧрылымы ӛзгерді.

Пандемияның жол ақысын тӛлеуден тҥскен кірістерге болжамды әсер ету нәтижелері:

  • жиынтық кіріс коэффициентіне (әрқайсысы 30%) кҥтілетін әсердің бірдей шашырауы (орташа / маңызды және ӛте маңызды));

  • 60% жол жҥру ақысының кірісіне жалпы әсер ӛте маңызды болады деп мәлімдеді;

  • 70% бір реттік билеттер қатты зардап шегетінін айтты;

  • 51% айлық абонементтер қатты зардап шегетінін мәлімдеді;

  • 48% жеңілдік тарифтері қатты зардап шегеді деп мәлімдеді.

Пандемияның жол ақысын тӛлеуден тҥскен кірістерге әсері жӛніндегі сауалнама нәтижелері бойынша зерттеушілердің тҥсініктемелері:

  • табыс тәуекелін кім қабылдайтынына байланысты;

  • билеттерді бақылаудың және оларды салонда сатудың болмауына байланысты жол жҥру ақысын тӛлеуден жалтару;

  • бҧл жҥйе, әдетте, 100% - дан астам шығындарды мемлекетке кӛмек сҧрауға мәжбҥр ете отырып, жоғалған жол жҥру ақысының кірістерімен жабады.

Қозғалысты шектеу кезеңінде коммерциялық / кӛліктік емес кірістерге және нысаналы кірістерге әсерін бағалау бойынша сауалнама мынадай нәтижелерді кӛрсетті:

  • пайдаланылмаған немесе белгісіз нәтижелердің ӛте жоғары деңгейі, әсіресе мақсатты кірістер мен жылжымайтын мҥлік қызметі ҥшін;

  • 36% жарнама мен бӛлшек саудаға, сондай-ақ ішкі кірістерге айтарлықтай әсер ететіндігі туралы хабарлайды;

  • 27% сонымен қатар жарнамадан тҥсетін кірістерге аз әсер ететіндігі туралы хабарлайды.

Оқшаулау кезеңінде кӛлік операторларын қаржылық қолдау бойынша іс- шаралар бойынша деректер келтірілген (17-сурет).

Дереккӛз: халықаралық қоғамдық кӛлік одағының (UITP) зерттеуі: "қоғамдық кӛлік секторы үшін экономикалық және қаржылық салдары – зерттеу нәтижелері" [6]


Сурет 17. Оқшаулау кезеңінде жолаушылар тасымалынан түсетін кірістердің ағымдағы тапшылығын қысқа мерзімді қолдау

Шолу нәтижелері:



  • 19% қолдау алғанын хабарлады;

  • 23% биліктің тиісті деңгейлерімен келіссӛздер барысында екенін хабарлайды.

Зерттеушілердің пікірлері:

  • кірістер мен шығыстар арасындағы алшақтық қысқа мерзімді кредиттермен ӛтеледі;

  • қарастырылған қолдау басқа қызмет тҥрлерімен байланысты, мысалы, Операциялық субсидиялардың ҧлғаюы және инвестициялық субсидиялардың азаюы;

  • ҧлттық қолдау қоғамдық кӛлікке пайда әкелетін кең кӛзқарасты қамтамасыз етеді.

Оқшауланудан қауіпсіз шығу стратегиясы (деконфайнмент) бойынша респонденттердің 93,5% - ы ӛз қалаларында деконфайнмент стратегиясы бар немесе ол талқылануда деп мәлімдеді. 18-суретте оқшауланудан қауіпсіз шығу стратегиясының болуы бойынша кӛлік операторларының сауалнама деректері келтірілген.
Зерттеушілердің пікірлері:

  • қала оқшауланудан шықты, бірақ муниципалитеттен нақты стратегия болған жоқ;

  • бҧл стратегия ҧлттық ҥкіметтің бақылауында.


Дереккӛз: халықаралық қоғамдық кӛлік одағының (UITP) зерттеуі:" қоғамдық кӛлік секторы үшін экономикалық және қаржылық салдары – зерттеу нәтижелері " [6]


Сурет 18. Оқшаулаудан шығу стратегиясының болуы




  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет