Сурет-16.А.М.Новиков бойынша жоғары мектеп педагогикасының ерекшеліктері Жоғары мектеп педагогикасы пәннің нақты зерттеу бағыттарына негізделген өзіндік түсініктемелік аппараты бар. Әрбір ғылымның өзіне тен зерттейтін саласы және ғылыми ұғымдары бар. Педагогиканың ғылым ретінде пайда болу уақытынан бастап үш іргелі категориялармен анықталады: тәрбие, оқыту, білім беру.
Жоғары мектеп педагогикасының ғылыми таным саласы - тәрбие. Педагогика қоғамдық өмірдегі тәрбиенің мәні мен рөлін анықтайды. Тәрбие ұрпақтан ұрпаққа тарихи және мәдени тәжірибелерді беру процесі. Тәрбиелеу – адамның дамуын тұлғаны, оның көзқарастары, органикалық, ақыл-ой және адамгершілік сапаларды қоғамның сұраныстарына сәйкес қалыптастыру мақсатында бағыттау.
Әдіснама шынайы және практикалық түрде тиімді білімге жетудің әдістері мен жолдарына көп көңіл бөледі, осы білімді дамытудың тәсілдерін іздестіреді.
Э.Г.Юдин әдіснамалық білімдер құрылымын төрт деңгейге бөледі: философиялық, жалпы ғылыми, нақты ғылыми, технологиялық ( 17-сурет).
Сурет-17. Э.Г.Юдин бойынша әдіснамалық білімнің құрылымдық деңгейі Жүйелік-функционалдық әдіс инновациялық білім беруге тән кұрамдас бөліктердің ортақ жұмыс істеу нәтижесі ретіндегі элементтері мен қосалқы жүйелерінің өзара функционалдық тәуелділігін зерттеуге бағытталады (18-сурет).
