Жемістер мен көкөністерді сақтау режимдерін бақылау

42
Сақтау режимін бақылау аспаптарының құрылысы жəне жеміс-
көкөніс өнімдерін сақтау кезінде оларды пайдалану қағидалары
1 тапсырма. Жемістер мен көкөністерді сақтау 
режимдерін бақылау құралдарының жұмысымен 
танысу; оларды орналастыру схемасын және 
қоймаларды, үймелерді, траншеяларды құрастыру.
Тапсырмалардың нұсқалары қоса беріледі.
Мақсаты-сақтау режимін бақылау құрылғыларының құрылғысымен 
және олармен жұмыс істеу ережелерімен танысу.
Материалдар мен жабдықтар: сақтау режимін бақылау құралдары 
(қоймаға бару).
Жұмыстың орындалу барысы мен түсіндірмелері.
Жеміс-көкөніс дақылдарын сақтау кезінде сақтау режиміне мұқият 
бақылау орнату қажет: яғни қоймадағы және өнім массасындағы ауаның 
температурасы, ылғалдылығы, өйткені сақтауға салынған өнімдердің сақталу 
дәрежесі мен сапасы осыған байланысты.
Картопты, көкөністер мен жемістерді үйінділерде, траншеяларда және 
қоймаларда сақтау кезінде қоршаған ортаның келесі негізгі параметрлері 
бақыланады: температура, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы және оның 
сақтау орны мен ішіндегі құрамы.
1. Температураны өлшеу үшін шұғыл сынап немесе алкоголь 
термометрлері қолданылады. Орнатпас бұрын олар тексеріледі. Мұны еріген 
қар немесе мұз бар шелекке термометрлер 10-15 минутқа батырылады. Егер 
термометрдің көрсеткіштері еріген мұзда +0,2 С° шегінен шықпаса, онда 
оларды тиісті түзетумен пайдалануға рұқсат етіледі.
Өнім массасындағы (қатарлап, бітеп, контейнерде, төмпешік пен 
шұңқырда) температураны өлшеу кезінде металл ұшы бар цилиндрлік ағаш 
сақиналы салынған термометрлер қолданылады. 
Ұшы металл үгінділермен немесе фракциямен толтырылған, оған 
термометрдің төменгі ұшы салынып, гипс немесе парафин құйылады. 
Мұндай термометрлер айтарлықтай инерцияға ие, бұл оларды картоп пен 
көкөністердің қабаттарынан немесе шұңқырдан (траншеядан) алу кезінде 
дұрыс санауға мүмкіндік береді.
Үймелер мен траншеялардағы температураны өлшеу үшін өзектегі 
шұғыл термометрді ұзындығы 1,5-2,0 м шаршы немесе дөңгелек пішінді 
ағаш түтікке түсіреді (үйменің биіктігіне және жабын қабатының 
қалыңдығына байланысты). Түтіктердің ішкі диаметрі шамамен 4 см. Олар 
өнімді 60-75
0
бұрышпен жүктеген кезде бөренелер мен траншеяларға 
орнатылады. Жаңбыр суы оларға ағып кетпеуі үшін түтіктердің жоғарғы 
ұшына қақпақтар бекітіледі.
Термометрлерді бөрене немесе орға келесі екі жерге орналастыру 
керек: төмпешік түбінен немесе шұңқыр түбінен 10-20 см биіктікте (ең суық 
аймақ) және жотаның ортаңғы бөлігіндегі жотадан 30-40 см тереңдікте, 

жүктеу/скачать 6,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: