К. Е. Раманкулова, А. М. Омаралиева, И. Килибаев


 Шикізат түрі үшін қайта өңдеудің технологиялық процесі



Pdf көрінісі
бет51/174
Дата28.09.2022
өлшемі6,33 Mb.
#40700
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   174
4.1.1 Шикізат түрі үшін қайта өңдеудің технологиялық процесі
Жеміс-көкөніс шикізатын өңдеу кезінде дайын өнімнің сапасына едәуір 
әсер ететін операцияларға: шикізатты жуу, сұрыптау, жеуге болмайтын 
бөліктерден тазарту, механикалық өңдеу, термиялық өңдеу, буып-түю, 
зарарсыздандыру және сақтау жатады.
Шикізатты жуу. Жеміс-көкөніс шикізатын жуудың мақсаты-
ластануды, улы химикаттарды, бөгде қоспаларды және микроорганизмдерді 
бетінен алып тастау. Жууды жүйелі түрде орнатылған екі жуу машинасында 
таза ағынды сумен жүргізеді. 


78
Шикізатты сұрыптау. Шикізатты сұрыптау процесі (инспекция) 
бөгде қоспаларды, сондай-ақ шіріген, піспеген, механикалық зақымдалған
зиянкестер мен аурулардан зардап шеккен жемістерді алып тастауды 
қамтиды. Әдетте, шикізат тасымалдаушыларда қолмен тексеріледі, дегенмен 
оның кейбір түрлері (қызанақ, жасыл бұршақ) үшін шикізатты түсі бойынша 
сұрыптайтын құрылғыларды қамтитын Автоматты сапаны жедел талдау 
жүйелері жасалынған. 
Технологиялық процесті жүргізу, дайын өнімнің тартымды көрінісін 
қамтамасыз ету және механикаландырылған тазарту кезінде қалдықтардың 
мөлшерін азайту үшін өлшемді сұрыптау немесе калибрлеу қажет. 
Шикізатты тазалау. Тазалаудың мақсаты-жеміс-көкөніс шикізатын 
жеуге болмайтын немесе арзан бөліктерден (сүйектері, дәндері, қабықтары,
түп сабақтары, мұртшалары, тұқым өзектерінен және т.б.) босату. Қазіргі 
уақытта шикізатты тазартудың химиялық, бу-термиялық, пневматикалық
тоңазыту және механикалық әдістері қолданылады. 
Шикізатты механикалық өңдеу. Жемістер мен көкөністерді кесу 
шикізатты кейінгі өңдеуді жеңілдету және жемістерді контейнерге ықшамды
түрде салу үшін қажет. Кесу кезінде шикізат едәуір үлкен, пішіні мен өлшемі 
бойынша бірдей бөліктерге бөлінеді; кесу кезінде ұзын жұқа жолақтарға
кеседі.
Ұнтақтау шикізат тіндерінің құрылымын бұзу және дайын өнімнің, 
мысалы, шырын немесе крахмалдың өнімділігін арттыру үшін жүзеге 
асырылады. Ұнтақтаудың қажетті дәрежесіне байланысты ұсақтағыш 
құрылғылардың әртүрлі түрлері қолданылады: айналмалы созу (валковые),
пышақты-жоңқалау, балға соққылау (молотковые) және т. б. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   174




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет