К. Ж. Қожахметова
Әл-Фарабидің (870-950) негізгі еңбектері
жүктеу/скачать 0,62 Mb.
|
Педагогика
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі идеялары
- Махмұд Қашқаридің (1030-1090) басты еңбектері
- Жүсіп Баласағұн (1021-1075).
- Мұхаммед Хайдар Дулати (1499-1551).
- Негізгі еңбектері
| Әл-Фарабидің (870-950) негізгі еңбектері: «Риторика», «Қайы- рымды қала тұрғындары», «Бақытқа жету жолында», «Поэзия өнері туралы», «Музыка туралы үлкен кітап» және т.б.
Негізгі идеялары: адамға ең алдымен тәрбие беру қажет, тәрбиесіз берілген білім адамзаттың қас жауын даярлап шыға- рады. Тәрбиеге халықтардың бойына білімге негізделген, эти- калық ізгіліктер мен өнерлерді дарыту деп өзіндік тұрғыдан анықтама береді. Имандылық, адамгершілік, әдептілік жоғары ізгі қасиеттер деп санаған. Махмұд Қашқаридің (1030-1090) басты еңбектері: «Диуани лұ- ғат-ат-түрік», «Түрік тілінің синтаксистік жүйесінің негіздері» және т.б. Негізгі идеялары: тілді зерттей отырып, білімді кеңейту; адам бойындағы ізгі қасиеттер тәрбие арқылы қалыптасады. Жүсіп Баласағұн (1021-1075). Оның «Құтты білік» атты ең- бегінің маңызы зор. Жүсіп Баласағұнның негізгі педагогикалық идеялары: өз ана тілінде білім алу, терең меңгеру, ана тілінің көр- кемдік қуатын әлемге таныту. Адам дамуы, жеке адамның же- тілуі, дамуы тәрбие жемісі деп санады. Тарихи тұрғыдан даму өзгерістерге әкеледі деген пікірін білдірген. Мұхаммед Хайдар Дулати (1499-1551). Негізгі еңбектеріне «Тарихи Рашиди», «Джаханнаманы» жатқызуға болады. Негізгі идеялары: тәрбие адамды ақылдылыққа, адамгерші- лікке үйретеді деп санай отырып, адамгершілік пен ақыл-ой тәр- биесі ұғымдарын алғашқылардың бірі болып қолданысқа енгізді. Ал ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр бас кезіндегі педагогикалық идеялардың дамуы кезеңіндегі педагогикалық ой- лардың өркендеуіне үлкен үлес қосқан ағартушы-педагогтарға: Ш. Уәлихановты, Ы. Алтынсаринді, А. Құнанбаевты, Ш. Құдай- бердіұлын, М. Жұмабаевты, т.б. атауға болады. Шоқан Уәлиханов (1835-1865).Негізгі еңбектері: «Қазақ шежіресі», «Манас», «Жоңғар очерк- тері», «Қырғыздар туралы жазбалар» және т.б. Негізгі педагогикалық идеялары: қазақ халқының білімінің сипаты гумандық, халықтық сипат алады деп санаған; әділетке бі- лім мен ғылым ғана жеткізеді; көшпенділер прогресі оқу-ағарту барысында еркін дамыды. Сондай-ақ ол қазақ халқы есігінде құл- пысы, жерінде абақтысы болмаған халық деген терең философия- лық ойдың да авторы. жүктеу/скачать 0,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|