Вегетатнвті жүйке жүйесі жануарлар организмінде ішкі мүшелер жəне
тамырлар жүйелерінің қызметтерін реттейді. Бұл жүйенің жоғары
вегетативтік орталықтары аралық, ортаңғы жəне сопақша ми бөлшдеріңдегі
қыртысасты ядроларында орналасады, яғни олар үлкен ми қыртысы
орталықтарымен тікелей байланыста болмайды. Олардың байланысы аралық
байланыстырғыш нейроциттердің деңгейінде ғана жүреді. Вегетативті
ненроцнттердін
көбі
мүшелер
қабырғаларында
немесе
олардың
қабырғаларынан
тыс
жатқан
жүйке
ганлийлеріңде
(түйіңдерінде)
орналасады. Олардан шығатын жұйке есінділерінін көбі сомалық жүйке
талшықтарына қарағаңда жіңішке миелинсіз жуйке талшықтарын түзеді жəне
олар жұйке тіркестерін баяу өткізел: (0,5 - 2 м/с). Вегетативті жүйке жүйесі
симпатикалық бөлікке (pars sympatica) жəне парасимпатикалық бөлікке (pars parasympatica) бітінеді. Вегетативті жүйке жүйесінің аталған бөлектері
орталық жүйке жүйесінің белгілі бір бөліктерінде орналасқан. Вегативті
жүйке жүйесі төмеңдегідей белімдерден тұрады:
1) орталықтарлан,
2) түйіналды (преганглиоңды) жүйке талшықтарының, (миелинді)
3) жүйке түйіндерінен (ганглийлерден),
4) түйінсоңы (постганглионды) жүйке талшықтарын ан (миелинсіз)
Симпатикалық жүйке жүйесінің орталыгы жұлынның сұр затында,
оның
көкірек-бел
сегменттерінің латеральды
мүйіздерінде
біртұтас
орналасады. Ол мультиполярлы нейроциттерден құралған. Нейроциттер
аксондары миелинді жүйке талшықтарын түзіп, вентральды жұлын
түбіршіктері
құрамында
омыртқа
бағаны
өзегінен
шығады
да,
ақбайланыстырғыш тармақтар ретінде жұлын жүйкелерінен беленіп,
симпатикалық жүйке түйіңдеріне (ганглийлерге) бағытталады. Бұларды
