К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы



бет572/607
Дата30.12.2023
өлшемі3,09 Mb.
#145123
1   ...   568   569   570   571   572   573   574   575   ...   607
Байланысты:
Морфология-emirsaba.org

Тепетендік-есту жүйкесі (VIII жұп, сезімтал жүйке) — n. vestibulo-
cochlearis — ішкі қүлақган басталатын екі: есту жəне тепетеңцік 
түбіршіктердің қосылуынан түзіледі. Сопакдіа ми ядросында аяқгалады.

Тіл-жұтқыншақ жүйкесі (IX жұп, аралас жүйке) — n. glossopha-ryngeu
— сопақша мидан шығады. Оның қозғалтқыш жүйке талшыктары 
жүтқыншақтың бүлшық еттеріне, ал сезімтал жүйке талшықтары тіл түбірі
кілегейлі қабығындағы дөм сезімі емізікшелерін, тандай мен жұтқыншақтың 
кілегейлі қабыктарын, жүйке құрамындағы парасимпатикалық жүйке
талшыктары шыкшыт жəне ауыз қуысы қабырғалық сілекей бездерін 
жүйкелендіреді.

Кезеген жүйке (X жүп, аралас жүйке) — n. vagus — сопақша мидан
шығады. Оның сомалық сезімтал жəне қозғалтқыш жүйке талшықтары 
жұтқыншақ пен көмекейді жүйкелендіруге қатысады. Ал вегетативті жүйке
талшықтары жұтқыншақ пен көмекейден бастап, мойындағы, көкірек жөне 
құрсак, қуыстарындағы ішкі мүшелердің етті қабықтары мен бездерін
жүйкелендіреді. 


Қосымша жүйке (XI жүп, қозғалтқыш жүйке) — n. accessorius —
сопақща мидан шығып, трапеция тəрізді, иық-бас, төс-бас бұлшық еттерін 
жүйкелендіреді.
Тіласты жүйкесі (XII жүп, қозғалткзыш жүйке) — n. hypoglossus —
сопакща мидан шығып, тіласты сүйектің бұлшық еттерін жүйкелендіреді. 


Ми жүнкелері бонынша бақылау сұрақтары: 

I.Ми


жүйкелері қатарында қызметі жағынан қандай жүйкелер топтары
ажыратылады? 
2.Кандай сезімтал ми жүмкелерін білесіз? Олардын кайдан басталып, мидың кай
бөдітерінде аяқталатынын аныктаныз. 
3. Кандай козғалтқыш ми жүйкелерін білесіз? Олардын жүйкелендіру аумақтарын
еске түсіріңіз. 
4.Аралас ми жүйкелерін еске түсіріп, олардын сезімтал жəне қозғалтқыш жүйке
талшыктарының жүйкелендіру аумақтарын атаңыз. 
5 Тақырып мəтініндегі казакша - латынша термнндерді сөздікке көшіріп алып,
оларды жаттаныз. 

485



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   568   569   570   571   572   573   574   575   ...   607




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет