К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы


түйіналды (преганглионды) миелинді жүнке талшықтары



бет574/607
Дата30.12.2023
өлшемі3,09 Mb.
#145123
1   ...   570   571   572   573   574   575   576   577   ...   607
Байланысты:
Морфология-emirsaba.org

түйіналды (преганглионды) миелинді жүнке талшықтары - деп атайды.
Аталған

жүйке
талшықтары 


симпатиқалык
жүйке

түйіндеріңдегі


мультиполярлы вегетативтік нейроциттерде синапс арқылы аякталады. 
208 - сурет. Сиырдың вегетативті жүйке жүйесі А - жұлынның кұйымшақ 

бөліміңдегі парасимпатикалық орталықтар, Б - жұлынның көкірек-бел бөліміндегі 

орталықтар, В - жұлын, Г - кезеген жүйке орталығы, Д - көзжасы жəне сілекей бөлу 

орталыктары, Е - ортаңғы мидағы парасимпатикалық орталық 1 –
парасимпатикалық жамбас жүйкелері (жамбас куысындағы ішкі мүшелерге арналған), 2 - 
симпатикалық баған, 3 - артқы шажырқай түйіні (ганглий) 4 — омырткамаңы ганглийлері,
5 — жартыайшыкты ганглий (бір арткы шажырқай жəне екі іш ганглийлерінен кұралган), 
6 - кіші іш жүйкесі, 7 — үлкен іш жуйкесі 8 — кезеген жүйке, 9 — жұлдызша ганглий, 10 -
ортаңғы мойын ганглийі, 11 — омыртқалық жүйке, 12 - кезеген-симпатикалық баған, 13 - 
алдыңғы мойын ганглийі, 14 — тік ішек, 15 - жатыр мен қынап, 16 — қуық, 17 -
жүмыртқалық, 18 - аш ішек, 19 - бүйрек жəне бүйрекүсті безі, 20 - көкбауыр, 21 - он екі елі 
ішек. 22 - үйқы безі, 23 - қарын, 24 - бауыр, 25 - көкет, 26 — өкпе, 27 - жүрек, 28 - сілекей
бездері, 29 - көзжасы безі, 30 көздің қыскыш бұлшық еті. 

486
Симпатикалық жүйке жүйесінің ганглийлері жұп омыртқамаңы


ганглийлері жəне тақ омыртқаалды ганглийлері болып екі топка бөлінеді.

Омыртқамаңы ганглийлері əр бір омыртқа денесінің оң жəне сол жағында
орналасады. Омыртқалардың оң жағындағылар бірімен өзара преганглионды 
миелинді жүйке талшықтармен байланысып, оң симпатикалық баған
(truncus sympaticus dexter), ал сол жағандағылары сол симпатикалық баған 
(truncus sympaticus sinister) түзеді. Жұп симпатикалық баған орналасу
орынарына байланысты: мойын, көкірек, бел, кұйымшақ жəне құйрық 
боліктерге бөлінеді. Мойын бөлігін үш: алдыңғы, ортаңғы (жылқада
болмайды) жəне артқы жүйке ганглийлері құрайды. Қалған беліктердегі 
ганглийлер саны омыртқалар санына сəйкес келеді. Тек, бірінші көкірек
ганглийі артқы мойын ганглийімен қосылып, “жұлдызша” ганглийді түзеді. 
Жұлдызша ганглийдің түйінсоңы жүйке талшықтары көкірек куысындаға
мүшелердің тамырларын жүйкелендіреді жəне мойын жүлын жүйкелері мен 
ми
жүйкелерін сұр 

миелинсіз


талшықтарымен 
қамтамасыз
ететін



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   570   571   572   573   574   575   576   577   ...   607




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет