Кд I n т ш р с с в у б ш а с и щ Үяттық п т ю м м с м к к т а п Х а н а теріииндерінін сөздігі (2000 термин) Алмгггы. 2010 Ъ

КӨМЕКШІ  (ҚОСЫМША) НҰСҚАТАҢБА (вспомога-
тельный  (дополнительный)  индекс;  auxiliary  index)  — нұсқа- 
таңбаланған  құжаттын,  мәтіннің  косымша  белгілерін  кор­
сету ші  және  негізгі  толықтырушысы  болып  табылатын  нұс-
қатаңба.
КӨМКЕРМЕ  Ж И ЕГІ 
(канты; 
edgings) -  кітап блогьшың 
қиындысынан  немесе  мұқабадан  шыгып  тұратын  туптем
жиегі. 
'ШЁ  ЩЩ  -йг‘  9: -ф:-
КӨНЕ  БАСЫЛЫМ  КІТАБЫ  (старопечатная  книга; 
early  printed  book)  -   кітап  басу  ici  тарағаннан  кейін  шыға- 
рылған  алғашқы  кітап.  Бұган  ежелгі  кітаптар,  палеотиптер 
жатады.
КӨНЕ КІТАП  (букинистическая книга; antiquarian book)
—  қайта  сауда  айналымына  түскен  баспа  немесе  қолжазба 
түріндегі  басылым,  1851-1960  жылдар  аралыгындагы  кітап-
тар.
КӨП ҚАБАТТЫ  ҚОР  САҚТАУ  ОРНЫ   (ярусное  фон­
дохранилище;  storey  collection)  — шамамен  2  м  биіктікте  бір- 
бірінін  үстіне  орналастырылған  сөрелерден  тұратын  құжат
қорын сақгау орны.
КӨП  ОҚЫҒАНДЫҚ  (начитанность;  erudition)  -   баспа- 
сөз шыгармаларының көмегімен алған білімінің эр түрлі сала- 
ларынан  немесе  қайсы  бір  саласынан  хабардарлығы.  Жалпы 
оқыгаңдық,  білімнің  белгілі  бір  сапасында  жэне  көркем 
әдебиетті  оқыган  болып  болінеді.  Көп  оқығандық  алган 
білімдерінің сапасы мен олардың жүйелігі аркылы айырылды.
КӨП  ТОМДЫҚ  БАСЫЛЫМ  (многотомное  издание; 
multi-volume  publication) -  мазмүны жэне  көркемделіп толық- 
гырылуы жагынан біртұтас больт келетін екі немесе одан көп 
нөмірленген томнан тұратын мерзімдік емес басьиым.
КӨПМҮШЕЛІ  ПӘНДІК  АЙДАР  (многочленная  пред­
метная рубрика; multinomial subject heading) — лексикалык бір- 
ліктер  белгілі  бір  ретте  орналасқан  жэне  бөлгіш  белгілердін 
көмегімен  бірінен  бірі  алшақгалған  күрделі  пәндік  айдар. 
Болгіш  белгі  ретінде  сызықша,  кей  жагдайда  ноқат  немесе
үтір қолданыпады.
110

КӨПСАЛАЛЫҚ  ҚОР  (многоотраслевой  фонд;  diversi­
fied  stock  -   бірнеше  біпім  салалары  бойынша  құжаттардан
т^ратын кітапханалық қор.
КӨІГПЛДІ  с ө з д п с   (многоязычный  словарь;  multilin­
gual  dictionary)  -   көптеген  немесе  бірнеше  тілдердің  тілдік
бірлікгерінің салыстырмалы сөздігі.
КӨПШІЛІК  АҚПАРАТ  (массовая  информация;  public 
information)  -   жаппай  көпшілікке  арналған  ақпарат:  баспа
басыпымдары, үнтаспа, видео, Интернет жэне т.б.
КӨШ Ш ЛІК  БАСЫЛЫМ  (массовое  издание;  mass  edi­
tion) -  көгпиілік пайдаланушылар тобына арналган басылым.
КӨППІІЛІК  БИБЛИОГРАФИЯЛЫК  ХАБАРЛАМА
(массовое  библиографическое  информирование; 
mass 
biblio­
graphical  informing)  -   жаңадан  түскен  эдебиетгердің  бюл-
летені  немесе  картотекалары,  радио торабы  арқылы  берілетін 
әдеби  жаңалықгар  шолуы  арқылы  кітапхананың  барлық  пай- 
даланушыларына библиографиялык хабарлау.
КӨШШЛПС  КІТАПХАНА  (массовая,  публичная  биб- 
лиотека;  public  library) — жалпы 
халықтың 
ақпараттық  қажст- 
тіліктерін  қанағатгандыруга  арналган  баршаға  қолжетімді 
кітапхана;  пайдаланушылардың  біліми,  кэсіби  деңгейін 
арттыруга,  ақпараттық  мәдениетін  қалыптастыруға,  мэдени- 
агарту шараларын өткізуге, бос уакытын тиімді пайдалануына 
жэрдемдесетін  эмбебап  кітапхана.  Қалалык,  аудандық,  ауыл- 
дык,  балалар  кітапханапары  (жалпы  мемлекеггік  жүйе), 
кәсіпорындардағы,  мәдениег үйлеріндегі  жэне т.б.  кітапхана- 
лар  болып  бөлінеді.  Көпшілік  кітапханалар  оргалыкганған 
кітапханалар жүйесіне біріктірілген.
КӨПШ ІЛІК  ХАБАРЛАМА  (массовое  информирова­
ние; mass informing) —
 ақпарат пайдаланушьшарын элеуметтік
маңызды тақьфыптар бойынша  ақпараттандыру.
КӨІППІЛЕК-С АЯСИ  БАСЫЛЫМ  (массово-пол эти­
ческое  издание;  public  and  political  edition)  -   мазмұны  көп- 
шілік-саяси  эдебиет  шығармалары,  қоғамдық-саяси  тақырып- 
тық  баяндау  түрі  пайдаланушылар  тобына  үгіт-насихатгық 
жэне  тэрбиелік  сипаттағы  шығармалар  болып  келетін  басы­
лым.
I l l

КӨПШ ІЛІККЕ  АРНАЛҒАН  ӘДЕБИЕТ  (массовая  ли­
тература;  popular  literature)  — пайдаланушылар  тобына  арнал­
ган шыгармалар жиынтыгы.
КӨРКЕМ  ӘДЕБИЕТ  (художественная  литература;  fic­
tion) — бейнелеу құралы  көркем  сөз болып табылатын  шыгар­
малар жиынтыгы.
КӨРКЕМ 
ӘДЕБИЕТ  ШЫҒАРМАЛАРЫНЫҢ  ТА­
КЫ Р ЫН  КАРТОТЕКАСЫ  (картотека  заглавий  произве­
дений художественной литературы; nonfiction titles card file) —
 
дәстүрлі  библиография  өнімінің жанры;  алфавитпк тэрпппен 
орналасқан  шыгарманын  бас  тақырыбы  бойынша  библио­
графиялык іздеуді қамтамасыз ететін кітапханалық каталогтар 
мен картотекалар жүйесінің құрама бөлігі.
КӨРКЕМ-ӘДЕБИ 
БАСЫЛЫМ 
(литературно-худо­
жественное  издание;  literary  nonfiction  publication)  — көркем
әдебиет шыгармаларының басылымы.
КӨРКЕМ  РЕПРОДУКЦИЯ  (художественная  репро­
дукция;  art  reproduction)  — бейнелеу  өнерінің  (картина,  сурет 
т.б.)  шыгармаларын  көбейте  басып  шыгаратын  парақтық
басылым.
КОРМЕ  ВИТРИНАСЫ  (выставочная  витрина;  exhibi­
tion stand) — әдебиеттерді көрсетіп қоюга лайыкталып арнаулы 
жобамен жасалган  жэшік  немесе  шкаф.  Көрме  витринасы  екі 
түрлі болып келеді:  эйнексіз ашык витрина, әйнектелген жэне
бекітілетін жабық витрина.
КОРМЕ  КАТАЛОГЫ  (каталог  выстаки;  exibition  cata­
logue)  -   көрмеге  қойьшган  басылымдардың  (қүжаттардың) 
жэне олардың сипаттамасының тізімін құрайды.
КОРНЕКІ  Қ¥РАЛ  (наглядное пособие; visual manual) -  
окуга, өндіріс үдерістерінде кәсіпті іс жүзінде игеруге бейнелі
түрде беріпген көрнекі көмекші құрал.
КӨРУ, ҚАРАУ (просмотр;  browsing,  review) -  басылым-
ның оқырмандық багыты,  мазмұны жэне материалды берудегі
қалыпы  жайында  танысу  әдісі.  Басылымды  көруге  сырткы
мұқабасынан  бастап  авторы,  аты,  шыққан  жылы,  қысқамаз-
мұны, алгы сөзі, мазмұны және т.б. кіреді.
КӨШ ІРГІШ   АППАРАТ  (копировальный  аппарат;  co­
pier) — құжатгардың көшірмесін түсіруге арналган құрылгы.
112

КӨШІРМЕ  (копия;  copy)  -   күжаттарды  дәлме-дәл  кө-
шіру нэтижесінде алынған құжат.
КӨШІРМЕЛЕУ  (копирование;  copying  process)  -   көші-
ру-көбейту техникасының көмегімен басылымдарды  қайтадан
өндіру.
КР fbP;  library resources) -  Қараңыз:  Кітапханалық ресур- 
стар.
КСЕРОГРАФИЯ  (ксерография;  xerography)  -  жасырын 
бейнені  айнытпай  элекгросуретке  түсіру  жэне  оны  қағазға
көшіру.
КСИЛОГРАФИЯ  (ксилография;  xylography)  -   ағаш
бегіндегі өрнекті жазу.
КСИЛОГРАФИЯЛЫҚ 
КГГАП 
(ксилографическая
книга; xylographic book) -  мэтіні мен суреттері, ағаш бетіндегі
ернекгеу технккасымен орындалған кітап.
КУӘЛАНДЫРУ  (БІЛШ ДІ)  (сергифицируемость  (зна­
ний);  certified  (knowledge)  -   ұжымның  талабына  сай  білімді 
куэландыру  бойынша  бағдарламалар  мен  білімді  тексеруге 
арналган деректердің дайындығы.
КУӘЛІК  ҚҮЖАТ,  СЕРТИФИКАТ  (АТТЕСТАТ,  КУ-
ӘЛШ)  (сертификат  (аттестат,  удостоверение);  certificate 
(diploma)  -   багдарламалар,  білім,  ақпараттық  жүмыс  немесе 
қызметтің  стандарт  талабы  мен  басқа  да  нормативті-техни- 
калық құжаттардың біріктірілуіне сәйкес сенімділіктің қажет- 
тігін қамтамасыз ететін, деректерді, багдарламалар мен білім- 
ді  куэландыру  ережесіне,  нұсқауларына  сай  куэландыру 
нзтижесінде жасалган жэне берілген құжат.
КУРСОР,  СІЛТЕМЕ  Б Е Л П   (курсор;  cursor)  -   экран-
дагы белгілі  бір эрекет орындалатын екпінді орынды көрсетіп
тұратын жылжымалы сілтеме белгі.
КҮЙТАБАҚ (грампластинка;  phonograph record) -  пласт-
массадан сыгымдалып қапыпталган  немесе құиылып жасалган 
табақша түріндегі фонокұжат.
КҮНЛЕЛПСГІ  БАСЫЛЫМ (ежедневное издание;  daily
edition) —
 күнделікті  шыгарылатын мерзімді библиографиялык
басылым.
КҮНТВБЕ  (календарь;  calendar)  -   белгілі  бір  жылдың, 
ай,  апта  күндері  тізбесі  бар,  эр  түрлі  сипаттагы  қосымша
113

библиографиялык 
мәліметтер 
келтірілген 
анықтамалық 
басылым.
КҮРДЕЛІ  НҮСҚАТАҢБА (сложный индекс;  compound
number) -   көмекші  кестелердің бір  немесе бірнеше  нұсқатаң- 
балары  бар  жікгеудің  негізгі  кестелері  нұс қатаңбасы н ың 
бірігуінен тұратын жіктеу нусқатаңбасы.
КҮРДЕЛІ  ПӘНДІК  АЙДАР (сложная предметная руб­
рика; compound subject heading) -  бірнеше лексикалық бірлік- 
тен  тұратын  пэндік  айдар.  Күрделі  пәндік  айдар  сипаттама 
түрінде немесе саналуан бола алады.
КІЛТТІ  СӨЗ  (ключевое слово; keyword) — тақырыптагы 
ойды  қорытып  жеткізетін  негізгі  түйін,  немесе  сөз  тіркесі. 
Жіктеуде немесе каталогтан  іздеуде,  библиографиялык сипат- 
тамада  немесе  нұсқатаңбалауда  қолданылатын  сөз,  сөз  топ- 
тары, рэміздері.
КІЛТТІ  СӨЗДЕР  АРҚЫЛЫ  ІЗДЕУ  (поиск  по  ключе­
вым словам; keyword searching) -  ақпарат іздеуде кілтті сөздер 
арқылы автоматтандырылған іздеу.
КиГТТІ  СӨЗДЕР  КӨРСЕТКПШ   (указатель  ключевых
слов;  keyword  index)  — ақпараттық  іздеу  тұрғысынан  мағы-
насы  бар  құжат  мэтінінен  сөздер,  сөзтіркестер  бойынша  осы
басылымда жарияланған шығармалардың  құрамы  мен  мазмұ- 
нын  ашатын  алфавит  тізбегімен  орнапасқан  басылымның 
анықтама аппаратының бөлігі.
KUITTI  СӨЗДЕР  TU II  (язык ключевых слов; key-word
language)  -   құжатгарды  нұсқатаңбалау  мен  ақпараттық  сұра- 
нысқа арналған кілтгі сөздер арқылы ақпараттық-іздеу тілі.
КІЛТТІ  ТАҚЫРЫП  (ключевое  заглавие;  key  title)  — 
халықаралық деректер жүйесінің ұлттық орталығының серия- 
лык басылымдарға беретін тақырыбы.
КІРІСПЕ  (введение;  introduction)  — шыгарманың  кіріспе 
бөлігі  тақырыптың  мағынасымен  таныстырады,  еңбектің 
мақсатын,  шыққан  дерек  көздерін  сипаттайды,  кейде  қысқа 
түрде автордың негізгі қағидаларын тұжырымдайды.
КІРІСПЕ  МАҚАЛА  (вступительная статья; preamble)  -  
басьшым мазмұнында жазушылардың, ғалымдардың жэне т.б. 
жеке  шьіғармасы  немесе  шығармалар  жинагы  туралы  жазыл- 
ган, басылымның маңызын ашып көрсететін алгы сөз.
114

KIT A ll  (книга;  book) -   колем 
1
  48  беттен  асатын  мәтінді
басылым, 
библиографияның басты нысаны.
КГГАП  АЛМАСУ  (книгообмен;  book  exchange)  -   бір
кітапханадан 
немесе  гылыми  мекемелерден  екіншісіне  тегін 
немесе арнайы 
келісім бойынша тұракты  пайдалануға,  құжат-
тарды 
беру. Кітап алмасу түрлері:
1.  Өз басылымдарымен алмасу;
2.  Қайсы  бір  құжаттарды  тегін  тарату  немесе  пайдала-
нылмаган кұжаттарды бөлу арқыл ы тарату;
3.  Ұлтгық баспа өнімдерімен алмасу;
4.  Дезидераттарға  берілген  тапсырыстарды  өзара  орын-
дау.  ТМД 
елдері  ішінде  жэне  халыкаралык  кітап  алмасу
болып бөлінеді.
К IT A ll  АЛМАСУ  ҚОРЫ  (книгообменный  фонд;  book
exchange storage) -  Қарануыз: Айырбас қоры.
КГГАП  БАСУ (книгопечатание; book publishing) -  баспа
кітабын  жэне  жалпы  баспасөз  туындысын  дайындап  шыгару
жөніндегі өндіріс үдерістерінің жиынтыгы.
КГГАП  БАСЫЛЫМЫ  (книжное издание; book publica­
tion) -   мұқабада  немесе түптемеде  кезкелген  ауқымдагы  бас-
пасөз материал ьшын мерзімді емес басылымы.
KIT АП БЕЛГІСТ (книжный знак;  book  label) -  Қараңыз:
Экслибрис.
KIT АП  БЕРУ  КАФЕДР АСЫ  (кафедра  выдачи;  circula­
tion desk) -  оқырмандарга берілетін жэне олардан кайтарьшып 
алынатын  кітаптарды жазып дайындауга,  кітап беру үдерісіне 
қажетті  қүжаттарды  сақгауға,  көмекші  картотекаларға  және
басқаларга арналып жабдықгалган орын.
КІТАП  БЕРЫ ІМ І  (книговыдача;  book  loan) -  оқырман- 
дар  мен  абоненттердің  сүранысы  бойынша  беріпген  құжат- 
тардың саны.  Ол  оқырмандарга қызмет  көрсетудегі  кітапхана 
қорынын  пайдаланылуын  сипатгайтын  көрсеткіш  болып
табылады,  кордьгң  айналымын,  окылымын  жэне  т.б.  анықга-
уда қолданылады. 
„ 
__
КГГАІІ  БЕРІЛІМШ Е  ҚОРДЫҢ  САИ  КЕЛУ КОЭФ­
ФИЦИЕНТ! (коэффициент соответствия фонда книговьщаче; 
conformity of collection to book loan) -  қордың түрлі бөліктері- 
нін (такырып, тип жэне т.б.) көлем  мөлшерінің жэне  пайдала-
115

нылуының  көрсеткіші.  Көрсеткіш  жалпы  кітап  берілім  саны-
ның 
ішіндегі белгілі бір құжатгар қорының берілімінің жалпы 
кітап  қорындағы  осы  аумақтагы  құжаттар  қорына  кдгына-
сымен анықталады.
КГГАП  БЕТБЕЛГІСІ  (книжная  закладка;  bookmark)  -
кітаптың қажетті  бетін белгілеитін  ақпараттық-жарнама мәлі-
меттері бар қиықша қатгы қағаз немесе бау.
КГГАП ДӘПТЕРІ (книжная тетрадь;  writing  notebook) -  
кітап  бөлігін  құрайтын және  қапталған  (бірнеше  парақ  еттліп 
бүкгелген) баспа бет-парағы.
КІТАП  ЕСКЕРТКППІ,  Ж ӘДІГЕРІ  (книжный  памят­
ник;  memorial  book)  — библиографияның  кітап  ескерткіштері 
нысаны; құкдылығы жағьгаан аса бағалы сирек, үздік (тарихи, 
ғылыми,  көркем,  эстетикалық,  полиграфиялық)  сирек  құжат-
тар жиынтығына енгізілген құжатгар.
КГГАП  ЖАНЫНДАҒЫ БИБЛИОГРАФИЯЛЫҚ  Қ ¥-
РАЛ  (прикнижное  библиографическое  пособие;  bibliographi­
cal manual at the end of the book) -  гіайдаланылған, үзінді келті- 
рілген  жэне/немесе  ұсынылған  құжаттарды  көрсететін  кітап
ішіндегі библиографиялык құрал.
КГГАП  Ж ОЛЫ  (путь книги;  way of a book) -  құжаттың 
кітапханаға тускен сәтінен бастап қор есебінен шығарылғанға
дейінгі  аралықтағы  құжатпен  жүргізілген  жұмыстың 
нұсқау 
ережелеріне сай операциялары мен удерістерінің бірізділігі.
КІТАІІ  ҚАЛТАШАСЫ  (кармашек  книги;  book  pocket)
-   кітаптың  формулярын  салып  қоюга  арналган  8,5x10  см. 
көлемдегі алдыңғы бөлігінің жогаргы жағы  қиғаштап қиылган
ашық қалташа.
KITAI1  ҚОРЫ  (книжный  фонд;  book  collection) -   кітап
басылымының  белгілері  бар  құжатгардан  тұратын  кітапхана 
қорының  бәлігі.  Кейде  «кітап.  қоры»  терминінің  орнына 
«кітапхана қоры» деген термин қолданьшады.
КІТАП  ӨЗЕГІ  (книжное  ядро;  book  kernel)  -   дәстүрлі 
жэне  электрондык  библиография  құралдарында,  типтік  ката-
логтарда көрсетшетін кітап қорынын өзеп.
КГГАП  ПАЛАТ АСЫ  (книжная палата;  book chamber) -
мемлекеттік  дэстүрлі  жэне  электрондык  библиографияның
орталыгы  болып  саналатын,  міндетті  дана  негізінде  баспа
116

шығармаларын тіркеу,  есепке  алу жэне  сактауды  қамтамасыз
ететін библиографиялык мекеме.
КІТАП  ПОШТАСЫ  (книга-почтой;  book-mail)  -   сұра-
ныс бойынша арнаулы кітап дүкендері иемесе оның бөлімдері 
арқылы  байланыс  қызметін  пайдаланып,  басқа  қалаларға 
кітагггар  тарататын  орьш.  Бұл  қорды  толықтырудың  бір  көзі 
болып саналады.
КГГАП  САУДА  АҚПАРАТЫ  (книготорговая  инфор­
мация;  bookselling  information)  -баспалардың  шыгарылым 
жоспарларында,  «Кітапсауда бюллетендерінде»  хабарланды- 
руга  арналган  баска  да  құралдарда  жарияланган  сатылатын
басылымдар туралы мэліметгер.
КГГАП  САУДАСЫ
плакат
хат,  нота  жэне  т.б.)  сату  жэне  сатып  алу  жөніндегі  қызмег; 
баспа  өнімін  тұтынушыларға  жеткізу  қызметін  атқаратын 
кітаптардың  қоғамдық  өндірістегі  айналым  аясын  ұйымдас-
тыратын сала.
КГГАП  САУДАСЫ  БИБЛИОГРАФИЯЛЫҚ  ҚҮРА-
ЛЫ  (книготорговая  библиографическое  пособие;  bookselling 
bibliographical manual) -  баспа өнімдерін сату мақсатында шы-
ғарылатын және пайдаланылатын библиографиялык құрал.
КІТАП САУДАСЫ БИБЛИОГРАФИЯЛЫҚ ШОЛУЫ 
(ТІЗШ ,  КӨРСЕТКПП,  КАТАЛОГ)  (книготорговый  биб­
лиографический  обзор  (список,  указатель,  каталог);  booksel­
ling  bibliographical  review)  -   бір  немесе  бірнеше  кітап  сауда
•  
______  
—  .  
— 
^
  *  *   л .  
г *
жиынтыгын  көрсететін  дэстүрлі 
трондык  кітап  сауда  библиографиясының  (тізім, 
дерек кор) жанры.
БИБЛИОГРАФИЯСЫ
говая библиография;  bookselling  biblioraphy)  -   Қараңыз: 
Баспа-кітапсауда библиографиясы.
КІТАП САУДАСЫ БЮ ЛЛЕТЕНІ (книготорговый бюл­
летень;  bookselling  bulletin)  -  баспаның жылдық тақырыптық
жоспарына енбеген жэне баска да жарнама-ақпарат материал-
дарды  қамтитын  акпаратгык  бюллетень.  Кітап  сауда  ұйым- 
дарына басылымдардың таралымын аныктауга көмектеседі.
117

КГГАП  САУДАСЫ КАТАЛОГЫ  (книготорговый  ката­
лог; bookselling  catalogue) -  белгіпі бір кітап саудасы ұйымда- 
рының,  кітап  дүкендерінің  жиынтықгарында  бар  эдебиетті
көрсететін библиографиялык құрал.
КІТАП  САҚТАУ  ОРНЫ  (книгохранилище;  repository,
storage)  — баспа  шыгармаларын,  қолжазбаларды  жэне  баска 
ақпараттық  м атериалдарды  сақтауга  арналып  жабдьщталган
орындар. Син.: Қорды сақгайтын орьш.
КГГАП  СӨРЕСІ  (книжная  полка;  bookshelf)  -   кітапгар
мен басқа құжаттарды сақгау үшін арнайы жасалган сэре.
КГГАП  ТАСУ  (книгоношество;  book  carrying)  -   пайда-
ланушыларға  кітапханадан  тыс  қызмет  көрсету  түрі.  Кітап-
хана  белсенділері  оқырмандардың  жұмыс  орнына  немесе
тұратын жерлеріне кітаптарды жеткізіп береді.  Кітап тасу ісі —
ауылдық жерлерде түрлі себептермен кітапханага келе алмай-
тын  адамдарга  (мүгедектерге,  зейнеткер-қартгарға)  қьгзмет
корсету үшін үлкен маңызы бар.
КГГАП  ТОПТАМАСЫ  (книжный  блок;  book  block)  -  
мұқабамен қаптау немесе түптем қақпагына салу үшін барлық 
беті  жэне  болашақ  басылымның  бөлшектері  бар  бекітілген
дэптерлер немесе парақгар топтамасы.
КГГАП  ТУРАЛЫ  ӘҢПМ Е (беседа о книгах; booktalk)
-   оқырмандармен  әңгіме,  әдебиетгерді  беру  жэне  қабылдау 
кезінде жүргізілетін жеке жұмыстың  негізгі түрі  болып табы- 
лады.  Ол  ұсыныстық  жэне  оқылган  кітап  туралы  болып
бөлінеді.
КГГАП  ТҮРШДЕ  ШЫҒАРЫЛҒАН  КГГАПХАНА
КАТАЛОГЫ  (библиотечный  каталог  в  форме  книжного 
издания;  library  catalogue  in  the 
каталог  карточкалары  ЭВМ  арқі 
түрінде берілген каталог.
form
YCTАҒЫШ  (книгодержатель;  bookend) -  сөре-
кітапты
материалдан жасалган құрал.
КГГАП  ФОРМУЛЯРЫ  (ТІРКЕУ  ПАРАТЫ)  (форму­
ляр  книги;  book card) -  кітап туралы  негізгі  мәліметтер жазы- 
лып  көрсетілетін  белгілі  бір  пішінді  карточка.  Ол  берілген
118

кітаптарды  тіркеу  жэне  оның  кітапханаға  дер  кезінде  қаита- 
рылуын бақылап отыру қызметін атқарады.
КГГАП  ПШНДЕГІ  БИБЛИОГРАФИЯЛЬЩ  ҚҰРАЛ
(внутрикнижное  библиографическое  пособие;  references)  -  
мерзімді  емес  басылымдардың  құрамына  өз  бетінше  енгізіл- 
ген  материалдар  -   қысқамазмұндалмаған  немесе  қысқамаз- 
мұндалған көрсеткіштер, тізімдер жэне  шолулардың дәстүрлі 
жасырын  (латентгі)  библиографиядағы  библиографиялык
құрал.
КГГАППЕН КАМТУ 
(книгообеспеченность;  book provi­
sion)  — ауданның,  қаланьщ,  елдің  эрбір  түрғынына  немесе
кітапхананың,  кэсіпорьш,  оку  орны  және  т.б.  ұжымыньщ 
эрбір оқырмандарына шаққанда олардың эрқайсысына келетін 
кітапхана  кітабьгаың  орташа  саны.  Кітаппен  қамтамасыз  ету 
көрсеткіші  қордың  көлемін,  оқырман  санына  қатысты
сипаттайды.
КГГАПТАНУ 
(книговедение;  bibliology)  -  баспа  шыгар- 
маларыньщ  құрылуын,  таралуын  жэне  пайдаланылуын  зерт- 
тейтін  дербес  гылыми  пэн  кешені.  Оган  кітап  тарихы,  баспа 
ісі  мен  кітап  саудасының  үйымдастырылуы  мен  тарихы,
кітапханатану жэне библиографиятану кіреді.
КГГАПТАРДЫ  ТАЛҚЫЛАУ 
(обсуждение  ю
discussing)  -   кітапханашылармен,  авторлармен,  сыншылар- 
мен,  журнал,  баспа редакциялары  өкілдерімен  оқырман тобы 
бірігіп  коркем  жэне  салалық  эдебиеттердің  шыгармаларына 
талдау  жасап,  бага  беру.  Талқылау  оқырман  белсенділігін 
артгьфута,  сынды  ой  елегінен  өткізіп,  шеберлікті  ұстартьш, 
машықтануга,  кітаппен  дербес  жұмыс  істеуге.  эстетикалык 
көзқарас пен талгамды қальштастьфуга көмектеседі.
КГГАИТАРДЬЩ 
ХАЛЬЩАРАЛЬЩ 
СТАИДАРТ-
ТЬЩ ИӨМВРІ  (ISBN) 
(Международный  стандартный  номер 
книги  (ISBN);  International  Standard  Book  Number  (ISBN)  -  
ISBN  халықаралық  жэне  үлттық  агентгіктердін  бірынғак 
эдістеме  бойынша  кітап  басылымдарына  беретін  кодтауга 
арналган  әріптік-сан  коды.  Оларды  теңестіру/сэйкестендіру 
үшін,  әдетте,  тіркеулік  басқы  эріппен  (аббревиатура)  тогыз
сандық белгілер қамтылады.
119

КІТАПТЫ-ИЛЛЮ СТРАТИВТІ  КӨРМЕ  (книжно-ил- 
люстративная  выставка;  book-illustrative exhibition) — кітаптар,
мерзімді  басылымдар  мен  басқа  алғашқы  және  қаиталанған
(библиографиялык)  құжаттар,  көркем  бейнелер,  плакаттар, 
портреттер,  қайта  жасапған  басылымдар,  деректі  мәліметтер, 
«заттай  қүжаттар» (ордендер,  әскери дулыға қалпақтар,  басқа 
да  мұражайға  қоюға  лайық  экспонаттар  жэне  т.б.)  көрсетіле- 
тін  кітапханаларда  безендірілетін  жарнама жанры  жэне  ақпа- 
раттық,  библиографиялык  өнім  түрі,  көрме.  Қазіргі  кезде 
Интернетте кіталханалық көрмелер кең таралуда.
КІТАПТЬЩ   ҮСАҚ  ЖӨНДЕЛУІ (мелкий ремонт кни­
ги;  mending) — кітаптардың түсіп қалған,  жоғалған немесе бү- 
лінген  беггерін  түгіндеу,  толықгыру,  желімдеу,  қалпына 
келтіру.
КГГАПТЫҢ  ХАЛЫҚАРАЛЫҚ  СТАНДАРТ  НӨМІРІ 
САЛАСЫ  (БАҒАСЫ  МЕН  ТАРАЛЫМЫ)  (область  меж­
дународного стандартного номера книги (цены и тиража); area 
of international Standard Book Number) — кітап айырбасы, кітап 
саудасы,  баспасөз  есеп-санагы  үшін  кітапты  теңестіру/сэй- 
кестендіру  жэне  тіркеуге  қажетті  мәліметтері  бар  библиогра-
фиялық сипаттама саласы.
КГГАПХАНА (библиотека;  library) -  ақпараттық мәдени, 
ағаргушылық  қызметтерді  атқаратын,  иелігінде  баспа  жэне 
қолжазба,  графикалық,  аудиовизуалды және т.б.  құжаттардың 
ұйымдасқан  қоры  бар  жэне  оларды  жеке  немесе  заңды  тұл- 
ғалардың уақытша пайдалануына беретін мекеме.
КГГАПХАЯА  АБОНЕНТІ  (абонент  библиотеки;  bor­
rower,  subscriber  of a  library)  -   кіталханааралық  абонем ент 
пайдаланатын занды түигға немесе мекеме.
КГГАПХАНА  АРХИТЕКТУРАСЫ  (архитектура  биб­
лиотеки;  architecture  of  a  library)  — кітапхана  ғимаратынын 
келбеті  мен  ішкі  көрініс  (интерьер)  кұрылыстарын  тұтас  қам- 
титын кітапхананың бөлім қызметтеріне сэйкес жоспарлануы.
КІТАПХАНА  БӨЛІМ Ш ЕСІ  (филиал  библиотеки;  bran­
ch  library) — орталық кітапханадан басқарылатын  құрылымдас 
бөлімше.
120

КГТАПХАНА БӨЛІМ І (отдел библиотеки; department of

жүктеу/скачать 17,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: