Менің сүйікті қалам (Суретпен жұмыс)

3. Менің сүйікті қалам (Суретпен жұмыс):
1. Алматы.
2. Астана.
4. Викториналық сұрақтар:
1-топ:
1. Қазақстан Республикасының Президенті кім?
2. Қазақстанның астанасы қай қала?
3. ҚР-ның мемлекеттік тілі қай тіл?
4. Қазақстанда қанша ұлт өкілдері тұрады?
5. 16 желтоқсан қандай мереке?

133
6. Биыл тәуелсіздікке неше жыл болады?
7. Мемлекеттік мерекелерді атаңдар?
2-топ:
1. Қазақстанда қанша халық тұрады?
2. Қазақстанның табиғаты қандай?
3. Қазақстанның ұлттық валютасы не?
4.  Қазақстан  Республикасы  қашан  тәуелсіздік 
алды?
5. Қазақстанның оңтүстік астанасы қай қала?
6. Қазақстанның қалаларын атаңдар?
7. Қазақстан қандай елдермен шектеседі?
5. Сандардың орынына тиісті сөздерді қойып, 
сөйлемдерді құрастырыңдар (Кім жылдам?).
1-топ:
1. Қазақстанның жері 1.
2. Қазақстан-2 республика.
3. Қазақстанның 3- Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев.
Керекті сөздер:
1. а) үлкенірек;    
    ә) үлкендеу;    
    б) үлкен.
2. а) көп диаспоралы;  
    ә) көп ұлтты; 
    б) көп ұлттының.
3. а) тұңғыш президентің; 
    ә) тұңғыш президенті; 
    б) тұңғыш президентім
2-топ:
1. Қазақстанның 1 жаңа қала Астана.
2. Қазақстанда 2 астам халық бар.
3. Қазақстан 3 республика.

134
Алима КУБЕНОВА,
Тараз  қаласындағы
№40 гимназияның 
қазақ тілі мен әдебиеті 
пәнінің мұғалімі.
ТӘУЕЛСІЗДІК – ТҰҒЫРЫМ
Мақсаты:  оқушылардың  өз  Отанына,  туған 
жеріне деген сүйіспеншілігін күшейтіп, Қазақстан 
Республикасының Тәуелсіздік алғанына 21 жыл 
Керекті сөздер:
1. а) астанасы;   
    ә) астанам;   
    б) астанаң.
2. а) 16 миллион; 
    ә) 16 миллионнан; 
    б) 16 миллионға.
3. а) байлық;     
    ә) бай;       
    б) байлы.
үйге  тапсырма:  «Менің  Отаным»  деген 
тақырыпқа шағын шығарма жазу.
Сабақты  қорытындылау.  Осымен  сайыс 
сабағымыз  аяқталды.  Екі  топ  та  сабаққа  белсене 
қатыса отырып, білім сайысында достық жеңді.

135
болғанын  атап  өтіп,  әдеби  сөздер,  мәнерлеп  оқу 
арқылы оқушылардың тіл байлығын дамыту, пәнге 
деген қызығушылығын арттыру.
Құрал-жабдықтар: компьютер, шарлар, нақыл 
сөздер.
1-жүргізуші: 
- Қайырлы күн, құрметті ұстаздар мен оқушылар! 
Сіздерді  ҚР-ның  Тәуелсіздік  алғанына  21  жыл          
толу мерекесімен құттықтаймыз.
2-жүргізуші: 
- Добрый  день, уважаемые учителя и ученики. 
Поздравляем    Вас  с  Праздником    независимости  
Казахстана. 
1-жүргізуші: 
- Таңғажайып атың да дәл табылды,
   Табылды да талай жұртқа танылды.
   Туған жерім көкке жетті көк туың,
   Сен 
– 
тәуелсіз мемлекетсің кәдімгі.
2-жүргізуші: 
-  Қанат  Әбілдаевтың  сөзіне  жазылған 
«Қазақстан» әні шырқалады.                      
1-оқушы:
- Елімнің атын айтсам – Қазақстан,
   Жерімнің атын айтсам – Қазақстан.
   Қойнауы қазынаға толған мекен,
   Байлығым 
– 
атын айтсам, Қазақстан!
  Қазақстан 
–
 бабамнан қалған мұра,
  Сенбейсің бе, даламнан бар да сұра.
 

136
Ел мен жерді дұшпанға таптатпаған 
–
Батырларым демесем, болар күнә!
Қазақстан – ұлт атын ұлықты еткен,
Ұлылардың арманын биіктеткен.
Өзге де ұлт, ұлысқа қоныс болып,
Оларға да жақсылық  үйіп - төккен.
 
Қазақстан – республикам,  мақтанышым,
Мен сені жырламаймын мақтан үшін.
Құдайым маған құрттай жүрек берген,
Лүпілдеп сені сүйіп, сақтау үшін!
1-жүргізуші:
- 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Тәуелсіз 
Республика  деп  жарияланды.  Бұл  күн  «Тәуелсіз 
Қазақстан Республикасының туған күні» деп  алтын 
әріппен жазылды.
2-жүргізуші:
- 16 декабря 1991 году в нашей стране был принят 
Конституционный  закон  «О  государственной 
независимости Республики Казахстан».  Этот  день 
был  объявлен  праздником 
–
  Днем  независимости 
РК. 
1-оқушы:
- Смотрю на небо голубое,
  Там высоко парит орел, 
  Восходит солнце золотое
  Над птицей, будто  ореол.
  

137
До боли мне знакомо это
Видение сквозь пики гор.
2-оқушы:
- Осталась лишь добавить сбоку
   Национальный наш узор.
   Герб и флаг наш гордый
   Народу, государству дан.
   Пусть же всегда хранит свободу
   Наш суверенный Казахстан!
Қазақстан    Республикасының    Әнұраны  
айтылады.  
2-оқушы: 
- It beauty’s nature – my motherland   
  It means loves ocean happiness and    
  Its of wealth its freedoms brand  
 
  My Kazakhstan is my native land  
1-оқушы: 
- Отчего сегодня в зале
   Много взрослых и детей?
2-оқушы: 
- Да ведь это День рождение,
   Праздник  Родины моей!  
1-оқушы:    
- Отчего глаза сияют?

138
2-оқушы:
- Да ведь это День рождение,
   Праздник  Родины моей!  
Бірге: 
- Здесь все народы, как одна семья.
  Мой  Казахстан – Республика моя! 
1-жүргізуші: - «Қазақ биі».
1-оқушы: - Отан деген 
– 
атамекен.
2-оқушы: - Отан деген 
– 
туған жер.
3-оқушы: - Отан 
– 
ана.
4-оқушы:
- Отан 
– 
жерім, Отан – суым,
  Отан – қуат, Отан – нәр.
5-оқушы: 
- Отан 
– 
туған 
  Қазақстан, қасиетті атамекен!
1-жүргізуші: 
-  Иә, дұрыс айтады. «Отан 
– 
ортақ үйіміз, көңілді 
ән-күйіміз». Ал,  енді «Отан» әнін тыңдайық. Сөзі: 
Ө.Байділдаев. Өлеңі: Б.Ысқақов.
1-оқушы: 
- Отанды біз атамекен
   Деп аялап атаймыз.
   Өйткені оны мекен еткен
   Бабамыз бен атамыз. 
2-оқушы:
- На свете много стран больших и малых,
  Но Родина – она всегда одна.

139
В какие забросило  бы нас дали,
Для нас незабываемо оно.
3-оқушы: 
- Отанды
  Жас, кәріміз де
  Туған жер деп сүйеміз,
  Өйткені онда бәріміз де
  Туып, өмір сүреміз.
4-оқушы:
- Моя Родина – просторы степные,
  На которых пасутся стада.
  Это реки, озера, пруды голубые,
  Близ которых растут города.                        
2-жүргізуші: 
- «Үш бақытым». Әні: Ж.Еңсепов.
Өлеңі 
–
 М.Мақатаев.
Сүйемелдейтін 
–
 Махмачева  И.А.
Орындайтын 
–
  Сайн Лейла.
 2-жүргізуші:
-  «Атамекен». Сөзі Өкім Жайлауовтікі.
   Дүниеде 
               Не бар сүйікті
Туған жерден асатын,
Мәртебеңді биік қып,
Шапағатын шашатын?!
Мархабатты мейірмен
Шаршағанда демеген.
Кеудеңнен нұр сейілген,
Көңілің өсіп көбеген.

140
Сезіндіріп ылайым
Сағыныштың не екенін,
Толғандырған толайым
Туған, өскен мекенің.
Жырақ кеткен қиын да
Сарғайтатын сағынтып,
Кетсең де қай қиырға,
Келесің ат сабылтып.
1-жүргізуші: 
- «Қосалқа»  Латиф Хамиди.
1-оқушы:
- Тәуелсіздік тұрады он бір әріптен,
  Уысынан шығармайды дәніккен.
  Мағынасын ұққысы жоқ байларың
  Мәз болады өміріне еріккен.
  
  Әр әрпінде мағына зор, шынында,
  Кім көрінген жанға ашпас сырын да.
  Әр әріптің мәнін терең сезінген
  Асқақтайды білім, ғылым шыңында!
  
  Т әріпі білдіреді теңдікті,
  Ә әріпі 
– әліппеңіз, ән, тіпті
!
  У әріпі – уайымсыз уақыт,
  Е әріпі – жырлайды ерлік, елдікті!
  Л әріпі дейді лағып лепірме,
  С әріпі – сенімділік серпінге.
  І әріпі 
–
 ізгілікті істерің,
  З әріпі – зиянды заң көпірме.

141
  Д әріпі – досың мықты достыққа,
  І – інің ғой қарсы көңіл бостыққа.
  К – көршілер, көңіліне тимегін,
  Көз алартып көгіне көп қол сұқпа!
Оқушы: 
- Моя  Родина – это красота природы,
  Это счастье, любви большой океан.
  Это символ богатства, символ свободы,
  Моя  Родина – мой независимый Казахстан!  
1-жүргізуші:
- «Мен қазақпын». Өлеңі: Ж.Молдағалиев.
  Әні: М.Ілиясов
  Орындайтын 
–
 Аппаз Дамир.     
1. Мен – қазақпын мың өліп, мың тірілген,
    Жөргегімде таныстым мұң тілімен.
    Жылағанда жүрегім  күн тұтылып,
    Қуанғанда күлкімнен түн түрілген.
Қайырмасы: 
Мен – қазақпын, биікпін, байтақ елмін,
Қайта тудым, өмірге қайта келдім.
Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске,
Айта бергім келеді, айта бергім.
2. Мен – жігітпін, айқасқа, сынға асықпын,
    Жүрегі бар кеудемде шын ғашықтың.
    Шарықтасам қыран боп шыңға шықтым.
    Атырау, Алтай, Арқа, Алатауға!!!
1-жүргізуші:
-  Біздің  Қазақстан  Республикасында  сан  алуан 
ұлт  өкілдері  бір-бірімен  бауыр  басып,  достасып, 
тату-тәтті өмір сүріп келеді.

142
2-жүргізуші: 
- Численность населения Казахстана составляет 
более 16 миллионов человек. Казахстан – унитарное 
государство.  Его  населяют,  кроме  казахов, 
представители  120  наций  и  народностей.  Велика 
численность  жителей  Казахстана.  И  все  люди  в 
нашей  стране  равноправны.  Каждый  народ  имеет 
свой язык, свой обычай, свою культуру.
1-жүргізуші: - Орыс биі.
2-жүргізуші: 
- «Туған  тіл».  Д.Әбілев.
   Кімсің сен?
   Нәсілің кім?
   Ұлтың кім?
   Әлде мен бір аспанның сұр бұлтымын?
   Бұлт емеспін,
   Мен 
– 
қазақпын,
   Халықпын,
   Көне күннен келе жатқан тарихпын!
   Туған тілсіз тірлік құрсын, наныңдар!
   Туғанда да, қонғанда да, ұшқанда
   Өз тілінде қиқулайды құстар да.
   Туған тілім – бабам тілі 
–
 өз тілім!
   Туған тілім – анам тілі 
–
 өз тілім!
   Туған тілім- далам тілі 
–
 өз тілім!..
   Туған тілде сыры терең жаным бар,
   Туған тілде әнім менен сәнім бар!

143
Туған тілім – жүрек үнім, наныңдар,
Нанбасаңдар,
Жүрегімді суырып-ақ алыңдар!
1-жүргізуші:
- Ән:  «Атамекен». Сөзі: Қадыр Мырзалиев.
Әні: Ескендір Хасанғалиев. 
2-жүргізуші: -  Еліміз аман болсын!
1- жүргізуші: -  Анамыз аман болсын!
2-жүргізуші: - Деніміз сау болсын!
1-жүргізуші: -  Нанымыз көп болсын!
2- жүргізуші:  -  Аспанымыз ашық болсын!
1- жүргізуші:  -  Еліміз тыныш болсын!
2-жүргізуші:  -  Мереке құтты болсын!
1-жүргізуші: -  Поздравляем  Вас с 21–летием 
независимости  Казахстана.    
2-жүргізуші:
-  Құрметті    ұстаздар,  оқушылар!  Сіздерге 
арналған мерекелік кешіміз аяқталды. 
1-жүргізуші:
-  Казахстан,  в  котором  мы  живем,  является 
демократическим            государством.  Мы  живем  в 
мире  и  согласии.  Мы  гордимся  своей  страной. 
Всего доброго, до свидания!
ІЗГІ ТІЛЕК
Табиғаттың жарқырап бұл Күн, Айы,
Адамдарды жарылқасын Құдайы!
Тіршілікте тірлігіміз жарасып,
Бірлігіміз арта берсін ұдайы!

144
Бас редакторы - Зернебек ШІЛДЕБАЙҰЛЫ.
“Ұлағат” - екі айда бір рет шығатын республикалық 
ғылыми-психологиялық және педагогикалық басылым.
Құрылтайшы және шығарушы: “Қазақ тілі мен әдебиеті”  
және “Ұлағат” жауапкершілігі  шектеулі серіктестігі.
    Жауапты редакторы –  Гүлзия БОЛАТБАЙҚЫЗЫ.    
    Корректоры -  Гүлзира ӨМІРБЕКҚЫЗЫ.
    Компьютерде теріп, беттеген – Жанар СЕЙДУЛЛАҚЫЗЫ.
Қолжазба қайтарылмайды. 
Авторлардың мақалаларындағы ой-пікірлер
редакцияның көзқарасын білдірмейді.
Жұрнал Қазақстан Республикасының Мәдениет, 
ақпарат және спорт министрлігінің Ақпарат және 
мұрағат комитетінде тіркеліп, оған 2005 жылдың тамыз 
айының 25-і күні Бұқаралық ақпарат құралын есепке 
қою туралы №6552-Ж Куәлігі берілген.
Басуға 04.12.2012 ж. қол қойылды. Пішімі – 84х108 1/32.
Офсеттік басылым. Әріп түрі – Times New Roman.
Шартты басылым табағы – 9.0.
Есептік баспа табағы – 8.68. Таралымы – 420.
Бағасы – келісімді. ИНДЕКСІ – 75821.
Мекен-жайымыз: 050009, Алматы қаласы, 
Гайдар көшесі, 123-үй.
Бас редактордың қабылдау бөлмесі және 
бөлімдер:    268-32-48. Факс:  243-15-53.   
Электрондық пошта: KazUlagat@mail.ru
Басылатын жері – «Хай Текнолоджи» полиграфиялық
кешені. Алматы қ., Мыңбаев көшесі, 43. 
РЕСПУБЛИКАНСКОЕ НАУЧНО-ПСИХОЛОГИЧЕСКОЕ
 И ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ ИЗДАНИЕ ТОВАРИЩЕСТВА 
С ОГРАНИЧЕННОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТЬЮ 
“ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ” ЖӘНЕ “ҰЛАҒАТ”
© «Ұлағат», №6, 2012 ж., 144 бет, Алматы.