Лекция Комплексонометрия әдісінің маңызы. Комплексондар. Металлхромды индикаторлар және оларға қойылатын талаптар



бет4/6
Дата08.04.2023
өлшемі236,66 Kb.
#80498
түріЛекция
1   2   3   4   5   6
а) жұмысшы ерітінділер
Комплексонометриялық анализдің негізгі жұмысшы ерітіндісі этилендиаминотетрасірке қышқылының қоснатрийлі тұзының Na2H2Y* 2Н2О ерітіндісі болып табылады. Бұл тұз жақсы тазартылады, қышқылдан ерекше суда жақсы ериді, ерітінділері уақытқа байланыссыз тұрақты. Стандартты ерітіндіні дәлірек даярлау үшін ЭДТА-дағы 0,3%-ке жуық мөлшердегі адсорбцияланған ылғалды есепке алу қажет. Тұз қышқылында металл мырыштың дәл өлшендісін ерітіп алынған мырыш тұзының ерітіндісі бойынша ЭДТА ерітіндісінің нақты титрі анықталады. Әдетте комплексометриялық титрлеу үшін 0,01—0,05 моль/л, сирек 0,1 моль/л концентрациялы ерітінділер қолданылады.
б) титрлеу қисықтары
ЭДТА катиондары әрекеттескенде екі протон бөлініп шығуына байланысты, оларды байланыстыру үшін анализденетін ерітіндіге әдетте аммиак буферін немесе сілті қосады.
Титрлеу қисығын тұрғызу үшін, әдетте, кординаталар ретіңде рМ шамасын және ЭДТА көлемін таңдайды.
3-кестеде берілген а шамасы есептелген рН мәнінде ғана (х) өрнек тепе-теңдікті жазып көрсетеді.
4-кестеде керсетілген формулаларды комплексометриялық титрлеу қисығьш есептеуге пайдалануға болады.
3 -кесте

4-кесте
рН берілген мәнінде комплексометриялық титрлеу қисығьш
есептеу

см, сү — металл катионының және ЭДТА-ның титрленетін ерітіндідегі жалпы концентрациясы, Кму және К1му — комплекстің константасы және шартты тұрақтылық константасы, э.н.— эквиваленттік нүктесі.


Мысал. 50 мл 0,01 Ва2+ ерітіндісін 0,01 ЭДТА ерітіндісімен рН = 10 болғанда титрлеу қисығын тқрғызыңыз:
Шешуі. рН=10 болғанда а функциясы 0,35 тең (3-кестені қараңыз), сондықтан
К1 = 0,35 • 9 • 10-7 = 3,15 • 107. Бастапқы уақытта рМ = -lg 0,01 = 2
10 мл 0,01 ЭДТА қосылған болсын, онда
рВа = 2,18
20, 40, 45 мл ЭДТА қосылғанда, мынадай
рВа = 2,96
[Ва2+ ] = с эквиваленттік нүктесінде немесе К1 өрнегінен
[Ва2+ ] = рВа = 4,63
Эквиваленттік нүктесінен кейін [Ва2+] мына формуладан табамыз
[Ва2+]= [ВаҮ2-] / К1с

55 және 70 мл ЭДТА қосылды дейік, онда сәйкес



Есептелген қисық 2-суретте келтірілген.
Әрекеттесуші заттардың концентрациясы және комплекстің түрақтыдық константасы өскен сайыи суретте көрсетілген теориялық қисықтардан көрініп түрғандай титрлеудің секіру шамасы өседі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет