емес; уйрету, жаздыру, б!рлесш жазу, ереже усыну жо-
лымен етк1зген абзалырак,.
в)
Жинактау лекциялары.
Бул — ек! автордьщ сти-
лш, жанрларын салыстыру, немесе б!р автордьщ вз
стюпн,
ашкан жацалыгын, жеке романдардыц керкемдш
ерекшелжтерш жинактауга курылады. Осыган автордьщ
кезкарасы, эдга, оныц орны, шырарма мэш де косылмак.
Бул тек кернект1 авторлармен улкен жанрларра колда-
нылады. Романды сез етсек,
оныц жанрын дэлелдеп,
баска романдармен салыстырамыз. Реализмд1 сез етсек,
оныц бурын-соцын сез етем^з. Романтизм мен реализм
арасына келгенде, бул стильдердщ ерекшел1пн жанрдан
турыза, ережемен аяктаймыз. Социалиста реализмнщ
туррысын да
тарихи
13
де эцпмелейм^з.
г)
Талдау формасындагы лекциялар.
Муны 613 эдеш
сонынан айтып отырмыз. Оныц мэш мугал
1
мдер жумыс-
ты
ы лри
баяндама эдю мен 1степ уйренгенджтен, талдау-
ды бос сезге айналдырып,
образ мшездемеа, компози-
циясы, керкем
Т1Л,
суреттеу тэалдер1 дегендерд1 де лек-
цияра курып жур. Бул тым ретаз. Неге? Булай еткенде
класта Шрлесш талдаудыц да, окушыларга текспен
жумыс ктеудщ де мацызы жойылады.
Барлык жумысты
мугал1м айтып, окушылар сонын аузынан шыкканын
жуйес1з, магынасыз кайталаушы, пассив тулгага айнала-
ды. Дурысында, тарихи курс эдкш де класта не уйде
талдау
непзп орын алып, лекцияньщ рол1 тек жэрдемий
кызмет аткаруга тшс. Ал б^зде сабакты баяндамага к у
ру салдарынан, тек эдебиеттщ сырткы
з а ц д а р ы м е н
рана
жумыс лстеу эдет болган, текспен жумыс ктеуге, талдау
ра, окушы инициатива сына
кещл белшбейдь Липецк
тэж1рибес1 осы схоластика элементше карсы куресте ту-
ган. Сабакты активтещцру дегешм1здщ магынасы —
окушылардыц
езд1Г1нен
жумыс ктеуш б1ршш1 орынга
кою. К,ур баяндама ж асау эдебиет сабагыныц мэнш
тус1ред1. Оган окушы кызыкпайды да. Сондыктан сабак
сайын лекция оку, талдауды да
ылги лекцияга куру
мшдет емес.
Талдаудыц бэр! де текске курылуга тшс. Оныц эд1-
С1 — класта етшетш эцпме-сабак.
Дегенмен улкен романдар тусында дара, салыстырма-
лы, топтамалы мшездеу, композиция, сюжет, Т1л талдау
дыц улплерш кейде мугал1м керсетш отыруга тшс.
Шагын шыгармаларга — елец, эцпме, поэмага — лек-
26
циялык талдау каж етаз. Оны окушы тапсырма-сурак-
тар бойынша уйде окып, цитат,
мысал терш, жоспарын
дэптерге тус
Достарыңызбен бөлісу: