М е к т е п баспасы 1965 I. У ш Х кластарда эдебиет тарихын


сагат Махамбет  поэзиясындагы сипаттар накты, оку-талдау, туйшдеу 4 Э. Коныратбаев. 49



Pdf көрінісі
бет48/116
Дата17.12.2022
өлшемі4,22 Mb.
#57753
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   116
7
сагат Махамбет 
поэзиясындагы сипаттар накты, оку-талдау, туйшдеу
4 Э. Коныратбаев.
49


жолымен жетк
131
лу
1
керек. (Оныц сабактык, желган жо- 
рарыда келт1рд1к).
Осы тарауда акындар айтысына 6 сарат берьдген. Бул 
импровизация — фольклор стшпмен бой керсеткен, дэс- 
турлж мэш басым, б1рак авторлык белгще кершген ли- 
риканыц бхр тур1. Оныц максаты — айтыс жанрыньщ 
мэнш, мазмуны мен формасын таныту. Алрашкы сагатты 
айтыстыц театрлык сипаты, импровизациялык жарыска 
непзделгеш, бурынры жамбы атыс, сайыс, курес, ат 
жарыс сиякты ойындармен уштастырын, жанрлык ерек- 
шел1гш эцпмелеуге берш, калган уш сагатын Ш еже мен 
Балта, Б
1
ржан мен Сара, совет дэу1ршдеп айтыска жум- 
саймыз. Б
1
ржан айтысын толык окытып, мазмуны, Т1Л1, 
0лшем1, образы, идеясы жарынан тыцгылыкты турде 
талдаймыз. Совет айтысынан 
улг1 бер1лмегенд1ктен, 
Ш еже мен Балта айтысын ортага алып, оны юр1спеге 
Ж 1 б е р с е
де болады. Сонда «Б
1
ржан ■
— Сара айтысына» 
уш сарат кетед1.
3

XIX гасырдыц еюнш! жартысындары эдебиет. 
М у­
ныц орталырында агартушы адебиет пен идеяныц тууы 
(Шокан, Ыбырай, Абай), оран феодалдык-дши кезка- 
растагы акындар барыты (Шортанбайлар) стиль тарты- 
сы ретшде карсы койылады. Бул еш тенденцияда фео- 
далдык мазмун мен халыктык-демократиялык мазмун 
жаца жагдайда, жаца формада кездесед1. Оныц когам- 
дык сырлары аныкталады, Шортанбайлар ем1р шынды- 
рын жырлай отырып, толгаудыц мазмунын Д1нмен бай- 
ланыстырады, 
феодализмд1 жактайды. К,огамды кер1 
тартады. Олар кебше 
1868
ж ы л р ы
реформага карсы. Бул 
поэзияныц жанрлык, елшемд^к, Т1ЛД1К кестесшде Бухар 
стил


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет